Eyjablaðið - 16.05.1963, Blaðsíða 2

2
EYJABLAÐIE)
Bágt eiga þeir, sem stæra sig af
brezka landhelgissamningnum
Framhald af 1. síðu.
tré, útfærslu grunnlínunnar,
hvað þá um hin atriði land-
helgissamningsins. ?
Er það okkar hagur að leyfa
Bretum veiðar innan 12 mílna
landhelginnar í 3 ár á þeim
tímum og á þeim stöðum, sem
þeir kusu sér?
Auðvitað eru 3 ár í sögu þjóð
ar ekki ógnarlangt tímabil. En
nú má öllum ljóst vera, að það
var ætlan stjórnarinnar, að hér
væri ekki um 3 ár að ræða ein-
vörðungu, heldur var það stjórn
arinnar áform, að þá yrðu bæði
Bretar og íslendingar orðnir
aðilar að Efnahagsbandalagi
Evrópu og á grundvelli þess
voru notin af íslenzkri land-
En hér hefur aðeins verið
fjallað um þá lilið landhelgis-
samningsins við Breta, sem opin
berlega hefur verið birtur. Hitt
er þó vitað, og viðurkennt frá
upphafi af stjórnarvaldanna
hálfu, að hhiti samningsins var
ekki birtur heldur er leynilegur
viðbótarsamningur.
Þau atriði sem mest voru auð-
mýkjandi voru leyniieg
Hvergi hefur það opinberlega
verið sagt, hvaða ákvæði sá hluti
samningsins kveður á um.
Frá upphafi var þó vitað, að
þar voru ákvæði svo niður-
lægjandi og auðmýkjandi fyrir
íslendinga, að stjórnin taldi sér
ekki fært að birta þau einkum
með tilliti til þess, að hún ætl-
aði að túlka samninginn sem
„stórsigur íslands í landhelgis-
málinu” eins og við höfum svo
oft heyrt smánina nefnda..
Einnig eru í leynisamningn-
unr ákvæði svo hliðholl brezk-
um veiðiþjófum, að stjórnin
mun hafa beðizt undan því, að
Jrau væru auglýst opinberlega.
En þótt þagað hafi verið
Jrunnu liljóði um ákvæði leyni-
samningsins, þá Jregja ekki stað-
reyndirnar um framkvæmd
Jreirra.
Hver sá sem fylgist með ís-
lenzkum sjávarútvegsmálum
og framkvæmd landhelgisgæzl-
unnar sér nú balsa við að
minnsta kosti þrjú efnisatriði
leynisamnings ins.
Hlutaðeigandi embættismönn
um verða ekki ætluð þau lausa-
tök og það ábyrgðarleysi sem
framkoma þeirra sýnir, ef ekki
helgi komin á nýtt samnings-
stig, ef þau þá voru ekki bein-
línis heimil öllum aðildar-
ríkjunum að jöfnu.
Undir þriggja ára ákvæðinu
bjuggu svik og það er á engan
hátt séð fyrir endann á því, hvern
ig framhaldi þessa máls reiðir af.
Vafalaust hafa menn veitt því
athygli, að Bretar eru nú að
efna til ráðstefnu unr land-
helgismál. Þeir bjóða að samn-
ingsborðinu til sín fyrst og
fremst þeim Jrjóðum, sem hafa
orðið vonbiðlar Efnahagsbanda-
lagsins eins og Jreir sjálfir. En
þótt ísland hafi ekki opinber-
lega komið því í verk að sækja
um aðild að EBE, þá erum við
samt meðal þeirra þjóða, sem
lægi fjötur leynisamningsins á
bak við gerðir þeirra eða að-
gerðarleysi öllu heldur.
1. Seyniákvæðá:
íslendingar fá ekki að hag-
nýta landhelgina til togveiða
umfram Breta
í FYRSTA LAGI hlýtur Jrað
boðnar eru til landhelgisráð-
stefnunnar hjá Bretum.
Það verður ekki mikill vandi
fyrir stjórnarflokkana, sem
samþykkt höfðu hátíðlega fyrir
síðustu kosningar að hvika
hvergi frá 12 mílna landhelgi
umhverfi allt landið og gerðu,
svo samninginn við Breta eftir
þær að sverja fyrir frekari land-
helgissvik fyrir þessar kosningar
en setjast svo að borðinu með
Bretum og semja að nýju, ef
þeir fengju aðstöðu til, eítir
næstu kosningar, enda er það
margyfirlýst stefna þeirra, að
ekki þurfi að vanda íslenzkum
útvegi kveðjurnar, því við get-
um hvort sem er ekki lifað á
honum.
að vera atriði í leynisamningn-
um, að engir skulu fá meiri rétt
til botnvörpuveiða í landhelgi
íslands en Bretar, ekki einu
sinni íslendingar sjálfir.
Hver man ekki eftir því,
þegar mikill hluti vélbátaflotans
hér í Eyjum og víðar tók upp
botnvörpuveiðar sakir mann-
eklu og ýmissa annara aðstæðna
á yfirstandandi vertíð og leitaði
leyfis ráðuneytisint til þess að fá
reglugerðarbreytingu er heim-
ilaði þeim þessar veiðar inn að
gömlu fjögurra nrílna mörkun-
um?
Öll svö sem þeir fengu, hnigu
í þá átt að slíkt leyfi væri eðli-
legt, en því miður, Jrað var ár
eftir af brezka samningnum.
Og þar við sat.
Landhelgisgæzlan var önnum
kafinn viku eftir viku að færa
að landi íslenzka vélbáta,
sem íreistazt höfðu til að fara
inn á grynnra vatn en landhegis
gæzlunni þótti góðu liófi gegna.
Skipstjórar bátanna voru svo
dæmdir í sektir og fangelsi, þótt
verknað þeirra teldu flestir
eðlilegt að leyfa. —Þeir voru
fórnarlömb leynisamningsins
við Breta.
2. teyniákyæði.
Brezkir þjófar friðhelgir fyrir
skotum gæzluskipanna
í ÖÐRU LAGI verður ekki
annað séð, en að Jjað sé eitt af
ákvæðum leynisamningsins, að
óheimilt skuli íslenzku land-
helgisgæzlunni að skjóta föstu
skoti að brezkum togara, hvernig
sem hann liagar sér, og skuli
skotbann þetta taka jafnt til við-
vörunarskota fyrir stafn í sjóinn
sem og til skota á skipið eða
búnað Jress.
Landhelgisgæzlan beitti oft
föstum skotunr til viðvörunar
og einnig á skipin sjálf, ef með
Þótt stjórnarfloMarnir hétu því fyrir síðustu kosningar að halda fast á rétti íslands til 12 mílna
landhelgi umhverfis landið allt, sömdu þeir um veiðirétt Breta og siðar einnig Þjóðverja á þeim
svœðum landhelginnar, sem svörtu reitirnir á korti þessu sýna.
Hluti samningsins er leynilegur