Framsóknarblaðið - 20.01.1965, Blaðsíða 2
2
FRAMSÓKNARBLAÐIÐ
ÁLÖGUR OG VIÐREISNARVERÐBÓLGA
Framhald af 1. síðu.
þjóðinni og atvinnuvegunum.
£n undarlega hlýtur það að
koma þeinr fyrir sjónir, sem
lagt hafa trúnað á þær röksemd-
ir, sem færðar liaí'a verið fyrir
nauðsyn hinna háu vaxta. Sam-
kvæmt þeim liefðu vextir átt að
hækka nú en ekki lækka, þegar
í’ramundan eru verðhækkanir
og þensla vegna söluskattshækk-
unarinnar. En einmitt vegna
þess að þessi ráðstöfun brýtur í
bága við þær kenningar, sem
efnahagsstefna stjórnarinnar hef
ur byggzt á, og raunar hafa
aldrei átt við liér í okkar efna-
hagslífi, er þeim mun nreiri á-
stæða til að fagna því að ríkis-
stjórnin skuli nú hafa fetað inn
á vaxtalækkunarleiðina, en sjálf-
sagt er það þó bjartsýni að gera
ráð fyrir, að í þessu felist nein
hugarfarsbreyting.
En liér er þó í fyrsta sinn á
fimm ára ferli ríkisstjórnarinnar
stigið skref til kostnaðarlækk-
unar, þó of seint sé og of lítið.
Það er ekki gert í samræmi við
stefnu stjórnarinnar heldur
þrátt fyrir hana. Ríkisstjórnin er
FRÁ ALÞINGI.
Skömmu fyrir jólin var frum-
varp Guðlaugs Gíslasonar, um
Stýrinrannaskóla í Vestmannaeyj
um samþykkt á Alþingi. Þar
með hefur skólinn hlotið viður-
kenningu löggjafans, og nem-
endur lians njóta sömu réttinda
og nemendur Stýrimannaskól-
ans í Reykjavík.
Þingmenn Franrsóknarflokks-
ins í Suðurlandskjördæmi fluttu
breytingartillögu við frumvarp-
ið þess efnis, að ríkið greiddi
kostnað við þennan skóla á
sama hátt og á sér stað með
Stýrimannaskólann í Reykjavík.
Guðlaugur Gíslason snérist
gegn þessu sjálfsagða réttlætis-
nráli og lét í það skína, að Vest-
mannaeyingar væru fúsir til að
greiða þennan kostnað með út-
svörunr sínum. Með þessari
furðulegu afstöðu sinni tókst
Guðlaugi að lrindra að skólinn
yrði ríkisskóli, þótt öruggt megi
telja að þingmeirihluti væri fyr-
ir breytingartillögunni.
Vestmannaeyingar eru alveg
undrandi yfir þessari framkomu
þingmannsins og velta því fyrir
sér, hvaða umboð lrann hafi til
að afþakka drengilegan stuðn-
ing við þetta nrenningarmál
byggðarlagsins.
Þetta nrál nrun verða betur
rætt í næstu blöðunr.
alltaf að reka sig á, og nú lrefur
hún rekið sig á það, að atvinnu-
vegirnir geta ekki borið hi-na
háu vexti, sem hafa átt drjúgan
þátt í að þrýsta upp verðlaginu
og skapa atvinnuvegununr sí-
vaxandi vandamál.
