Framsóknarblaðið - 27.11.1963, Blaðsíða 1
Útgefandi
Framsóknarfélag
Vestmannaevia.
Málgagn Framsóknar- og sam-
vinnumanna í Vestmannaeyjum
26. árgangur. Vestmannaeyjum, 27. nóvember 1963 18. tölublað.
Jaínvægisleysi
Jafnvægi var slagorð viðreisn
arinnar.
Jafnvægi á peningamarkaðin-
um átti að skapa með því að
hækka vexti til þess að draga i'u
eftirspurn og auka framboð
lánsfjár. Þetta var ekki aðeins
talin nauðsyn fyrir atvinnulífið,
heldur einnig sérstakt hags-
munamál fyrir sparifjáreigend-
ur. Nú hefur þetta verið reynt
í fjögur ár, og jafnvægisleysið
liefur aldrei verið meira í pen-
in^amálum innan'ands og ó-
fullnægð eftirspurn eftir lánsfé,
er nú meiri en nokkru sinni
fyrr. En atvinnuvegirnir stynja
undan vaxtaokrinu. Þeim við-
reisnarmönnum virðist alveg
hafa yfirsézt sú afleiðing vaxta-
okursins, sem augijósust hefði
átt að vera frá upphafi, en jiað
eru ábrif hinna gífurlegu vaxta
greiðslna á verðlagið í iandinu.
Háu vextirnir höfðu auðvitað
áhrif á verðlagsjaróunina og
eiga sinn drjúga þátt í [rví dýr-
tíðarflóði, sem hefur sópað
burtu þeim hagnaði, sem spari-
fjáreigendur áttu að fá og meiru
til. Engir hafa verið sárar leikn
ir af dýrtíðarholskeflunum en
einmitt jaeir.
Jafnvægi á gjaldeyrismarkaðn
um skyldi ná með því að skrá
„rétt gengi“, en það var annað
slagorðið, sem aldrei hefur ver-
ið skilgreint. Þetta jafnvægi
reyndist þannig, að með því að
stofna til 600 milljón króna
verzlunarskulda erlendis og er-
lendum lántökum öðrum upp á
mörg hundruð milljónir tókst
að nurla saman í eindæma
góðu árferði 1200 tnillj. kr.
gjaldeyrissjóði í bili, en nú ber
ast joær fréttir úr búðum ríkis-
stjórnarinnar, að 700 miljj. kr.
halli sé á vöruskiptunum við
útlönd, það sem af er þessu ári.
Jafnvægi í verðlagsmálum
átti að ná með því að taka vísi-
töluna, verðlagsmælinn, úr sam
bandi við kaupgjaldið með lag-
boði og ólieftur innflutningur
°g samkeppni skyldu tryggja
verðlagið. Fulfyrt var, að jafn-
vægið myndi nást, þegar vísital-
an hefði hækkað úr 100 í 103
stig. Nú er hún komin í 144
stig og ekkert jafnvægi enn í
sigti, en samkeppni varð ekki
frjáls vegna lánsfjárskortsins og
og hafði því ekki ]:>au áhrif á
verðlagið, sem sagt var, en hef-
ur í staðinn ieitt til óhóflegs
innflutnings hverskonar tízku-
vöru og ólieilbrigðrar birgða-
söfnunar í verzluninni.
Jafnvægi í fjárfestingarmáium
átti að skapa með því að loka
vænan hluta af sparifé iands-
manna inni og frysta í banka-
kerfinu. Afleiðingin varð sú að
nauðsynlegar framkvæmdir al-
mennings urðu að sitja á hak-
anuin, en Jreir, sem höfðu fullar
hendur fjár gátu valsað að vild
sinni. F.ftir því, sem dýrtíðar
flóðið jókst komu afieiðingarn-
Framhald á 2. síðu.
ELDGOS VIÐ EYJAR
'
■
Snemma morguns þann 14. þ. m. urðu sjómenn iiéðan úr Vestmannaeyjum varir
við eldsumbrot í liafinu suðvestur af Geirfuglaskeri. Kom bráðlega í ljós, að hér var
um stórkostlegt eldgos að ræða. Á svæðinu þar sem eldstöðvarnar eru, voru fengsæl
fiskimið og nálega 130 m. dýpi. En svo voru þessar hamfarir eldsins skjótvirkar, að
eftir rúman sólarliring hafði hlaðizt upp eyja, sem síðan hækkar og stækkar að um-
máli með hverjum deginum sem líður. Er nú talið, að lnin nálgist 100 metra hæð
og allt að 1 km. á lengd. Reyksúlan gnæfir mörg þúsund metra há við himin, og sézt
um allt Suðurland og jafnvel úr fjarlægari landshlútum. Drunur og dynkir kveða við
frá eldsöðvunum, og eldblossar og leiftur lýsa öðru hverju upp himinhvolfið.
Sú aifta hefur fylgt Vestmannaeyjum, að enn hefur ekkert slys eða tjón orðið
vegna náttúruhamfaranna ,sem eru þó svo nærri. Jafnvel hefur vindátt verið okkur
Vestmannaeyingum svo hagstæð, að lítið sem ekkert öskufall hefur borizt yfir Heima-
ey, þar til í gær, að xnikilli ösku rigndi yfir bæinn.
>. - ------ - - -*t—n1i*vfi rln—inO~nni1i fi r^ia—nfnri • n rtii—Mifirr