Morgunblaðið - 30.03.2010, Blaðsíða 6
6 FréttirFRÉTTIR
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 30. MARS 2010
Sveiflur í óróa
Krafturinn í eldgosinu virðist hafa minnkað snarlega í
fyrrinótt Jókst síðan aftur um hádegið í gær
GOSÓRÓI við gosstöðvarnar á
Fimmvörðuhálsi fór vaxandi eftir há-
degi í gær en hann datt niður um hríð
í fyrrinótt og framundir morgun. Upp
úr klukkan 18 í gær kom hrina nokk-
urra jarðskjálfta upp á 2-2,5 stig, þeir
fundust m.a. í Húsadal í Þórsmörk.
Gunnar B. Guðmundsson, jarðeðl-
isfræðingur hjá Veðurstofu Íslands,
segir mælingar á óróa gefa vísbend-
ingu um kraftinn í gosinu, sem hafi
smám saman minnkað. Þá segir hann
GPS-tæki sem mæla jarðskorpu-
hreyfingar sýna að skorpan hefur
hætt að þenjast út, og jafnvel gengið
birtist með kortinu á vefnum, segir að
gossprungan hafi opnast á sléttri hæð
þar sem gil eru beggja vegna.
„Samkvæmt útreikningum hraun-
flæðilíkansins voru meiri líkur í upp-
hafi gossins að hraunið rynni í Hvann-
gil en Hrunagil. Um nóttina þegar
gosið hófst var mjög stíf austanátt
sem átti þátt í því að hlaða upp gos-
efnum vestan við sprunguna. Það
dugði til þess að hraunið rann í
Hrunagil. Nokkrum dögum síðar tók
hraunið þó að renna í Hvannárgil,“
segir í grein Estherar.
hlynurorri@mbl.is
örlítið til baka. En alls ekki megi slá
því föstu að gosinu fari að ljúka.
Gróflega áætlað gætu 15-20 millj-
ónir rúmmetra af föstum gosefnum
hafa komið úr iðrum jarðar frá því
gosið hófst, segir Magnús Tumi Guð-
mundsson prófessor. Meðfylgjandi
mynd byggist á korti sem birt er á vef
Veðurstofu Íslands, en um er að ræða
spálíkan sem sýnir mögulegt hraun-
flæði yfir Fimmvörðuháls, miðað við
hvernig landið liggur og veður við
upphaf gossins.
Í grein Estherar Hlíðar Jensen,
sérfræðings hjá Veðurstofunni, sem
�����������
������
������
�
���
�
�������
Mögulegt hraunflæði frá Fimmvörðuhálsi
Fimmvörðuháls
Skáli Útivistar
Básar
Langidalur
Húsadalur
Útigöngu-
höfði
Gönguleið
Eyjafjallajökull Sprungan oghraunflæði
28 . mars
Tindfjöll
StóristandurGathillur
Brúnir
Merkurtungur
Hvannárgil
H
ru
na
gi
l
Stakkholtsgjá
Steinholtsdalur
Strákagil
Öskufall
Miklar líkur á hraunflæði
Heimild: Veðurstofa Íslands, Jarðvísindastofnun HÍ og Landhelgisgæslan Litaskali einfaldaður frá upprunalegu líkani.
Litlar líkur á hraunflæði
Suðurgil
HeljarkamburBratta-
fönn
„ÞAÐ þarf að tryggja að hvalveiðar og hvalaskoðun geti
lifað áfram í sátt og samlyndi og skilgreina verður betur
hvar hvalaskoðunarsvæði eru. Almennt má þó segja að
hvalveiðar séu þjóðhagslega hagkvæmar,“ segir Sveinn
Agnarsson, forstöðumaður Hagfræðistofnunar Háskóla
Íslands. Kynnt var í gær skýrsla sem stofnunin vann fyrir
sjávarútvegs- og landbúnaðarráðuneytið, þar sem lögð var
mælistika á þjóðhagsleg áhrif hvalveiða við landið.
Í skýrslunni er miðað við þær forsendur að langreyð-
arstofninn við Íslandsstrendur sé um 22.100 dýr og hrefnu-
stofninn 53 þúsund dýr. Miðað við að veidd yrðu 150 dýr úr
hvorum stofni myndi jafnvægi haldast en veiðar umfram
330 langreyðar og 800 hrefnur myndi leiða til hruns.
Hagfræðistofnun áætlar að launagreiðslur vegna veiða
og vinnslu á 150 langreyðum nemi minnst 750 millj. kr.
