Austri - 19.04.1967, Blaðsíða 2

2
AUSTRI
I
Neskaupstað, 19. apríl 1967.
,,Viðreisnarstjórnin
tt
Málefni ráða
I útvarpsumræðum á dögunum
lögðu ræðumenn komma ríka
áherzlu á það1, að Framsóknar-
flokkurinn fengi aldrei uppbótar-
sæti. Af ýmsum sólarmerkjum
má ætla, að hugmynd þeirra sé
að þrástagast á þessari staðleysu
fram að kosningum í þeirri von
að hrekklaust fólk trúi ósannind-
unum, ef þau séu sögð nógu oft.
Sannleikurinn er sá, að fái
Framsóknarflokkurinn ámóta
fylgisaukningu og við síðustu al-
þingiskosningar þá er röðin kom-
in að honum með uppbótarsæti.
Annars eru allar „spekúlering-
ar“ með atkvæði næsta hæpnar
þannig séð, að ógerningur er að
reikna út fyrirfram hvernig at-
kvæði og þingsæti skiptast í
hinum e:nstöku kjördæmum og
enn fráleitara að ætla sér að sjá
fyrir skiptingu uppbótarsæta.
Stóra spurningin verður. þessi.
vilja menn sömu stjórnarstefnu
eða ekki? Enginn, sem vill
breytta stjórnarstefnu, kýs nú-
verandi stjórnarflokka, því þeir
hafa ekki bent á nein úrræði en
margsinnis lýst yfir því, að þeir
muni halda áfram á sömu braut.
En stjórnarandstöðuflokkarnir
eru tveir. Framsóknarflokkurinn
hefur háð harða baráttu gegn
stefnu núverandi ríkisstjórn.
Hann hefur markað kosninga,-
stefnuskrá sína glögglega á ný-
afstöðnu flokksþingi, þar sem
saman komu á tíunda hundrað
kjörnir fulltrúar. Siðustu kosn-
ingar til Alþingis og bæja- og
sveitarstjórna sýna ört vaxandi
fylgi Framsóknarflokksins víðs-
vegar á landinu. Andstæðuflokk-
arnir sjá þessa þróun og óttast
hana. I nýloknum útvarpsumræð-
um beindu þeir allir vopnum sín-
um að Framsóknarmönnunum. —
Það út af fyrir sig segir sína
sögu. ! |
Hinn stjórnarandstöðuflokkur-
inn, sem í fyrsu hét Kommúnista-
flokkur Islands er nú Sameining-
arflokkur alþýðu sósíalistaflokk-
urinn = Alþýðubandalagið, hef-
ur haft margvíslegt samstarf
við núverandi stjórnarflokka,
sumt fyrir opnum tjöldum svo
sem í húsnæðismálum og um
vissa þætti skattamála, sumt
leynilegt, þar sem þó kemur fram
nokkur hluti samkomulagsins,
eins og það þegar Sjálfstæðis-
flokkurinn hefur lánað kommum
10. þingmanninn, til þesá að
tryggja þeim sæti í bankaráðum
og öðrum þýðingarmestu nefnd-
um í stjórnkerfi landsins og svo
í þingnefndum.
Allir sem nokkra nasasjón hafa
af pólitík, vita að slíkir hlutir
gerast ekki án samninga. Og
margir eru uggandi um það, að
enn eiga kommar ógreiddar, af
þessum ,,víxli“ nokkrar afborgan-
ir, sem ekki falla í gjalddaga
fyrr en eftir kosningar.
Það hefur lengi verið vitað, að
styrjaldarástand ríkti innan „Al-
Framh. af 1. síðu.
smiðjum yfirfyllir þennan markað.
Það mætti lengi halda áfram að
draga upp myndir úr sögu Við-
reisnarinnar.
„Gæfuleysi féll að síðum.“
1. tillaga Viðreisnarbókarinnar
frægu bar fyrirsögnina „Bóta-
kerfið afnumið.“ Þar undir hófst
mál á þessa leið: „Bótakerfi það,
sem útflutningsframleiðslan hefur
búið við síðan 1951 verði afnum-
ið....“ þessi tillaga hefur verið'
framkvæmd á þann máta, að 7
árum eftir að hún leit dagsins
ljós eru uppbætur handa atvinnu-
vegunum risavaxnari en nokkru
sinni fyrr. Og miðað við sömu
efnahagsstefnu áfram munu þær
enn hækka. Samt er fyrirhyggjan
hjá hinum íslenzku stjórnarherr-
um ekki meiri en svo, að á fjár-
lögum fyrir árið 1967 er ekki
meira fé ætlað til uppbóta og
niðurgreiðslna en endast mun
fram undlr sláturtíð á yfirstand-
andi ári. Hvernig þeir vísu herr-
ar ætla að leysa vandann þar
eftir er víst flestum hulið, og þá
sjálfsagt jafnt þeim er ráðunum
ráða, og hinum er utangarðs
standa.
