Ísfirðingur - 11.12.1975, Blaðsíða 12

12
ÍSFIRÐINGUR
Halldór Krisfjánsson:
Skotland er
fagurt
á að líta
í TILEFNI þess, að 30 ár
voru liðin frá því að íslend-
ingar flugu fyrsta póstflug
landa milli, buðu Flugleiðir
nokkrum blaðamönnum til
Skotlands í októbermánuði
síðasta. Þó að það þyki lítii
frétt og 'SÍst stónmerki að
maður dvelji tvær nætur er-
lendis vil ég biðja ísfirðing
fyrir fáein orð af þessu til-
efni.
BARA 30 ÁR.
Okkur finnsit það næstum
því skrítið, að ekki skuli vera
nema 30 ár síðan fastar áætl-
unarferðir hófust milli íslands
og annara landa. Og byrjunin
var ekki stór í sniðum. Kata-
lina flugbátur Flugfélags ís-
lands fór fyrstu ferðina. En
þróunin varð ör og stórfeng-
leg.
Þess skal líka minnast að
miillilandaflug Flugfélags ís-
lands varð styrkur við sam-
göngurnar innanlands. En
framför í þeim efnum er mik-
il og glæsileg. Að vísu
eru nokkuð skiptar skoðanir
— eða hafa verið — um það
hvemig best sé að fullnægja
samgönguþörf fámennra og
afskekktra byggðarlaga svo
sem fjarðanna okkar, með
tilliti til öryggis og kostnaðar.
Viðhorfin breytast líka við
fengna reynslu og nýjar gerð-
ir flugvéla. En öllum kemur
saman um það, að flugið verði
að nota mjög til mannflutn-
inga.
Þeir sem voru komnir svo
á aldur fyrir 30—40 árum,
að þeir ættu leið milli Vest-
f jarða og höfuðstaðarins, hafa
margs að minnast. Ég kom
frá Reykjavík til Önundar-
fjarðar með Suðurlandinu
gamla og ferðin tók fulla 5
sólarhringa, og tafði þó ekki
veður. Ég fór suður með fiski-
bát, sem var með liðlega 30
farþega. Og ég kom vestur
með Dettifossi gamla í lest,
þar sem voru um 100 farþegar
Það var í maí rétt eftir ver-
tíðarlok. Ég fór vestur með
Reykjafoissi gamla rétt fyrir
jólin 1945. Þar var eitt
tveggja manna herbergja fyrir
farþega, en farþegamir voru
70. Þetta nefni ég sem dæmi
um mannflutninga á þeirri tíð.
Þetta var allt ósköp hvers-
dagslegt þá.
Aðbúð ferðamanna á þessari
leið breyttist mjög þegar Esja
—önnur í röðinni — og Hekla
voru báðar í strandferðum.
Þá fyrst var hægt að gæta
'hreinlætis og annars sem
sjálfsagt þykir á ferðurn
manna. En stundum var
iþröngt á þeim góðu skipum
þegar mest var um manna-
ferðir milli landshluta. En
ósköp þótti þeim, sem reynt
hafa annað, vænt um þessi
skip og það fólk sem þar
vann löngum.
í skjótri svipan hefur
áætlunarflug innanlands kippt
burtu grundveilli fyrir rekstri
farþegaskipa fyrir íslendinga.
Þatta er mikil saga og merk
og hún rif jast upp í sambandi
við afmæli flugsamgangnanna
AÐ SJÁ GLASGOW.
Það var flogið með okkur
til Glasgow. Þegar ég fór utan
í boði Flugfélags íslands 1971
var lent á flugvellinum í
Glasgow, en engin viðdvöl
höfð. Þó sáum við yfir borg-
ina í leiftursýn. Mér virtist þá
að hún væri eins og ég hafðí
heyrt grá og óhrein verk-
smiðjuborg. Það var sagt að
þeir sem ættu iðjuverin í
Glasgow og græddu á þeim
væru margir of fínir menn til
að búa þar. Þeir ættu gjarn-
an heima í Edinborg.