Þetta er eitt atriðið af mörg-
um, senr hafa gert það deginum
ljósara, að ríkisstjórnin er orð-
in stefnulaust rekald. Sú stefna,
sem hún markaði sér í upplrafi
og kynnt var með nrikilli við-
höfn, hefur aldrei hentað rslenzk
um aðstæðum og er löngu geng-
in sér til lrúðar. En ríkisstjórn-
in vilj sita þó hún finni van-
mátt sinn. í gráthlægilegri til-
raun til að styrkja sig hefur hún
nú að undanförnu leitað stuðn-
ings lrjá kommúnistum og náði
sú viðleitni hánrarki sínu sein-
asta dag Alþingis fyrir jólin, þeg
ar forsætisráðherrann lánaði at-
kvæðaafl til að koma kommún-
istum í sem flestar trúnaðarstöð-
ur, sem þeir liöfðu ekki atkvæða
afl til að koma sér sjálfir í. Ó-
víst er þó með öllu, lrvað stuðn-
ingur kommúnista dregur til að
lengja líf dauðvona ríkisstjórn-
ar. En augljóst er, lrvað fyrir
lrenni vakir. Hún óttast ekkert
‘meira en það, að íhaldsandstæð-
ingar fylki sér um einn stóran
umbótaflokk, og luin hefur að
undanförnu fundið, livernig
Framsóknarflokkurinn hefur
hröðum skrefum eflzt sem slík-
ur, en Aljrýðubandalagið virðist
vera í upplausn. Það er Joessi
ótti, sem fær þá til að gera þessa
tilraun til að hressa upp á kom-
múnistana, þó sjálfsagt Jryki
mörgum þeirra það ekki geðs-
legt.
Það liefur verið mikið unnið
á íslandi á liðnu ári, mikið
framleitt og mikið framkvæmt.
En ef litið er á Jrær framkvæmd
ir, sem við augum blasa í höf-
uðborginni og víðar, fer varla
hjá Jrví, að mönnum finnist að
margt af Jrví liefði að skaðlausu
getað beðið. Verðbólgufram-
kvæmdir af ýmsu tagi blasa við
hvarvetna, en ýmsar bráðnauð-
synlegar framkvæmdir í Jrágu al-
Jrjóðar hafa ekki komizt áfram
sökum vinnuaflsskorts.
Og enn stöndum við á þessu
ári frammi fyrir mörgum verk-
efnum, fleirum en við getum
ráðizt í á sömu stundu. Þegar
Jrannig stendur á, er það hygg-
inna manna háttur að raða verk
efnum- sínum eftir þýðingu
þeirra og nauðsyn, og ráðast í
Jrað fyrst, sem nauðsynlegást er.
Ef við höldum áfram að láta
kylfu ráða kasti í fjárfestingar-
málunum, þá mun enn fara svo,
að okkur verði lítið úr miklunr
fjármunum og verðbólgan eyði
sívaxandi hluta þeirra.
Annað skilyrði Jress, að við
getum komið áfram nauðsynleg-
um framkvæmdum, án þess að
leggja á þjóðina óhæfilegar
byrðar, er að dregið sé úr opin-
berri eyðslu. Auk þess er hin ó-
hefta opinbera eyðsla á góðum
vegi með að grafa undan fjár-
málasiðferði í landinu á þann
hátt, senr örlagaríkt kann að
reynast, ef ekki er stungið við
fótunr.
Framhald af r. síðu.
Jrað rslenzka þjóðin í lreild, senr
hefur framleitt hin miklu verð
mæti úr skauti náltúrunnai, og
því á lrún fyllsta rétt á að þeim
sé réttilega skipt.
Hin svokallaða „viðreisnar-
stjórn“, sem setið lrefur að völd
unr á íslandi síðustu fimm árin
lrefur aðra skoðun á málinu.
Hún stefnir að því að koma upp
einkaauðmagni í Jandinu. Nokkr
ir auðmenn og iðjuhöldar eiga
að hennar dómi að ráða yfir fjár
nragni og framleiðslutækjum, en
allur Jrorri Jrjóðarinnar að vera
tiltölulega snauður og umkomu-
laus. Og það er unnið að þessu.
