Framsóknarblaðið - 28.03.1956, Blaðsíða 4

4
FRAMSÓKNARBLAÐlf)
Álíaðir „öreiganna".
Framhald af i. siðu.
Eg votta þessu skálcli samúð
mína. Aldrei hefur þróazt innra
með því neitt ljótt, sem minna
mætti á eyðingu mannslífa eða
annað jafn ægilegt í augum Is-
lendinga. Þó lofsyngur þessi mað
ur einhvern mesta mannslífaeyð
ir, sem lifað hefur á jörðinni.
Svo flatur liggur hann fyrir lyg
um í rússneskum áróðri. Hefði
hann vitað þann sannleika, sem
hann veit nú, hefði hann ef til
vill látið í ljós viðurstyggð sína
í álíka innfjálgu kvæði.
Líf okkar mannanna á jörð-
inni hefur ávallt verið þrungið
meiri og minni andstæðum eins
og sál hvers einstaklings.
Það var sem persónudýrkunin
á Stalín læddi af sér hatrið á
honum. Þeir, sem mest hötuðu
Stalínismann, tóku nú í ofstæki
sínu til að tilbiðja nazistana
þýzku og gera þá að jarðneskum
goðum sínum. En allur fjijldinn
horfði nú samt á allan þennan
trúarlega skrípaleik af þolgæði
og meðaumkun, og lét hvergi
bil'ast, lét liann á engan hátt
trufla hugsun sína og hátt. Það
voru og eru lýðræðissinnarnir
íslenzku t. d.
Ýmsir glöggskyggnir leiðtogar
á vettvangi stjórnmálanna og
blaðamenn héldu því fram, að
Stalín væri einhver allra ófyrir-
leitnasti einræðisherra og morð-
liundur, sem nokkru sinni hefði
tórt á jörðinni. Vitaskuld voru
slík gífuryrði guðlast og hróp-
andi goðgá fyrir sálarsjónum
kommúnista, sem trúðu rússn-
eska áróðrinum í blindni.
Unnendur lýðræðis og nrann
frelsis héldu því fram, að enginn
munur væri í eðli sínu á komm
únisma og nazisma. Báðar stefn
urnar voru einræðisstefnur, þar
sem mannslíf væru lítils virði, ef
einræðisherrann teldi sér mis-
boðið eða einhver leyfði sér að
liafa aðra skoðun en hann.
Svo liðu árin og Stalín dó.
Brátt bárust fregir um það,
að sálarrannur þessa alföður
„öreiganna" hefði þegar verið
tæmdur öllum innyflum og fyllt
ur ilmandi jurtum á suð-aust-
ræna vísu, og síðan smurður til
eilíflegrar geymslu í hallarkynn-
um við Kremltorg „öreigalýðs-
ins“, þar sem hið fullkomna lýð
ræði skal ríkja í anda hins fram
liðna! Ekki var örgrant um, að
„trúaðar“ sálir á íslandi þættust
finna ilminn af jurtunum!
Tilbeiðendurnir úti um allan
heini drúptu höfði. Ginvíðir
mælskujöfrar hófu nú upp raust
sína og fluttu minningarræður
um Staiín marskálk.
Einar Olgeirsson sagði í ræðu
7. marz 1953: „Vér minnumst
þess, að fram á síðustu stund hélt
hann (þ. e. Stalín) áfram að vísa
veginn þjóðum sínum brautina
— til kommúnismans, mannkyn
inu öllu brautina til friðar. Vér
minnumst mannsins Stalíns, sem
hefur verið elskaður og dáður
meir en flestir menn í mannkyns
sögunni áður og naut slíks trún
aðartrausts, sem fáir menn í
mannkynssögunni hafa notið
. . . . Var til síðustu stundar
sami góði félaginn, sem mat
manngildið ofar öllu öðru.“
Kristinn E. Andrésson segir
í minningarræðu um Stalín 10.
marz 1953:
„í Stalín rættust draumar
fólksins um gleði og fegurð . . .
