Monitor - 22.09.2011, Blaðsíða 6

6 Monitor FIMMTUDAGUR 22. SEPTEMBER 2011
Torsótt byrjun
Það tók dágóðan tíma að fá rétta mynd á
hljómsveitina Nirvana. Þó svo að söngvarinn,
Kurt Cobain, og bassaleikarinn, Krist Novo-
selic, hafi verið saman í menntaskóla
í Aberdeen í Washington-fylki í
Bandaríkjunum þá lágu leiðir þeirra
ekki saman strax. Cobain sóttist
eftir því að stofna hljómsveit
með Novoselic og gaf honum
prufuupptökur fyrri hljómsveitar
sinnar á kasettu merktri Fecal
Matter. Það tók Novoselic hins
vegar þrjú ár að hlusta á
spóluna en eftir að
hann gaf henni
gaum stofnuðu
þeir félagar
hljómsveit
saman vetur-
inn 1987. Það
tók þá pilta
þó langan
tíma að finna
trommara
og eftir að
hafa gefið
mörgum
tækifæri
sættust
þeir á
trommarann
Chad Chann-
ing í maí 1988.
600 dollarar
Fyrsta plata
Nirvana var hin
fremur dökktóna,
Bleach, sem gefin
var út í júní árið
1989 en þá voru þeir
farnir að gera út frá
Seattle í Washington-
fylki. Maður nokkur,
Jason Everman, fékk
nafn sitt skráð á plötu-
umslagið þar sem hann
reiddi fram þá rétt rúmu
600 dollara sem platan
kostaði í framleiðslu. Þó að
Nirvana hafi sjálfir gefið út
plötuna án aðstoðar plötu-
fyrirtækis þá tókst þeim að
ná á sitt band fjöldanum
öllum af aðdáendum og
lög af plötunni voru spiluð
á háskólaútvarpsstöðvum víðs vegar um
Bandaríkin og flestir voru sammála um að
Cobain hafi sannað sig sem lagasmiður með
laginu About a Girl.
Sá rétti
Cobain hélt áfram að þróa sínar
lagasmíðar og smám saman
urðu lögin bjartari og poppaðri.
Í apríl árið 1990 fengu Nirvana-
menn til liðs við sig upptöku-
stjórann Butch Vig og í fram-
haldinu byrjuðu þeir að vinna
nýtt efni. Á sama tíma fór að
trosna upp úr sambandi Cobain
og Novoselic við trommarann
Chad Channing. Sá síðastnefndi
var ósáttur með að fá ekki að taka
meiri þátt í lagasmíðunum og
yfirgaf hljómsveitina. Nokkrir
trommarar fylltu í hans skarð en
það var ekki fyrr en í september
þetta árið þegar Dave Grohl kom
til sögunnar að Cobain og Novo-
selic urðu fullkomlega sáttir.
Buzz Osborne úr hljómsveitinni
The Melvins benti Cobain og
Novoselic á Grohl sem þá var
nýhættur með hljómsveit
sinni Scream sem gerði út frá
Washington í D.C.-fylki.
Tvíeykið fékk Grohl til
sín í prufur skömmu
eftir að hann kom
til Seattle og haft er
eftir Novoselic að
það hafi tekið þá
tvær mínútur að
átta sig á að hér
væri rétti trommarinn
á ferðinni.
Meginstraumurinn
Með nýrri uppstillingu
fóru Nirvana-liðar
að leita að stóru
útgáfufyrirtæki
til að gefa út sína
aðra breiðskífu. DGC
Records varð fyrir
valinu og þrátt fyrir
að geta valið úr fjöldanum
öllum af upptökustjórum
varð áðurnefndur Butch Vig
fyrir valinu. Saman hófust
þessir fjórir handa við að
búa til aðra breiðskífu
hljómsveitarinnar. Vinnan var oft og tíðum
erfið og Cobain var ósáttur við hljóðblöndun
margra laganna og liðsmönnum sveitarinnar
þótti hljómurinn oft og tíðum of glanskennd-
ur og fægður fyrir sveit sem gæfi sig út fyrir að
spila fyrst og fremst pönk og rokk.
Lykt af ungdómi
10. september árið 1991 gáfu Nirvana út
fyrstu smáskífu plötunnar Nevermind, lagið
Smells Like Teen Spirit. Lagið, sem jafn-
framt er fyrsta lag plötunnar, endurspeglar
hráar lagasmíðar sveitarinnar þar sem erindi
lagsins er lágstemmt og algjör andstæða
við kröftugt viðlagið. Þetta var fyrsti alvöru
smellur Nirvana og einnig sá sem náði hæst
er hann tyllti sér í sjötta sæti bandaríska
Billboard-listans. Það var í raun sama hvert
var litið, Smells Like Teen Spirit var spilað á
öllum útvarpsstöðvum og myndbandið við
lagið birtist mörgum sinnum á dag á tónlist-
arsjónvarpsstöðinni MTV. Á svipstundu varð
neðanjarðarsveitin með háskólaútvarpsspil-
unina orðin þekkt úti um allan heim.
Platan sem öllu breytti
Önnur breiðskífa Nirvana, Nevermind, náði
hæðum sem engan óraði fyrir. DGC Records
höfðu vonast til þess að ná að selja hana í
250.000 eintökum en fyrir jólin 1991 seldust
400.000 eintök í hverri viku. Fyrst um sinn
var platan í 144. sæti á Billboard-listanum í
Bandaríkjunum en það var svo í janúar árið
1992 að platan komst á topp listans og velti
þar úr sessi plötu Michael Jackson, Dangerous.
Þessar óvæntu vinsældir plötunnar urðu til
þess að óhefðbunda „alternative“-rokkið
færðist nær hefðbundna „mainstream“-popp-
inu. Áður en platan kom út voru einungis
nokkrar útvarpsstöðvar sem spiluðu óhefð-
bundna rokkið en hér um bil tveimur árum
síðar voru þær orðnar fleiri en 100 talsins.
Áður höfðu tónlistarþyrst ungmenni ekki
heyrt slík tóndæmi í útvarpi en nú sáu stjórn-
Á laugardaginn eru liðin tuttugu ár síðan Nirvana gaf út sína aðra breiðskífu, Nevermind.
Sú plata breytti tónlistarsögunni þegar hún færði óhefðbundið rokk nær hefðbundnu
popptónlistarsenunni. Í tilefni þess ákvað Monitor að stikla á stóru um feril sveitarinnar.
Engum var sama um
NEVERMIND
Útgáfudagur: 240991.
Efsta sæti Billboard: janúar 1992.
Sala: 30.000.000 eintök.
Áhrifavaldar: Pixies, The Smithereens og R.E.M.
Vinnuheiti: Sheep.
Kostnaður: 65.000 dollarar.
Hljóðver: Sound City Studios, Van Nuys í
Kaliforníu.
Upptökutímabil: maí til júní 1991.
Staðreynd#1: Cobain samdi nokkra textanna
einungis nokkrum mínútum fyrir upptökur.
Staðreynd#2: Cobain samdi öll lögin á plötunni.
Fyrsta lagið og leynilag plötunnar samdi hann í
samvinnu við Novoselic og Grohl.
Staðreynd#3: Vegna mistaka vantar leynilagið
„Endless, Nameless“ á fyrstu 20.000 eintökin
sem voru framleidd.
SVALUR MEÐ FLOTTUSTU
SÓLGLERAUGU Í HEIMI
ÖRVHENTUR KURT SPILAR
EINFALT GÍTARSTEF