Hamar - 06.01.1950, Blaðsíða 2
2
HAMAR
HAMAR
ÚTGEFANDI: Sjálfstæðisflokkurinn í Hafnarfirði
RITSTJÓRI OG ÁBYRGÐARMAÐUR: Páll V. Daníelsson.
(Símar: 9228 - 9394).
AFGREIÐSLA í Sjálfstæðishúsinu, Strandgötu 29.
HAMAR kemur út annan Iivern föstudag.
Áskriftaverð kr. 15.00 á ári.
PRENTAÐ í PRENTSMIÐJU HAFNARFJARÐAR H. F.
v___________________________________________________
Aramótahugleiðing
Áramótin eru alltaf mikilsverð tímamót. Um áramótin
gerir ríkið, bæjar- og sveitarfélög sín reikningsskil. Gjörðar eru
áætlanir um tekjur og gjöld á nýja árinu, send eru út eyðublöð
undir skattaskýrslur og skattgreiðendur eru knúðir til að gjöra
sín reikningsskil.
Það eru líka til þeir menn, sem um áramótin gera með sjálf-
um sér annarskonar reikningsskil. Þeir líta yfir farinn veg á
liðna árinu og spyrja sjálfa sig, hvort þeir hafi á liðna árinu
leyst starf sitt viðunandi af hendi; hvort þeir hafi breytt svo
við meðbræður sína og land sitt, að sæmilegt megi teljast; íhuga
í stuttu máli sagt hvort þeir hafi á liðnu ári „gengið til góðs,
götuna fram eftir veg“. Þeir verða þess þá varir, að þeir hefðu
getað gert betur í ýmsum efnum — og um leið minnast þeir
þeirrar trúar forfeðra sinna, að nauðsynlegt var um áramótin
að tendra ljós inni og kveikja bál nálægt híbýlunum til að
stökkva á brott illþýðinu, sem leyndist í myrkrinu, í svartasta
skammdeginu. Þeir heita því þá, að leggja sig betur fram á
nýja árinu, tendra sinn kyndil, leysa sitt starf betur af hendi
og leggja á þann hátt fram sem stærstan skerf í baráttunni
til verndar andlegum og veraldlegum verðmætum sjálfra sín,
lands síns og þjóðar.
Allt of mörgum hefur virzt að sama góðærið hafi verið á
síðastliðnu ári eins og undanfarin ár. Að vísu hafa þeir orðið
varir við að skattar og álögur jukust, dýrtíðin fór í vöxt, en
þá var allur galdurinn sá, að fá kaupið hækkað; enda hefur
kaupgetan á liðnu ári sízt verið minni en áður og seðlaveltan
aldrei meiri. Skemmtiferðalög utanlands hafa aldrei verið meiri
og svartimarkaðurinn með útlendann gjaldeyri náð hámarki. En
hvernig er svo umhorfs hjá aðalatvinnuvegi þjóðarinnar, sjáv-
arútveginum, sem stendur undir öllum gjaldeyristekjum okkar
og er þá um leið u-dirstaðan undir mestöllum iðnaði okkar?
Hann hefur á árinu sem leið verið rek'inn með miklu tapi þrátt
fyrir margvíslegar uppbætur frá því opinbera. Allir gömlu tog-
arnir munu nú liggja við festar og fjölda mótorbáta hefur
ekki verið unt að gera út vegna fyrirsjáanlegs tapreksturs og
einkis lánstrausts þeirra sem þá eiga. Utflutningsverðmætið hef-
ur því orðið mörgum tugum milljóna króna minna árið 1949
heldur en 1948. Að vísu hefur aflatregða átt þar nokkurn þátt,
en fallandi utanlandsmarkaður og færri fleytur, sem hægt hefur
verið að gera út, eiga sinn mikla þátt í þessu ástandi. En þrátt
fyrir þessar staðreyndir færist kröfupólitíkin hjá almenningi og
hjá því opinbera í aukana. Finnst þér ekki, lesandi góður, að tími
sé kominn til að spyrna við fótum?
