Hamar - 06.01.1950, Side 1
Happadrættir
í jólablaði Alþýðublaðs Hafn-
arfjarðar eru birtar myndir af
10 mönnum og frá því skýrt um
leið, að þessir sömu 10 menn
eigi að vera í framboði af hálfu
Alþýðuflokksins við bæjarstjórn
arkosningamar þann 29. þ. m.
„Tíu fyrstu mennirnir“, stend-
ur yfir myndum þessum, svo að
væntanlega eiga að vera fleiri
menn á lista flokksins, og verði
listinn fullskipaður þá eru það
18 menn. En Alþýðublað Hafn-
arfjarðar liefur ekki svo mikið
við hina síðustu 8 menn listans
að geta nafna þeirra, hvað þá
að blaðið „spandéri" á þá mynd!
Einhver, sem kallar sig „x A“,
ritar fáeinar smáleturslínur með
hverri mynd „hinna 10 fyrstu“,
svo sem eins og til þess að
kvnna kempurnar, sem myndim
ar eru af, fyrir háttv. kjósend-
um.
Svo sem vænta mátti og við
á við svona tækifæri, þá eru
þessar fáu línur, sem sér hverj-
um „hinna 10 fyrstu“ er fylgt
úr hlaði með, ritaðar í ósköp
elskulegum dúr, og fara elsku-
legheitin að sama skapi vaxandi
sem neðar dregur á listann og
vonirnar um að mennirnir nái
kosningu, fara þverrandi. Og há-
marki sínu ná þessi elskulegheit
í lokaorðum um hinn síðasta af
„hinum 10 fyrstu" — þann mæta
mann, Þorleif Guðmundsson,
verkstjóra — því um hann segir
svo: „Munu verkamenn eignast
þar góðan fulltrúa"!
Ef til vill ætlar Emil að fjölga
í bæjarstjórninni um einn (þann
tíunda) núna fyrir kosningarnar,
til þess að gefa sínum ástkæru
verkamönnum „góðan fulltrúa“
í bæjarstjórninni? Að Emil svo
fái kosna í bæjarstjórn alla þessa
„10 fyrstu" virðist „x A“ trúa
alveg statt og stöðugt, annars
væri hann ekki að segja þetta
maðurinn! Því að ekki skortir
þá hógværðina, vikapiltana hans
Emils við Alþýðublaðið! — Ann-
ars hafa ýmsir menn í bænum
verið að hafa orð á því, að ef
Emil hefði verið nokkur alvara
með það að láta verkamenn fá
„góðan fulltrúa“ í bæjarstjórn
og talið að Þorleifur Guðmunds-
son væri ■ J>að, pá hefði hann
fremur átt að beita sér fyrir því,
að Þorleifur fengi sæti á listan-
um sem einhver af „hinum
fijrstu ‘ premur, í stað pess að
færa hann niður á listanum frá
pví sem var við síðustu bæjar-
stjórnarkosningar, enda þótt það
sé kannske, út af fyrir sig, nokk-
ur vegsauki fyrír Þorleif, að fá
að vera síðastur af „hinum 10
fyrstu“!
Verkamenn eru hins vegar
hvorki betur eða verr settir, þó
að Þorleifur sé í þessu „heið-
urssæti“ á listanum, og munu
þeir ekki gína við þessarí flugu
kiatanna.
Tvennt er það, sem sérstaka
athygli vekur, þegar þessi 10
manna hópur Alþýðuflokksins
er virtur fyrir sér.
Hið fyrra er, að af þeim fímm
bæjarfulltrúum, sem Alþýðu-
flokkurinn hefur nú, eru aðeins
tveir Guðmundar, sem eiga
sæti á hinum nýja lista, þeir
Guðmundur Gissurarson og
Guðmundur Emil, — sá síðar
taldi í algerlega vonlausu sæti
á listanum.
Kjartan Ólafsson, Björn Jó-
hannesson og Asgeir Stefánsson,
sem verið hafa aðal-máttarstólp-
ar flokksins í lengri tíð, hafa nú
annað hvort dregið sig til baka
eða verið látnir þoka fyrir nýj-
um mönnum. Nöfn þeirra eru
ekki meðal „hinna 10 fyrstu“.
