Eyjablaðið - 12.04.1984, Side 1

Útgefandi:
Alþýðubandalagið
I i Vestniannaeyjum
6. tölublað Vestmannaeyjum, 12. apríl 1984
ÖRYGGI SJÓFARENDA
—Ljósm.: EYJABLAÐIÐ
öfugsnúin umræða.
I þessu blaði hefur á stundum
verið- minnst á öryggisntál sjó-
manna á undanförnum árum.
Sem betur fer hefur það ekki
verið eingöngu að afstöðnum
óhöppum eða slysum á sjó,
enda fer náin umræða um ein-
stök slys með tilheyrandi
glannafyrirsögnum og lýsing-
um heldur illa- raunar hefur
svo farið, að fljótt hnígur allt í
sama farið, og engir lærdómar
dregnir af því sem skeði, og
svipaðir atburðir síðan endur-
tekið sig.
Nú á undanförnu misseri
hafa orðið allt of mörg og alvar-
Ieg slys hér við land, tugir sjó-
manna íslenskra og erlendra
hafa ýmist stórslasast eða farist
og aðrir verið í mikill lífshættu.
Sem betur fer hafa allmargir
bjargast fyrir harðfylgi þeirra
sjálfra eða vaskra björgunar-
manna af sjó, landi eða úr lofti.
Þrátt fyrir það er blóðtakan
óskapleg, raunar eru þessar
mannfórnir svo miklar, að hlut-
fallslega eru þær miklu meiri en
mannfórnir stórþjóðanna sem
eru í sífelldu stríði um allar
trissur.
Við slíkt verður ekki unað, og
hljótum við að taka þessa alvar-
legu hluti því taki sem dugir,
þótt aldrei verði komið að fullu
í veg fyrir, að slys geti orðið.
Þessum ósköpum verður að
Iinna.
Vinir litla
inannsins
Talsmenn ríkis-
stjórnarinnar hafa jafnan
klifað á því að sífellt sé verið
að bæta kjör fólksins í land-
inu og stjórnin sé í raun afar
hliðholl láglaunafólki, ekki
síst þeim sem minna mega
sín. Reyndar staðfesti Al-
bert fjármálaráðherra þetta
einna best þegar hann gaf
sjálfum sér nafngiftina
„vinur litla mannsins”.
En hvað hefur þessi vinur
og hans vinir í ríkisstjórn-
inni gert fyrir litla manninn
undanfarið? Lítum á tvö
dæmi:
Vinirnir gáfu verðlag á
kjöti frjálst fyrir skömmu
nteð þeim afleiðingum að
það hefur hækkað um
6-10%.
Vinirnir hafa líka ákveðið
að hækka verð á ýmiskonar
mjölkurvörum, en lækka
verð á gosdrykkjum á móti.
Þetta telja þeir án efa mik-
inn vinargreiða við litla
manninn ekki síst þann
minnsta sem nú getur t.d.
farið að taka með sér kók í
skólann í stað kókómjólkur
áður.
Félagi
Því miður hefur umræðan
unr þessi mál verið allt of þröng
og einhæf, og raunar verið
næstum á eina lund. Svo gott
sem einvörðungu hefur verið
rætt um þann þátt slysanna,
sem snertir björgunarbáta og
búnað þeirra; mikilvægi þess
búnaðar vegur auðvitað mjög
þungt, enda hefur hann marg-
sannað gildi sitt, en það sem
skiptir að sjálfsögðu nregin-
máli, er að koma í veg fyrir sem
allra flest óhöpp og slys. Fyrir-
byggjandi aðgerðir og aðgæsla
hljóta að koma fyrst, annað síð-
ar.
Stöðugleiki og fleira.
Það vantar ekki, að margar
öryggisreglur hafa verið settar
varðandi hvaðeina viðkomandi
skipum, en það er ekki nóg að
hafa reglur, ef þeiin er hvorki
fylgt nægilega eftir né heldur
farið eftir þeim.
Það er til dæmis komið fram
opinberlega fyrir skömmu, að
skipum hefur verið breytt, skipt
hefur verið um vélar og ýmsan
búnað án þess að tilkynnt hafi
verið um það til viðkomandi
yfirvalda. Með ýmsum breyt-
ingum af því tæi getur stöðug-
leiki raskast og hefur raskast,
auk þess er auðvelt að raska
stöðugleika án breytinga með
ýmsu móti, m.a. með því að
koma afla fyrir á dekki, jafnvel
ásamt ýntsum þungum tækjum,
án þess að setja í ballest á móti.