En hversu fölsk er hún ekki
þessi sívaxandi uppbótastefna.
Það er staðreynd að blátt áfram
enginn heilbrigður atvinnuvegur
ber s;g í dag. Það er sama þó
aflaskipin slái hvert metið á fæt-
ur öðru, setji jafnvel heimsmet í
afla, þá gera endarnir varla bet-
ur en að ná saman. Þó eru það
þe;r, sem drýgstan skerf leggja
til gjaldeyrissöfnunar þjóðarbús-
ins. Samtímis er landsmönnum
innprentað það í málgögnum
stjórnarhersins að hér sé um að
ræða ómaga á þjóðarbúinu. Gíf-
urlegt það.
þýðubandalagsins," þótt mikið
hafi oft verið reynt til að halda
kyrrð á yfirborði. Nú hafa þeir
atburðir gerst, við ákvörðun
framboðs í Reykjavík, sem sýna
landsmönnum svart á hvitu hvað
er að gerast i þeim herbúðum.
Og Þjóðviljinn bætir sterkum
dráttum í þá mynd með mögn-
uðum hrópyrðum um óánægða
liðsmenn, sem hann kallar „óláta-
belgi, rifrildisseggi og þrætubóka-
meistara.“
Þegar svona er komið verður
auðvelt fyrir þá, að taka afstöðu,
sem í alvöru vilja knýja fram
breytta stjórnarstefnu. Allir
stjórnmálaflokkarnir geta komið
til greina við úthlutun uppbóta-
þingsæta, svo menn geta sparað
sér allar „spekúleringar“ um þá
hluti. Málefnin ein ráða því af-
stöðu manna. Dóm kjósenda,
byggðan á þeim forsendum, ótt-
ast Framsóknamenn ekki.
„Lifað um efni íram“
Svo enn sé nú vísað til hinnar
miklu bókar Viðreisnar, þá hefst
þar kafli á blaðsíðu 5, sem ber
svartletraða yfirskrift, breiða og
volduga: „Lifað um efni fram.“
Það má vel vera, að ýmsir hafi
lifað og lifi hér á landi um efni
fram. Hitt er þó e.t.v. réttara,
að þar sem annarsstaðar skera
sig ýmsir út úr. Þannig eru það
vissar stéttir þjóðféilagsins, er
eyða langtum meiru en efni þjóð-
arinnar leyfa, sjálfum sér til
vaxtar og viðgangs. Það sem af
er þessu ári er gjaldeyrisstaðan
við útlönd óhagstæðari en dæmi
eru til um áður. Ekki stafar það
af innflutningi atvinnnutækja,
heldur af hinu, að innflutningur-
inn er gjörsamlega óskipulagður
og taumlaus, og eins og fyrr seg-
ir flutt inn af handahófi án tillits
til þarfa.
Það sem af er þessu ári hefur
lánsfjármarkaður þjóðarinnar
orðið þrengri með hverjum degi
sem liðið hefur. Undirstöðuat-
vinnuvegirnir eru við að stöðv-
ast. Skrúfað er fyrir hlaupareikn-
inga nauðsynlegustu atvinnufyrir-
tækja, ávísanir reknar til baka,
gefnar út í góðri trú, frá fyrir-
tækjum, sem ekki vamm sitt vita
í þeim efnum. Og nú um þessar
mundir hlýtur síldarsöltun og
bræðsla komandi sumars að vera
stórt spurningarmerki, ef standa
á við þau orð, að veita ekki lán
til undirbúnings á stöðvum og í
verksmiðjum, en opna fyrst lás-
inn, þegar afurðir hafa verið
skapaðar til veðsetningar. Þetta
er hliðstæða þess af bóndi svelti
kýr sínar, þegar liði að burði, en
lofaði þeim tuggu, þegar þær
væru bornar, ef þær þá mjólk-
uðu vel. Sama er ástandið í iðn-
aði. þar rambar livert fyrirtækið
af öðru á gjaldþrotsbarmi af
rekstrarfjárskorti. Um óhappa-
verk ríkisstjórnarinnar í landbún-
aðarmálum er óþarft að tala, og
þjónustan við fólkið úti á landinu.
