Eyjablaðið - 01.05.1984, Side 2

?
EYJABLAÐIÐ
EYJABLAÐIÐ
Ritnefnd:
Sveinn Tómasson
Ragnar Óskarsson (ábm.)
Inga Dröfn Ármannsdóttir
Baldur Böðvarsson
Edda Tegeder
Elías Bjömsson
Oddur Júlíusson
Ármann Bjarnfreðsson
Útgefandi: Alþýðubandalagið í Vestmannaeyjum
Tölvusetning og offsetprentun: Evrún h.f. Vm.
___________________________________________/
1. maí, upphaf sóknar
til bættra lífskjara
Hin síðari ár hafa kjör launafólks á íslandi aldrei
verið jafn bágborin og um þessar mundir. Pessi stað-
reynd blasir við nú er launafólk heldur hátíðlegan
baráttudag sinn, 1. maí. Á þessum degi er svo alvarlegt
efnahagsástand á fjölda alþýðuheimila í Iandinu að til
skammar er fyrir þjóðfélag sem öðru jöfnu státar sig af
öruggri afkomu þegna sinna. betta alvarlega efnahags-
ástand heimilanna hefur fyrst og fremst skapast af
aðgerðum þeim er núverandi ríkisstjórn hefur beint
gegn launafólki af svo mikilli hörku að með ólíkindum
er.
Þegar núverandi ríkisstjórn var mynduð bar margur
launamaðurinn ugg í brjósti um framtíð sína enda hafa
Sjálfstæðisflokkurinn og Framsóknarflokkurinn marg-
sinnis sýnt að þeir snúast ávallt andvígir gegn sann-
gjörnum óskum um mannsæmandi kjör til handa ís-
lenskri alþýðu. Sú varð og raunin á við myndun nú-
verandi ríkisstjórnar þessara flokka. Ekki hafði hún
lengi setið við völd er hún afnam allar vísitölubætur á
laun og tók með valdi samningsréttinn af launafólki,
einn helgasta rétt sem alþýða þessa lands hefur áunnið
sér með áratugalangri þrotlausri baráttu og fórnum.
Pessum aðgerðum ríkisstjórnarinnar fögnuðu aftur-
haldsöflin í landinu að sjálfsögðu en alþýða manna sat
eftir með sárt ennið og varnarlaus.
Frá því að þessar aðgerðir ríkisstjórnarinnar gegn
launafólki dundu yfir hefur margt gerst. Ríkisstjórnin
heldur því fram að efnahagsástand þjóðarinnar fari
batnandi, allt sé á uppleið og heiðríkja framundan.
Þessar fullyrðingar eru auðvitað rangar og það finnur
best það fólk sem nú unt nokkurt skeið hefur sannreynt
að launin duga hvergi fyrir brýnustu nauðsynjum. Þessu
fólki þýðir ekki að segja að efnahagsástandið fari
batnandi.
Á hinn bóginn eru ýmsir aðilar í þjóðfélaginu sem
trúa því eða í.þ.m. látast trúa því að allt sé á uppleið.
Þetta eru þeir aðilar sent ríkisstjórnin hefur hugsað til
með sérstökum hlýhug og fært á silfurfati það sem hún
hefur frá launafólki tekið. Stórfvrirtækin sína hagnað
upp á hundruð milljóna króna og braskararnir brosa í
kantpinn yfir velgengni sinni. Þessi aðilar dásama sína
ríkisstjórn við öll hugsanleg tækifæri og óska þess að
hún sitji sem lengst.
En hver skyldi framvinda mála verða næstu mánuði?
Á þessu stigi er erfitt að fullyrða um það í einstökum
atriðum en víst má telja að ríkisstjórnin hefur ekki í
hyggju að bæta kjör launafólks, um það vitna t.d. þær
aðgerðir sem grípa á til til þess að fylla upp í fjárlaga-
gatið víðfræga. Ríkisstjórnin ætlar enn um sinn að
minnsta kosti að láta hinn almenna launamann borga
brúsann hvað sem hver segir.
Pegar svo er komið er nauðsynlegt fyrir verkalýðs-
hreyfinguna að rísa upp og brjóta á bak aftur þær árásir
sem á henni dynja, árásir þcirra afturhaldsafla sem nú
ráða ferðinni í íslenskum þjóðmálum.
Verkalýðshreyfingin hefur undanfarið ekki staöið
nógu þétt saman eins og reyndar kom fram við gerð
síðustu kjarasamninga. Pessu verður að brevta og því
fyrr því betra enda er það grundvallarforsenda þess að
árangur náist í kjarabaráttunni. Heildarsamtök verka-
fólks í landinu verða að ganga sameinuð til átaka fyrir
bættum kjörum íslenskrar alþýðu.
1. maí 1984 ætti að veröa upphaf nýrrar sóknar
launafólks til bættra lífskjara. —R.Ó.
Enn gengið á hlut sjómanna
Sjóður hirtur og gefinn útgerð
Aflatrvggingasjóöur
Hin almcnna deild Afla-
trvggingasjóös hefur \eriö
notuö til aö tryggja sjómönnum
laun sín. et' um verulegan afla-
brest hefur veriö aö ræöa. eöa
ef útgerö hefur brugöist tjár-
hagslegri skuldbindingu sinni
gagmart sjómönnum. Hingaö
til hefur þetta veriö megin-
verkefni sjóösins.
Til þess aö geta sinnt þessu
hlutverki hefur sjóöurinn veriö
fjármagnaöur meö útflutnings-
gjaldi af sjávarafuröum. Heföi
útflutningsgjald hins vegarekki
veriö tekið til þessa verkefnis.