Slíkt er auðvitað hin versta ós-
vinna og glannaskapur. Ofan á
það bætist að menn sigli kann-
ski með skip sín þannig á sig
komin með opnar lúgur, jafnvel
í vesta veðri.
Háir átakspunktar, t.d. á brú
eða í bómum eru einnig auðsjá-
anlega mjög varasamir. Raunar
þarf ekki slíkra upptalninga
við, aðgæsla af öllu tæi þarf að
vera fyrir hendi, því slysin gera
ekki boð á undan sér og mjög
auðvelt er að verða fyrir slysum
um borð í fiskiskipum með
þungum veiðarfærahlutum, og
þar sem oft er um mikil átök að
tefla í nteðferð þeirra.
Undanþágur.
AIls kyns undanþágur í
búnaði eru allt of algengar, og
sannleikurinn er sá, að fyrir
þær þarf að taka gjörsamlega.
Það á ekki að venja menn á að
teysta því að undanþága fáist til
svo og svo langs tíma til að
koma einhverju öryggisatriði í
lag, sem síðan vill svo dragast
úr hömlu.
Reglan á að vera sú, skilyrð-
islaust, að skip fari ekki úr höfn
vanbúin, miðað við þær reglur,
sem settar hafa verið.
Þegar nýjar reglur eru settar,
þarf að gefa hæfilegan umþótt-
unartíma, en síðan ekki söguna
meir.
Skipaskoðun.
Skipaskoðun fer fram sam-
kvæmt lögum og reglum. í blaði
er vart hægt að fullyrða, að ekki
sé nægilega eftir þeim gengið.
En það er ekki nóg, að ákveð-
inn búnaður sé í lagi á ákveð-
inni stundu, og síðan ekki litið
til hans í lengri tíma. Mér býður
meira að segja meir en í grun,
að misjafnlega sé framfylgt
ýmsum hlutum í þessum efn-
um, en hvað um það, þá er
nauðsynlegt, að líta til þessara
atriða skoðana á milli, með því
að skipuleggja skyndiskoðanir
fyrirvaralaust. Það er til dæmis
ekki góð latína, að skoða
björgunarbát í réttu lagi á rétt-
um stað, en sjá síðan eins og
300 fiskikössum raðað ofan á
og allt um kring stuttu síðar.
Það er eins og fyrr var sagt
ekki nóg að setja reglur, heldur
þarf að koma algjör hugarfars-
breyting í þessum efnum hjá
allt of mörgum hlutaðeigandi
aðilum. Raunar dugar varla
minna en sérhver maður um
borð haldi stöðugt vöku sinni
varðandi alla þá hluti, sem bet-
ur mættu fara til þess að koma í
veg fyrir óhöpp og slys af hvers
konar tæi.
öryggisár sjófarenda.
Frá og með deginum í dag og
til jafnlengda á næsta ári ætti að
vera öryggisár sjómanna.
Flestir skipstjórar eru sem
betur fer reyndir, traustir og
gætnir. Sá sem þetta ritar hefur
verið svo lánsamur að hafa ver-
ið með mörgum frábærum og
gætnum formönnum. Ég veit,
að þeir formenn, sem ævinlega
hafa verið gætnir verða það
áfram, en hinir, sem ekki hafa
hingað til látið aðgæsluna vera
sitt fyrsta boðorð ættu nú að
taka það upp. Á því er brýn
nauðsyn að hver einasti og einn
skipstjóri sýni stöðuga árverkni
í siglingu síns skips og gæti sjó-
hæfni þess við allar aðstæður
eftir því, sem bestu tök eru á.
Upptalningar í því efni ættu að
vera óþarfar; sannleikurinn er
sá, að þessum hlutum er aldrei
haldið nægilega á lofti í kennslu
stýrimanna- og skipstjóraefna.
Sem betur fer, eru nú komin í
næstum hvern bát í okkar góða
flota hvers kyns siglingatæki-
RADAR, LORAN, góðir
kompásar, og síðast en ekki síst
dýptarmælar, sem eru óborg-
Nú um nokkurt skeið hefur
Garðar Sigurðsson alþingis-
maður haft fasta viðtalstíma í
hverjum mánuði að Bárugötu
9. í þessum viðtalstímum hef-
ur margt borið á góma, mál sem
snerta landsmálin og þau mál er
sérstaklega varða kjördæmið
og þá ekki síst hagsmuni Vest-
mannaeyinga. Þá hefur Garðar
Fyrir skömmu sendu 128
foreldrar barna hér í bæ undir-
skriftarlista til bæjaryfirvalda
þar sem mótmælt er harðlega
hækkun dagvistunargjalda en
síðast samþykkti meirihluti
bæjarstjórnar hækkun hinn 1.
mars s.l.
