Eyjablaðið - 22.05.1963, Qupperneq 1
EYIABLADID
24. árgangur. Vestmannaeyjum, 22. maí 1963. 9. tölublað
Vinnuþrælkuninni verður að linna
— Til þess þarf stjórnin að víkja
Lífvænlegt kaup verður að fóst fyrir eðlilegan vinnudag.
í valdatíð núverandi ríkis-
stjórnar hefur dýrtíð hækkað
óðfluga, en kaupgreiðslum hef-
ur verið haldið mjög niðri með
beinum aðgerðum ríkisvaldsins.
Frjálsir samningar hafá ver-
ið rofnir með lagasetningu hvað
eftir annað og kjör vinnandi
fólks lækkuð.
Árið 1959 á fyrsta veldisári
núverandi valdasamsteypu var
vísitöluuppbót á kaup afnum-
in með lögum og hafa valdhaf-
ar síðan gjörsamlega svikizt unt
að hafa nokkurn hemil á dýrtíð-
inni.
Árið 1960 var svo framkvæmd
sú stærsta gengisfeliing, sem átt
hefur sér stað síðan ísland öðl-
aðist sína eigin mynt, og fylgdi
þeirri ráðstöfun að sjálfsögðu
einstök dýrtíðarþensla.
Báðar voru þessar ráðstafanir
framkvæmdar án þess að verka-
lýðshreyfingin fengi rönd við
reist. En á árinu 1961 gerði lnin
við mjög erfið skilyrði og mik-
inn fjandskap ríkisvaldsins, til-
raun til að fá hlut sinna félaga
að nokkru leiðréttan. Þetta
tókst að vissu marki, þótt mikið
vantaði á, að hlutur hins vinn-
andi manns væri að fullu rétt-
ur.
En þá greip stjórnin til þess
fáheyrða níðingsbragðs síðsum-
ars 1961, mitt í upprunninni
gullöld síldveiðanna, sem síðan
hefur haldizt, að fella enn geng-
ið og auka dýrtíðina.
Á síðasta ári og einnig þessu
hefur verkalýðshreyfingin verið
að smávinna upp þessa hefnd-
ar-kjararýrnun. En aukna hlut-
deild í vaxandi þjóðartekjum,
sem góðæri í síldveiði og flest-
um greinum sjávarútvegsins
skapa, á verkalýður þessa lands
alveg ófengna.
Um skeið hefur verkafólk
orðið að afla sér þurftartekna
með stöðugri lengingu vinnu-
dagsins. Er nú svo komið, að
hér er almenn sú vinnuþrælkun,
sem heilbrigðisyfirvöld menning
arlanda banna með lögum.
Ef þessari þróun heldur á-
fram, er ekkert sýnna en að
„Viðreisnarstjórninni" takist að
koma þessari þjóð út úr tölu
menningarþjóða niður á þræl-
dómsstig, þar sem tilveran snýst
um það hjá verkafólki að hafa
í sig og á, en fátt annað. Aukin
menntún og almenn hagsæld
verða að þoka fyrir auknu striti
öfugt við það, sem gerist með
öðrum þjóðum.
Þessu ástandi verður að linna.
Það er lítils virði, þótt auð-
menn landsins og peningastofn-
anir geti blásið út, þegar þessir
aðilar þurfa að nærast á hóf-
lausu og illa launuðu striti
stærsta hluta þjóðarinnar.
En á þessu er engra breytinga
að vænta vinnustéttunum í hag,
meðan stjórn auðmannaklíkunn
ar situr að völdum.
Skilyrði þess, að launastéttirn
ar nái rétti sínum er, að þessi
stjórn víki.
Afleiðing viðreisnarlnnar
Við höfurn ekki sjaldan heyrt og séð stjórnarflokk-
ana gorta af því, að lífskjör fólksins væru betri hér en í
nágrannalöndunum, og þakka það viðreisn sinni. Hið eina
raunhæfa mat á afkomu er vitanlega kaupmáttur launa. Eg
hef öðru hverju séð í danska blaðinu „SE OG HÖR“
smanburð á verðlagi og kaupi í ýmsum löndum. Þeir þætt-
ir kallast „Svo lengi er unnið fyrir því.“ Eg tók hér sam-
anburð á örfáum algengum neyzluvörum í okkar nálæg-
ustu löndum, Bretlandi og Danmörku, en bæti síðan ís-
landi við. Er fróðlegt að sjá, hver þessara þjóða þarf lengst-
an tíma að þræla fyrir sínu lifibrauði. Samanburður mið-
ast við algengustu verkamannalaun.
