Austri - 05.06.1981, Síða 1
Tómas Árnason:
Raforkuver
Við umræður í efri deild Al-
þingis um frumvarp ríkisstjórn-
arinnar um raforkuver tók Tóm-
as Árnason til máls. Þar sem
þar er komið inn á marga þætti
þessara mála þykir blaðinu rétt
að birta hluta ræðu hans hér á
eftir.
STÓRFRAMKVÆMDIR
Frumvarp það um raforkuver
sem hér er til umræðu, er án
efa eitt af stærstu málum sem
lögð hafa verið fyrir Alþingi
um margra ára skeið. Þær fram-
kvæmdir sem gert er ráð fyrir
að framkvæma samkvæmt þessu
frumvarpi eru sennilega þær
kostnaðar- og yfii-gripsmestu,
sem samþykktar hafa verið á
Alþingi e.t.v. um alla tíð.
Til marks um það hvað þær
eru miklar má nefna að gert er
ráð fyrir því að heildarstofn-
kostnaður Blönduvirkjunar
verði um 77.4 milljarðar gkr.
Fljótsdalsvirkjunar 176.2 mill-
jarðar og Sultartangavirkjunar
108.6 milljarðar, samanlagt
362.2 milljarðar króna. Síðan
eru ýmsar fleiri framkvæmdir
sem gert er ráð fyrir í frum-
varpinu eins og öllum háttvirt-
um þingmönnum er kunnugt
um.
SAMSTAÐA ER NAUÐSYN-
LEG
Ég vil taka undir það sem hér
hefur komið fram í ræðum
manna að um svona stórmál sé
æskilegt að hafa sem víðtækasta
samstöðu á Alþingi, vegna þess
að þau verða ekki framkvæmd
nema á löngum tíma. Þó ég óski
núverandi ríkisstjórn langra
lífdaga er ekki alveg öruggt að
hún verði við völd meðan fram-
kvæmdir samkvæmt þessu frum-
varpi verða framkvæmdar. Þess
vegna kallar það á að það sé sem
víðtækust samstaða á Alþingi
um svona mál.
FRAMKVÆMDARÖÐ
Um það mál er mikið rætt og
ritað, í hvaða röð eigi að ráðast
í þessar framkvæmdir. Nú er
gert ráð fyrir því að áður en
tekin er ákvörðun um fram-
kvæmdaröð af Alþingi, skuli
liggja fyrii* greinargerðir frá
Landsvirkjun, Orkustofnun,
Rafmagnsveitum ríkisins og
öðrum þeim aðilum, sem ríkis-
stjórnin kveður til um þjóð-
hagslega hagkvæmni virkjunar-
leiða og þýðingu þeirra fyrir
raforkukerfi landsins. Ég álít
að það séu aðallega tvö sjónar-
mið sem þarna komi til greina
og hljóti að ráða úrslitum um
röðun. Það er í fyrsta lagi þjóð-
hagsleg hagkvæmni og það er í
öðru lagi öryggissjónarmið. Ég
held að þeirri skoðun hafi vaxið
fylgi á seinni árum, að það sé
skynsamlegt og nauðsynlegt fyr-
ir þjóðina að virkja og reisa
stóra virkjun utan eldvirku
svæðanna og það geti verið var-
hugavert að hafa ekki varaafl
til staðar ef eitthvað það gerð-
ist á svæði Þjórsár sem hefur
truflandi áhrif á orkuverin þar.
FRAMKVÆMDATÍMI
Til þess að gera sér grein fyr-
ir hvaða stefnumörkun í virkj-
unarmálum felst í þessu laga-
frumvarpi, þá vísa ég í fyrsta
lagi til þess sem segir í grein-
argerðinni að framkvæmdatím-
inn sé 10 - 15 ár og til árétting-
ar þessu að samkomulag varð
um í ríkisstjórninni að stefnt sé
að því að ljúka framkvæmdum
samkvæmt frumvarpinu á 12
árum. Þetta er ótvíræð stefnu-
mörkun í þessum málum og gef-
ur að sjálfsögðu til kynna hver
framkvæmdahraðinn þarf að
vera til þess að þetta sé unnt.