Forsendur mótmælanna.
Mótmæli foreldranna eru
fyrst og fremst til komin vegna
þess að hlutfall dagvistunar-
gjalda af launum er orðið óeðli-
lega hátt. Foreldrar þurfa nú
orðið að vinna um lengri tíma
til þess að geta greitt dagvist-
unargjöldin og þegar við hækk-
anirnar bætist sífellt rýrnandi
kaupmáttur er ekki nema eðli-
Iegt að reynt sé að sporna við
fótum. í þessu sambandi má
benda á að undanfarin ár hefur
u.þ.b. 15-20 % af mánaðar-
launum verkafólks nægt til þess
að greiða fyrir pláss á dagvist-
arheimili en í dag er þetta hlut-
fall komið töluvert yfir 30 %.
Það munar svo sannarlega um
minna. Mótmælin eru því
byggð á þeirri forsendu að for-
eldrar geta hreinlega ekki stað-
ið undir þeim hækkunum sem
sjálfstæðismenn hafa staðið
fyrir og því vilja foreldrarnir nú
fá leiðréttingu sinna mála. Rétt
er auðvitað að geta þess að
meginhluti þeirra foreldra sem
notfærir sér þjónustu dagvist-
unarheimila færir ómældar
tekjur í bæjarkassann í gegnum
útsvar og önnur gjöld, tekjur
sem bæjarsjóður gæti illa án
verið.
44. árgangur
anlegir dýrgripir miðað við
fyrri tíð.
En það er ekki nóg að hafa
slík tæki undir höndum, oft
fleiri en eitt af hverri tegund, ef
menn líta svo hvorki á þau eða
í.
Takmarkið ætti að vera, að
haga siglingu, veiðum og með-
ferð tækja þannig, að björgun-
arbátar væru aðeins til öryggis
um borð í skipum, en aldrei
þyrfti að nota þá.
Minnumst horfinna sjó-
manna á höfunum, feðra,
bræðra og sona með því heita
því sjómannskonum landsins
og börnum þeirra, að nú skuli
snúið við blaðinu og öryggið
sett ofar öllu.
fjallað sérstaklega um þau mál
sem ofarlega eru á baugi í þing-
inu og svarað ótal fyrirspurnum
þeirra sem komið hafa í viðtals-
tíma. Þeir fjölmörgu sem mætt
hafa í viðtalstímana eru sam-
mála um að þeir hafi tekist með
miklum ágætum og nauðsyn-
legt sé að framhald verði á.
Viðbrögð við mótmælunum.
Þegar mótmæli foreldranna
höfðu borist til bæjaryfirvalda
fór ekki hjá því að ræða þyrfti
það sem þar kom fram. í þeirri
umræðu var greinilegt að sjálf-
stæðismenn voru ákveðnir í því
að hafna óskum foreldranna. í
stað þess að svara því hvort til
greina kæmi að draga hækkanir
dagvistunargjalda til baka eða
stöðva frekari hækkanir var
reynt að gera málið flókið og
foreldrum bent á ýmsa al-
menna þætti í rekstri dagheim-
ila svo sem eins og að laun
starfsfólks, matvæli fyrir vist-
börn, rafmagns- og hitakostn-
aður heyrði undir rekstrar-
kostnað
dagvistunarheimila.Svarið sem
gefið var við ósk foreldra var
því útúrsnúningur og í raun
móðgun við þá sem sendu
bæjaryfirvöldum undirskrifta-
listana.
Stefnan í gjaldskrármálum.
Það er þegar orðið augljóst
að sjálfstæðismenn ætla sér
ekki að verða við óskum um
sanngjarna gjaldskrá vegna
dagvistunar. Sjálfstæðismenn
hafa tekið þá stefnu að taka
ekkert tillit til þess að kaup-
máttur fólks hefur rýrnað svo
að til vandræða horfir, ekki síst
hjá einstæðum foréldrum sem
einmitt nota sér mjög gjarnan
þjónustu dagvistarheimilanna.
Þetta er auðvitað slæmt en sýn-
ir glögglega þau viðhorf sem
Sjálfstæðisflokkurinn hefur til
Framhald á 2. síðu
Garðar Sigurðsson.
AF FLOKKSSTARFINU
Mótmælum foreldra synjað