Framsóknarblaðið - 28.04.1965, Page 1

UTGEFANDI:
FRAMSÓKNARFÉLAG
VESTMANNAE Y JA
28. árgangur. Vestmannaeyjum 28. apríl 1965 8. tölublað.
FORNA HELGAFELLI ?
Ilægri myndin er af HELGAFELLI eins og það lítur út í dag, en hin myndin er sýnishorn af því, hvernig umhorfs væri á sömu slóðum, ef
HELGAFELL yrði jafnað við jörðu.
Jéats Jónsson frá Hrijlu, óttrœður
Helgafell og Heimaklettur eru
höfuðprýði Heimaeyjar. Samt sem
áður hefur oftar en einu sinni ver-
ið um það rætt að fórna þessum
fjöllum vegna framkvæmda.
Það er sagt, að danskur verk-
fræðingur hafi einu sinni lagt það
til, að sprengja Heimaklett, og nota
grjótið úr honum í hafnargarð. Sem
betur fer var frá því horfið.
Þegar hafizt var handa um flug-
vallargerð hér, var tekinn ofaníburð
ur austan í Helgafelli. Þar blasir
enn við opin gryfja, eins og ör eft-
ir brunasár á fallegu andliti.
Og enn skal höggvið í sama kné-
runn. Nú vantar tilfinnanlega ofaní-
burð í austasta kafla flugvallarins.
Bæjaryfirvöldin sækja fast á að
fá að taka ofaníburð úr Helgafelli,
en Náttúruverndarnefnd bæjarins,
eða meirihluti hennar hefur neitað
um leyfi. Bæjarráð mun ekki vilja
una þessari neitun, og hefur leitað
ásjár á hærri stöðum.
Því verður ekki á móti mælt, að
nauðsyn er á því að halda flugvell-
inum við, en ég efa, að fullnaðar-
rannsókn hafi farið fram á því,
livort ekki sé hægt að fá ofaníburð
annarsstaðar. En hvað sem því líður
þá má ekki fórna Helgafelli vegna
stundarhagsmuna.
J. B.
Sá maður, Jónas Jónsson frá
Hriflu, sem um langan aldur mun
verða talinn mestur þjóðmálaskör-
ungur íslendinga á tuttugustu öld-
inni, er fæddur í Hriflu í Bárðar-
dal 1. maí 1885, sonur Jóns bónda
þar Kristjánssonar og konu hans
Rannveigar Jónsdóttur bónda á
Gvendarstöðum í Kinn.
Jónas lauk námi frá Gagnfræða-
skólanum á Akureyri 1905 og er
mælt, að Hjaltalín skólameistari
hafi sagt um hinn unga skólasvein,
að Jónas væri sá stærsti lax, sem
komið hefði á sinn öngul.
Árin 1905 til 1909 dvaldist Jónas
við nám erlendis í Askov, í Berlín,
Oxford, London og París og naut
nokkurs styrks frá Alþingi til þess
að kynna sér skólamál 1908 til 1909.
Jónas er maður hávaxinn, grann
ur og glæsimenni hið mesta og bland
ast engum, sem kynnist Jónasi, að
þar fer mikill höfðingi í þess orðs
beztu meiningu og ósjálfrátt hrífast
menn af andlegum yfirburðum Jón
asar, hvort sem menn eru honum
sammála eða ósammála. Á þeim ár-
um sem öldur stjórnmálabaráttunn-
ar risu hvað hæst, var það eitt sinn,
að Jónas þurfti að láta samherja
sinn fyrir sína hönd taka upp mála-
slag við Ólaf heitinn Thors vegna
fjarveru Jónasar og þessi staðgeng-
ill kunni allvel að beita orðgnótt
og rökum. Varð Ólafi þá að orði:
Mikill helvítis kjaftur getur verið á
þér, þú ert bara ekki hóti betri en
Jónas.
Jónas gerðist kennari við Kenn-
araskólann 1909 og tók við ritstjórn
Skinfaxa litlu síðar og hóf að fitja
upp á ýmsu og gekk misjafnlega
eins og oft vill verða til að byrja
með og var ekki um of ánægður
með árangurinn. Um sumarið 1910
fór Jónas norður í land til ætt-
byggða sinna. Úr þeirri ferð kom
Jónas heitbundinn Guðrúnu Stef-
ánsdóttur, er gerðist honum sú
heillastjarna, sem sveigði braut
hans strax í sólarátt og giftu þau
sig 8. apríl 1912 og entust samleiðir
þeirra þar til Guðrún lézt í janúar
1963.
Guðrún Stefánsdóttir var glæsi-
leg og gáfuð kona og voru þau hjón
in, Guðrún og Jónas, mjög jafn-
aldra, Guðrún fædd 5. október 1885
að Stóru Tunug í Bárðardal, eða
hálfu ári yngri heldur en Jónas.
Ættmenn Guðrúnar voru rökhyggju
memvdjarfir í sk'oðunum með skap
gerð íofna skáldskaparhneigð og
hneigðir til ritmennskú og bústarfa.
Guðrún hafði misst föður sinn er
Framhald á 2. síðu.