Eyjablaðið - 15.11.1984, Qupperneq 3

Verkalýdsmál
Umsjón: Jóhanna Friðriksdóttir
Lítið eitt
um lífeyrissjóð
1. janúar 1970 var Lífeyris-
sjóður Vestmanneyinga stofn-
aður. Fyrstu árin var unnið eftir
reglugerð sem sérstaklega var
samin fyrir sjóðin.
Eftir gos þegar margir sjóðs-
félagar urðu eftir uppi á fasta-
landinu kom í Ijós að þessi
reglugerð okkar var gjörólík
reglugerð annarra sjóða og
samskipti næstum útilokuð og
kom það illa niður á sjóðs-
félögum sem vildu flytja rétt-
indi sín í aðra sjóði vegna bú-
setuskipta.
Stjórn sjóðsins ákvað þá að
gerast aðili að Sambandi al-
mennra lífeyrissjóða og tók ný
reglugerð gildi 1. janúar 1981
og þar sem bætur höfðu ekki
verið hækkaðar nema einu
sinni á þessu 10 ára tímabili, en
hækkun lífeyris annarra sjóða
hækkaði sjálfkrafa samhliða
launahækkunum, var ákveðið
að bæta okkar sjóðsfélögum
þetta upp og greiða samkvæmt
nýju reglugerðinni tvö ár til
baka það er árin 1979 og 1980.
Fyrstu árin var lífeyris-
sjóðurinn með aðstöðu í Út-
vegsbankanum, það voru tvö
Iítil herbergi á þriðju hæð, sem
var mjög óhentugt og útilokað
fyrir fatlað fólk að komast að
með góðu móti, því var ákveðið
að kaupa húsnæði sem hentaði
öllum sjóðsfélögum.
Þetta húsnæði sem sjóðurinn
flutti í fyrir tveimur árum og
ráðning viðskiptafræðings í
starf hefur gjörbreytt allri að-
stöðu og vinnubrögðum sjóðs-
HOBBY-pIötur
TRtVERKp
Allar breiddir
Þjónusta í 20 ár
Flötum 18 - S 2228
ms.
Fyrstu árin voru stjórnar-
fundir haldnir tvisvar til þrisvar
á ári, þá aðallega til að úthluta
iánum, en síðastliðin þrjú ár
hafa stjórnarfundir verið reglu-
lega einu sinni í mánuði og
oftar eftir þörfum.
I stjórn sjóðsins sitja þrír full-
trúar frá launþegum, einn frá
Útvegsbændafélagi Vest-
mannaeyja og tveir tilnefndir
frá Vinnuveitendasambandi ís-
lands, sem virðast eiga að vera
nokkurs konar eftirlitsmenn
með þessum fjármunum launa-
fólks. Við skulum gera okkur
grein fyrir því að þótt atvinnu-
rekendur greiði 6% á móti 4%
framlagi launþega í sjóðinn, er
það ekki nein gjöf frá þeim,
þetta er hluti af launum fólksins
samkvæmt samningi.
Ég hef oft undrast að þessir
tveir menn sem Vinnuveit-
endasambandið tilnefnir í
stjórn okkar sjóðs, skuli báðir
vera sjóðsfélagar í öðrum Iíf-
eyrissjóði, ég er hér með ekkert
að lasta þessa menn, en ég per-
sónulega teldi það eðlilegra að
þeir sem stjórnina skipa væru
okkar sjóðsfélagar.
I stjórn Lífeyrissjóðsins
hefur eðlilega verið tekist á um
ýmis mál og þótt okkur sé upp-
álagt að ávaxta fé sjóðsins á
hinn hagkvæmasta hátt þá ber
okkur skylda til að minnsta
kosti okkur þrem fulltrúum frá
launþegum að gæta hagsmuna
okkar fólks, við höfum kannski
stundum látið mannlegar til-
finningar teygja sig eins langt
og hægt hefur verið í túlkun
reglugerðar og jafnvel lengra.
