Morgunblaðið - 20.05.2010, Blaðsíða 46

MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 20. MAÍ 2010
AF MÁLMI
Orri Páll Ormarsson
orr@mbl.is
Enginn maður, lífs eða lið-inn, ber meiri ábyrgð á þvíað ég ánetjaðist málmi en
Ronnie James Dio, sem hélt á
fund feðra sinna síðastliðinn
sunnudag, 67 ára að aldri. Fyrsta
málmskífan sem ég festi kaup á
var Holy Diver og eftir það varð
ekki aftur snúið – ég fann hinn
eina sanna tón. Bryð æ síðan
bárujárn með morgunkaffinu.
Ekki svo að skilja að Dio – eins
og sveitin hét eftir skapara sínum
– standi Iron Maiden, Metallica,
Slayer og slíkum sveitum á sporði.
En hún var ágætis byrjun. Dio
miðlaði ómenguðum málmi.
Ronnie James Dio er almennt
álitinn einn fremsti söngvari
málmstefnunnar, blæbrigðarík og
kröftug röddin nísti inn að beini,
enda þótt hann hlyti aldrei neina
formlega leiðsögn. Dio bjó hins
vegar alla tíð að því að hafa lært á
blásturshljóðfæri sem barn. Þar
lærði hann að anda. Þannig lagað
séð, gegnum málminn.
Dio var með litríkari mönnum á
sviði, minnti jafnvel meira á fígúru
úr galdrasögum en rokkstjörnu,
og dró hvergi af sér. Ég var svo
lánsamur að sjá hann einu sinni,
með Black Sabbath í íþróttahúsinu
á Akranesi haustið 1992. Kannski
ekki stærsta giggið á ferli kapp-
ans en ógleymanlegt eigi að síður.
Þökk sé einum málmelskasta
manni landsins, Sigurði Sverr-
issyni, upplýsinga- og kynning-
arstjóra LÍÚ, sem flutti sveitina
inn.
  
Ronald James Padavona fædd-ist í Portsmouth, New
Hampshire, 10. júlí 1942, inn í
rammkaþólska fjölskyldu af ítölsk-
um uppruna. Hann lærði ungur á
trompet og bauðst styrkur til tón-
listarnáms við hinn virta Juilliard-
skóla en hafnaði honum til að
sinna ástríðu sinni – rokktónlist.
Fyrsta bandið sem hann kom
fram með sem bassaleikari seint á
sjötta áratugnum hét því fróma
nafni The Vegas Kings en því var
breytt í Ronnie & the Rumblers
eftir að okkar maður tók við hljóð-
nemanum.
Padavona er ekki nafn á rokk-
stjörnu og árið 1961 breytti Ron-
nie James eftirnafni sínu í Dio eft-
ir alræmdum mafíósa, Johnny Dio.
Leiðin upp á stjörnuhimininn
getur verið löng og Dio gekk treg-
lega að koma sér á framfæri á sjö-
unda áratugnum enda þótt ein
sveita hans, Ronnie Dio and The
Prophets, sendi frá sér breiðskífu.
Það var ekki fyrr en hann hitaði
ásamt félögum sínum í Elf upp
fyrir Deep Purple 1969 að hjólin
fóru að snúast. Ritchie Blackmore,
gítarleikari Purple, heillaðist af
sönghæfileikum Dios og þegar
Purple leystist upp stofnuðu þeir
félagar Rainbow. Dio söng inn á
fjórar plötur með Rainbow á of-
anverðum áttunda áratugnum við
góðan orðstír. Upp frá því var
nafn hans á hvers manns vörum í
rokkheimum.
Listrænn ágreiningur reis milli
Dios og Blackmores og árið 1979
þekktist Dio boð Black Sabbath
um að taka við hljóðnemanum af
Ozzy Osbourne. Sú göfuga braut-
ryðjendasveit í málminum hafði
átt í sárri tilvistarkreppu en Dio
reif hana upp á óæðri endanum.
Gerði tvær frábærar breiðskífur
með Sabbath, Heaven & Hell
(1980) og Mob Rules (1981). Hann
sneri aftur 1992 og gerði þokka-
lega plötu, Dehumanizer, og síð-
ustu árin starfaði hann með Tony
Iommi og Geezer Butler undir
merkjum Heaven & Hell og sendi
sú ágæta sveit frá sér sína fyrstu
plötu fyrir réttu ári. Það reyndist
síðasta framlag Dios til málmsög-
unnar.
  
