Hamar - 20.01.1950, Blaðsíða 3
HAM AR
3
Sj álfstæðisflokkurinn
og bæjarmálin
Framhald af 1. síðu.
heimilið, ef horfið hefði verið að
því ráði.
STÆKKUN BARNASKÓLANS
Að því máli unnu Sjálfstæðis-
menn ekki síður en aðrir, enda
var það aðkallandi nauðsynja-
mál. Það voru að vísu skiptar
skoðanir hjá mönnum, hvort
ekki væri heppilegra að reisa
nýjan skóla vestur í bænum, í
stað þess að bæta við gamla
skólann. Alitu margir þá ráðstöf
un heppilegri hvað kennslu og
uppeldi barnanna áhrærði, en
kostnaður við slíkar framkvæmd
ir hefði orðið margfalt meiri og
reksturinn dýrari og því var
horfði að því ráði, sem tekið
var.
BARNALEIKVELLIR
Um fjölda ára voru Sjálfstæð-
ismenn með fjárveitingu til
barnaleikvalla á hverri fjárhags-
áætlun, þó engar yrðu fram-
kvæmdir, nema nokkrar skóflu-
stungur þegar kosningar stóðu
fyrir dyrum. Það vantaði þó ekki
að sjálfstæðismenn brýndu þá,
sem framkvæmdavaldið höfðu
og víttu aðgerðarleysi þeirra. Nú
hefur verið gjörður sæmilegur
leikvöllur fyrir suðurbæinga, en
vesturbæingar hafa fengið barna
leikvöll, sem er svo úr garði
gerður, að börnin, sem við hann
eiga að búa, koma oft grátandi
heim til sín vegna meiðsla og
oft þurfa þau að leita læknis
vegna þeirra.
SUNDLAUGIN
Það mun hafa verið Asgrímur
heitinn Sigfússon, sem fyrstur
vakti máls á því nauðsynjamáli.
Að svo myndarlega var á stað
farið, sem raun varð á, var fyrir
ötula baráttu Sjálfstæðismanna
undir forustu Lofts Bjarnasonar
bæjarfulltrúa. Eftir að búið var
að gera sundlaugina og reisa
nauðsynlegar byggingar í sam-
bandi við hana, sýndi það sig,
að hún kom ekki að þeim not-
um, sem menn höfðu gjört sér
vonir um, af því hún var opin.
Sjálfstæðismenn beittu sér þá
fyrir því undir forustu Lofts, að
byggt yrði yfir laugina og var
ætlað til þess fé á fjárhagsáætl-
un ár eftir ár. Framkvæmdir
hafa samt engar orðið í þá átt
eins og kunnugt er, en fénu eytt
til alls annars. Má máske álasa
nefnd þeirri, sem mál þetta
heyrði undir, fyrir það að hún
hafði ekki sama háttinn eins og
Gunnlaugur heitinn Kristmunds
son hafði, er um tillag úr bæjar-
sjóði til væntanlegs bæjarbóka-
safnshúss var að ræða, en hann
hafði mikinn áhuga fyrir að shkt
hús væri reist. Hann hóf fé það,
sem áætlað var á fjárhagsáætl-
uninni, út úr bæjarsjóðnum og
lagði það inn í Sparisjóðinn, svo
það væri handbært þegar til
ætti að taka. Gunnlaugur heit-
inn þekkti sína og því fór hann
þannig að.
A sama hátt fór um kaupin á
Víðistöðunum til íþróttasvæðis,
á sínum tíma. Fé var veitt til
kaupanna á fjárhagsáætlun, en
peningarnir voru notaðir í ann-*
að og kaupin gengu til baka,
vegna þess að ekki var staðið
við samninga.
ELLIHEIMILIÐ
Hvað sem Alþýðublað Hafn-
arfjarðar segir, þá er það stað-
reynd, að bygging myndarlegs
Elliheimilis hefur ekki síður ver
ið áhugamál Sjálfstæðismanna
utan og ánnan bæjarstjórnar,
heldur en Alþýðuflokksmanna,
en framkvæmdarvaldið hefur
verið meirihlutans, eins og skilj-
anlegt er. Það að byggja Elli-
heimili, fæðingardeild og sótt-
varnarhús undir eitt þak, var
ef mig minnir rétt samkvæmt
uppástungu Sjálfstæðismanna.
Var það gjört til að hrinda öll-
um þessum nauðsynjamálum
sem fyrst í framkvæmd og sam-
kvæmt þeirri skoðun, að bærinn
ætti fyrir sér að stækka og með
tíð og tíma færi svo, að öll
byggingin yrði ekki of stór fyr-
ir Elliheimilið. Yrði þá hafist
handa um byggingu fæðingar-
deildar og sóttvarnarhúss, hvers
í sínu lagi, eftir þörfum bæjar-
búa þá. Hitt er svo annað mál,
að mörgum hefur fundist bygg-
ingin ganga seint, en það liefur
máske sínar orsakir, sem bæjar-
stjórnarmeirihlutanum er kunn-
ugt um.
