Eyjablaðið - 30.10.1963, Síða 1
EYIABLADID
24. árgangur. Vestmannaeyjum 30. október 1963. 12. tölublað.
Sósíallsfaflokkur-
inn 25 ára
„VIBREISNir ER HRUNIN
Oðaverðbólga flæðir nú yfir þjóðina í miklu geig-
vænlegri mynd en nokkru sinni óður. — 12 tíma
vinna fjölskyldumannsins er hætt að nægja fil lífs-
framfæris fjölskyidu. — Húsnæðisvandræðin
hafa aldrei verið slík, hvert sem litið er. — Og
yfir þessu sitja valdamenn í/viðreisnarinnar,/ og
sjó engin róð til úrbóta önnur en þau að reyna að
þrengja enn kjör vinnandi stéttanna í landinu
Öllum landslýð er í fersku
minni það lieljarstökk, sem nú-
verandi stjórnarflokkar tóku í
efriahagsmálum þjóðarinnar með
gengislækkuninni miklu, þegar-
þeir hófust handa um það, senr
þeir kölluðu uppbyggingu efna-
hagslífs þjóðarinnar og nefndu
,,viðreisn“.
Með þessum áætlunum til-
kynntu þeir, að nú lræfist nýtt
tímabil í sögu þjóðarinnar, þar
sem öllum var boðuð aukin vel-
rnegiin bæði í andlegu og
efnalegu tilliti. — Nú hhæfist
tínrabil vehnagunar á Is-
landi.
Það var strax sagt fyrir í blöð
unr sósíalista, liver árangurinn
yrði af slíkri stjórnarstefnu senr
þessari. Þ. e.: verznandi hagur
alls launafólks í landinu — til
jress eins að geta viðhaldið og
aukið gróða alls braskaralýðs
og nrilliliða.
Þetta hefur berlega sýnt sig
að vera rétt, og nrunu þeir fáir
nú í landinu, sem ekki viður-
kenna það. Þrátt fyrir það, eru
nýafstaðnar kosningar, þar sem
jrjóðin veitir þessum söirru flokk
unr það mikið traust, að þeir
telja sig nreð fullum rétti geta
haldið þessari óheilla og þjóð-
hættulegu starfsemi sinni áfram,
því um þessa stefnu hafi verið
kosið og hún fengið traust
meirihluta Jrjóðarinnar. Og
jreir hafa líka lraldið dyggilega
áfranr á sönru braut. Enda kem-
ur nú árangurinn æ betur í ljós
í versnandi kjörum og lrækk-
andi verðlagi.
Margir eru jreir, sem ekki
geta trúað jrví, að Jretta ástand,
senr nú ríkir orðið hér í landi,
sé fyrst og fremst rangri stjórn-
arstefnu að kenna, og vilja
kenna það einhverjunr öðrunr
ntan að konrandi álrrifum. í
sanrræmi við Jressa skoðun sína
gáfu þessir nrenn stjórnarflokk-
ununr atkvæði sitt við síðustu
kosningar.
Ef Jretta er athugað, kemur
einmitt Jrað Jrveröfuga í ljós.
Flest lrin utanaðkomandi áhrif,
er nrest konra við Jrjóðina og
efnahag hennar, lrafa aldrei í
sögu Jrjóðarinnar verið eins hag
stæð og eiirnritt á Jressum árum,
senr núverandi stjórnarflokkar
eru búnir að sitja við völd. Það
nrá Jrví miklu frenrur segja,
að Jrað sé kraftaverk að geta
komið efnahagsnrálum Jrjóðar-
innar í stíkt ófrenrarástand og
Jrað er nú.
A Jressunr stjórnarárum núv.
ríkisstjórnar hefur hvert árið
runnið upp öðru betra. Engin
skakkaföll liafa verið til lands-
ins„ framleiðslan aukizt og
nýtzt vel. Þá hefur Jrað ekki ver-
ið verra til sjávarins. Hvert síld-
arárið konrið eftir annað og fisk
afli alltaf í vexti, senr sagt
blómaár.
Það sjá jrví allir heilvita
nrenn, að ekki kemur til mála,
að ætla að kenna slænru ár-
ferði unr ástandið. Slík blómaár
senr Jressi lrafa ekki áður komið
yfir jrjóðina fyrr nreð þeinr fram
leiðslutækjum, senr hún nú á í
höndunr.
Stjórnarblöðin hafa lraldið
Jrví fram, að Jrað sé verkalýður-
inn í landinu, sem hafi eyðilagt
Jretta ,,viðreisnarstarf“ stjórnar-
innar með auknum kaupkröf-
um.
En hvernig má það vera, að
laun verkamanna eins og þau
eru í dag, sem með réttu geta
kallast sultarlaun, séu orsök
Jress ástands, sem í dag ríkir?
Það er vitað mál og samkvæmt
opinberum skýrslum Hagstof-
unnar, að mikið vantar á, að
8 tíma dagkaup verkamanns
nái Jrví, sem Hagstofan tefur
samkvæmt vísitölu framfærslu-
kosnaðar lágmarkslaun til þess
að framfleyta fimm nianna fjöl-
skyldu. Manni finnst þó, að það
land, sem telja vill sig menn-
ingarríki rnyndi telja Jrað lág-
marksskyldu að skapa þegnum
sínum þau laun fyrir 8 stunda
vinnu, að þeir og fjölskyldur
þeirra gætu dregið fram lífið af
venjulegu dagkaupi.
