Ísfirðingur - 22.11.1983, Síða 1
psfijéimipr
Bm TKAMSOKNAKMANNA / VESTFJARÐAKJORDÆMI
14. tölublað
22. nóvember 1983
33. árgangur
Nú er spáð að sjór-
inn hlýni á ný
— segir Guðmundur Guðmundsson útgerðarmaður
Guðmundur Guðmundsson er framkvaemdastjóri
Hrannar h.f. sem gerir út aflaskipið Guðbjörgu á ísafirði.
Guðmundur er jafnframt formaður Útvegsmannafélags
Vestfjarða. Hann var nýlega kominn heim af aðalfundi
Landssambands íslenskra útvegsmanna þegar Isfirðingur
náði tali af honum, ekki til að spyrja tíðinda af fundinum
heldur til að fræðast dáhtið um togaraútgerðina á Ísafirði
og viðhorf Guðmundar til fiskveiða í framtíðinni.
erum við með svona 220 eða
rúmlega það í einu í vinnu.
Útborguð vinnulaun árið
1982 námu 25,7 milljónum
króna.“
GUÐBJARGIRNAR ERU
ORÐNARSEX
— Hvenær var útgerðarfé-
lagið Hrönn stofnað?
„Það var árið 1955, og
fyrsta skipið með Guðbjarg-
arnafninu var smíðað hjá
Marsellíusi Bernharðssyni.
Það var 48 tonn. Við höfum
aldrei keypt notað skip, og
Guðbjargirnar hafa verið
sex hver fram af annarri,
allar smíðaðar á vegum fyr-
irtækisins. Þær fimm seinni
hafa verið 70, 108, 234, 434
og loks 484 tonn. Tvö síð-
ustu skipin eru skuttogarar,
eins og ísfirðingar vita. Ég
hef stýrt rekstrinum allan
tímann og Ásgeir Guðbjarts-
son verið skipstjóri jafn
lengi.“
— Hvaða skýringu hefurðu,
Guðmundur, á því, að Guð-
björg skuli alltaf vera afla-
hæst ár eftir ár?
„Það er vafalaust að skip-
ið er sérlega vel hannað til
togveiða, það er fremur
þungt og vélin aflmikil, enn-
fremur er tækjabúnaðurinn
mjög góður. Þá skiptir ekki
minna máli, að skipstjórarn-
ir eru afburða duglegir og
áhugasamir, og reyndar á
það við um alla áhöfnina.
Þegar þetta allt fer saman,
verður árangur góður.“
— Nú eigið þið eignarhluta
í Ishúsfélaginu. Hvernig
skiptist hlutaféð þar á milli
eignaraðila?
„Hrönn h.f. og Gunnvör
h.f., sem gerir út Júlíus
Geirmundsson eiga, hvort
félag um sig, l/s hlutafjár í
íshúsfélaginu. Bæjarsjóður
ísafjarðar á einn sjötta hlut í
félaginu og Togarútgerð ísa-
fjarðar h.f., sem aldrei
keypti skip, á einn sjötta.
Nú er ráðgert að slíta síðast
nefnda félaginu, Togaraút-
gerðinni. íshúsfélag Isfirð-
inga var annars upphaflega
stofnað 1912, og bæjarsjóður
átti fyrirtækið einn fram um
1957, að hann seldi útgerð-
Guðmundur Guðmundsson
arfélögunum mikinn meiri-
hluta af hlutabréfunum.
220 STARFSMENN í
EINU
— Hvernig gekk starfsemi
íshúsfélagsins í fyrra?
„I heild gekk reksturinn
vel. Við höfum getað staðið
í skilum þrátt fyrir fullar
afskriftir. Á árinu 1982
keypti Ishúsfélagið 11.310
tonn af fiski, þar af 10.712
tonn af togurunum tveimur.
Verðmæti þessa afla voru
57,8 milljónir króna. Lang-
mest af aflanum fór í fryst-
ingu, eða 8.556 tonn, en 572
tonn fóru í skreið og 269
tonn í salt.“
— Hvert er frysti fiskurinn
seldur?
„Sölumiðstöð hraðfrysti-
húsanna sér um söluna.
Frysti fiskurinn fór að mest-
um hluta til Bandaríkjanna,
eða 1.930 tonn af fullunnum
fiski, en 1.101 tonn seldist á
Evrópumarkað, mest til
Bretlands. Loks voru 776
tonn seld til Sovétríkjanna á
árinu 1982. Um þessar
mundir sitjum við uppi með
óvenjulega miklar birgðir af
fiski, sem ekki hefur tekist
að selja.“
— Hversu margir eru í
vinnu hjá íshúsfélaginu?
„Það er mjög misjafnt eft-
ir árstímum og aflabrögð-
um. Á síðasta ári komu 411
manns alls við sögu á launa-
skrá fyrirtækisins, en mest
FISKSALA I BANDA-
RÍKJUNUM ÆTTI AÐ
GETA AUKIST
— Nú, þegar erfiðlega geng-
ur að selja fiskinn, hljóta
menn að velta fyrir sér
framtíðarhorfum á mark-
aðnum?