Hinir fáu útvöldu fá fjármagn
og fyrirgreiðslu, en íramtak al-
nrennings er lokað úti á köldunr
klaka. Jafnframt eru sífelldar
kjaraskerðingarráðstafanir á ferð
inni, svo aljrýðumaðurinn verð-
ur að vinna nótt með degi,
enda nrun kaupgjald hvergi
lægra í nálægunr menningarlönd
unr. Það er eftirtektarvert, að
hér á landi skuli kaupgeta al-
mennings nrinnka og vinirudag-
urinn lengjast, Jregar nágrannar
okkar stytta vinnutímann og
auka kaupgetuna. Og Jretta á
sér stað á einstökunr góðæris-
tínrunr, Jregar Jrjóðarframleiðsla
Islendinga vex um mörg hundr
uð milljónir króna hvert árið
eftir annað. Þessi öfugþróun
verður að skrifast á reikning
ranglátrar ríkisstjórnar. Stórlax-
ar íhaldsmennskunnar tru að
hreiðra um sig í þjóðfélaginu á
kostnað alþýðunnar, og J>að er
engin tilviljun, Jreir hafa völd-
in í sínum höndum, og nota
Jrau sér í hag eins og raun ber
vitni. í nágrannalöndunum eru
hins vegar verkalýðssinnaðir
umbótamenn í ráðherrastólun-
um, sem láta ]rjóðféiagslegar um
bætur sitja fyrir. Það gerir gæfu
hulið livað hið nýja ár ber í
skauti sér, en víst er um Jiað,
að á mestu veltur, að okkur
auðnist að taka upp'ný og skin-
samlegri vinnubrögð í opinber-
um málum. Tækni og vísindum
fleygir fram með ári hverju.
Við verðunr að taka Jrekkinguna
í vaxandi mæli í þjónustu okk-
ar. Við verðum að gera áætlan-
ir um uppbyggingu framtíðar
eínahags- og menningarlífs í
landinu og fylgja þeim fram af
einbeitni. En umfranr allt verð-
ur samvizkusemi og ráðdeild að
ríkja í opinberunr rekstri. Þá
mun okkur vel farnast.
muninn.
Skattheimtuárið mikla.
Síðastliðið ár var skattheimta
ríkis og bæja hóflausari en dæmi
eru til lrér á landi. Vafalaust
hafa nrargir orðið fyrir vonbrigð
unr, Jrar sem fjármálaráðherra í-
haldsstjórnarinnar hefur lengi
talið nrönnum trú unr að lrann
væri seint og snemma önnunr
kafinn við að lækka skatta á
þjóðinni. Sérstaklega kvaðst
hann leggja sig fram um að af-
nenra beina skatta, og klikkti út
varðandi þann áróður með því,
að benda fólki á að fara í ærlegt
sumarfrí fyrir þær ríflegu upp-
hæðir, sem því hlotnaðist nreð
skattalækkuninni á s. I. ári.
Reynslan af raupi fjáripálaráð-
herrans varð nú samt sú, að
öllunr Jrorra þjóðarinnar var
gert að greiða á árinu lrærri fjár-
hæðir í beina skatta en nokkru
sinni áður, og margir eru ehn
með Jiungan skuldabagga á bak-
inu Jress vegna. Vilyrði utrr ein-
lrverja leiðréttingu á Jressiun ó-
kjörum voru svikin, en í stað-
inn var söluskattur hækkaður
tvisvar á árinu. Afrek fjávmála-
ráðherra „viðreisnarstjórnarinn-
ar“ lrlasir jafnframt við, og er á
Jrá lund, að liann Jrefur fjórlald
að skattlreimtu ríkissjóðs á þeinr
fimnr árum, sem hann hefur nú
setið í ráðherrastólnum.
Jafnframt er Ijóst, að samfava
Jressari oflroðslegu skattheimtu,
færist skattabyrðin á hina mátt-
arminni þegna þjóðfélagsins.
Skattsvik hafa aldrei verið aug-
ljósari og jijófnaður á söluskatti
er viðurkennd staðreynd. Heið-
arlegir nrenn una slíku iíla og
er Jrað að vonurn. Verður því
fylgzt nreð því, hverju hinni ný-
stofnuðu skattalögregiu verður
ágengt við að hreinsa til í skúma
skotunr fjármálalífsins. Skiptir
Okkur er að sjálfsögðu öllum
Helgi Bergs.
Áramótaþankar