Austri - 16.10.1957, Qupperneq 1
Askriftarsímí blaðsins
er 6.
Kaupið og lesið
A U S T R A
Það borgar sig að
anglýsa.
Auglýsið í
A U S T R A
2. árgangur.
Neskaupstað, 16. október 1957.
19. tölubiað.
Refaskyttan í Geithellnahreppi
Viðtal yið Stefán Aðalsteinsson á Svalbarði
Mörg er búmanns raunin — og
sú ekki minnst, að ganga fram á
íá sitt — dautt eða lifandi — með
þeim óhugnanlegu ummerkjum,
sem orustan við erkióvininn, ref-
inn, lætur eftir sig jafnan.
Stríð bóndans við fjanda þann
er ekki þrjátíu ára stríð, heldur
hefur staðið um aldir. Og er ekki
lát á. Öðru nær, eimitt hin síðari
ár hefur refagengnd vaxið til
stórra muna víðs vegar um land.
^ar við bætist svo minkaplágan
víða. — Enn hafa Austfirðingar
sloppið við hina síðarnefndu. En
tófan færist þar mjög í aukana.
Og herkostnaður sveitanna er að
Verða óbærilegur.
Ellefu greni á einu vori!
Hvergi á Austurlandi mun
skolli liðsterkari en í Geithellna-
hreppnum. Þar eru afréttarlönd
stór. Hamarsdalur, Geithellna-
úalur, Hofsdalur, teygja sig langt
inn í land, eins og sjá má á kort-
’Jrn. Snjólétt er þarna og töluvert
fuglalíf úti við sjóinn. Bændur eru
fjármargir um þessar slóðir. Er
þvi lengi bjargarvon fyrir táp-
miklar refafjölskyldur, enda nota
þær sér aðstöðuna. Fundust í vor
11 greni (13 í fyrra) og óttast
rnenn að fleiri bústaðir hafi verið
þarna þó eigi findust.
Stefán Aðalsteinsson er maður
nefndur. Hann býr á Djúpavogi
°g á sér trillubát og rær til fiskj
ar þegar það hentar. En á vorin
Sfengur hann á mála hjá Þorfinni
á Geithellnum, oddvita þeirra
Álftfirðinga, að „bombalda" refi,
°& þykir hinn ágætasti stríðs-
maður. ;
Austri náði tali af Stefáni rétt
eftir að hernaðaraðgerðum lauk í
vor og fara hér á eftir nokkrir
þættir úr samtalinu.
Rúmlega mánaðar vertíð
Stefán kveðst hafa farið á
kreik síðast í maí og verið að fram
Una mánaðamót júní og júlí. Á
þessu tímabili heimsótti hann sjö
greni af þeim ellefu sem fundust
í hreppnum og banaði þrettán
dýrum fullorðnum, einn refinn sá
hann aldrei. Tuttugu og tveir yrðl-
mgar voru handsamaðir en eitrað
fyrir þá, sem eftir urðu á nokkr
um grenjum.
Hvað hefur þú vopna?
Helzta vopnið er einn ágætur
riffill finnskur. Hann er með kíki
á sigtinu og býsna, öruggur á allt
upp í 400 metra xæri. Haglabyssu
hef ég svo líka, en eins og nærri
má geta kemur hitt sér oft vel að
geta skotið á löngu færi, því að
skolli er var um sig, eins og allir
vita.
Heimsóknartíminn ?
Mér gefst bezt að koma að
grenjunum þegar bæði dýrin eru
fjarri. Kann þá svo að fara að
hjúnin uggi ekk> að sér og komi í
skotfæri næsí þegar þau nálgast
híbýli sín. En mér virðist þau séu
oftast „frá bæ“ um kl. 4—8 að
morgni og 6—10 að kvöldi.
Hvar eru svo flest grenin?
Jú, þau eru nokkuð dreifð um
svæðið. Og ein hjónin gerðu sér
bólstað örskammt ofan við þjóð-
veginn í holurð utan við Krák-
hamarinn milli Geithella og Mel-
rakkaness.
Umsátrið stendur stundum lengi.
Nýr bátur til
Sl. föstudag kom nýr vélbátur
til Stöðvarfjarðar eftir 5 daga
siglingu frá Kaupmannahöfn. Var
margt um manninn á bryggju til
að fagna komu bátsins, en Sig-
urður Guðjónsson, kaupfélags-
stjóri hafði orð fyrir heimamönn-
um, heilsaði fríðum farkosti af
hafi og bað skipi og skipshöfn
velfarnaðar og heilla. Um kvöld-
ið var efnt til mannfagnaðar til að
fagna merkum áfanga í atvinnu-
málum byggðarlagsins, Flutti þar
oddviti, Friðgeir Þorsteinsson.
ræðu, Eigendur hins nýja báts,
Hraðfrystihúsið hf. bauð áhöfn
bátsins, hreppsnefnd og stjórn
Hraðfrystihússins, ásamt konum
þessara manna, til kvöldverðar.