Samgöngurnar? Raforkumálin?
Hafnarmálin? Það væri auðvelt
að skrifa langan spurningalista,
en hvar er sá, sem gæti talið upp
öll óhöppin er fylla svörin við
spurningunum?
1 dag fer vofa yfir ísland. Sú
vofa er Viðreisnarinnar. Hún hef-
ur leitt af sér þá landsfjárkreppu
sem hér hefur lítillega verið lýst
og tröllríður nú íslenzku þjóðlífi.
Það eru hennar verk, að sama
Lögbirtingarblaðið auglýsir hátt
á þriðja hundrað nauðungarupp-
boð. Það eru hennar verk að fjár-
málaráðherra þjóðarinnar lýsir
því yfir að „vegna óvissunnar“
verði gefist upp víða að gera
áætlanir um framkvæmdir á veg-
um hins opinbera. Já, og hver er
svo undirrótin?
Hefur sjómaðurinn slegið slöku
við?
Hefur bóndinn reynzt hyskinn
við búskapinn:
Er iðnaðarmaðurinn einskis
nýtur?
Kann söltunarstúlkan ekki
handbrögðin?
Eflaust gætu þau gert eitt og
annað betur, og sama um aðrar
stéttir þjóðfélagsins að segja.
Hitt er þó, sem veldur, að stjórn-
arstefnan er alröng. Hún er fyr-
irhyggjulaus og handahófskennd
eyðslustefna, sem gefur allskonar
spákaupmennsku byr undir báða
vængi meðan undirstaða þjóðar-
búsins riðar til falls.
Þessvegna er það hag þessarar
þjóðar nauðsynlegt að endapunkt-
urinn verði settur aftan við Við-
reisnarsöguna eins fljótt og auðið
er. Ríkisstjórn Bjarna Benedikts-
sonar mun því miður ekki bera
gæfu til að segja af sér strax,
en það ætti hún að sjálfsögðu að
gera, svo kjörsamlega blind og
heyrnarlaus, sem hún er gagn-
vart vandamálum þessarar þjóð-
ar. En í vor kemur tækifæri
fólksins í landinu til að segja
ríkisstjórninni upp starfi og von-
andi verður það ekki látið ónotað.
K. I.
Nohhur trð um fishirsht
Fyrir nokkrum mánuðum las ég
grein eftir franskan vísindamann.
I grein þessari benti hann á yfir-
vofandi matvælaskort í heiminum
og hvatti menn til að leggja lið
sitt að fullnýtingu sjávarafla. Ráð
þau, sem hann taldi framtíðina
bera til framgagns nefndu máli
eru æði fjarri okkar skilningi.
ímyndaði hann sér fiskihirða, sem
útbúnir yrðu í að ala mestan sinn
aldur undir yfirborði sjávar.
Líklegt er, að tækni og þekk-
ing, nú og síðar, muni finna ráð,
til þess að hlaupa yfir þetta stig
þróunarinnar. Um hitt verður
tæpast deilt, að við eigum eftir að
rækta fisk í sjó í fjörðum með
framtaki fjöldans í formi al-
menningshlutafélaga ellegar úti í
hafinu undir alþjóðlegu eftirliti.
Álit fiskifræðinga á göngu síld-
ar í hafinu undan Austurlandi er
á þann veg, að hún eigi einungis
eftir að bjóða okkur gleðilegt
sumar tvö ár enn. Það er því víst,
að við verðum að vernda einhvern
stofn til ræktunar, ef tekjur ís-
lendinga af síldfiski eiga að
myndast framvegis sem hingað
til. Ótalin er sú ungsíld, sem fall-
ið hefur fyrir möskvum nótarinn-
ar. En með skipulögðu eldi og
vali á fiski til frálags yrði bundinn
endir á þá happa og glappaað-
ferð, sem fjölveiðarnar eru í dag.
Við Austfirðingar verðum því að
leggjast á árar í þessu máli. Lát-
um frumkvæðið koma frá okkur,
og skorum á sérfræðinga okkar
að finna máli þessu tæknilega
lausn.
Her. Mar.