— Þeirra pólitíska saga virðist
öll, að minnsta kosti í bili. — Er
það mál manna í bænum, að
brottfall þessara þriggja manna
úr brjóstfylkingu la-atanna, gjöri
þær vonir algerlega að engu,
sem Alþýðuflokkurinn kann, eft-
ir alþingiskosningarnar, að hafa
gert sér um það að fá 4 menn
kosna í bæjarstjórn. Er það vel.
Hitt atriðið, sem athygli vek-
ur er það, að af „hinum 10
fyrstu“ eru sex — meira en
helmingurinn starfsmenn bæjar-
ins.
Fyrst skal frægan telja skrif-
stofustjóra bæjarins Guðmund
Gissurarson, sem skipar efsta
sæti listans með allar syndir Al-
þýðuflokksins í 25 ár á herðum j
sér! Þá er bæjargjaldkerinn,
bæjarinnheimtumaðurinn, bæj-
arverkstjórinn, brunamálastjór-
inn — og loks bæjarstjórinn sjálf-
ur! Sinnugir menn á bæjarheim-
ili Alþýðuflokksins! 'Stilla sjálf-
um sér upp í bæjarstjórn til þess,
ef allt færi að peirra óskum, að
geta sagt sér sjálfir fyrir verk-
um upp á kostnað almennings.
— Ekki ónotaleg aðstaða, ef náð
Framh. á bh. 3 I
Sietán Jónsson :
Um aftvinnumál
Þegar gengið er að þessu
sinni til bæjarstjórnarkosninga,
má segja að all mikill uggur sé
í mönnum um framtíðina. A
undanförnum árum og allt fram
til skamms tíma má telja að lán-
ið hafi leikið við íslenzku þjóð-
ina öðrum þjóðum fremur. í
sama mund sem aðrar þjóðir
hafa átt við þunga kosti að búa
sakir styrjaldar, hafa orðið að
fórna lífi og hamingju þegna
sinna á meðan þær áttu í ó-
friði og síðan orðið að leggja
hart að sér við endurreysnar-
starfið, þá hafa Islendingar bú-
ið við betri kosti, meiri atvinnu
og betri afkomu en nokkru sinni
fyrr. Aukin eftirspurn eftir þeim
vörum er vér framleiðum til sölu
á erlendum vettvangi, óvenju-
legar framkvæmd)ir í landinu
sjálfu bæði í þágu erlendra
þjóða og einnig fyrir aukið fram
tak þjóðarinnar sjálfrar á flest-
um sviðurn, hefur gert þjóðinni
kleyft að njóta meiri atvinnu og
betri lífskjara en áður. Þótt því
verði naumast neitað, að þjóðin
hafi tæpast kunnað sér fyllilega
hóf í meðferð hinna tiltölulega
skjótfengnu auðæfa og hafi í
mörgu falli gert sig seka, bæði
einstaklingar, ríki og bæjarfélög,
um ógætilega og jafnvel á stund
um skaðlega ráðstöfun þess fjár,
sem aflað var, þá verður hinu
samt ekki neitað að langsamlega
mestum hluta hinna óvenjumiklu
tekna þjóðarheildarinnar hefir
verið varið til meira eða minna
gagnlegra hluta og stórlegum
hluta þeirra til þess að skapa
aukna framleiðslumöguleika til
lands og sjávar og þannig orðið
til þess að leggja þann eina
grundvöll, sem um er að ræða,
til þess að tryggja áframhald-
Trésmiðafélag Haínarfjarðar
25. ára,
Síðastliðið miðvikudagskvöld
efndi Trésmiðafélag Hafnarfjarð
ar til hófs, í tilefni af 25 ára af-
mæli félagsins, en það var stofn-
að 4. janúar 1925. Hófið, sem
hófst með sameiginlegri kaffi-
drykkju, var haldið í Alþýðuhus-
inu, og var stjórnandi þess Krist-
inn Guðjónsson. Aðal ræðumað-
ur hófsins var Vigfús Sigurðsson
Rakti hann sögu félagsins í stór-
um dráttum allt frá stofnun þess.
Aðrir ræðumenn voru Guðjón
Magnússon, form. Iðnaðarmanna
fél. Hafnarfjarðar og Emil Jóns-
son, alþingism. Guðjón Magnús-
son gat þess í ræðu sinni, að
Iðnaðarmannafélagið hefði á-
kveðið að færa Trésmiðafélag-
inu fundarhamar að gjöf, í til-
efni af afmælinu. Fundarhamar-
inn væri ekki tilbúinn, en hann
yrði að öllu leyti gerður í Hafn-
arfirði (smíði og útskurður).
