Hamar - 08.09.1950, Blaðsíða 1

HAMAM
IV. ÁRGANGUR HAFNARFIRÐI, 8. SEPT. 1950 20. TÖLURLAÐ
Sérleyfísleiðin Reykjavík—Hafnarfjörður
Aðgerðaleysi Alþýðuflokksins afhjúpað
Stjórnmálakenning, eða hvað!
Forðast að ræða múlið.
Það kemur nokkuð seint þetta
„nánar,“sem Alþýðublað Hafnar
fjarðar lofaði að víkja að strætis-
vagnamálinu á leiðinni Hafnar-
fjörður-Reykjavík. Ekkert bólar
enn á öðru en aðdróttunum og
dylgjum, en á allan hátt forðast
að ræða málið og þá það, hvað
Alþýðuflokksmeirihlutinn hefði
gert raunhæft til þess að koma
rekstri þessarar leiðar inn í bæ-
inn að nýju.
Þjóðnýting sérleyfisleiðarinnar.
Eins og flestum er kunnugt,
var rekstur sérleyfisleiðarinnar
Rvík - Hfj. þjóðnýttur í marz
1947 og talið af þeim, sem verk-
ið unnu, að það hafi verið gert
af illri nauðsyn, þar sem ekla hafi
verið sótt um sérleyfið nema að
hálfu leyti. Sannleikurinn er
hins vegar sá, að nefnd hafði ver-
ið skipuð af samgöngumálaráð-
herra, Emil Jónssyni, til að at-
huga annað fyrirkomulag á
rekstri þessarar leiðar, var þar átt
við rafknúna vagna, en sérleyfis-
hafar ekki virtir þess að leita
upplýsinga hjá þeim um þessi
mál, né heldur, að þeim væru
gefnar nokkrar upplýsingar um
gang málsins eftir ítrekaðar til-
raunir, að fá þær og tímabil I
þeirra látið þannig renna út, og
leiddi öll sú óvissa, sem í málinu
ríkti, til þess að einn sérleyfis-
hafinn sótti ekki um leiðina.
Enda bendir margt til þess að
full löngun hafi verið til þess af
hálfu hins opinbera aðila að
gleypa sérleyfisleiðina með húð
og hári, sem það og sýnir, að
engin brýn nauðsyn bar til að
taka hana í opinberan rekstur,
að þeim hluta, sem um var sótt.
Þannig fór það mál. Sérleyf-
isleiðin Reykjavík-Hafnarfjörður
var þjóðnýtt og fyrirtækið hafði
aðsetur sitt í Reykjavík og þar
með komið út úr bænum.
Saga, sem ekki gleymist.
Sögu þessa tímabils, sem nú
fór í hönd á rekstri þessarar leið-
ar er öllum þeim, sem þurft hafa
að komast með vögnunum á
milli bæjanna svo og margra
annarra kunn og í fersku minni.
Þjóðnýtingin sagði sex. Daglegt
tap í rekstrinum skipti mörgum
hundruðum þróna þótt sleppt
væri bæði vöxtum og afskriftum,
ferðum var fækkað úr 68 í 37 á
dag eða nál. um helming fargjöld
in hækkuðu um 66% og allt upp
í 233% á sama tíma, sem laun
verkamanna hækkuðu aðeins
um 15%. Þetta er það sem á máli
Alþýðuflokksmanna heitir að sjá
vel fyrir þörfum fólksins!!
ITafizt handa.
Þannig var allt látið reka á
reiðanum með þessa sérleyfisleið
á meðan Emil Jónsson var sam-
göngumálaráðherra það var ekki
fyrr en Jón Pálmason tók við
þeim málum, að skipaðir voru
menn til að athuga þennan rekst-
ur og það, hvort ekki væri hægt
að losa ríkið við það milljónatap,
sem af honum leiddi. Það end-
aði svo á þann veg að ríkið á-
kvað að losa sig við rekstur sér-
leyfisleiðarinnar og var þá Hafn-
arfjarðarbæ boðið að taka við
leiðinni.
Afgreiðsla málsins í bæjarstjórn.