Nýja árið er gengið í garð. Enginn veit hvað það ber í
skauti sér, en við verðum að vona það bezta og gera okkur það
ljóst, ,að það er undir sjálfum okkur komið hvort vel eða illa
tekst til. Við verðum að viðurkenna, að við höfum að mörgu
leyti hegðað okkur gálauslega á liðna árinu. Þingið var rofið
og nýjar kosningar látnar fara fram með öllum þeim djöful-
gangi, sem þeim eru samfara. Þess vegna er nú hver höndin
upp á móti annari á Alþingi og ekkert viðlit hefur verið að
mynda þingræðisstjórn. Sjálfstæðisflokkurinn hefur myndað
minnihlutastjórn og heitið því að leggja fram tillögur til úr-
bóta dýrtíðinni og þá um leið reisa við sjávarútveginn svo hann
geti staðið undir sér sjálfur ef honum er sæmilega stjórnað og
aflabrögð í meðallagi. Spáir þetta góðu, því hingað til hafa
stjórnmálaflokkarnir hummað fram af sér að bera fram ákveðn-
ar tillögur í dýrtíðarmálunum. Að vísu eru til menn í hinum
stjórnmálaflokkunum sem kunnugir eru útvegsmálunum og vita
hvar skórinn kreppir, en þeir eru þá um of háðir ýmsum öðr-
um sjónarmiðum sinna flokksmanna svo ekki verður neitt úr
neinu hjá þeim. Það dylst samt engum, að eins og allt er í pott-
inn búið á Alþingi, þá verða þessar tillögur sem lagðar verða
i----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Eitt og annað — —
JÓLIN
Jólahátíðinni er nú lokið
og hefur hún vonandi orðið
fólki til aukinnar ánægju.
Það er svo margt, sem þarf
að gera fyrir jólin, að það
virðist vera nauðsynlegt, að
hver einstaklingur gæti verið
tvöfaldur eða margfaldur í
starfi sínu til þess að koma
öllu, sem nauðsynlega þarf
að gera í framkvæmd. Fólk
langar til að hafa dagamun,
setja hátíðasvip á heimili sitt
og umhverfi, senda fjarlæg-
um vinum og ættingjum jóla-
kveðjur.
MINNST LÁTINNA VINA
En það er fleiri en þeir,
sem lifa og hrærast á meðal
okkar, sem munað er eftir.
Fólk leggur leið sína í kirkju-
garðinn, að legstað látins ást-
vinar til að leggja grein eða
tré á leiðið og þeir, sem tök
hafa á koma fyrir jólatré með
logandi Ijósum til þess að
hrekja myrkur hinnar löngu
og dimmu skammdegisnætur
frá hvílubeði hins látna ást-
vinar.
LEIÐINLEG YFIRSJÓN
Hér í bæ hefur því miður
láðst að greiða götu þess
fólks, sem lagði leið sína í
kirkjugarðinn eins og skyldi.
Margir hafa kvartað undan
því, að ekki hafi verið hægt
að komast á bifreið, nema
upp að garðinum, vegna snjó
skafls á veginum, og svo hafi
þeir orðið að ganga og bera
byrðar sínar það sem eftir
var leiðarinnar. Jafnvel hafði
ekki verið mokað svo frá hlið
inu að sæmilegt væri að-
göngu. Virðist þó að það
hefði ekki getað valdið mikl-
um kostnaði að hreinsa svo
til að leiðin yrði sæmilega
greiðfær. Er vonandi að yf-
irsjón slík sem hér um ræðir
komi ekki fyrir í framtíðinni.
NÝTT ÁR
Nú er árið 1950 gengið í
garð og með því koma nýjar
vonir, nýjar áætlanir og ný
takmörk. Hvað nýja árið fær-
ir okkur í skaut til gagns og
blessunar og hvaða erfiðleika
og sorgir það leggur okkur á
herðar er að sjálfsögðu ekk-
ert hægt að segja um. En það
eru nýjársóskir Hamars til
allra, sem lesa þessi orð, að
þeim veitist styrkur til að
vinna að takmörkum sínum
og ná sem flestum og bezt-
um áföngum á þeirri leið, að
hógværð og lítillæti megi
fylgja velgengninni, þol og
þrautseigja erfiðleikunum, þá
mun vel farnast.
„LÚALEG BLAÐAMENNSKA"
Grein með þessari fyrir-
sögn birtist í 7. tölubl. Al-
þýðublaðs Hafnarfjarðar og
er eftir S. G. Það virðist, eftir
greininni að dæma, að hann
sé nokkuð taugaóstyrkur eins
og fleiri, sem rita í Alþbl.
Hafnarfjarðar, því Hamar má
hvorki orðið minnast á bæj-
armál né prenta upp úr AI-
þýðublaði Hafnarfjarðar til
þess að hann sé ekki sakaður
um „rætnar aðdróttanir“ í
garð meirihlutans eða ein-
stakra mannkinda innan Al-
þýðuflokksins.
S. G., sá, sem ritaði grein-
ina „Athafnafrelsi íhaldsins"
virðist hafa hrokkið í kút við
að sjá birtan í Hamri kafla
úr grein sinni, enda skal hon-
um ekki láð það, þótt hann
óskaði þess, að greinarkornið
týndist í djúpi gleymskunnar,
en að stökkva eins upp á nef
sér og hann gerir í 7. tölubl.