Brynjólfur Jóhannesson, leik-
ari og Baldur og Konni skemmtu
en að lokum var stiginn dans.
Stofnendur T.H. voru 15 að
tölu. í fyrstu stjórn félagsins áttu
sæti: Guðjón Jónsson formaður,
Sigurður Valdimarsson ritari og
Bjarni Erlendsson gjaldkeri.
í T.H. hafa frá upphafi verið
bæði meistarar og sveinar og
samvinna milli þessara aðila hin
bezta. Hafa verið í félaginu húsa
húsgagna og skipasmiðir, þar til
á s.l. ári að skipasmiðir gengu
úr því og stofnuðu sitt eigið fé-
lag.
Trésmiðafélag Hafnarfjarðar
telur nú 55 meðlimi og er fjöl-
mennasta iðnfélag í bænum.
Aðaltilgangur T. H. er að
vinna að bættum kjörum tré-
smiða og standa vörð um rétt-
indi og hagsmuni þeirra. Má
með sanni segja að félaginu hef-
ir mikið unnizt í þeim efnum.
Jafnframt hefur félagið stað-
ið með öðrum iðnfélögum
að ýmsum framfaramálum iðn-
aðarmanna, Jrar sem meirihluti
félagsmanna eru félagar í Iðnað-
armannafélagi Hafnarfjarðar.
Innan félagsins hefur verið
stofnaður styrktarsjóður og er j
helmingur ársgjalda félags- J
manna látinn renna í hann.
Núverandi stjórn Trésmiða-1
félags Hafnarfjarðar skipa Jónas
Hallgrímsson, form. Sigurður
Arnórsson, ritari og Ólafur
Magnússon gjaldkeri.
andi atvinnu og mannsæmandi
lífsafkomu fjöldans. Þannig hef-
ir skipastóll landsmanna verið
aukinn stórkostlega, verksmiðj-
ur verið reistar, risavaxið átak
gert til þess að auka á ræktun
landsins, húsakostur lands-
manna til sjávar og sveita, svo
og annar aðbúnaður tekið meiri
umbótum en nokkru sinni fyrr.
Allt þetta hefur byggst á
þeim breyttu möguleikum, sem
styrjöldin hafði í för með sér og
dugnaði landsmanna að hag-
nýta þessa sérstæðu möguleika
sem bezt. En eins og öllum er
Ijóst er það útgerðin, sem fyrst
og fremst hefur fært þjóðinni
þessar hagsbætur nú, sem flest-
ar þær framfarir til sjávar og
sveita, sem gert hafa íslenzku
þjóðinni kleyft að lifa menning-
arlífi í þessu landi. Hefur svo
ávalt verið, að hafi sjávarútveg-
inum vegnað vel, hefur almenn
velmegun þjóðarinnar siglt í
kjölfarið. Hafi hann hinsvegar
ekki gétað starfað á heilbrigð-
um reksturshæfum grundvelli,
hefur atvinnuleysi og þrenging-
ar ógnað þjóðinni. Þrátt fyrir
það, sem að framan hefur sagt
verið, um stórlegar framfarir á
flestum sviðum, er þjóðinni nú
mikill vandi á herðum. Sá vandi
að færa verðlag allt og kaup-
gjald til samræmis við það, sem
framleiðslan getur mest borið,
þannig að ekki þurfi að skapast
kyrrstaða og hrun, heldur megi
næg atvinna og áframhaldandi
góð lífsskilyrði haldast, þótt við-
horf breytist eftir því sem lengra
líður frá styrjaldarlokum. Tap-
rekstur sjávarútvegsins s. 1. ár,
að örfáum skipum undantekn-
um, er sá vandi, sem þjóðin
verður sameiginlega að ráða
fram úr, ef eigi á illa að fara.
Reksturshæfur, samkeppnisfær
grundvöllur fyrir útgerðarstarf-
semi landsmanna, smærri sem
stærri báta, án styrktar af al-
mannafé, og sem jafnframt get-
ur boðið þeim, er þessum at-
vinnuvegi helga krafta sína og
fjármuni, betri kjör en aðrar
atvinnugreinar, er bezta trygg-
ingin fyrir áframhaldandi eðli-
legri þróun þessa höfuðatvinnu-
vegar og þá jafnframt bezta og
Framhald á bls. 3