Eyjablaðið - 30.01.1963, Blaðsíða 2
2
EYJABLAÐIÐ
EIRÍKUR ÖGMUNDSSON
M I N N I N G
Hinn 4. janúar s. 1. lézt einn
af þekktustu borgúrum þessa
bæjar, sem um langt skeið tók
þátt í ýmsum opinberum mál-
um hér í bæ. Maður þessi var
Eiríkur Ögmundsson.
Hann var fæddur í Svínhól-
um í Lóni 14. júní 1884. For-
eldrar hans voru Ögmundur
bóndi Runólfsson og kona hans
Guðrún Marteinsdóttir.
Eiríkur missti föður sinn þeg-
ar hann var 9 ára gamall og fór
þá til Eiríks Jónssonar, bónda,
í Hlíð í Lóni og konu hans, Sig
ríðar Bjarnadóttur frá Skorra-
stað x Norðfirði. Með þessum
fósturforeldrum sínum fluttist
hann út í Papey, en dvaldi þar
aðeins í tvö ár, því þar lézt Ei-
ríkur fóstri hans, en fóstra hans
flutti þá að Hamarsseli í Geit-
hellnahreppi. Þangað fór Eirík-
ur Ögmundsson með henni og
var síðan þar í sveit á ýmsum
bæjum nokkur ár. Þaðan lá leið
hans svo til Fáskrúðsijarðar og
var hann þar við sjóróðra á vél-
bátum.
Eitt sinn lenti hann þarna í
miklu ofviðri. Þá var hann á
bát, sem Kári hét. í veðrinu
bilaði vél bátsins og leki kom
að skipinu. Allir töldu Kára af,
þar til frá Barðsnesi í Norðfirði
sást bátur koma inn flóann á
seglum. Opinn bátur var mann-
aður út til þess að huga að bát
þessum, enda mátti sjá, að ekki
var allt með felldu um ferðir
hans.
Þegar út að Kára var kornið,
sást að aðeins einn maður var
uppi að halda bátnum í horfi.
Það var Eiríkur Ögmundsson.
Hinir voru allir neðanþilja yfir-
bugaðir af erfiði og hrakförum
Jxessarar erfiðu sjóferðar. Þeir
voru allir fluttir til lands í ára-
bátnum. En Eiríkur var kyrr í
Kái'a og kom síðan vélbátur og
dró liann inn á Norðfjörð. Ei-
ríkur tók að sér alía forystu á
bátnum.
Eiríkur kom alfaiinn til Vest
mannaeyja 1914 og var hér heim
ilisfastur síðían.
Strax á fyrstu árum sínum
hér kynntist hann Ólafi Ingi-
leifssyni, sem Jxá var hér upp-
rennandi formaður. Þeir keyptu
saman m/b Frið árið 1918. En
ári síðar keyptu þeir m/b Karl
ásamt þeim Jóni í Ólafshúsum
og Sigurjóni í Víðidal. Þann bát
gerðu þeir út allt til ársins 1936,
og var .útgerð þessi ein með þeim
be/.tu þeirra tíma.
Við útgerð sína vann Eiríkur
ýmist á sjó eða í landi.
Árið 1917 var stofnað hér
verkamannafélagið Drífandi 'og
var Eiríkur fyrsti formaður þess.
Ekki er Jxað að efa, að vel hef-
ur teki/.t til um formanninn. Þá
voru erfiðir tímar og áttu at-
vinnurekendur vont með að
sætta sig við, að Jreim væri sett-
ur stóllinn fyrir dyrnar.
Eiríkur var fastur fyrir og
gaf ekki sinn hlut, en var þó
samvinnuþýður, enda vel greind
ur og athugull. Formennsku í
félaginu hafði hann á hendi um
10 ára skeið og er óhætt að full-
yrða, að mikið ávannst á því
tímabili, sem Eiríkur var í for-
ustu verkanxannafélagsins.
Verkamenn kusu F.irík full-
trúa sinn í hina fyrstu bæjar-
stjórn Vestmannaeyja. Það var
í janúar 1919. í bæjarstjórninni
sat Eiríkur í 9 ár. Um störf hans
Jxar er Jxað að segja, að hann
var heilsteyptur bráttumaður
fyrir bættum lífskjörum þexrra,
scm minna máttu sín.
Það er óhætt að fullyrða, að
Eiríkur var fyrsti vei'kalýðsleið-
togi í Vestmannaeyjum og á allt
vinnandi fólk honum mikið að
Jxakka enn í dag.
SKÁKNNG
VESTMANNAEYJA
Skákþingi Taflfélags Vest-
mannaeyja fyrir árið 1962, sem
hófst í haust, lauk hinn 18. jan-
úar.
Þátttakendur voru 8.
Úrslit urðu þau, að skák-
meistari Vestmannaeyja varð
Jón Hermundsson, Heiðavegi
35. Hann hlaut 5I/2 vinnig.
Annar varð Arnar Sigur-
mundsson, Vestmannabraut 25,
með 5 vinninga, og þriðji vai'ð
Karl Ólafsson, Sólhlíð 26, með
4.1/2 vinning.
Eftir að Eiríkur hætti við út-
gerðina gerðist hann verkstjóri
hjá Helga Benediktssyni og
var við þann starfa fjölda ára.
Það var oft umfangsmikið starf.
Eiríkur leysti Jxað af hendi með
prýði og er óhætt að fullyrða,
að allir Jxeir menn, er undir
hans stjórn unnu munu jafnan
minriast hans með virðingu og
hlýjum liuga.