1 kg. normalbrauS:
Danmörk 12 mínútur.
Bretland, 10 mínútur.
ísland, 17 mínútur.
Mjólk i lítri:
Danmörk, 6 mínútur.
Bretland, 6—7 mínútur.
Island 10—11 mínútur.
Nautakjöt í buff:
Danmörk, 1 klst. 4 mín.
Bretland, 55—60 mín.
ísland, 3 klst. 25 mín.
(ísland, kindakjöt með bein-
um, nálega 2 klst.*
Smjör 1 kg.:
Danmörk, t klst. 2 mín.
Bretland, 1 klst 10 mín.
ísland, 3 klst. 1 mín.
Karlmannaföt.
Danmörk, 30—40 klst.
Bretland, 20—30 klst.
ísland, 80—100 klst.
Herraskór (miðlungsdýrir),
1 par.
Danmörk ca. 9—10 klst.
Bretland, 9—10 klst.
ísland, 14—15 klst.
Sennilega er samanburður á htisverðum og byggingar-
kostnaði okkur margfalt óhagstæðari. Það er því ekki að
furða, þótt íliald og kratar gorti af því, að lífsafkoma á ís-
landi sé betri en hjá nágrannaþjóðunum. Eg get búizt
við því, að árin frá 1946 og til valdatöku krata og íhalds
(gengisfellingarstjórnarinnar), hafi launakjör Íslendinga, a.
m. k. verkamanna, verið sambærileg við launakjör í ná-
grannalöndunum, en eftir „viðreisn" núverandi ríkisstjórn-
ar vantar mikið á það.
ÞÓRARINN MAGNÚSSON.
X G - listinn
Kosningaskrihtofa
G-listans í Hólshúsi
opin alla daga
sími 570
Hafið samband við skrif
sfofuna og gefið upplýs-
ingar um þó, sem verða
kunna fjarverandi á
kjördag.
Alþýðubandalagið
Fyrirlestrar
um myndlist
Á vegum Myndlistarskóla
Vestmannaeyja mun Kurt Zier,
skólastjóri Myndlistarskólans í
Reykjavík, flytja fyrirlestra og
sýna skuggamyndir til skýringar
í dag og á morgun.
Fyrra erindið nefnir hann:
Álirif foreldra á myndlist barna,
en hið síðara: Ljós og skuggar,
— nútíma litfræði.
Báðir fyrirlestrarnir verða í
Akóges-húsinu og hefjast hvor
um sig kl. 8,30.
Framboðsfundir í
Suðurlandskjördæmi.
Ákveðið er að 9 sameiginlegir
framboðsfundir verði haldnir í
Suðurlandskjördæmi.
Verða þeir sem hér segir:
Á Kirkjubæjarklaustri 25. maí
í Vík í Mýrdal 26. maí.
í Gunnarshólma 27. maí.
Að Hvoli, 27. maí.
Á Hellu 28. maí.
Á Flúðum 29. maí.
í Hveragerði 30. maí.
Á Selfossi 31. maí.
í Vestmannaeyjum 6. júní.
Allir fundirnir hefjast kl.
8,30 að kvöldi, nema Landeyja-
fundurinn í Gunnarshólma,
hann hefst kl. 1 e. h.
Eg vil ekki kaupa Vísi.
Vísir er um þessar mundir
borinn hér í hús til kynningar
og áskrifendasöfnunar.
Maður einn, er fékk blaðið
sent og boðsbréf um áskrift
með, svaraði málaleitan blaðsins
á þessa leið:
Yfir þvi Ijóst ég lýsi,
þvi leiðttr er flestum efinn:
Eg vil ekki kaupa Vísi,
og vccnti ekki að fá hann gefinn.