Hamar - 01.12.1950, Page 1

IV. ÁRGANGUR
HAFNARFIRÐI 1. des. 1950
26. TÖLUBLAÐ
SJÖTUGUR
Friðrik Bjctrnason tónsk.
Málfundafélagið Magni 30 ára
Friðrik Bjarnason, tónskáld,
varð 70 ára síðastliðinn mánudag
þ. 27. nóv. Var afmælisins minnst
í blöðum og útvarpi eins og
vera bar.
Friðrik hefur alla tíð verið ein-
lægur aðdáandi sönglistarinnar.
Til að auka hróður hennar og
opna augu annarra fyrir fegurð
hennar og hreinleik, hefur hann
starfað sleitulaust í hennar þágu
í meir en mannsaldur hér í Hafn
arfirði, oft og tíðum við erfið skil
yrði og litla uppörfun samborg-
ara sinna. En Friðrik lét ekki
bugast, h'ann var trúr köllun
sinni, fór sínar eigin götur þótt
hann máske heyrði það utan að
sér að hann væri sérvitur og ein-
rænn, en sá er oft dómur fjöld-
ans, a. m. k. í fyrstu, um þá, sem
gæddir eru sköpunargáfu en
apa ekki eftir öðrum.
Meðfædd smekkvísi Friðriks
og listhneigð, ásamt miklum lær-
dómi og þjálfun, hefur gjörthann
að því tónskáldi, sem allir söng-
elskir menn og konur dá og sem
við Hafnfirðingar erum hreyknir
af, því góður listamaður varpar
Ijóma yfir byggðarlagið þar
sem hann starfar.
Það er þreytandi starf að troða
skólalærdómi ár eftir ár í misjafn
lega gefna og misjafnlega eftir-
tektarsama krakka. Slíkt starf
rækir enginn vel nema samvizku-
samur maður, sem hefur einlæg-
an vilja á að verða þessum upp-
rennandi þjóðfélagsborgurum að
gagni. Það er líka þreytandi starf
ár eftir ár að æfa kóra sem oft
og tíðum hafa harla tornæma og
áhugalitla meðlimi, slíkt starf
rækir enginn svo vel fari, sem
ekki er gagntekinn af ást til söng-
gyðjunnar og hefur einlægan
vilja á að fá sem flesta til að verða
þeirrar ástar aðnjótandi og sem
er sannfærður um hin mannbæt-
andi áhrif sönglistarinnar.
Þessa góðu eiginleika hefur
Friðrik átt í ríkum mæli og því
var hann dáður af krökkunum og
foreldrum þeirra og þessvegna
auðnaðist honum að halda uppi
músíklífi í bænum um margra
ára skeið, bæjarbúum og mörg-
um öðrum til gleði og ánægju.
Ég gat um það áðan að með-
fædd smekkvísi og listhneigð
væri ívafið í hinum mörgu á-
gætu lögum hans, en ég er þess
líka fullviss að þessir góðu eigin-
leikar hans hafa verið að verki
þegar hann valdi sér maka enda
segir einhversstaðar að „sækja
sér um líkir.“ Þegar því svo vel
vill til að hvorttveggja hjónanna
eru gædd þessum góðu eiginleik-
um þá fer ekki hjá því að þeir
vaxa hjá báðum þeim í þeim mun
ríkari mæli sem sambúð þeirra er
traustari og virðing þeirra hvort
fyrir öðru er einlægari, slíkt hef-
ur átt sér stað hjá þessum góðu
hjónum og þessvegna erum við
hreyknir af að mega telja Friðrik
og konu hans Hafnfirðinga.
Gcnnáll Þröstur
Sá atburður skeði hér í bæ 2.
des. fyrir 30 árum, að Málfunda-
félagið Magni var stofnað af
18 Hafnfirðingum. Upphafsmað-
ur að stofnun þessa félagsskapar
var Þorleifur Jónsson og vann
hann ásamt Valdimar Long að
því að koma hugmyndinni í
framkvæmd.
Félagið var stofnað með mál-
fundastarfsemi fyrir augum enda
var hún með miklum blóma
lengi vel og öll möguleg mál
tekin til umræðu. Má fullyrða
það, að þeir, sem þátttakendur
voru hafi öðlast mikinn þroska og
margs orðið fróðari við umræður
ýmissa mála, þar sem menn
höfðu oft lagt á sig mikla vinnu
til að koma sem bezt undirbúnir
á fundina.
Þá er það eftirtektarvert, að
oft voru þau vandamál, sem við
var að stríða hér í bænum rædd
og þær umræður urðu án efa oft
til að greiða úr lausn þeirra.
Magni gekkst fyrir því, að
upp var tekin alþýðufræðsla og
hélt þeirri starfsemi uppi um
nokkur ár, var þar einkum um
fyrirlestra og kvöldvökur að
ræða.
Þá er eftir að skýra frá þeim
Kvennadeild Slysavarnafélags
íslands í Hafnarfirði 20 ára
Kvennadeild Slysavarnafélags
íslands í Hafnarfirði var stofnuð
7. des. 1930 og er því 20 ára n.
k. fimmtudag.
Þessa merka afmælis hefur
Kvennadeildin ákveðið að minn-
ast með hófi í Goodtemplarahús-
inu laugardaginn 9. des. n. k.
Hafnfirzkar konur hafa al-
mennt verið þátttakendur í félag
inu og eru félagskonur orðnar nú
450. Verður ekki annað sagt en
að þessi háa félagatala sýni mik-
inn áhuga kvenna fyrir slysa-
varnarstarfseminni, enda hafa
konurnar ekki látið sinn hlut eftir
liggja í þeim málum. Kvenna-
deildin hér í bæ hefur safnað til
eflingar slysavörnum á þriðja
hundrað þús. kr. Mest af þessu
fé hefur farið til aðalstjórnar
þessara mála, en þó hefur deild-
in byggt skipbrotsmannaskýli
við Hjörleifshöfða og nú er langt
komið byggingu skýlis á söndun-
um milli Kúðafljóts og Nýjaóss.