Rréf þess efnis frá póst- og
símamálastjórninni var tekið fyr-
ir á bæjarstjórnarfundi 25. apr. s.
1. og var samþykkt tillaga af meiri
hlutanum þess efnis að tveir
menn yrðu kosnir til að ræða
við fulltrúa rílasstjórnarinnar og
og athuga málið almennt, bæði
um ástand eignanna og við hvaða
verði þær mundu fást keyptar.
Báru þær viðræður engan ár-
angur og var þá sérleyfisleiðin
j auglýst til umsóknar.
Tillaga Þorleifs Jónssonar.
Ut af bréfi póst- og símamála-
stjórnarinnar bar Þorleifur Jóns-
son fram eftirfarandi tillögu,
sem felld var af meirihlutanum.:
„Ut af þessu bréfi póst- og
símamálastjórnarinnar legg
ég til að bæjarstjórn tilnefni
tvo menn til viðræðna við
fulltrúa ríkisstjórnarinar um
Fram/i. á bls. 3
Vafnsveifulánið
A öðrum stað hér í blaðinu
birtist auglýsing um sölu
skuldabréfa í vatnsveitulán-
inu.
Bréfin eru með mjög hag-
kvæmum kjörum fyrir kaup-
endur, þar sem þau eru að-
eins til 5 ára með 6% vöxt-
um og þriggja ára vextir
greiddir fyrirfram, það þarf
því ekki að láta, nema kr.
82,00 fyrir hvert 100,00 kr.
bréf.
Eins og bæjarbúum er
kunnugt er ekki hægt að
halda vatnsveitubygging-
unni áfram öðruvísi en að
fá stór lán. Það hefur ekki
tekizt að fá lán í lánsstofn-
unum og er því leitað til
bæjarbúa í þeim efnum, og
er vonandi að þeir leggi
þessu nauðsynjamáli lið sitt
eftir beztu getu með því að
kaupa bréfin.
Stefán Gunnlaugsson, bæjar-
fulltrúi Alþýðuflokksins, ritar
grein í síðasta tölubl. Alþ.bl.
Hafnarfj., sem er þrungin af
„jafnaðarmennskuslagorðum",
enda er maðurinn nýkominn af
alþjóðamóti ungra jafpaðar-
manna og virðist sem söngurinn
og leiksýningarnar hafi haft góð
áhrif á pennalipurð hans því ekki
er svo orð sé á gerandi tekið neitt
upp eftir öðrum í þessari grein
hans, þótt það hafi viljað brenna
við hjá honum áður. Skýringuna
á því hvað Stefán er háfleygur
í þetta sinn má ef til vill finna
í því að mótið var haldið á göml-
um flugvelli. Þó að hér hafi
aðeins verið minnst á sönginn og
leiksýningarnar er ekki svo að
skilja að ekki hafi verið fleira
gert á jafnaðarmannamótinu, til
dæmis talar Stefán um íþrótta-
sýningar, hvort sem það hafa nú
verið andlegir loftfimleikar eða
bara gamla, góða morgunleikfim-
in.
Annars er einna eftirtektarverð
ast við grein Stefán Gunnlaugs-
sonar, fullyrðing sem hann byrj-
ar grein sína á. Hann segir: „Jafn-
aðarstefnan er stjórnmálakenn-
ing,“ o. s. frv. Hann segir einnig
að jafnaðarstefnan vinni gegn
því að þeir einstaklingar, sem
eiga og stjórna framleiðslutækj-
um, hafi fárhagslegan hagnað af
rekstrinum.
Það getur verið að Stefán
Gunnlaugsson og fleiri ungir
jafnaðarmenn trúi því í raun
og veru að jafnaðarstefnan sé
stjórnmálakenning, en þeir sem
eldri eru í hettunni ættu að vita
og vera farnir að sjá að hér er
ekki um stjórnmálakenningu að
ræða heldur henntistefnu manna
sem ekki hafa áræði, dugnað né
kjark til að koma sér áfram og
lyfta sér því upp á bak almúgans
með jafnaðarmennskuslagorðum
°g þykjast vinna fyrir fjöldann
þótt þeir séu í rauninni aðeins
að hazla sér þann völl sem mann-
dómur þeirra hamlaði þeim, og
ef einhver dirfist að hrófla við
þessum mönnum er hann kall-
aður svikari við alþýðuna, þótt
það sé í rauninni aðeins góðverk
við alþýðuna að segja henni
sannleikann um þann stjórn-
málaflokk, sem kennir sig við
hana.
