SunnudagsMogginn - 07.11.2010, Blaðsíða 23

7. nóvember 2010 23
Þ
að er ekkert sem kemur í
staðinn fyrir gleðina við að
dansa,“ segir Jón Axel Frans-
son, 19 ára íslenskur ballett-
dansari sem nýverið var fastráðinn við
Konunglega ballettinn í Kaupmanna-
höfn. Þar dansar hann nú hlutverk jó-
kersins í Svanavatninu og hefur fengið
lof fyrir.
„Ég hef dansað ballett í 11 ár,“ segir
Jón Axel þegar hann er spurður um
deili á sér. „Ég flutti til Danmerkur
þegar ég var þriggja ára, en foreldrar
mínir, Anna Jónsdóttir og Frans Páll
Sigurðsson, eru báðir íslenskir.“
Það var eiginlega fyrir hálfgerða til-
viljun sem Jón Axel tók sín fyrstu ball-
ettspor, þá átta ára gamall. „Systur
mína langaði að prófa að fara í ballett
og mamma spurði mig hvort ég vildi
ekki fara líka. Ég neitaði því og sagði
að ballett væri bara fyrir stelpur, en
þar sem ég gat ekki verið einn heima
tók hún mig með og ég prófaði. Mér
fannst ballettinn síðan æðislegur, en
systir mín missti áhugann. Ég var líka í
fimleikum, keppnissundi og fótbolta og
hélt því áfram eftir að ballettinn bætt-
ist við þannig að ég var í þessu öllu í
bland um tíma. Ballettinn tók síðan
fljótlega yfir, enda voru æfingarnar
mjög tímafrekar. Ég hafði því ekki
mikinn tíma til að vera úti að skemmta
mér með krökkunum þegar ég var lít-
ill, ég var svo mikið í ballettskólanum
og svo var ég með í sýningum á kvöld-
in.“
Þrátt fyrir eigin athugasemdir um að
ballett væri fyrir stelpur segist hann
ekkert hafa lent í stríðni fyrir að leggja
stund á ballett. „Heima á Íslandi er
frekar lítið um að strákar fari í ballett
en hérna er það mun algengara og
margir strákar, sem sækja um að kom-
ast í Konunglega ballettskólann, kom-
ast ekki inn. Og þótt þeir komist inn
eru þeir bara öruggir með eitt ár í einu
því það eru próf á hverju ári. Af um 20
krökkum sem ég hef verið með í bekk í
Konunglega komust aðeins fjórir í gegn
um allan skólann og hafa nú verið
ráðnir. Svo það þótti ekkert skrýtið að
ég legði ballettinn fyrir mig.“
Að loknum grunnskóla ákvað Jón
Axel að helga sig alfarið dansinum og
hélt áfram ballettnámi við Konunglega
ballettinn í stað þess að fara í fram-
haldsskóla. „Ég hef því ekki verið í
neinum hefðbundnum skóla síðan ég
var í barnaskóla. Að vísu reyndi ég að
vera í fjarnámi með dansinum, en það
gekk ekki upp því ég hafði ekki tíma í
það.
Hörð samkeppni
Hann getur heldur ekki kvartað undan
viðtökunum sem hann hefur fengið í
ballettheiminum. Eftir að hafa verið
lærlingur eða „aspirant“ í þrjú ár var
hann nýverið fastráðinn við Kon-
unglega ballettinn sem flokksdansari
(korpsdanser) en hefur notið þess að fá
góð sólóhlutverk í sýningum. Þessa
dagana dansar hann sem fyrr segir
hlutverk jókersins í Svanavatninu en
mun einnig fara með eitt af stærri
danshlutverkunum í ballettinum Na-
poli, auk þess sem hann tekur þátt í
fleiri sýningum sem nú eru í gangi.
Það stendur ekki á svari hjá Jóni Ax-
eli þegar hann er spurður að því hvað
þurfi til að ná svo langt í dansinum.