Hinn nýi bátur nefnist Kamba-
röst, SU-200. Er hann gerður af
stáli og smíðaður í Austur-Þýzka-
landi, en vélar og annar útbúnað-
ur víða aðfenginn. Báturinn kost-
aði 1.5 millj. og er 75 brúttólest-
ir, knúinn 280 ha. Mannheim vél
frá Vestur-Þýzkalandi. Reyndist
ganghraði 10 sjóm. í reynsluför,
en rúmar 8 á heimsiglingu. Skipið
er búið öllum venuljegum sigl-
ingartækjum, fullkomnum átta-
Mest kvaðst Stefán hafa legið sex
daga á sama greni — og náð þá
öllu kviku. Hitt kemur svo líka
fyrir að bæði dýrin vitja grenis á
fyrstu nóttu, jafnvel á fyrstu
klukkustund. — Léttist þá brún
á skyttum. Fjórum sinnum hefur
Stefán unnið bæði dýrin á tveim
klst.
Hlaupadýr
Fyrir kemur að Stefán leggur
af stað á vetrardegi. í fyrravor
(1956) brá hann sér inn á Geit-
hellnadal og sálgaði þrem dýrum
á einni nóttu!
Hvað gamall í embættí, Stefán?
Þetta er nú fimmta sumarið.
Áður er sagt frá veiðinni í vor,
En á þessum fimm árum hefur
Stefán banað um 60 fullorðnum
dýrum og 130 yrðlingum.
Og virðist þér fækka?
Nei, þvert á móti. Aldrei meira
um refinn en þessi síðustu ár, hvað
sem því veldur.
Framhald á 3. síðu.
Stöðvarfjarðar
vita og dýptarmæli, miðunar- og
talstöð, smíðuðum í Danmörku.
Radar verður og settur í skipið
svo og Asdic-tæki en bæði fylgja
í kaupunum. 1 vélarúmi er 20 ha.
ljósavél og við hana 11 kw. rafall
og við aðalvél skipsins 8 kw. raf-
all. Allt er skipið hitað upp með
rafmagni, einnig eldavél í eldhúsi.
öryggisútbúnaður bátsins er hinn
fullkomnasti. Er því skipt í 5
vatnsþétt hólf og dælukerfi mjög
fuliiíomið. Til nýmæis mun það
teljast, að komið hefur verið fyr-
ii brunadælukerfi um skipið og
settir víða á vatnshanar, sem auð-
velt er að komast að. Björgunar-
bátur er úr gúmmíi og tekur 12
manns. Togvinda og línuspil eru
vökvadrifin. Er báturinn fullbúinn
til veiða, getur veitt hvort sem er
í net eða troll og lítið mun þurfa
um að bæta til síldveiða. Fylgir í
kaupunum nótabátur úr stáli.
Vistarverur skipshafnar eru
snyrtilegar og öllu haganlega fyr-
ir komið, en enginn íburður. Rúm
voru upp reidd og hvíld búin skip-
verjum í mjúkum dýnum. Mun
sjaldan svo frá gengið af hálfu
Framhald á 2. síðu,
í gær lézt að heimili sínu Bjarni
Jónsson bóndi og hreppstjóri að
Skorrastað í Norðfirði. Hann var
fæddur í Viðfirði 7. sept. 1889
Að Skorrastað fluttist hann með
foreldrum sínum 6 ára gamall og
hefur hann átt þar heima síðan
Foreldrar hans voru hjónin María
Sigvaldadóttir og Jón Bjarnason.
Var móðir hans ættuð af Út-Hér-
aði en faðir hans var einn af hin-
um mörgu börnum Guðrúnar og
Bjarna, bónda í Viðfirði.
Á þeim árum sem Bjarni ólst
upp var ekki títt að mennta börn
eða unglinga meira en það sem
þau gátu notið í foreldrahúsum.
Þó var hann einn vetur í ung-
lingaskóla í Neskaupstað og tvo i
búnaðarskóla á Eiðum og hefur
þetta hvort tveggja, auk heima-
fræðslunnar, orðið honum hald-
gott veganesti. Eftir að hann
komst á fullorðinsaldur, hlóðust á
hann flest trúnaðarstörf í sveit-
arfélaginu. Þegar ungmennafé-
lagið var stofnað 1915, varð hann
formaður þess og var það óslitið
í 20 ár, í hreppsnefnd átti hann
sæti í 22 ár, í skólanefnd í mörg
ár, hreppstjóri frá 1938 til dauða-
dags, í stjóm Kaupfélagsins
Fram lengi og nú síðustu árin for-
niaður þess. Mörg fleiri störf ann-
aðist hann fyrir sveit sína og
þótti vel gefast að trúa honum
fyrir þeim, því alls staðar kom
fram sama trúmennskan og sam-
vizkusemin og gott þótti sam-
starfsmönnunum að vinna með
honum hvað sem gera þurfti.
Bjarni var gleðimaður í vina
hópi, hvort sem var heima eða
heiman, en bezt þótti honum
heima, enda átti hann ágætt heim-
ili og hafði yndi af að taka á móti
gestum, var líka oft gestkvæmt
þar því þeir fundu hlýjuna sem
anda í móti frá honum og fjöl-
skyldu hans.
Bjarni kvæntist árið 1919 Krist-
jönu Halldóru Magnúsdóttur, sem
lifir mann sinn. Þau eignuðust 3
börn sem öll eru á lífi: Jón bóndi
og búfr. á Skorrastað, Sigrún
María, húsfrú á Eskifirði og Björn
búfr. á Skorrastað.
Fjölskylda hans og vinir vonuðu
að þau fengju að njóta samvista
hans enn um nokkur ár, því að
heilsan var eftir vonum, þar til
allt í einu að kallið kom.
Framhald á 3. síðu.