Óljóst sé hins vegar hver hagnaður af veiðunum geti orðið.
Þá megi gera ráð fyrir að virðisauki hvalaskoðunarfyr-
irtæka nálgist hálfan milljarð kr. Þá er ekki tekið tillit til
margfeldisáhrifa af veiðunum, enda töldu hagfræðingar
sem skýrsluna unnu forsendur of óljósar til að hægt væri
að leggja mat á slíkt. sbs@mbl.is
Hvalveiðar taldar vera
þjóðhagslega hagkvæmar
Langreyðarstofninn 22.100
dýr og hrefnurnar 53 þúsund
HERMANN Jón Tómasson, bæj-
arstjóri á Akureyri, tók í gær á móti
undirskriftalistum sem 3.785 höfðu
ritað nafn sitt á og með því mótmælt
þeim miklu breytingum sem fyr-
irhugaðar eru í miðbæ Akureyrar,
aðallega síki og fjölda háhýsa.
„Við höfum safnað undirskriftum í
rúmar þrjár vikur og mér sýnist
þetta vera hátt í 30% kosningabærra
Akureyringa sem hafa skrifað á
listana,“ segir Jón Hjaltason, einn
þeirra sem að söfnuninni stóðu.
Jón segir að í raun og veru séu
þeir, sem undirskriftunum söfnuðu,
„hjartanlega sammála markmið-
unum sem eru sett fram í skipulag-
inu en þegar þau eru borin saman
við framkvæmdina kemur í ljós að
markmiðin eru gleymd.“
Jón segir að farið sé fram á að
hætt verði við framkvæmdir, ellegar
kosið sérstaklega um málið.
Á móti síki
og háum
byggingum
Kosið um miðbæinn?
Ljósmynd/Kristján
Listar afhentir Pétur Bolli skipu-
lagsstjóri, Hermann Jón Tómasson
og Knútur Karlsson.
„AÐ MINNSTA kosti 1.500 manns hafa skuld-
undið sig til þess að taka þátt í þessu átaki okk-
ar. Meðal þeirra eru bílstjórafélög, leigubíl-
stjórar, sendibílstjórar, vörubílstjórar sem og
almennir bílstjórar,“ segir Bjarni Bergmann Vil-
hjálmsson, talsmaður Samstöðu. Til að mótmæla
háu eldsneytisverði og reyna að þrýsta á olíufé-
lögin að lækka verðið boðaði Samstaða til blaða-
mannafundar á BSÍ í gær þar sem nöfn olíufé-
laganna voru sett í pott og eitt þeirra dregið út.
Upp úr pottinum kom N1 og hvetur Samstaða
bifreiðaeigendur til þess að eiga aðeins viðskipti
við það félag næstu átta daga og sniðganga hin
félögin. Að þeim tíma liðnum verður leikurinn
endurtekinn og svo koll af kolli í von um að
það skapi þrýsting á olíufélögin. Nánari upp-
lýsingar um átakið má lesa á vefnum:
www.samstada.com.
Samstaða hvetur bifreiðaeigendur til að skipta aðeins við N1 í eina viku
Berjast fyrir lægra eldsneytisverði
Morgunblaðið/Ernir
„Skýrslan er gott innlegg í um-
ræðuna. Í hvalveiðum og hvala-
skoðun eru ákveðnir hagsmunir
sem stangast á og að öðru leyti
vinnur þetta saman. Þetta þurf-
um við að skoða,“ segir Jón
Bjarnason, landbúnaðar- og sjáv-
arútvegsráðherra. Með veiðum á
150 langreyðum og jafn mörgum
hrefnum mætti, skv. skýrslunni,
veiða 2.200 tonnum meira af
þorski á ári hverju en nú er gert;
4.900 tonnum meira af ýsu og 13.800 tonnum meira
af loðnu. Hagnaður af þessu gæti verið um 12,1 millj-
arður króna. Ráðherra vill ekki kveða upp úr um
hvort í ljósi þessa og þeirrar staðhæfingar hagfræð-
inga að hvalveiðar séu hagkvæmar sé einboðið að
halda þeim áfram. Veiðar verði stundaðar að
minnsta kosti til ársins 2013, það er skv. ákvörðun
Einars Kr. Guðfinnssonar, fv. ráðherra.
Gott innlegg í umræðuna
Langreyður verk-
uð í Hvalfirði.
www.noatun.is
Nóttin
er nýjung í Nóatúni
Hringbraut Austurver Grafarholt
Nú er opið 24 tíma,
7 daga vikunnar
í þremur verslunum Nóatúns