En það er nú eitthvað annað
hljóð í strokknum hjá ríkjandi
stjórnarflokkum. Verkamenn
liafa aldrei á þessum árum far-
ið svo fram á hina minnstu leið-
réttingu sinria mála, að blöð
þessara flokka hafi ekki rekið
upp heiftúðug öskur vegna slíkr
ar ósvífni," og venjulegast hef-
ur það kostað verkamenn lang-
varandi verkföll að fá nokkurra
aura hækkun. Síðan hafa Jressir
„viðreisnar“-ráðherrar reynt að
taka Jrað strax af þeim aftur og
oftast meira til með liækkuðu
verðlagi. Og svo hafa þeir sum-
ir hverjir gengið langt, að liæla
sér af Jrví í viðtölum við erlend
blöð, að þeir hafi getað séð til
Jress að kauphækkunin var tekin
af verkamönnunum strax aftur.
Nei, Jrað dettur víst engurn
manni nú orðið í hug, að
leggja eyrun við því, að Jrað séu
laun verkalýðsins í landinu, er
skapi vandræðin.
Það er Jiví ekki um annað að
ræða, sem valdið getur vandan-
um en alröng stjórnarstefna, er
byggist fyrst og frernst á J>ví, að
gera hinn ríka ríkari og hinn fá-
tæka fátækari. Gefa bröskurum
og milliliðagfóðasjónarmiðun-
um æ frjálsari hendur með að
féfletta fólkið.
Það má því ekki sýna þessari
stefnu neina linkind. Verkalýð-
urinn á fulla kröfu á því að lifa
menningarlífi í Jressu landi, og
hann verður nú að fylgja Jrví
eftir, að ná Jreirri kröfu fram,
að verkamaður með fimm
manna fjölskyldu geti lifað
mannsæmandi lífi af 8 stunda
vinnu.
En enginn skal ganga þess
dulinn, að jrað verður ekki létt
að ná fram þeirn kröfum úr
höndum' þess sauðsvarta aftur-
halds, sem þessi ríkisstjórn styð-
Urn Jressar ttiundir er aldar-
fjórðungur liðinn síðan Sósíal-
istaflokkurinn var stofnaður.
Stofnþing lians hófst 24. októ-
ber 1938. Það var stórt spor; er
stigið var í baráttusögu íslenzkr
ar alþýðu.
Þjóðviljinn segir m. a. í leið-
ara 24. október um þetta afmæli
flokksins:
„Saga Sósíalistaflokksins í 25
ár er mikil og árangursrík af-
rekasaga, áhrif flokksins, bein
og óbein, liafa orðið mun víðtæk
ari en fylgi flokksins gefur til
kynna; Saga Sósíalistaflokksins
er á órjúfanlegan hátt samtvinn
uð sögu íslenzku Jrjóðarinnar
þennan aldarfjórðung. Það er
fyrst og fremst verk Sósíalista-
flokksins og hinnar sósíalistísku
verkalýðshreyfingar, að kjör al-
þýðu hafa gerbreytzt á þessu
tímabili; þótt nú sé barizt við
víðtækan og mjög alvarlegan
vanda í kjaramálum, er hann á
engan hátt sambærilegur við
öryggisleysið og allsleysið á
kreppuárunum fyrir stríð. Að
þessu verkefni hefur Sósíalista-
flokkurinn m. a. unnið með því
að hafa forustu um gerbreyt-
ingu á íslenkum atvinnuhátt-
um, með framleiðslubylting-
unni í tíð nýsköpunarstjórnar-
innar og aleflingu framleiðsl-
unnar í tíð vinstri stjórnarinn-
ar. Baráttan fyrir sjálfstæði ís-
lenzku Jrjóðarinnar liefur einn-
ig verið meginverkefni Sósíal-
istaflokksins á þessu tímabili;
þar liafa skipzt á sigrar eins og
stofnun lýðveldis og stækkun
landhelginnar í 12 mílur, og ó-
sigrar fyrir bandarískri heims-
valdastefnu; en einnig húri hef-
ur beðið sína afdrifaríku ósigra
eins og Jregar Sósíalistaflokkur-
inn kom 1945 í veg fyrir kröf-
una um herstöðvar til 99 ára
og Jregar áformi Bandaríkjanna
um stórauknar hernámsfram-
kvæmdir var hnekkt með sam-
Jrykki Alþingis 1956 og mynd-
un vinstri stjórnarinnar. Sjálf-
stæðisbaráttan hefur verið ná-
tengd baráttu flokksins í menn-
ingarmálum, sem oft hefur rds-
ið á glæsilegan hátt, og því skal
ekki gieymt, að Sósíalistaflokk-
urinn hafði forustu fyrir þeirri
Framhakl á 2. síðu.
ur sig við. Og enn mun ríkis-
stjórn jtessa afturhalds vera að
hugleiða að reyna að velta birð-
unum yfir á herðar vinnandi
manna, með gengislækkun einni
enn í einhverri mynd.