Nú er Glas'gow hreinleg
borg. Nú er hún hituð upp
með gasi úr Norðursjónum.
Og við sáum að það er unnið
að því af miklum krafti að
brjóta niður gömul íbúðar-
hverfi og byggja nýtt. Sumt
hið gamla, sem látið er hverfa,
eru stórhýsi, fjögra hæða
lengjur, hlaðnar úr tígul-
steini. En eflaust eru íbúðir
þar f jarri þvi að vera nútíma-
mönnum að skapi.
VIÐ CLYDEFJÖRÐINN.
Það var farið með okkur
niður að firði þeim, sem
kenndur er við ána Clyde. Þar
lenti fyrsta millilandaflugvél
íslendinga við þorp það sem
Large heitir. Það er einkar
vinalegt þorp. Þar er fjöldi af
gistihúsum og eflaust á þorpið
að verulegu leyti tilveru sína
undir því að vera giististaður
borgarbúa í orlofum og
hvíldartímum. Fyrir íslend-
ing, eða kannske ekki síst
Vestfirðing, er þarna mjög
viðkunnanlegt umhverfi.
Fjörðurinn, spegilsléttur í
logni þegar við sáum hann,
en auðvitað síbreytilegur eins
og allir firðir, eftir þvi á
hvaða strengi loftið leikur.
Og þegar ekið er út úr þorp-
inu er fjaran á aðra hönd en
hlíðin á hina, eins og vestur
á fjörðum.
BÚSKAPUR SKOTA.
iStrax við flugvöllinn í
Glasgow sáum við ungnauta-
hjarðir á girtum túnum. Ég
hugsaði mér að þetta væru
sláturgripir af holdakyni. Mér
sýndist að mest bæri þar á
ársgömlum gripum eða rúm-
lega það. »
Þegar komið var út í sveit-
ir sáum við sauðfé, og raunar
var það til nærri flugvell-
inum. Þar var það í girðing-
um, en úti í sveitunum var
það á beit meðfram veginum.
Það á því ekki við þar, serri
ég las nýlega í Morgunblaðinu,
að erlendis lægju þungar
sektir við ef menn geymdu
búfé sitt svo að það kæmist
á þjóðvegi. Við sáum meira
að segja að menn voru að
reka fé til réttar, en sá rekst-
ur var utan vegarins.
Gaman var að sjá svart-
höfðaðféð skoska frjálst ■ í
högunum, þó að það taki sjálf-
sagt tírna að venja íslenskt
auga við fegurð þess og
vallarsýn að sumu leyti.
Ökuferð um skoskar sveitir
stund úr degi gefur auðvitað
mjög takmarkaða hugmynd
um landið. Það er nánast til
að æra upp í manni sult. En
þetta var þó nóg til þess að
sýna okkur að Skotar hafa
Iagt mikla áherslu á skógrækt.
Ungur skógur þekur stórar
hlíðar og það virðist augljóst,
að þær hafi fyrir nokkrum
áratugum verið skóglausar að
mestu eða öllu. Þetta eru
barrskógar, mest greni held
ég. Skotar þurfa sjálfsagt
ekki að óttast snjóþyngsli í
hlíðum sínum, svo sem víða
er hjá okkur. En beinvaxið
og fallegt er samt grenið
okkar í Barmahlíð þó að í
bratta sé.
SKOSKT VISKÍ.
Við vorum látnir ganga um
brugghús mikið í Galsgow.
Húsbóndinn þar sagði okkur
að framleiðslan væri milljón
gallon árlega. Trésáirnir, sem
mjöðurinn gerjast í, voru í
mínum augum eins og meiri-
háttar votheyshlöður. Hins-
vegar kynntist ég ungur ólgu
í súrnandi skyri og vissi að
Frá Skotlandi.