Ísfirðingur - 05.07.1975, Blaðsíða 1
25. árgangur.
ísafirði 5. júlí 1975.
14. tölublað.
Steingrímur Hermannsson:
Orkumál Vestfjarða ber að leysa á félags-
legum grundvelli
FJÓRÐUNGSSAMB. Vestfirð-
inga hefur gert orkumál
fjórðungsins að höfuðmáli
s-ínu. Síðastliðið vor sendi
stjóm sambandsins frá sér
athyglisverðar ályktanir í
þessum málum, og markaði
með iþví skynsamlega stefnu
í orkumálum fjórðungsins.
í fyrsta lagi er lögð áhersla
á að hraða beri lagningu
byggðalínu úr Hrútafirði í
Mjólká, enda 'er það eina
skjóta lausnin.
Þá er vakin athygli á
nauðsyn þess að auka virkj-
unarrannsóknir í fjórðungnum
og virkja hagkvæm fallvötn,
sem þar eru. Loks hreyfir
sambandið þeirri athyglis-
verðu hugmynd að koma á
einni orkuveitu fyrir Vest-
firðina alla á félagslegum
grundvelli.
Fjórðungssambandið hefur
nú fylgt þessum málum eftir
með aukaþingi, sem haldið
var að Núpi 14. júní s.l. Var
þar fyrst og fremst fjallað
um hugmyndina um sameigin-
legt orkubú Vestfjarða, sem
nái bæði til raforku og hita-
veitna.
Sérhver fjölskylda, sem
greiðir nú hátt í kr. 200.000,00
í upphitunarkostnað á ári,
sem er þrisvar eða fjórum
sinnum hærri upphæð en
samsvarandi fjölskylda á
hitaveitusvæðinu í Reykjavík
greiðir, gerir sér að sjálfsögðu
grein fyrir mikilvægi þessara
mála.
Orkuþorfin
Orkuþörfin 1 öllu Vest-
fjarðakjördæmi er áætluð um
120 millj. kwst. til upphitunar
alls húsnæðis, og um 35 millj.
kwst. almenn notkun, eða
samtals 155 millj. kwst.
Þetta samsvarar um 35 MW
í afli, miðað við 4500 stunda
nýtingu.
Með eðlilegri aukningu
gæti þörfin orðið um 170
millj. kwst. árið 1980, eða um
38 MW.
Orkuframleiiíslan
Vatnsaflstöðvarnar eru nú
fyrst og fremst þrjár, Mjólká
I, Þverá í Strandasýslu og
stöðvar Rafveitu ísafjarðar.
Aflið er samtals um 5,7 MW.
Orkuframleiðslan er um 25
millj kwst.
Á þessu á£i er gert ráð
fyrir því að lokið verði við
Mjólká n, sem verður 5,7 MW.
Þá ykist orkuframleiðslan upp
í 58 millj. kwst. á ári. Á
næsta ári er gert ráð fyrir
svonefndri Hofsárveitu, sem
yki orkuframleiðslugetu
Mjólkár um 7 millj kwst. á
ári. Heildarorkuframleiðsla
fjórðungsins yrði því um 65
millj. kwst. á ári.
Mjunar-
muguleikar
Virkjunarmöguleikar eru all-
margir 1 fjórðungnum, en
margir eru smáir og óhag-
MRDVIKUDAGINN 2. þ.m.
opnaði sjávarútvegsráðherra,
Matthías Bjarnason, fyrsta
útibú Rannsóknarstofnunar
fiskiðnaðarins hér á Isafirði.
í því tilefni bauð hann ýmsum
gestum til síðdegisboðs að
Hótel Mánakaffi. Þar flutti
sjávarútvegsráðherra ræðu
þar sem hann rakti aðdrag-
anda þessa máls, gerði grein
fyrir hlutverki stofnunar-
innar og óskaði Vestfirðingum
til hamingju með þennan
merka áfanga í þróun og
uppbyggingu rannsóknarmála
á Vestfjörðum. Taldi hann
fara vel á því að fyrsta útibú
kvæmir. Þeir, sem helst koma
til greina, eru sýndir í töfl-
unni hér að neðan:
Hám.-
Hám.- ■orka
afl millj.
Virkjun Hvalá MW kwst.
— Rjúkandi, Ófeigsfirði .... 22,0 130
Þverá — Hvannadalsá 12,3 72
Dynjandisá Vattardalsá 8,4 49
— Tröllá 9,4 55
Suðurfossá .... 2,4 12
Hvalá — Rjúkandi í Ófeigs-
firði á Ströndum er stærsti
virkjunarmöguleikinn og er í
fljótu bragði talinn sá hag-
kvæmasti. Þar hafa hins
vegar engar vatnamælingar
verið gerðar. Ekki er unnt að
hefja framkvæmdir fyrr en
þær hafa staðið í allmörg ár.