Eiríkur kvæntist 1916 Júlíu
'Sigurðardóttur frá Syðstu-
(írund undir Eyjafjöllum. Þau
eignuðust 6 börn.
Guðmund son sinn misstu þau
Framhald af 1. síðu.
sinn keip, þó mun hann hafa
fengið eftirjxanka,- er liann hafði
rekið konurnar úr starfinu, því
nú ljóstar hann því upp, að yfir-
kennari sinn hafi boðið þeirn
það kaup, sem bæjarstjóri var
búinn að ákveða. Kemur nú í
ljós, að hann hefur sent yfirkenn
arann á stúlana, þótt kennarinn
túlkaði mál sitt mjög á annan
veg og taldi sig umboðslausan
með öllu og óvíst, hvort skóla-
stjórinn samþykkti upphæð
Jxessa, enda vissi hann ekkert
tiltæki sitt. Skólastjórinn hefði
Jxví átt að hafa smekk fyrir að
minnast ekki á þetta atriði. Það
gerðist í gagnlræðaskólanum, er
hinir nýju „verktakar" höfðu
unnið Jxar tæpan rnánuð við
ræstingastörfin, að þeim þótti
nóg á sig lagt og neyddist nú
skólastjórinn til að bæta einni
konu við, Jxótt slíkt ætti aldrei
að ske, en fjáihagshliðina leysti
hann á Jxann snjalla lxátt að láta
konurnar sjálfar borga hennar
kaup, sennilega fær hann þó
enn 40 kr. um tírnann út úr
dæminu, slíkur er hans reikn-
ingsheili, og „manndóm sinn og
di'engskap'* sýndi hann Jxeim um
leið með Jxví að hóta þeim tafar-
lausum biottrekstri, ef þær
kæmu nálægt stéttarfélagi sínu.
Þó þarf engan að undra atferli
Þorsteins Vígiundssonar í Jxessu
sambandi, svo þekktur sem
hann er af árekstrum við menn
og málefni. En Jxað er annað,
sem margan undi'ar þessa dag-
ana, og það er hið vafasama
hlutverk Framsónkarmanna, er
nú hafa léð málgagn sitt til enn
frekari árása á samtök verka-
kvenna og konur þær, sem mest-
um órétti voru beittar í sam-.
bandi við mál þetta, og lítið
lagðist fyi'ir fulltrxia Franxsókn-
ar, er liann sat hjá við atkvæða-
á stríðsárunum, en liamx var þá
skipverji á nosku skipi, er týnd-
ist. Önnur börn þeirra eru:
Gunnar og Þórarinn, báðir sjó-
menn hér í Eyjum, Sigurfinna
bixsett. í Nsekaupstað, Margrét
búsett í Reykjavík og Laufey,
er býr hér í Eyjum.
Þótt í þessari fátæklegu frá-
sögn af lífi og starfi Eiríks Ög-
nxundssonar sé auðvitað fátt eitt
sagt, þá vænti ég þess samt, að
hún beri það með sér, að með
Eiríki er mætur maður genginn
lil feðra sinna.
J. S.
greiðslu í bæjarstjórn, þegar í-
haldið loks herti sig upp í að
neita umræddum konum unx
Ixina minnstu leiðréttingu, að fá
gieiddan mánaðar uppsagnar-
frest.
Að vísu hefðu verkakvenna-
samtökin þurft að rekja mála-
vexti fyi’r, almenningi til glöggv
unar, en Jxað liefur di'egi/.t, þar
sem sunxt er enn óútkljáð í
þessu sambaixdi. Nú er Jxetta
lxins vegar komið á dagskrá og
því þótti okkur rétt. að taka það
nokkuð til meðferðar, þótt slíkt
beri ekki að skilja sem svar við
„ritsmíð" skólastjórans í Fram-
sóknarblaðinu, því haixix tel ég
ekki svaraverðan persónulega,
enda bregður liann ekki vaixa
sínum með málflutninginn, þar
er jöfnum höndum höfð hausa-
víxl á sannleikanum og skáldað
svo í eyðurnar. Þetta eru víst
eðlileg vinnubrögð Jxeirra, sem
ekki þekkja rétt frá röngu. Ör-
lítilli skímu bregður Jxó fyi'ii',
hann telur einhverja hugsmíð
sína ekki prenthæfa, við skulunx
vona að batinn haldi áfram.
Þessir nxeini vex'ða lxara að sætta
sig við, að enginn taki þá alvar-
lega. En hér eiga aðrir hlut að,
sem telja verður ábyrga í starfi
sínu. Það lxefði verið drengilegi'a
af bæjarstjóra að stuðla betur
að lausn Jxessa máls í upphafi,
lieldur en að gleðjast yfir aðför-
um Þorsteins Víglundssonar,
en loks fundu þeir „fornvin-
irnir,, sameiginlegt áhugamál,
Jxótt einhvei'jum lxefði þótt slíkt
fyrirsögn hérna á árunum. Sum-
um í liði bæjarstjórnarmeirihlut
ans blöskraði þó, hvei'nig á mál-
unum var haldið og töldu nauð-
synlegt að gxípa í taumana, þótt
þeir reyndust ekki rnenn til að
standa við það álit sitt. Þrátt
fyrir það, sem gerzt liafði, hélt
Verkakvennafélagið áfram að
Samið um kjör ræsfingakvenna
í skólunum