„Fyrst og fremst að vilja það – það hef-
ur verið sagt að í raun séu hæfileikar
bara 10% en viljinn 90%. Þetta er líka
mikil vinna og maður er alltaf að
dansa. Oft æfum við frá því snemma á
morgnana og til fjögur, sex á daginn og
svo eru sýningar frá klukkan átta.
Þannig að þetta er lífsstíll. Hins vegar
er alveg ljóst að ég hefði aldrei komist
þetta langt ef ég hefði ekki fengið jafn-
góðan stuðning frá fjölskyldu minni –
mömmu og systur minni – sem hafa
stutt mig með ráðum og dáð. Slíkur
stuðningur er ómetanlegur í þessum
bransa.“
Hann viðurkennir þó að hafa ekki
alltaf verið jafnviss í sinni sök. „Ég fór í
gegn um ákveðið tímabil þar sem ég
var að velta því fyrir mér að hætta í
dansinum, en á endanum fann ég út að
þetta væri það sem ég vildi gera.“
Það er ekki furða þótt menn þurfi að
hugsa sig um þegar þeir taka ákvörðun
um að leggja dansinn fyrir sig því sam-
keppnin í ballettheiminum er hörð,
eins og Jón Axel útskýrir. „Sérstaklega
þegar maður fær góð hlutverk því þá
verða sumir dálítið pirraðir og láta það
bitna á þeim sem hreppir hlutverkið, í
staðinn fyrir að beina gremju sinni að
fólkinu sem útdeilir hlutverkunum. Það
getur verið svolítið leiðinlegt. Hins
vegar eru margir sem samgleðjast
manni. Ég er líka mjög heppinn því ég
á góða vini sem ég hef þekkt síðan ég
var smápatti. Við hittumst oft og
skemmtum okkur vel saman sem er al-
veg frábært. Það er nauðsynlegt að eiga
vini fyrir utan ballettinn. En þrátt fyrir
alla samkeppnina er ballettinn eins og
stór fjölskylda þar sem fólk styður og
hjálpar hvað öðru.“
Jón Axel er ekkert að velta sér upp
úr því sem framtíðin ber í skauti sér.
„Ég tek bara þeim verkefnum sem
koma,“ segir hann æðrulaus inntur eft-
ir því hvað sé framundan. En er hann
ekkert á leiðinni heim til að dansa? „Ég
veit ekki hvað skal segja – ætli það
endi ekki einhvern tímann með því að
ég dansi eitthvað á Íslandi.“
Vilji meira en hæfileikar
Ungur Íslendingur, Jón
Axel Fransson, hefur
verið fastráðinn sem
dansari við Konung-
lega ballettinn í Kaup-
mannahöfn þar sem
hann dansar m.a. hlut-
verk jókersins í Svana-
vatninu um þessar
mundir.
Bergþóra Njála Guðmundsdóttir ben@mbl.is
Úr nútímaverkinu
Jord þar sem Jón Ax-
el fór með hlutverk.
Íslendingurinn Jón Axel Fransson er nú fastráðinn
við Konunglega ballettinn í Kaupmannahöfn.
’
Systur mína
langaði að prófa
að fara í ballett
og mamma spurði mig
hvort ég vildi ekki fara
líka. Ég neitaði því og
sagði að ballett væri
bara fyrir stelpur, en
þar sem ég gat ekki
verið einn heima tók
hún mig með og ég
prófaði. Mér fannst
ballettinn síðan æð-
islegur, en systir mín
missti áhugann.
Jón Axel hefur fengið mikið lof fyrir frammistöðu sína, m.a. á
fagvefnum Dance View Times, þar sem dansgagnrýnandinn Eva
Kistrup sparar ekki stóru orðin í umfjöllun sinn um hann. Þar
segir: „Frammistaða Jóns Axels Franssonar í hlutverki jókersins
kann að vera sú besta sem við höfum séð frá nýliða sem er á fyrsta
starfsmánuði sínum við ballettinn. Fransson hoppaði, snerist og
heillaði áhorfendur af ótrúlegri innlifun og fagmennsku sem gefur
fyrirheit um spennandi feril framundan.“
Besta frammistaða nýliða