\æri fiskverö hærra senr þ\í
nemur.
Nú bregður á hinn bóginn
s\o \iö. aö ríkisstjórnin á-
kveður. í tengslum \ iö fiskverð
1. febrúar. aö hætta bóta-
greiöslum úr hinni almennu
deild til greiöslna vegna atla-
brests. en greiða í þess staö út-
geröinni í raun 4% uppbót á
fiskverð. sem lagt er á reikning
hvers einstaks skips í stofnfjár-
sjóöi eftir afla.
Sem sagt. áöur var þeirn
greitt úr sjóönum. sem urðu
fyrir aflabresti. en nú fá menn
greitt eftir afla. ÖIlu snúiö \ iö.
Þaö skal viðurkennt. aö nú er
um annaö ástand aö tefla en
nokkru sinni fyrr: kvótakerfi
hefur veriö komiö á á þessu ári.
og eiga þessi nýju Ióg að gilda til
j afn Ie ngdar k\ ta kerfin u.
I þ\í er auðvitað nokkurt
rakasamhengi. hins vegar sýn-
ist ekki vera nokkur ástæöa til
þess. aö taka þessa peninga
fengnum af útflutningsgjaldi og
fá þá útgerðinni í hendur án
þess. aö sjómenn fái sinn hlut
þeirra.
Hver á peningana?
Eigi maöur peninga. getur
hann auö\itaö varið þeim til
hvers sem honum hentar.
hinsvegar versnar í þ\ í. ef hann
er með annarra peninga undir
hóndum og fer svo meö þá eins
og sína eigin. Þess vegna er þaö.
ef fjármunir eru færöir af einni
hendi á aðra. aö ganga þarf úr
skugga um h\er á peningana.
I þessu dæmi er nefnilega um
allmikiö fé aö ræöa. upphæö
sem nemur líklega meira en
220 milljónir þegar allt kemur
saman. Eignir almennu deildar
aflatryggingarsjóös voru nú um
áramótin 200 milljónir króna.
sem sagt minni en þaö sem fært
skal til útgerðar meö áöur-
nefndum hætti.
Já. hver á þessar 220 mill-
jónir? I mínum huga er þaö
augljóst. Þessir peningar eru
fengnir af útflutningsgjaldi.
eins og áöur er sagt. sent er i
raun sameiginlegt aflafé þeirra
sem eiga skipin og þeirra sem
eru á þeim: sem sagt sameign
útgeröar og sjómanna.
Þess \egna er þaö. aö þó
peningarnir skipti um staö. þá
skipta þeir ekki um eigendur:
útgeröin á aö fá sitt og sjomenn
sitt í þeim hlutföllum. sem lög
og samningar gera ráö fyrir. En
þaö er einmitt ekki gert. út-
geröin l'ær allt. en sjómenn
. ekkert.
Aö mínum dómi eru sjó-
menn meö þessu s\ iptir sínum
rettlata hlut.
Slæm staöa
útgerðar og sjómanna
Ástæöan fyrir því aö þessir
peningar eru nú fluttir til úr
almennu deild sjóösins yfir til
útgeröar. er sú. aö á þessum
tíma aflasamdráttar (og k\óta)
hlýtur staöa útgerðar aö versna
sem áflasamdrættinum nemur.
en þaö ætti aö vera hverjum
manni jafn ljóst. aö staöa sjó-
manna hlvtur aö versna aö ná-
kvæmlega sama skapi. Þaö sem
er gert er þaö. aö til þess aö
leysa nokkurn hluta útgeröar-
vandans. eru þessir peningar
færöir úr sameiginlegum sjóöi.
til að lyfta undir bagga út-
gerðarinnar. En sjómenn mega
bera sínar byröar sjálfir: ríkis-
valdið hefur ekki áhyggjur af
þeim.
Er þaö kannski vegna þess.
aö þeim hafi veriö léttar
bvröarnar á síöasta ári. Því fer
fjarri. Ekki haföi stjórnin setiö
lengi. þegar hún beitti sér fvrir
heilmikilli skeröingu á hlut sjó-
manna og nú þegar vandi út-
geröar er augljós. sér hún ekki
votta fyrir vanda sjómanna.
sem kemur auö\itaö af ná-
kvæmlega sömu ástæöum.
Meö þessum fjármagnsflutn-
ingi er s\ o komiö hlutaskiptum.
aö áður en kemur aö þ\í að
skipta afla milli útgeröar og
sjómanna eru teknir frá 41
t'iskur af hverjum hundraö.
Sjómenn vinna erfiö og
hættuleg störf. en þaö er ekki
aö sjá á Iaunakjörum þeirra.
Tímalaun sjómanna hafa lengi
verið lág. En nú eru þau vafa-
laust þau lægstu í þessu landi.
Samt vænti ég þess, aö sjáv-
arútvegsráöhferra flytji fallega
ræðu á sjómannadaginn. S\ei
því.
Garðar Sigurðsson
Verðbólguverksmiðjan —Villi Kr: G.
Sendum verkafólki
í Vestmannaeyjum
baráttu kveðju 1. maí
EYJABLAÐIÐ
ÞJÓÐVILJINN
Sendum verkafólki
í Vestmannaeyjum
baráttu kveðju 1. maí
SJÓMANNAFÉLAGIÐ JÖTUNN
VERKALÝÐSFÉLAG VM.
VERKAKV.FÉLAGIÐ SNÓT