Framsóknarblaðið - 23.01.1963, Blaðsíða 2
2
FRAMSÓKNARBLAÐIÐ
„Níðst á
ræstingarkonum' *
Þannig orðar Kari Guðjóns-
son fyrirsogn í greinarkafla í
blaði sínu, Eyjablaðinu, í s. 1.
viku. Þar segir hann m. a.: Þeg-
ar skólastjóri gagnfræðaskólans
hefur án saka rekið þvottakon-
ur skóla síns úr starfi . . .“
Svo fullyrðir Karl, að ég hafi
þar með unnið níðingsverk á
konum þessum.
Sá sem níðingsverk vinnur
heitir að vera níðingur á móður-
máli okkar. Það er ég þá orðinn
núna á máli kommúnistaforingj
ans hér. Þegar ég beitti mér fyr-
ir sölu bæjartogaranna hér um
árið til þess að firra bæjarfélagið
gjaldþroti og alla bæjarbúa millj
ónatapi á þeim og þar með stór-
auknum útsvarsgreiðslum, köll-
uðu sálufélagar Karls Guðjóns-
sonar og hann mig glæpamann.
Eg átti að vinna þar glæpaverk.
Ekki var klipið utan úr því.
Tíminn og reynslan hefur
leitt í ljós, Iiversu mikið „glæpa-
verk“ ég vann þá. Grunnfærnir
lygalaupar vara sig aldrei á þeim
sigrum, sem tíminn færir okkur
stundum upp í fangið.
Ef til vill tekst mér enn að
sannfæra Eyjabúa um það, að ég
hafi aldrei unnið neitt níðings-
verk á þvottakonum Gagn-
fræðaskólans.
Eg óska að rekja þetta þvotta-
kvennamál svo satt og rétt, sem
ég veit það.
í 32.'ár hefur það fallið í minn
hlut að ráða ræstingakonur að
Gagnfræðaskólanum hér. Aldrei
hafa þær kvartað undan kaup-
greiðslum fyrir starfann, enda
kaupið ávallt miðað við karl-
mannskaup fyrir liverja unna
klukkustund við ræstinguna.
Ræstingakonurnar hafa ávallt
verið ráðnar frá hausti til vors
hverju sinni eða til loka skóla-
ársins. Ein sönnun þess er það,
að ég liefi alltaf þurft að semja
við þær sérstaklega um hrein-
Framsóknar-
blaðið
RITNEFND
MÓHANN BJÖRNSSON, áb.
SIGURG. KRISTJÁNSSON
AFGR. ANNAST:
SVEINN GUÐMUNDSSON
GJALDKFRI:
HERMANN EIMARSSON
gerningu skólahússins hvert sum
ar að loknum skóla, enda liafa
þær fengið kaup sitt greitt mán-
aðarlega þann tíma, sem skól-
inn starfar, 8 mánuði.
Alltaf hafa þessi viðskipti
farið fram friðsamfega og drengi
lega. En í haust brá öðruvísi
við. Þegar ég kom heim, síðari
liluta septembermánaðar eftir
þriggja vikna útivist, sem mest
megnis stafaði af hinni alkunnu
tregðu um ráðningu kennara,
brá svo við, að ræstingakonur
skólans höfðu ekkert við mig að
tala um ræstingu hans á þessu
skólaári. Þó gerðu þær það fyrir
mig, líklega mest fyrir gamlan
kunningsskaj), að sitja með mér
einn fund. Þar bauð ég þeim
kaup fyrir starfið, sem þær í alla
staði töldu sig geta verið ánægð
ai með, en þær liöfðu þá afsalað
sér öllum mannréttindum til
þess að geta samið við mig. Þau
mannréttindi þeirra voru komin
á vald frú Guðmundu Gunn-
arsdóttur. Fundurinn bar því
cngan árangur.
Frú Guðmunda Gunnarsdótt-
ir kom inn á heimili mitt í
mannréttindaumboði þvotta-
kvennanna.
Kaup ræstingarkvenna þarf að
hækka, sagði hún.
Auðvitað hækkar það í fyllsta
samræmi við allar aðrar hækkan
ir í þessu landi, sagði ég. Þær
eiga að bera úr býtum karl-
mannskaup, enda gera þær verk
sitt afbragðs vel. Þá verður það
ekki að ágreiningi, sagði frúin,
„en svo áttu að bæta við fjórðu
ræstingarkonunni án þess að
mánaÖarkaup hinna skerðist,
sagði hún.
Þessi skipun frúarinnar kom
mér mjög á óvart. Mér flaug í
hug: „Það líður þá ekki langt,
þar til frúin vill líka hafa vald
til að skipa kennara við skól-
ann. Og flaug mér þá í hug Sig-
tirður Stefánsson! Það er sem sé
afráðið með lögum eða sama
sem, að skólastjóri ráði þvotta-
konurnar að gagnfræðaskólan-
um og fræðsluráð kennara í sam
ráði við ríkisvaldið. Var það
meiri fjarstæða að svipta fræðslu
ráð kennararáðningu en mig
hinu?
Á undanförnum vetrum höfðu
þessar konur oftast lokið dag-
legri ræstingu á þrem tímum,
en greiðsla til þeirra miðuð við
fjögurra tíma vinnu. Mér
fannst því þessi kalda skipan
dálítið kynleg.
„En ef ég neita nú þessari
skipan og hækkun á þessum
gjaldalið skólans?" spyr ég. Þá
fékk ég svar, sem ég tel ekki
prenthæft. Mér var öllum lokið
og samtalinu var lokið. Eg af-
réð þegar hvað gera skyldi.