I þessu sambandi vil ég minn-
ast lítillega á spítalabygginguna
hér, af því nokkuð kapp hefur
verið milli Alþýðublaðsins og
Morgunblaðsins út af sjúkrahúss
málum beggja nágranna bæj-
anna. Þegar ég á sínum tíma
vann að því að St. Jóseps systur
reistu hér spítala, þá var að því
komið, að málið strandaði vegna
þess að systurnar vantaði nægi-
legt fé og þær gátu ekki fengið
það hjá lánsstofnunum. Beitti ég
mér þá fyrir því í bæjarstjórn, að
Hafnarsjóður, sem átti þá mikið
handbært fé og ekki var gert
ráð fyrir að hann þyrfti að nota
það á næstu árum, lánaði systr-
unum til spítalabyggingarinnar
nokkuð af þessu fé sínu. Þeir
sem greiddu atkvæði á móti þess
ari lánveitingu, eða sátu hjá,
voru fulltrúar Alþýðuflokksins í
bæjarstjórn, svo það er ekki
þeim að þakka að Hafnarfjarð-
arbær býr við betri sjúkrahúss-
kost en Reykjavík.
VATNSVEITAN
Fullkomin vatnsveita úr upp-
sprettu Kaldár til bæjarins hef-
ur verið baráttumál Sjálfstæðis-
manna um fjölda ára. Það er
líka vafalaust, að ekki væri byrj-
að á því verki enn, ef sú barátta
hefði ekki verið fyrir hendi. Al-
þýðuflokksmennirnir streyttust
þar á móti í lengstu lög. Þeir
vildu steypa upp vatnsgeymir á
Hamrinum, (sem hefði orðið dá-
lagleg bæjarprýði) og síðar setja
upp dælustöð, sem átti að vera
allra meina bót. Bæjarbúar sáu
það sjálfir, að slík lækning
var skottulækning ein og því
„hengslaðist“ meirihhítinn loks-
ins til að hef jast handa um lagn-
ingu nýrrar vatnsveitu. En það
mun sýna sig þegar því verki
er lokið, að það verður ekki lítil
upphæð, sem sparast hefði ef
fyrr hefði verið farið eftir þess-
ari kröfu Sjálfstæðismanna um
nýja vatnsveitu, að ég ekki tali
um þægindin, sem af því hefði
hlotist fyrir alla bæjarbúa.
HAFNARGERÐIN
Forsaga þess máls, allt frá því
að Finnbogi Rútur Þorvaldsson,
núverandi prófessor, hélt hér,
að tilstuðlan Sjálfstæðismanna,
opinberan fyrirlestur um hafn-
argerðir ineð sérstöku tilliti til
Hafnarfjarðar; áralöng hlífðar-
laus barátta þeirra fyrir því, að
hafist væri handa um hafnar-
gerð hér og einstrengingsleg
andúð meirihlutans undir for-
ustu Emils Jónssonar, gegn
þessu mikla nauðsynjamáli, sem
má teljast aðallífæð fyrir vexti
bæjarins og atvinnumöguleik-
um bæjarbúa er flestöllum Hafn
firðingum svo kunnug, að ég
sleppi henni hér, en fullyrða má
að ef Sjálfstæðismenn hefðu haft
framkvæmdarvaldið, þá væru
nú báðir garðarnir fullgerðir
fyrir sama fé og nú er komið í
þá. Er Jiað líka margra álit, að
framkvæmd verksins eins og
hún hefur verið, hafi mótast af
þessari andúð meirihlutans og
víst er um það, að með öllum
þeim fyrirhyggjulitlu fram-
kvæmdum, sem meirihlutinn
hefur á prjónunum í Krýsuvík,
er hann að gera sitt til að tefja
fyrir þessu mesta nauðsynjamáli
bæjarins, en vonandi tekst ekki
svo ógiftusamlega til að þeim
verði kápan úr því klæðinu.
KRÝSUVÍKURFRAM-
KVÆMDIRNAR
Um þær get ég verið stutt-
orður. Sjálfstæðismenn hafa
verið á móti því að bærinn reisti
þar kúabú. Á fundi bæjarráðs,
er slík tillaga var samþykkt, lét
ég bóka mín mótmæli ásamt
greinargerð þar að lútandi. Við
síðustu fjárhagsáætlun, báru
Blekkingar bæjarsfjórans
Nokkur brögð munu hafa verið að því að bæjarstjóri
hafi látið dreifa út á meðal ýmisra starfsmannahópa í
bænum, blaðsnepli með áprentuðu línuriti. Mun línuriti
þessu ætlað -að telja mönnum trú um það að hlutur sá
er bærinn krefst af launum manna hér, þ. e. útsvar
þeirra sé lægra hér heldur en í Rvík. Er þetta einhver
sú ósvífnasta tilraun til þess að blekkja fólk sem hugs-
ast getur. Það er alkunna að hvergi í kaupstöðum lands-
ins eru útsvör eins lág og í Rvík, ef miðað er við sömu
tekjur og aðrar fjölskylduástæður. Liggja til þess marg-
víslegar ástæður. Að ætla sér að telja almenningi hér
í bæ trú um það að þeir sleppi léttara hér heldur en
sambærilegir aðilar í Rvík., til þess er fólki of auðvelt
að ganga úr skugga um hið sanna í þessu máli sem
er það að hér verða menn að greiða mun hærri útsvör
heldur en gerist í Rvík. Hafa verið notaðar sömu álagn-
ingarreglur hér og þar. Hinsvegar hefir hér verið bætt
ofan á útsvör manna sem ekki hefir þurft að gera í
Rvík.