Virkjun þarna er því ólíkleg
fyrr en eftir 12—15 ár.
Virkjun í Þverá, að við-
bættri Hvannadalsá í Naut-
eyrarhreppi, er álitleg. Vatn
hefur verið mælt þar alllengi,
en annar undirbúningur lítill.
Með nauðsynlegum undirbún-
ingi tæki virkjun þarna varla
stofnunarinnar væri sett upp
á Vestfjörðum, með 'tilliti til
þess hve hlutur Vestfirðinga
í útflutningi sjávarafurða
væri stór. Næsta skrefið sagði
sjávarútvegsráðherra að væri,
að hér yrði opnað útibú
Hafrannsóknarstofunarinnar.
Hefði þegar verið tryggt hús-
næði til þeirra afnota og væri
hugmyndin að það útibú yrði
opnað á næsta ári.
Við þetta tækifæri tóku til
máls Jón Ólafur Þórðarson,
forseti bæjarstjómar ísaf jarð-
ar, Björn Dagbjartsson, for-
stjóri Rannsóknastofnunar
fiskiðnaðarins, Már Elísson,
Steingrímur Hermannsson
skemmri tíma en 6—7 ár.
í Dynjandísá hefur vatnið
verið mælt og allverulegar
landmælingar framkvæmdar.
Þeim mætti ljúka í sumár og
hanna virkjunina á næsta
vetri. Þarna mætti t.d. ljúka
virkjun á 5—6 árum.
í Vattardalsá og Tröllá
hafa engar mælingar verið
gerðar. Virkjun þar er heldur
ekki talin sérstaklega hag-
kvæm og ef til vill vafasöm.
Virkjun Suðurfossá á
Rauðasandi hefur mjög verið
á dagskrá. Alþingi hefur
jafnframt sæti í stjórn
Rannsóknarstofnunar fiskiðn-
arins, Jón Páll Halldórsson,
forstjóri Hraðfrystihússins
Norðurtanga h.f. og Jens
Hjörleifsson, yfirfiskmats-
maður. Ræddu þeir allir um
mikilvægi þessarar nýju
þjónustustofnunar fyrir fisk-
iðnaðinn á Vestfjörðum og
fögnuðu tilkomu hennar.
Það kom fram í ræðu fiski-
málastjóra, að fyrsta hug-
myndin um að útibú frá
rannsóknarstofnunum sjávar-
útvegsins yrðu sett á fót á
Vestfjörðum, sem og í öðrum
samþykkt heimild til þessarar
virkjunar og 50 millj. króna
lántökuheimild til byrjunar-
framkvæmda. Þessi virkjun
er hins vegar mjög umdeild á
meðal verkfræðinga. Það er
þó óumdeilanlegt að sú virkj-
un mundi skapa stóraukið
öryggi fyrir Vestur-Barða-
strandarsýslu, sem nú fær
orku frá Mjólká eftir einum
sækapli, sem iðulega hefur
bilað. Þessari virkjun mætti
ef til vill ljúka á f jórum árum.
Hún er hins vegar svo lítil, að
hún leysir á engan máta
orkuþörf kjördæmisins.
Af því, sem nú hefur verið
rakið, er ljóst, að útilokað er
að hraða virkjunarfram-
kvæmdum í Vestfjarðakjör-
dæmi svo, að á þann máta
megi fullnægja orkuþörf
svæðisins.
Byrjunarlína
Nú er unnið að því að
leggja línu, sem tengir saman
suðvesturland og norðurland.
Hún mun liggja yfir Holta-
vörðuheiðina niður í Hrúta-
fjörðinn. Mönnum hefur að
sjálfsögðu orðið mjög hugsað
Framhald á 2. síðu
landshlutum, hefði komið
fram á Fjórðungsþingi fiski-
deildanna á Vestfjörðum
haustið 1967. Þakkaði fiski-
málastjóri sérstaklega þeim
Einari Guðfinnssyni og Jóni
Páli Halldórssyni fyrir áhuga
og framtak við að vinna að
framgangi málsins. Hann
þakkaði einnig velvilja og
áhuga fyrrv. forstj. dr. Þórðar
heitins Þorbjarnarsonar og
núverandi forstjóra Björas
Dagbjartssonar fyrir fram-
gangi málsins.
Stofnunin er til húsa í
húsakynnum Vestra h.f. við
Árnagötu á ísafirði. Forstöðu-
maður útibúsins er Jón Jó-
hannsson, efnaverkfræðingur.
Rannsóknastofnun fiskiðnaðarins
opnar útibú á fsafirði
fiskimálastjóri, en hann á