Frá þessu fólki, þessu Jrjóðfélagi,
fékk Stalín vald sitt. Hann var
líf af lífi þess. Hann átti trúnað
þess ajlan, vegna þess að hann
var sjálfur trúr — trúr stefnu
byltingarinnar, trúr hugsjón
sósíalismans, trúr fólkinu, sem
hann var foringi fyrir.“
Veslings menn. Veslings fólk.
Aldrei hafa þeir alið með sér
morðhug eða nokkuð annað jafn
ægilegt og ljótt, Einar Olgeirs-
son og Kristinn Andrésson,
fremur en Jóhannes úr Kötlum.
En í blindri trú á sannleika
rússneska áróðursins hrífast þeir
til að lofsyngja einhvern mesta
glæpamann veraldarsögunnar,
manninn, sem t. d. í eitt skipti
lét drepa 5000 herforingja í
Rauða hernum og þúsundir ann
arra stétta menn. Þannig vísaði
hann Jrjóðunum veginn fram til
kommúnismans? Þannig vísaði
hann öllu mannkyninu fram
brautina til friðar? Þannig not-
aði liann sitt mikla trúnaðar-
traust. Þannig var hann hinn
góði félagi. Þannig mat hann
manngildið. Já, mikil er sú
gleði og fegurð, sem sprettur
upp af lífi slíks manns! Jú, satt
mun það vera: Með þessu at-
liæfi, með öllum „hreinsunun-
um,“ mun Stalín hafa verið trúr
stefnu byltingarinnar. Þar ratað-
ist Kristni satt á munn.
Og Jregar liold herforingjanna
og allra hinna, sem hann lét
„hreinsa burt“, var hulsað, þá
hefur sjálfsagt brosað maður,
„sem var mannsins bezti vin.“
Svo óskapleg var hræðsla „fé-
laganna" við þennan kaldrifjaða
mannslífaeyðir, Stalín, að hann
Iiafði legið lík í þrjú ár, áður en
hinir „góðu félagar" lians vog-
ANNÁLL.
Nýtl bankahús.
Laugardaginn 17. þ. m. var
formlega tekið i notkun hér hin
nýja bygging Útvegsbanka ís-
lands. Hafði þá bankinn boð
inni og bauð fjölda manna.
Bankabyggingin er ein allra
glæsilegasta bygging bæjarins í
sjón og öll vönduð að sama skapi.
Ánægjulegt er til þess að liugsa,
að öll liin vandaða og fágaða
byggingarvinna við húsið er
unnin af fagmönnum hér í Eyj-
um.
Ý’Tð þetta tækifæri færðu þau
mæðginin frú Rannveig Vil-
hjálmsdóttir, ekkja Viggós banka
stjóra, og Gísli Gíslason stór-
kaupmaður, stjúpsonur lians,
bankanum að gjöf eirstyttu af
Viggó heitnum Björnssyni banka
stjóra, fyrsta stjórnanda útibús-
ins hér. Styttu þessa rnótaði
Bjarni Guðjónsson, myndskeri
að Gjábakka, en hún er steypt í
eirinn erlendis. Gjöf þessi vakti
mikla athygli gesta, enda hin
merkilegasta og sórnir sér vel í
afgreiðslusal bankans. Þá gaf
starfsfólk bankans stofnuninni
veggmynd af Bjarna heitnum
Frá bæjarsijérn.