Það er því að mínu mati rangt
hjá stjórnarandstæðingum að
það felist ekki stefnumörkun í
frumvarpinu.
Ég er þeirrar skoðunar að það
sé ekki hyggilegt með tilliti til
okkar hagkerfis og ástands í
efnahagsmálum að hafa öllu
meiri hraða á heldur en hér er
stefnt að. Ég hef rætt það mál
við ýmsa málsmetandi menn og
þeir eru mér sammála í þessu
efni.
ELDSNEYTISFRAM-
LEIÐSLA
I öðru lagi segir um stefnu-
mörkunina í þessu frumvarpi á
blaðsíðu fjögur að eðlilegt sé að
Eins og þeir vita sem farið
hafa hinn fjölfarna veg í Hall-
ormsstað, er brúin á Grímsá
orðin heldur hrörleg, enda
byggð fyrir aðrar kröfur í um-
ferð heldur en nú eru, og að
henni er mjög slæm beygja að
norðanverðu.
Nú er hafin smíði nýrrar brú-
ar á ána og verður hún utar
heldur en nú er, niður undan
Eins og komið hefur fram áð-
ur hér í blaðinu hyggst U.Í.A.
byggj a hús við íþróttavöllinn á
Eiðum til þess að bæta aðstöð-
una við völlinn. Þetta hús er nú
nær fokhelt, og þegar þetta er
ritað á mánudaginn var, var
unnið við að steypa gólfplötu
hússins.
I húsinu verður hreinlætisað-
staða og búningsherbergi, ásamt
annarri aðstöðu sem sambandið
þarfnast við samkomu- og móta-
hald á Eiðum. Tilkoma þessa
húss bætir aðstöðu við íþrótta-
völlinn á Eiðum mjög verulega,
en hann hefur verið notaður í
vaxandi mæli undanfarin ár
með vaxandi mótshaldi sem
fylgir blómlegu íþróttalífi hér.
Ekki má heldur gleyma sumar-
landsmenn setji sér það mark-
mið að jafna orkureikning gagn-
vart útlöndum fyrir lok aldar-
innar. Sumpart með framleiðslu
á eldsneyti hér innanlands eftir
því sem hagkvæmt getur talist
og með tilliti til öryggis í orku-
málum, svo og með útflutningi
afurða orkufreks iðnaðar til
gjaldeyrisöflunar. Með þessu
væri jafnframt náð því mark-
miði að þjóð sem býr ríkulega
að orku að tiltölu við fólksfjölda
og Islendingar gangi ekki á
orkuforða annarra þjóða. Hér
er einnig viðmiðun.
VIRKJANIR UTAN SUÐ-
VESTURLANDS
Þá er það merkilegt við þetta
frumvarp að hér er í fyrsta
sinn leitað lagaheimildar fyrir
meiri háttar virkjun utan Suð-
framhald á bls. 3
bænum Ulfsstöðum. Vegur hef-
ur nú verið lagður að brúnni
austan Grímsár, en eftir er að
yfirkeyra hann.
Eins og fram kom í vegaá-
ætlun sem birt var í síðasta
blaði, eru ætlaðar 3.90 milljónir
nýkróna til verksins nú í sumar.
Ætlunin er að ljúka brúargerð-
inni fyrir það fé.
hátíðum U.Í.A. sem haldnar
hafa verið á Eiðum og eru hin-
ar myndarlegustu samkomur
eins og þeir vita sem þær hafa
sótt.
Vinna af skynsemi,
Sverrir
Fyrir mistök í prentsmiðju
brenglaðist fyrirsögn á forsíðu
síðasta tölublaðs. Fyrirsögnin
átti að vera VINNA AF SKYN-
SEMI, SVERRIR, en ekki:
Minna af skynsemi, Sverrir.
Biðjum við greinarhöfund og
lesendur velvirðingar á þessum
leiðu mistökum, en prentvillu-
púkinn getur verið erfiður við-
ureignar. Prentarinn.
Ný brú á Grímsá
Húsbyððing II.U. d Eiðum