Hér hefir einnig orðið að seilast með útsvarsálagn-
ingu á lægri tekjur heldur en gert hefir verið í Rvík.
Með línuriti þessu mun einnig gerð tilraun til þess
að lýsa hversu útsvör séu há á ísafirði, en á það er
nú lögð höfuðáherzla af Alþýðuflokksmönnum að rægja
þann kaupstað, síðan borgararnir þar sviftu bæjarstjór-
ann og aðra Alþfl.menn þar valdaaðstöðu. Varðandi
útsvör á ísafirði skal þetta tekið fram;
Utsvarsstigi sá sem notaður hefir verið á ísafirði und-
anfarin ár er sá hinn sami sem gilti þá er kratarnir
létu af völdum. Sú eina breyting hefir verið gerð þar
í þessu efni að tekist hefir að lækka útsvarsbyrgðar
þeirra fjölskyldufeðra sem hafa á framfæri sínu 4 börn
eða fleiri. Þannig stangast þessi blekkingartilraun bæj-
arstjórans á reynslu borgaranna í þessu efni og mun
hafa þau einu áhrif að opna augu þeirra fyrir hinum
tumlausa áróðri kratanna, sem þeir beita í þessum
kosningum.
Slík línurit og blekkingar létta í engu byrðar borg-
aranna enda mun sá ekki vera tilgangurinn.
Það eru aðrir hagsmunir, sem er verið að vinna fyrir.
fulltrúar Sjálfstæðismanna í bæj-
arstjórn fram tillögu þess efnis,
að spyrna skyldi við fótum,
áður en hafist væri handa um
meiri byggingarframkvæmdir
Jiar og meiri fyrirhyggja væri
höfð í Krýsuvíkurframkvæmd-
unum, en gætt hefði þangað til.
Birtu þeir ítarlega greinargerð
með þessum tillögum sínum, en
allt kom fyrir ekki. Meirihlut-
inn skellti við skollaeyrunum og
er það ekki vandséð hve alvar-
legar afleiðingar þessi ákvörðun
þeirra mun hafa á fjárhag bæj-
arins og bæjarbúa í framtíðinni
ef áfram verður haldið með sama
fyrirhyggjuleysinu. Bráðnauð-
synleg og aðkallandi viðfangs-
efni eins og t. d. vatnsveitan,
elliheimilið og hafnargerðin
verða þá að standa óleyst vegna
fjárskorts og skuldasöfnun bæj-
arsjóðs er þegar hafin. Mikill
meirihluti bæjarbúa er líka and-
vígur þessum kúabúsfram-
kvæmdum og mun sýna bæjar-
stjórnarmeirihlutanum að svo sé
þ. 29. þ. m. Þetta vita Alþýðu-
flokksforkólfarnir líka, þess-
vegna flýja sumir þeirra hið
sökkvandi skip, neita að vera í
framboði og þessvegna er því
lætt inn hjá kjósendum, að með
framkvæmdunum í Krýsuvík
hafi Sjálfstæðismenn í bæjar-
stjórn „hengslast til að vera
með .
Góðir kjósendur! Þessi grein
mín á að sýna ykkur fram á, að
það á engan stað í veruleikan-
um þegar því er hvíslað að ykk-
ur, að Sjálfstæðismenn séu á
móti verklegum framkvæmdum
og vilji algjöra kyrrstöðu í þeim
efnum, komist þeir í meirihluta.
Hitt er svo annað mál að þeir
eru óánægðir með hvernig við-
fangsefnin eru framkvæmd,
vegna þess m. a. að of margir
vilja þar ráða og hver potar sér.
Því sem bæjarstjórinn neitar t.
d., það leyfir skrifstofustjórinn
o. s. frv. og hefur slíkt ætíð leið-
indi og óþarfa fjáraustur í för
með sér. Síðast en ekki sízt álitu
þeir það óverjandi fyrir fátækt
bæjarfélagsins að ráðast í einu
í 3 fjárfrekar framkvæmdir og
vilja því fresta frekari fram-
kvæmdum í Krýsuvík meðan
verið er að vinna að vatnsveitu-
lögninni og hafnargerðinni, sem
hver maður skilur að eru ólíkt
nauðsynlegri fyrirtæki fyrir bæj
arbúa, atvinnu þeirra og afkomu
heldur en kúabúsrekstur í Krýsu
vík.