Eg afréð að bjóða út ræsting-
arstarfið við skólann með aug-
lýsingu í útvarpi og blaði. Það
var löglegt og mér frjálst. Með-
an nokkrar konur óskuðu eftir
að fá starf þetta, átti yfirkenn-
ari skólans langt tal við ræsting-
arkonurnar og bað þær að taka
að sér starfið fyrir það kaup,
sem bæjarráð hafði afráðið eða
40 krónur á liverja unna klukku-
stund miðað við 4 stundir á dag.
Þeim fannst sem áður, að vel
væri boðið, en myndugieikann
vantaði til að semja. Hann var
hjá frúnni, sem boðað hafði mér
hin virðulegu hægindi, sem ég
veigra mér við að nefna á
prenti.
Þetta var þá níðingsverkið,
sem ég á að hafa unnið á kon-
um þessum. Gengið á eftir þeim
með grasið í skónum til þess að
fá þær til að taka að sér verkið
fyrir 40 krónur á hverja unna
klukkustund til uppjafnaðar
miðað við 2 dagvinnutíma og
tvo eftirvinnutíma, en jafnan
annar alveg ónotaður, þar sem
ræstingu var venjulega lokið eft-
ir 3 tíma. Þetta kallar þingmað-
urinn að reka konurnar úr
starfi. Við þekkjum það bezt,
Eyjabúar, að það er engin ný-
lunda, að hann leikur argastá ó-
vin sinn, sannleikann, svona
hart, meðhöndlar hann svona
illa.
Hvernig verða svo þessar 40
krónur fengnar með útreikn-
ingi? Það er ofur einfalt dæmi.
Venjulega þarf að ræsta skólann
170 daga á skólaárinu. Þá verð-
111 tímavinnufjöldinn 2040 (3
konur 4 tíma á dag í 170 daga).
Fyrir vetrarræsdnguna eru nú
greiddar alls kr. 82000,00 segi
og skrna áttatíu og tvær þúsund-
ir króna. Ef við skiptum þessum
fáu krónum niður á unnar
klukkustundir, verður útkoman
sem næst 40 krónur. Þetta kallar
castroiska liðið í Eyjum níðings-
kaupgreiðslur. Hvað mættu þá
konur þær segja, sem vinna hér
í fiskverkunarstöðvunum? —
Hversu mikill aumingjaskapur
er það ekki hinu kommúnistiska
foringjaliði í verkalýðssamtökun
irm liér að láta slík níðingsverk
viðgangast á verkakonunum!
Hvar er þá sjálfur Castró Eyj-
anna með geipi sínu og gorra.
Þá kem ég að fleipri Karls
Guðjónssonar um það, að ræst-
ingarkonurnar, sem alls ekki
vildu gefa kost á sér til starfans
aftur, hafi ekki fengið „kaup
fyrir eins mánaðar uppsagnar-
frest“, eins og hann orðað það.
Þarna veit Karl meira en hann
lætur í veðri vaka dl þess að
geta komið betur fram mann-
skennndum á mig o. fl. Karl veit
það, að „frúin“ fyrir hönd
hinna ómyndugu lét kunnan lög
fræðing rannsaka rétt kvennanna
til mánaðarkaupsins. Að rann-
sókn lokinni kom í Ijós, að kon-
urnar áttu engan rétt til kaup-
greiðslunnar. Er réttmætt að
greiða mönnum þúsundir úr
bæjarsjóði án þess, að þeir eigi
lagalegan rétt til peninganna?
Et til vill svarar Karl Guðjóns-
son því til, að það sé alveg und-
ir því komið, hvaða „lit“ menn
hafi og hugarfar. Jæja, þá óska
ég Eyjabúum til hamingju með
fjármál bæjarins, ef þeir skyldu
einhvern tíma fela Karli og
liinu castróiska liði bæjarins al-
ræðisvald í fjármálum hans
En meðal annarra orða: Eg
sé í sama Eyjablaði, að Karl
Guðjónsson flytur Utvegsbank-
anum hér langt þakkarávarp
fyrir aukna þjónustu við al-
Framhald á 3. síðu.
Ný fjárhagsáætlun
Frainhald af 1. síðu.
þar sem einn ársfjórðungur er
eftir, þar sem greiðsluyfirlitið er
miðað við 30. sept.
Vaxandi álögur.
Niðurstöðutölur fjárhagsáætl-
unar yfirstandandi árs eru kr.
20:230.000,00 en voru 1962 kr.
17.400.000,00. Hækkunin er kr.
2.830.000,00, æða 16.26%. Út-
-svör og aðstöðúgjöld etu áætluð
kr. 15.830.000,00, en voru s. 1. ár
áætluð kr. 13.800.000,00. Hækk
un á útsvörum og aðstöðugjöld-
um er því kr. 2.030.000,00 eða
14-7 % •
Má segja, að íhaldsmeirihlut-
inn sé stefnu sinni trúr, þar sem
álögur vaxa nú með risaskrefum
ár frá ári. Hinsvegar verður
ekki dregið í efa, að bæjarfélag-
ið þarf á vaxandi tekjum að
halda, eins og fjárhag þess er
komið, og mörg verkefni bíða
á næsta leiti. Framkvæmdir síð-
Ustu ára hafa að verulegu leyti
byggzt á skuldasöfnun, og það
er von að einhverntíma komi að
skuldadögunu m.