Eyjablaðið - 27.02.1963, Blaðsíða 1
EYiABLAÐIÐ
24. árgangur. Vestmannaeyjum, 27. febrúar 1963. 4. tölublað.
Landhelgin og togveiðar bátanna
Er leynisamningur ríkisstjórnarinnar
vió stjórn hennar hótignar um það, að
enginn skuii fó að toga meira í íslenzkri
íandhelgi en Bretar?
Að undanförnu hefur það
vakið mikla athygii bæði hér
heirna og annars staðar, að fjöldi
fiskibáta hefur verið færður að
landi, skipstjórarnir ákærðir og
dæmdir í fjársektir og fangelsi
fyrir landhelgisbrot.
Ekki skal dregið í efa að nið-
urstöður dóinstólanna í málum
þessum munu vera í fullu sam-
ræmi við gildandi lög og reglu-
gerðir. Því verður lieldur ekki
í móti mælt með réttu, að þjóð,
sem lifir á fiskveiðum verður
að setja reglur um veiðarnar.
Hitt er svo jafn fráleitt að
haga gildandi reglum ekki í
samræmi við þróun atvinriuhátt
anna og þarfir þjóðfélagsins. En
það getur engum dulizt, að á
það brestur stórlega, þegar svo
er komið, að hópur manna, sem
enginn, er til þeirra þekkir tel-
ui annað en heiðvirða rnenn,
stendur uppi með fangelsis-
dóma á herðum sér eða hverfur
inn fyrir tukthúsveggi til að af-
plána.
Hér er því greinilega svo
komið, að fiskveiðireglurnar
annars vegar og þarfirnar og al-
menn réttlætistilfinning hins
vegar stangast harkalega á.
Allir vita, að þess hefur ver-
ið leitað og fast eftir því sótt
með miklum þunga af hálfu út-
vegsmanna, að tog"veiðar fiski-
báta yrðu leyfðar á rýmra svæði
en núgildandi reglur heimila.
Sjávarútvegsmálaráðuneytirð hef
ur líka hvern daginn sem er
heimild til þess að ákveða slíka
breytingu með því að gefa út
reglugerð þar um. En allri mála-
leitun í þessa átt hefur verið
vísað á bug. Hún hefur engan
árangur borið. Réttmæti henn-
ar hefur ekki verið neitað, en
ailt að einu hefur engu fengizt
um þokað.
Þegar landhelgi íslands var
færð út í 12 mílur árið 1958 var
það ekki gert á grundvelli al-
mennrar friðunar eins og út-
færslan í 4 mílur á sinni tíð,
heldur var 12 mílna landhelgin
hreinlega ákveðin til að tryggja
íslendingum sjálfum og einum
rétt til fiskveiðanna á mestum
hluta íslenzka landgrunnsins.
Bretar voru óánægðir með
þetta og liöfðu uppi hernað
gegn okkur um hríð, eins og
muna má. En þegar Bretar voru
raunverulega uppgefnir í því
stríði, tilkynnti núverandi ríkis
stjórn fyrir tveim árum, að hún
hefði unnið mikinn sigur í land
helgisdeilunni við Breta: Þessi
„sigur" hennar var í því fólg-
inn, að opna íslenzku landhelg-
ina til hálfs fyrir Bretum, að
Sama raforkuverH m land alit.
Reykjavík selur rafmagn nú á 79 aura. — í Vestmannaeyjum
kostar rafmagnið 1 kr. kwsf.
Tveir þingmenn Alþýðubandalagsins, Björn Jónsson og Karl Guð-
jónsson flytja á Alþingi tillögu um endurskoðun raforkulaganna
til verðjöfnunar rafmagns um land allt. Tillaga þeirra og grein-
argerð fer hér á eftir:
„Alþingi ályktar að kjósa 5
manna nehid til að endurskoða
lög nr. 12 2. apríl 1946 (Raf-
orkulögin). Endurskoðunin miði
sérstaklega að eftirfarandi:
1. Að heildsöluverð raforku
verði hið sama um land allt, og
ef unnt er, að raforka til sams-
konar nota verði seld með sama
verði, hvar sem er á landinu.
2. Að athugað verði gaum-
gæfilega, livort æskileg þróun á
sviði rafvæðingar, bætt skilyrði
atvinnurekstrar og almannahag-
ur, verði ekki bezt tryggt með
því, að ríkið eigi og reki öll raf-
orkuver í landinu, svo og dreifi-
veiturnar, ef horfið yrði að al-
gerri verðjöfnun til notenda um
land allt.
3. Að dregið verði úr misræmi
verðlags annars vegar á raforku
því er hinn opnberi hluti land
helgissamningsins sagði. En það
upplýstist raunar í umræðum
um samning þennan á Alþingi,
að hann var alls ekki allur þar
sem liann var séður, heldur
fylgdi honum leynisamningur
til biðbótar.