Hvað því atriði viðvíkur að AI-
þýðuflokkurinn vinni gegn fjár-
hagslegum hagnaði einstaklinga
I sem eiga og reka atvinnufyrir-
tæki er þetta að segja: Alþýðu-
flokkforsprakkarinr ættu þá að
líta í eigin barm og hafa ef til
vill gert það því ekkert hefur
enn sést af árangrinum af starfí
Alþýðuflokksins í þeim efnum,
nema síður sé.
Af grein Stefáns Gunnlaugs-
sonar má ráða að annar höfuð
óvinur mannkynsins sé „íhaldið"
og kapitalismi. Stefán gætir þess
eins og fleiri flokksbræður hans
að nota orðið kapitalisma, og
virðist tilgangurinn með því auð-
sær, nefnilega sá, að íslenzka orð-
ið, sem þýðir nákvæmlega það
sama, auðvaldsskipulag, má ekld
nota vegna þess að alþjóð veit
að stefna hægri flokkanna á ekk-
ert skylt við það en aftur á móti
verða færri til að kryfja útlenzka
orðið kapitalisma til mergjar.
En það er þess virði að athuga
betur þá staðhæfingu að „íhald-
ið“ sé óvinur mannkynsins. Og
virðist í því sambandi liggja
beint við að gerður sé þá saman-
burður á hinum algóða Alþýðu-
flokki og Sjálfstæðisflokknum.
Stefna Alþýðuflokksins bygg-
ist á því að þjóðnýta auðlindir
heimsins til hagsbóta fyrir alþýðu
manna, að því er Stefán segir.
Við íslendingar höfum fengið
að kynnast þessari þjóðnýtingar-
stefnu því árum saman hefir
íslenzk alþýða verið sliguð með
byrðum hennar, og væri sá at-
vinnurekandi eða verzlunarmað-
ur sem hegðaði sér eins og þessi
þjóðnýttu fyrirtæki hafa gert tald
ir til misindismanna, því all-
flest eru þau rekin með tapi
eða okri sem á engann sinn líka.
Sjálfstæðisflokkurinn berst hins
vegar fyrir frjálsri verzlun og það
er ekki gert af þeim hvötum sem
Alþýðuflokksmenn vilja vera láta
heldur þeirri staðreynd að frjáls
verzlun skapar aukin vörugæði
og lægra verð sem hvort tveggja
er almenningi til hagsbóta. Sjálf-
stæðisflokkurinn berst fyrir frelsi
einstaklinga til orða og verka á
sama tíma sem Alþýðuflokkur-
inn vill hengja alþýðu manna á
klafa ríkisreksturs og einokunar.
Nei, Stefán, sá tími er liðinn
að hægt sé að blekkja almenning
með fögrum orðum. Stefna Al-
þýðuflokksins er gagnstæð hags-
munum almennings og því hryn-
ur fylgið af liinum auma flokki
sem bregður yfir sig sauðagær-
unni til að hylja nakinn sannleik
ann.
Loforð og efndir
Sjöunda boðorðið á loíorðalista Alþýðuflokksins fyrir
síðustu bæjarstjórnarkosningar hljóðaði þannig: „Elliheim-
ilið með fæðingar- og súkradeild verður tekið í notkun
um næstu áramót."
Efndirnar eru svo þær, að Alþýðublaðið segir: „Bygg-
ingu elliheimilisins nýja í Hafnarfirði verður væntanlega
lokið á næsta ári, (leturbr. Hamars) og mun það tekið í
notkun þegar, er það er fullbúið, að því er Helgi Hannesson
bæjarstjóri í Hafnarfirði hefur skýrt blaðinu frá."
Þannig eru efndirnar á 7. boðorðinu, það sem átti að
vera að fullu lokið um næstu áramót er nú gert ráð fyrir
að verði væntanlega lokið á næsta ári.
Hilmar Biering