Alþbl. Hfj. er ekki sæmandi
manni, sem vill telja sig hafa
heilbrigða dómgreind.
STEFNAN MÁ KOMA
Hvað því við kemur, að
Gunnlaugsbúð stefni ritstjóra
Hamars, þá eru það eindreg-
in tilmæli frá ritstjóranum til
S. G., að hann geri annað
tveggja að hvetja eiganda
viðkomandi verzlunar, til að
láta stefnuna koma og fylgi
þannig eftir orðum sínum „at
vinnurógur af versta tagi“,
eða skríða í híði sitt og sleikja
sín sálar sár, því ekki mun
af veita, ef dæma má af grein
hans í 7. tbl. Alþbl. Hfj. eigi
þau einhverntíma að gróa.
En Hamar mun halda áfram
að deila á þá, sem bera á-
byrgð á hinni takmarkalausu
óstjórn á bæjarmálunum og
þar fær hvorki ein né nein
fjölskylda sérréttindi.
„ORÐ OG INNRÆTI"
Þessi yfirskrift er á grein-
arkorni í 7. tölubl. Alþbl.
Hfj. og er þar verið að lepja
upp fyrri ósannindi blaðsins
um það, að Hamar hafi borið
það á verkmenn í bæjarvinn-
unni, að þeir vinni illa. Þessu
til staðfestingar tekur Alþbl.
Ilfj. nokkrar setningar upp
úr grein, sem birtist í 6. tölu-
blaði Hamars og heitir „Þung
ir skattar". Alþbl. Hfj. forð-
aðist að nefna það, hvar í
Hamri væri hægt að finna
þessi ummæli, enda ekki
fundist það heppilegt, að fólk
gæti fyrirhafnarlítið leitað
greinina uppi og lesið hana
alla, því þá kemur allt annað
í ljós en blaðið telur hag-
kvæmt fyrir sig. Því ummælin
eru slitin úr samhengi, bætt
inn þankastrikum, leturbreyt-
ingar gerðar og orð felld nið-
ur, sem e. t. v. er fyrir tauga-
óstyrk greinarhöf. en ekki að
það sé viljandi gert. Er yfir-
leitt þannig með þessi um-
mæli farið, að það bendir til
þess, að greinarhöf. standi á
því stigi, að ekki sé hægt að
gera til hans kröfur um al-
menna kurteisi, en sé það
hægt, þá er hér með skorað
á hann að birta í Alþbl. Hfj.
allan þann hluta greinarinn-
ar sem áður nefnd ummæli
eru tekin úr.
BARÐI SÍNA MENN LÍKA
Greinarhöfundur, sem kall
ar sig xA þykist vera á báð-
um buxunum í 8 tbl. Alþbl.
Hfj. Hann tekur til athugun-
ar nokkur orð, sem birtust í
Hamri um Ijóðabók Arnar
Arnarsonar „Illgresi". E. t. v.
hefur gætt nokkurrar öfund-
ar hjá greinarhöf. yfir því, að
Framh. á bls. 3
fram, ekki samþykktar nema með miklum breytingum, hversu
viturlegar og sanngjarnar sem þær verða. En það verðum við
að vona, að lýðræðisflokkarnir þar sjái, að þeir hafa hegðað
sér gálauslega á undanförnum árum og komi sér þess vegna nú
saman um sem heppilegasta lausn dýrtíðarmálanna. Við verð-
um líka að vona, að allur almenningur geri sitt ýtrasta til að
styrkja þá í þessari viðleitni þeirra og taka án möglunar á móti
væntanlegri löggiöf til úrbóta á því hættulega vandræðaástandi,
sem nú er, þótt þeir séu máske ekki fyllilega ánægðir með hana,
og gera sitt til, að sem mestur árangur megi verða af henni
á þessu nýbyrjaða ári.
Það er enginn vandi að búa vel í góðu árferði og hefja miklar
framkvæmdir með fullar hendur fjár, það getur hver skussi.
En þegar erfiðleikarnir steðja að, þá krefst búskapurinn vits og
fyrirhyggju, afneytunar margskonar þæginda og munaðar, sem
okkur í svipinn finnst við ekki geta verið án og síðast en ekki
sízt aukin vinnuafköst. Sé þessi hugsunarháttur almennur, þá
þurfum við ekki að kvíða á þessu nýbyrjaða ári þó óneitanlega
sé dökkt framundan.
Guð hjálpar þeim, sem hjálpar sér sjálfur.
Gleðilegt nýtt ár.