Eyjablaðið - 15.11.1961, Blaðsíða 2
EYJABLAÐIÐ
Gjafir eru yður gefnar
Ein spurning til Fylkis og
Framsóknarblaðsins
Þar sem bæði Fylkir og Framsóknarblaðið hafa haldið því
fram, að Karl Guðjónsson og fleiri þingmenn Alþýðubanda-
lagsins hafi neitað að mótmæla kjarnorkusprengingum Rússa
og meira að segja hafa blöð þessi látið liggja að því, að sósíal-
istu'm séu þær kjarnasprengingar beinlínis þóknanlegar, þá
þykir Eyjablaðinu ástæða til að mótmæla þessu sem alröngu
og rifja upp gang þessa máls á þingi.
Fyrir skömmu báru tveir þingmenn úr íhalds- og krata-
flokki fram tillögu um að mótmæla sprengingum Rússa.
Þegar tillagan kom fram voru þrjár þjóðir með kjarnorku-
sprengingar á döiinni: Rúsar, sem framkvæmdu stærstu tilraun-
irnar, Frakkar, sem rufu hið óumsamda hlé á kjarnorkuvopna-
tilraununum, er staðið hafði í 2 ár, er þeir byrjuðu og Banda-
ríkjamenn, sem einir manna hafa kastað slíkum sprengjum á
fólk.
Alþýðubandalagsmenn lögðu til að mótmælt væri öllum
kjarnorkusprengingum, bæði hjá Rússum og öðrum, og einnig
að Alþingi lýsti um leið yfir fyrir íslands hönd, að hér skyldu
ekki leyið kjarnavopn í landi né notkun þeirra frá íslenzkum
stöðvum.
Tillagan, eins og Alþýðubandalagið lagði til að hún yrði,
lítur þannig út:
TILLÁGÁ TIL ÞINGSÁLYKTUNÁR UM MÓTMÆLI GEGN
KJÁRNORKUSPRENGINGUM SOVÉTRÍKJÁNNÁ OG
ÁNNARRA KJARNORKUVELDA.
Alþingi ólyktar aS mótmæla eindregið öllum kjarnorku-
sprengingum — þar með talið sprengingu Sovétríkjanna á risa-
kjarnorkusprengju — og skorar á kjarnokuveldin að hætta nú
þegar kjarnorkusprengingum sínum, þar sem geigvænleg geisl-
unahætta af þeim stofnar framtíðarelferð allrar heimsbyggðar
og þar með íslenzku þjóðarinnar í voða. Sérstaklega mótmælir
Alþingi neðansjóvarsprengingum, er geta stofnað afkomumögu-
leikum íslendinga í hættu.
Alþingi skorar ennfremur á kjarnorkueldi heimsins að gera
hið fyrsta samkomulag um bann við tilraunum með kjarnorku-
vopn og öruggt eftirlit með því.
Alþingi lýsir ennfremur yfir því, að það muni aldrei leyfa
staðsetningu neins konar kjarnorkuvopna ó íslandi, né að slík-
um Yopnum verði nokkurntíma beitt fró stöðvum hér á landi.
En Nató-liðið vildi engu mótmæla nema aðgerðum Rússa
einna og flokkar ríkisstjórnarinnar áskildu sér rétt til kjarn-
orkuhernaðar frá íslandi, þótt þeir væru að segja Rússum fyr-
ir um að prófa ekki kjarnavopn.
Með þeirri afstöðu, sem stjórnarílokkarnir tóku til málsins
voru þeir ekki að berjast gegn notkun eða prófun hinna voða-
legu vopna, heldur aðeins að marka sér stöðu í hinu kalda
stríði stórveldanna.
Allir þingmenn Alþýðubandalagsins átöldu þá framkomu.
Þrír Alþýðubandalagsþingmenn sögðust þó greiða hinni upp-
haflegu tillögu atkvæði, þrátt fyrir vondan tilgang flutnings-
manna, þar eð tillagan mótmælti hluta af þeim vopnaprófun-
um, sem þeir væru hvarvetna á móti. Aðrir þingmenn Alþýðu-
bandalagsins vitnuðu til þess, að í ljós væri komið, að Alþingi
hafnaði ekki notkun kjarnavopna almennt og áskildi geymslu
þeirra og notkun í hérlendum herstöðvum, þá sæju þeir ekki
ástæðu til að taka frekari þátt í afgreiðslu málsins á þingi.
Framhald af 1. síðu
kaup verkamanna um rúm
13% eða úr kr. 23,86 í kr.
í kr. 20,67, lækkun um 3,19 á
hverja dagvinnustund og krón-
ur 6,38 á hvern næturvinnu-
tíma. Þar sem unnin er jafn
mikil yfirvinna og hér í Vest-
mannaeyjum, munaði þessi gíf
urlega lækku allflesta verka-
menn hér í árstekjum frá kr.
6000,00 og upp í 8 þúsund
krónur og er það hærri skattur
en hverjum verkamanni er
venjulega gert að greiða í út-
svar og finnst þó flestum nóg
um þau.