Þótt enn sé haldið hinni
mestu leynd yfir því, hver ver-
ið hafi undirmál þeirra Guð-
mundar í. og hennar hátignar
Breta-drottningar í landhelgis-
samningnum, þá þarf nú ekki
lengur mikið hugmyndaflug til
að láta sér detta í hug, að einn
þátturinn þar í hafi verið sá,
ciö enginn skuli fá að toga
meira í íslenzku landhelginni
heldur en Bretar.
Það virðist því nú kornið á
daginn, að svo slæmt sem það
var að veita Bretum veiðirétt í
okkar landhelgi, sé hitt þó enn
verra, að sá höfuðtilgangur land
helgisstækkunarinnar frá 1958
að íslendingar einir réðu land-
helgi sinni og gætu á hverjum
tíma skipulagt veiðar sinna
skipa innan hennar eftir því sem
þarfir kölluðu á og samrýmdist
skynsamlegri nýtingu fiskstofn-
anna, hefur verið fyrir borð bor-
in með svikasamningi núver-
ar.di ríkisstjórnar við Breta. Og
ein afleiðing þessa er sú, að hér
heima reynast úreltar reglur ó-
umbreytanlegar, en vaxandi
fjöldi forvígismanna okkar i
fiskveiðunum bíður tukthúss
hjá réttvísinni.
til heimilisnota og hins vegar á
raforku til iðnaðar eða annarra
nota.
4. Að rafvæðingu allra byggða
landsins verði lokið á sem
skemmstum tíma og tryggð sem
fullkomnust nýting á fram-
leiðslugetu orkuveranna, meðal
annars með því að hraða sam-
tengingu orkuveranna.
Framangreindri endurskoðun
verði lokið fyrir næsta reglulegt
Alþingi, og frumvarp til nýrra
raforkulaga í samræmi við nið-
urstöður endurskoðunarinnar
lagt fyrir það þing.“
GREINARGERÐ:
Raforkulögin eru nú 17 ára
gömul og framvinda raforku-
málanna hefur á því tímabili
Verður Hrólfur
bæjarsljóri
á Seyðisíirði!
Eftirfarandi grein birtist í Aust-
urlandi hinn 15. þ. m. undir fyr-
irsögninni „Enn er bæjarstjóra-
laust á Seyðisfirði?
Eins og kunnugt er, hafa allar
tilraunir bæjarstjórnarinnar á
Seyðisfirði til að ráða bæjarstjóra
misheppnazt til þessa og munu
Seyðfirðingar vera orðnir lang-
þreyttir á þessu ástandi. Nokkrir
menn hafa verið tilnefndir til
starfsins, en ekki hefur tekizt að
afla neinum þeirra meirihluta
innan bæjarstjórnar.
Nú hefur nýr maður komið til
álita í þetta starf. Er það Hrólf-
ur Ingólfsson í Vestmannaeyj-
um. Ekki hefur þó enn tekizt
að afla honurn meirihluta inn-
an bæjarstjórnar, og óvíst að það
takist.
Bæjarfulltrúar Alþýðubanda-
lagsins, Alþýðuflokksins og
Framsóknarflokksins hafa lýst
yfir stuðningi við Hrólf og
skrifað Sjálfstæðisflokknum og
farið fram á stuðning hans, en
svar hafði ekki borizt í fyrra-
kvöld. Óhætt mun að fullyrða,
að almenningur á Seyðisfirði
vill að bæjarstjórnin ráði Hrólf
í starfið og firri þannig bæinn
frekari vandræðum og álits-
hnekki. .
Hrólfur er gamall Seyðfirð-
irigur, en hefur lengi átt heima
í Vestmannaeyjum. Á Seyðis-
firði átti hann um skeið sæti
í bæjarstjóm og eins í Vest-
mannaeyjum, þar sem hann var
bæjargjaldkeri alllengi. Hann er
því allvel að sér í sveitastjórnar-
málum.
í stjórnmálum hefur Hrólfur
verið hálfgerður óeirðarmaður
og ekki við eina fjölina felldur,
en jafnan hefur liann skipað sér
í hina vinstri fylkingu. í æsku
sinni var hann Alþýðuflokks-
maður og á Seyðisfirði vann
hann sér það til frægðar að
kljúfa Alþýðuf okkinn, svo að
hann hafði tvo lista í kjöri. Þeg-
ar Þjóðvernarilokkurinn var
stofnaður, gekk Hrólfur honum
á hönd, en hefur nú yfirgefið
hann fyrir nokkru, og var Fram
sóknarmaður síðast þegar frétt-
ist. Þessi tíðu pólitísku vista-
skipti gætu bent til stefnuleysis,
sem ekki hentar bæjarstjóra.
verið all-ör. Það er því sízt mót
vonum, þótt tími sé til þess kom
inn, að endurskoða þennan laga
bálk.
Meiriháttar virkjanir landsins
eru ýmist framkvæmdar a frík-
Framht ld á 2. síðu.