Árið 1982 stofnaði Dio sína eig-in sveit og starfrækti hana
með hléum allt til dauðadags. Veg-
ur hennar var mestur fyrstu árin
en plötur á borð við Sacred Heart
(1985), The Last in Line (1984) og
Reuters
Allur Ronnie James Dio með hornin frægu á lofti á tónleikum.
» Sjálfur kvaðst Dionota táknið í þver-
öfugum tilgangi, líkt og
amma hans gerði að
ítölskum sið til að halda
illum öndum í skefjum.
Leðurlungun lokast
SÝND Í SMÁRABÍÓI, HÁSKÓLABÍÓI OG BORGARBÍÓI
Date night kl. 6 - 8 - 10 B.i.10 ára
Loftkastalinn sem hrundi kl. 6 - 9 B.i.14 ára
Un Prophéte enskur texti kl. 6 B.i.16 ára
Imaginarium of Dr. P ísl. texti kl. 9 B.i.12 ára
Snabba Cash kl. 5:30 - 8 - 10:30 B.i.16 ára
Robin Hood kl. 6 - 9 B.i.12 ára
The Back-Up Plan kl. 5:40 - 10:20 LEYFÐ
I Love you Phillip Morris kl. 10:30 B.i.12 ára
Crazy Heart kl. 5:30 - 8 LEYFÐ
Rome&Juliet kl. 8 B.i.14 ára
Robin Hood kl. 6 - 9 B.i. 12 ára
The spy next door kl. 6 LEYFÐ
The Back-up Plan kl. 8 - 10 LEYFÐ
Sími 462 3500
Þú færð 5 %
endurgreitt
í Borgarbíó
Þú færð 5 %
endurgreitt
í Borgarbíó
Sími 551 9000Þú færð 5 %
endurgreitt
í Borgarbíó
SÝND Í SMÁRABÍÓI OG HÁSKÓLABÍÓI
HHH
„Snabba Cash rennir stoðum
undir þá staðreynd að Svíar eru
að verða stórveldi í glæpamynda-
gerð. Virkilega smart krimmi þar
sem kynnt er hægt og rólega
undir áhugaverðum persónum
þangað til allt sýður upp úr.”
Þ.Þ. Fréttablaðið
HHH
„Það er auðvelt að mæla
með þessari spennandi og
tilfinningaríku mynd því að
hún veit svo sannarlega hvar
hún stendur – og gerir allt
sem hún ætlar sér.”
B.I. kvikmyndir.com
HHHH
„Ofursvöl Scarface
Norðurlanda“
Ómar Eyþórsson X-ið 977
HHHH
„Snabba Cash gefur Stig Lars-
son myndunum ekkert eftir.
Áhrifarík og raunveruleg.”
Heiðar Austmann FM 957
HHH
„Sterk, raunsæ og vel
skrifuð glæpasaga. Kom
mér gríðarlega á óvart.”
T.V. - Kvikmyndir.is
HHH
„Enn tekst Svíunum að
skila frábærri mynd.
Spennandi og geysivel
gerð í alla staði.“
Heimir Karlsson, Bylgjan
sum stefnumót enda með hvelli
SÝND Í REGNBOGANUMSÝND Í SMÁRABÍÓI OG BORGARBÍÓwww.graenaljosid.is
VINSÆLUSTU MYNDIR BÍÓDAGA
VINSÆLASTA MYND
ÁRSINS Í SVÍÞJÓÐ
MAGNAÐUR SÆNSKUR
SPENNUTRYLLIR Í ANDA
STIEG LARSSON MYNDANNA
SÝND Í REGNBOGANUM
HHHH
...óhætt er að að fullyrða að Hrói
Höttur hefur aldrei verið jafn
grjótharður og í túlkun Crowe.
Þ.Þ. - FBL
HHH
S.V. - MBL
VINSÆLASTA MYNDIN Á ÍSLANDI Í DAG
SÝND Í HÁSKÓLABÍÓI
Þú færð 5% endurgreitt í Borgarbíói, Smárabíói og Regnboganum og Háskólabíói ef þú borgar bíómiðann m