Auk þess hefur deildin gefið
teppi o. fl. til að hafa í skýlun-
um.
Þá má geta þess að kvenna-
deildin hefur sýnt mikinn áhuga
fyrir eflingu sundíþróttarinnar og
gaf hún kr. 1000.00 til sundlaug-
arbyggingar hér í bæ, þegar það
mál var á dagskrá. Er ekki vafi
á því, að sú gjöf hefur ýtt undir
framkvæmd verksins. Alls hefur
deildin gefið kr. 2000.00 til sund-
laugarinnar.
Fyrsti formaður deildarinnar
var frú Sigríður Sæland og hefur
hún verið formaður í 6 ár. En
frú Rannveig Vigfúsdóttir hefur
verið formaður síðan. Aðrar í
stjórn eru: Frú Marta Eiríksdótt-
ir ritari, frú Sigríður Halldórs-
dóttir gjaldkeri, frú Sólveig Eyj-
ólfsdóttir og frú Ingibjörg Þor-
steinsdóttir.
Framhald á bls. 4
þættinum, sem ekki er minnst á-
berandi en það er ræktun Hellis-
gerðis. Hugmyndina að ræktun
þess átti Guðmundur Einarsson
og var málið mikið rætt á fund-
um áður en til framkvæmda
kom.
Fyrstu plönturnar voru gróður
settar í Hellisgerði 18. maí 1924
og hefur verið unnið að því með
elju og dugnaði ýmissra félags-
manna að gera garðinn, sem feg-
urstan og skemmtilegastan. Þar
á Ingvar Gunnarsson kennari
Ingvar
Gunnarsson,
sem frá upp-
hafi hefur
verið garð-
vörður
Héllisgerðis.
langstærsta þáttinn, en hann hef
ur verið garðvörður allt frá byrj-
un.
Hellisgerði talar sjálft því máli
sem tala þarf um það starf, sem
þar hefur verið unnið, þó má
geta þess, að oft þurfti mikil á-
tök og þrautseigju til að gefast
ekki upp við að yfirstíga þá erfið-
leika, sem í vegi voru við ræktun
og friðun Gerðisins.
Þó að Magni hafi leyst mörg
viðfangsefni af höndum undan-
farin 30 ár, þá eru mörg ennþá
óleyst og er það von Magna-
manna, að félagið megi vera á-
fram, eins og það hefur verið til
eflingar menningarlífinu í bæn-
um og innan hans megi ennþá
fæðast hugsjónir, sem rætist bæj-
arbúum til farsældar.
í tilefni af 30 ára afmælinu fór
blaðið þess á leit við þá, sem
verið hafa formenn í Magna
að þeir segðu hér nokkur orð, en
þeir eru allir á lífi, nema Þórður
Edilonsson læknir. Fara ávörp
þeirra hér á eftir.
Valdimar
Long
forrn. 1921
til 1924
og 1931.
Þér spyrjið, herra ritstjóri, um
málfundafélagið Magna, tildrög
þess, stofnun og fyrstu starfsár.
Tildrög félagsstofnunarinnar
voru þau, að til mín kom Þorleif-
ur Jónsson, þá lögregluþjónn hér.
Kvað hann sér ríka í huga stofn-
un málfundafélags. Skyldu þátt-
takendurnir ekki margir, tak-
markaðir við hámarkstölu, er
hann einnig hafði hugsað sér
hver vera ætti. En valinn mað-
ur þyrfti þar að skipa hvert rúm.
Samdist svo með okkur, að til-
raun skyldi gerð. Tók Þorleifur að
sér að tala við væntanlega félaga.
Gerði hann það og var síðan
haldinn stofnfundur. Félagið
hlaut nafnið Magni, eftir uppá-
stungu Björns Þorsteinssonar,
bryggjuvarðar. Fyrstu stjórn skip
uðu Þorleifur Jónsson, Asgrímur
Sigfússon og undirritaður.
Félagslíf Magna mótaðist þeg-
ar frá upphafi af gagnkvæmum
einhug félaganna allra um gengi
hans og heiður. Og um samskipt-
in við þá stjórnendur Þorleif Jóns
son og Ásgrím Sigfússon vildi ég
mega taka fram í þessu sambandi
að þau voru með afbrigðum á-
nægjuleg. Mennirnir hvor öðr-
um hugkvæmari, ötulli og ágæt-
ari til samstarfs.
Að síðustu þetta: Magni og
Hellisgerði, verða í hugum
margra ekki aðskilin. Sé annars
getið, mun einnig hins minnst.
Og hvenær og hvar sem það er
gert ber tveimur nöfnum sérstak-
ur heiður, Þorleifs Jónssonar,
sem átti frumkvæðið að stofnun
Magna og Guðmundar Einars-
sonar, sem átti frumkvæðið að
stofnun Helhsgerðis, en hafa auk
þess báðir, jafnan stutt hvoru-
tveggja af óskeikulh alúð.
Váldimar Long
Guðmundur
Einarsson
form. 1925
til 1929.
og 1932.
un
Þeir menn sem stóðu að stofn-
málfundafélagsins Magna
fyrir 30 árum, hafa gert sér Ijóst,
að svo gæti farið að félagið yrði
meir en „eins og af vindi vakin
alda, sem verður til og deyr um
leið“. Má ráða þetta af lögum
félagsins og fundarsköpum. —
En þau mun fyrsta stjórn félags-
Framhald á bls. 2