,Já, sölumiðstöðin og
Sambandið hafa verið ó-
sammála um aðgerðir á
Bandaríkjamarkaði. Erfitt er
fyrir okkur hér heima að
dæma um hvort vit geti ver-
ið í því að lækka verð þar.
Þetta vita aðrir betur. Fisk-
neysla er annars lítil í
Bandaríkjunum og því ætti
salan þar að geta aukist
verulega, ef vel væri á hald-
ið. Hins vegar finnst manni
óneitanlega að slíkt geti ver-
ið erfitt ef neytendur þar
vestra þurfa að borga meira
fyrir fisk en t.d. kjúklinga.“
HRINGORMAVANDA-
MÁLIÐ FER VERSN-
ANDI
— Hvað viltu segja um
hringormavandamálið?
„Því miður er mjög mikið
um hringorma í fiskinum,
einkum þeim fiski sem veið-
ist á grunnslóðinni. Þetta
virðist fara versnandi. Nú
Allar tegundir
af Hampidjutógi
fyrirliggjandi.
Netagerð Vestíjarða hf.
þurfum við jafnvel að láta
tína orma úr þeim fiski sem
fer í salt, að kröfu port-
úgalskra kaupenda. Vís-
indamenn hafa leitt líkur að
því að selurinn eigi mikinn
hlut að fjölgun ormanna, og
maður verður að trúa þvi
sem þeir segja.“
— Hverjar heldur þú að séu
orsakir minnkandi afla-
bragða nú í ár?
„Hér utan við var sjórinn
óvenjulega kaldur síðasta
vetur. Þess vegna er senni-
legt að fiskurinn hafi leitað í
umtalsverðum mæli suður
og austur í haf. Afli Færey-
inga hefur vaxið mjög veru-
lega, og það styður þessa
kenningu.
FISKUR VIÐ
VESTFIRÐI ER OFTAST
FREMUR SMÁR
— Er fiskurinn minni að
meðaltali nú en áður?
„Það kann að vera. Hér
e-r þó á það að líta að við
Vestfirði virðist yfirleitt til-
tölulega mikið af smáum
fiski, því að hér elst hann
upp. Stærri fiskurinn leitar
síðan suður á hrygningar-
slóðir, t.d. á Selvogsbanka.“
— Nú er talað um að leyfa
veiði á aðeins 200 þús. tonn-
um af þorski næsta ár.
Hvernig líst þér á?
— „Ef af þessu verður,
hlýtur það að valda stór-
vandræðum bæði á sjó og
landi.“
— Hvað um hugmyndir um
að selja hálfan togaraflot-
ann?
„Hver vill kaupa togar-
ana? Á kannski að reyna að
selja skipin til útlanda? Mér
fyndist að sjálfsögðu skyn-
samlegast að selja fyrst þau
skip, sem ekki hafa borið sig,
ef farið yrði út í sölu.“
LÍST ILLA Á ÚTSTRIK-
UN ALLRA SKULDA
— Hvað viltu segja um hug-
myndir Alberts Guðmunds-
sonar fjármálaráðherra um
útstrikun allra útgerðar-
skulda?
„Ég er alveg á móti slíkri
útstrikun. Engir myndu
hagnast á slíkri útstrikun
nema þeir sem hafa fjárfest
með röngum hætti og lent i
vandræðum með að standa í
skilum. Mér finnst að slíkir
aðilar eigi sjálfir að bera
ábyrgð á gerðum sínum.
Spyrja mætti, hvort síðan
ætti e.t.v. að fara að lána
sömu aðilunum aftur á nýj-
an leik? Það er alveg ljóst að
útstrikun yrði ekki til að
auka á aðhald í þessum efn-
um, en þess er full þörf.“
VARÐVEITA ÞARF
SJÁLFSBJARGARVIÐ-
LEITNINA
— Finnst þér að eitthvað
eigi að gera til að rétta við
hag illa staddra fyrirtækja?
„Ég er á móti því að hvert
skip fái sinn aflakvóta, því
að þar með væri verið að
drepa niður sjálfsbjargar-
viðleitnina. Við vitum, að
sífellt er verið að hjálpa illa
stöddum fyrirtækjum, sem
e.t.v. hafa lent í því að fjár-
festa á óhagstæðum tíma.
Hjálpin er látin í té meðal
annars vegna byggðarsjón-
armiða. Engin einföld lausn
þessara mála er til.“
— Viltu segja eitthvað við
Vestfirðinga að lokum?
„Bjartsýni er nauðsynleg.
Áður höfum við ient í erfið-
leikum, t.d. upp úr 1965
þegar síldin brást, og yfir-
leitt má segja að oft hafi
skipst á skin og skúrir hjá
íslenskum sjávarútvegi. Nú
benda sumar spár til þess,
Framhald á bls. 3
Aflaskipið Guðbjörg