Þó þetta mikla kauprán væri
mög tilfinnanlegt fyrir verka-
menn, er hitt þó ekki síður al-
varlegt, þegar löggjafinn leyfir
sér það að ógilda á einni nóttu
frjálsa samninga, sem verkalýðs-
félögin og vinnuveitendur hafa
gert með sér. Og sviptir þar
með raunverulega verkalýðsfé-
lögin samningsrétti, eins og tví
vegis er búið að eiga sér stað
síðan í ársbyrjun 1959.
Þess vegna verður mörgum á
að spyrja: ,Eru þær ríkisstjórnir,
sem með völdin hafa farið síð-
an 1959 að vinna markvisst að
því að reyna að drepa niður
verkalýðssamtökin á íslandi? Að
því virðast öll rök hníga, ef
dæma á eftir þeim ósvífnu árás
um, sem gerðar hafa verið hvað
eftir annað nú á síðustu árum.
Hitt er svo annað mál, að það
er undir fólkinu sjálfu komið,
iivort þeim tekst það eða ekki.
Hugur . stjórnarflokkanna til
verkalýðssamtakanna kom svo
skýrt í ljós sem bezt varð á kos
ið, í áður áminnstum umræð-
um, þegar einn af þingmönnum
Alþýðuflokksins kvað upp úr
með það, að stjórnin ætti að
lækka kaupið um 4—6%, binda
það þar með lögum og banna
öll verkföll.
Þetta hefur ávalit verið hinn
fagri draumur, sem íhaldið hef-
ur látið sig dreyma, en fram að
þessu kynokað sér við að fram-
kvæma.
En þegar neyðin er stærst, er
hjálpin nálægust. Á stjórnar-
heimilinu eru sem sé vikapiltar,
sem vinna óþverraverkin með
glöðu geði í von og vissu um,
að bein muni hrjóta til þeirra
af borðum húsbændanna.
Leiðin til bættra lífskjara er
að kjósa D-listann var kjörorð
íhaldsins fyrir síðustu kosning-
ar, og ef kjósendur vildu styðja
þá til stjórnarforystu, skyldi fljót
lega kippt í lag öllu því, sem
aflaga hefði farið á undaförn-
um árum.
Þá skyldi verkamanninum
ekki verða gleymt. Kaup skyldi
hækka, svo að hver fjölskylda
gæti lifað góðu lífi á 8 stunda
vinnu. Verðbólgan skyldi fljót-
lega stöðvuð, allar lántökur
stöðvaðar hjá hinu opinbera,
bankavextir skyldu lækkaðir,
safnað skyldi digrum sjóðum í
erlendum gjaldeyri. Öllum fjöl
skyldum skyldi gert fært að
byggja sínar eigin íbúðir, og ef
þið krossið við D-listann, fáið
þið örugga tryggingu fyrir því,
að aldrei verði slakað til í land-
helgismálinu.
En þó íhaldið tapaði að vísu
við þær kosningar, fékk það þó
nógu mörg atkvæði til að
mynda stjórn með sinni gömlu,
góðu hækju.
Við skulum bera þennan lof-
orðalista sarnan við efndirnar.
Og þá blasa við þessar áberandi
staðreyndir:
Verðbólgan hefur aldrei tek-
ið slík risaskref og í tíð núver-
andi stjórnar, þar sem allir vöru
flokkar hafa hækkað frá 30—
100% og þar yfir. Ibúðarhúsa-
byggingar hafa að mestu stöðv-
azt. Vextir af lánum hafa hækk
að um 1/3. Landhelgin hefur
verið færð inn um helming. —
Þetta eru efndirnar á hinum
glæsta loforðalista stjórnarflokk-
anna.
En sumir af þingmönnum
stjórnarflokkanna og jafnvel
ráðherrarnir sjálfir hafa sýnt
dómgreind fólksins þá fáheyrðu
fyrirlitningu að halda því fram
í ræðum sínum, að verðlag hafi
lítið sem ekkert hækkað.
En þrátt fyrir hið mikla
kauprán 1959 og þrátt fyrir
hinar gífurlegu verðhækkanir
í tíð núverandi stjórnar, og
þrátt fyrir öll kosningasvikin,
sýndu verkalýðssamtökin þá
einstæðu þolinmæði að láta
kyrrt liggja í %\/2 ár, og láta
ekki til skarar skríða fyrr en
allir sáu, að viðreisnaróskapnað
urinn var farinn út um þúfur.
Og ekki fyrr en séð var að feng
inni reynslu, að kaupmátturinn
þvarr meir og meir eftir því,
sem lengur leið.
Og þegar út í verkföllin var
kornið, gerði stjórnin allt, sem
í hennar valdi stóð til að hindra
samninga, þó í ljós kæmi þegar
í byrjun, að vinnuveitendur
vildu senrja. Þau vinnubrögð
stjórnarinnar er ekki hægt að