Framhald af 2. síðu.
lagt til og bæjarstjórn samjrykkt,
að Samkomuhúsi Vestmannaeyja
h. f. verði skrifað og spurzt fyrir
um, hvort samningur geti náðst
um það við Samkomuhúsið, að
Vestmannaeyjakaupstaður leigi
kvikmyndareksturinn í húsinu,
enda veiti menntamálaráðuneyt
ið undanþágu um, að reksturinn
verði undanþeginn skemmtana-
skatti.
uðu að segja þjóð sinni og öll-
um þjóðum, hver hann var í
raun og sannleika. Þá loks og
fyrr ekki virðist „öreigaforingj-
arnir“ hafa sannfærzt um, að
hinn tortryggni og grimmi andi
einræðisherrans væri að fullu og
öllu skroppinn úr skrokknum,
svo að þangað ætti hann ekki
afturkvæmt. Þá fyrst töldu þeir
sig örugga fyrir honum í „full-
komnasta lýðræðisríki veraldar"
eins og þeir og Jrjónar þeirra
kalla Sovétríkin jafnan.
Veslings fólk. Við vottum því
samúð okkar. Það hrekst fyrir
stormum og straumum blekk-
inga og lyga eins og rekaldið á
hafinu fyrir stórviðrisstraumum
og stórsjóum.
Sighvatssyni bankastjóra. Mynd-
ina gjörði Skúli Theódórsson
Árnasonar járnsmiðs hér í bæ.
Nýr bátur.
22. þ. m. bættist nýr bátur í
Vestmannaeyjaflotann. Það er
báturinn Stígandi VE 77. Eig-
endur eru Gísli Þorsteinsson,
Ágúst Matthíasson og Helgi
Bergvinsson, sem verður skip-
stjóri á bátnum. Stígandi er
gjörður úr stáli, byggður í Þýzka
landi, 73 smálestir að stærð og
útbúinn öllum nýtýzku og full-
komnustu siglingatækjum. Hann
virðist allra vandaðasta skip.
Angantýr Elíasson skipstjóri
sigldi bátnum til landsins. Þá
löngu leið frá Hamborg var bát-
urinn aðeins 4 sólarhringa og 18
klukkustundir. Hann gekk til
jafnaðar um ío mílur á klukku
stund alla lieimleiðina.
Blaðið óskar eigendunum til
hamingju með J^etta nýja og
glæsilega skip. Miklar vonir
standa til að Jrað lánist vel í
höndum Helga Bergvinssonar,
svo gifturíkur skipstjóri hefur
Helgi jafnan reynzt til Jressa.
Ný Ijóöabók.
Una Jónsdóttir, skáldkona,
hefur sjálf gefið út ljóð sín. Bók
in er 176 bls. að stærð og birtir
á blöðum sínum fjölda af tæki-
færiskveðskap höfundarins. Segja
má með sanni, að Una Jónsdótt
ir sé hagyrðingur aljrýðunnar í
Eyjum. Hún virðist hafa yndi af
að yrkja. Allur kveðskapur henn
ar ber vott um hjartahlýja konu,
sem öllum og öllu vill vel.
Engin undur eru Jrað, Jró að
kona á áttræðisaldri, sein lítillar
eða engrar menntunar eða
fræðslu hefur nokkru sinni not-
ið, láti sér sjást yfir ýmsa liluti,
senr gallar Jrykja í íslenzkri ljóða
gerð. Við því er fátt að segja,
Jregar allar aðstæður eru metn-
ar og teknar til greina. Tvennt
finn ég lielzt að Ijóðabók Unu.
í fyrsta lagi hefði Jrurft að velja
Jrað bezta úr kvæðunum og gefa
J)að einungis út. í öðru lagi eru
Jrað mikil lýti á bókinni, að þar
virðast helzt engar prófarkir hafa
verið lesnar.
Kvæðabókin kostar kr. 60,00.
Eg Jrekki Eyjabúa svo vel, að ég
veit, að þeir muni kaupa ljóða-
bók Unu Jónsdóttur sér til gam
ans og henni til styrktar og gleði.
Ef við getum ekki farið sjálf,
skulum við senda börnin okkar
heim til hennar að Sólbrekku
með 60 krónur og kaupa ljóða-
bókina. Þannig gleðjum við bezt
gömlu konuna, sem hefur slitið
kröftum sínurn hér langa ævi og
virðist unna hér öllu lifandi og
dauðu.