Til dæmis var samþykkt tillaga
á fulltrúafundi 1982, sem
heimilar sjóðnum að taka þátt í
útfararkostnaði, látist sjóðs-
félagi erlendis. Þessa heimild
hefur tvisvar þurft að nota
síðan samþykkt þessi var gerð.
Snemma á þessu ári lést
sjóðsfélagi, ung kona frá
þremur börnum, sem stóðu
uppi svo til munaðarlaus. Eftir
tillögu frá fulltrúum launþega
samþykkti stjórnin að styrkja
börnin með kr. 50.000,-. Ýmis
svona atvik geta komið upp
sem reglugerðin nær kannski
ekki yfir, en þá kemur mann-
lega hliðin til álita.
Á fulltrúafundi 1983 var
samþykkt tillaga að gefa kr.
100.000,- til Verndaðs vinnu-
staðar, mannlega hliðin aftur
að verki. Nú á fulltrúafundi
1984 kom fram tillaga um að
styrkja Í.B.V. með kr. 50.000,-
Þetta virðist hafa staðið í
nokkrum og má eflaust deila
um réttlæti þessarar sam-
þykktar. Ég var ein af þeim sem
samþykkti þessa tillögu, rök
mín voru og eru þau, að ég tel
að séu íþróttir stundaðar á
heilbrigðan hátt forði þær
mörgum ungum manninum frá
óreglu og svalli og stuðli að
betra heilsufari sem fólk býr að
alla ævi. Við þekkjum öll mál-
tækið, heilbrigð sál í hraustum
líkama, og þar með að heilbrigt
fólk sleppur við að leita ásjár
lífeyrissjóðsins.
Þegar lög um lífeyrisréttindi
sjómanna við 60 ára aldur, með
25 ára sjómennsku að baki,
tóku gildi, urðu þó nokkur átök
í stjórn sjóðsins um hvað skyldi
gera, og ég tel að sjómenn hér
megi vita að formaður Jötuns
Elías Björnsson, barðist um á
hæl og hnakka til að það yrði
samþykkt í stjórninni, sem að
lokum tókst og var Lífeyris-
sjóður Vestmanneyinga lengi
eini sjóðurinn með blönduöum
félögum sem hóf þessar
greiðslur.
Á fulltrúafundi 1982 bárum
við fulltrúar launþega fram til-
lögu um heimild sjóðsfélaga að
hefja töku ellilífeyris við 65 ára
aldur, í gildandi reglugerð
segir: „Heimilt er sjóðsfélaga
að hefja töku ellilífeyris áður en
hann nær 70 ára aldri, þó ekki
fyrr en 67 ára aldri. Skal þá
upphæð ellilífeyris lækka frá
því, sem í 2. málsgrein segir, um
1/2% fyrir hvern mánuð eða
brot úr mánuði, sem vantar á 70
ára aldur, er taka lífeyris hefst”.
Samþykkt var að vísa þessari
tillögu okkar til umsagnar
S.A.L., einnig var talið nauð-
synlegt að athuga vel hvaða
kostnaðarauka þetta hefði fyrir
sjóðinn í framtíðinni og nauð-
syn þess að gera fullkomna
úttekt á sjóðnum. Við féllumst á
þetta, því kapp er best með
forsjá, en þetta er mjög að-
kallandi verkefni í sjávarplássi
eins og Eyjar eru, og svo til
enga vinnu er að fá nema fisk-
vinnu, sem er erfiðisvinna og
fáir halda út í þeirri vinnu til 70
ára aldurs.
Eitt mál er á döfinni hjá
okkur í stjórninni núna og búið
er að vera undanfarið, en það
er túlkun á reglugerðinni um
iðgjöld. í reglugerðinni segir
orðrétt: Iðgjald skal greiða af
öllum tckjum starfsmanna á
mánuði hverjum, hverju nafni
sem nefnast, þar til samanlagt
iðgjald hefur náð þeirri upphæð
sem svara til iðgjalds fyrir 173
1/3 klst. og tímakaup hlutað-
eigandi starfsmanna í dagvinnu
o.s.frv. Þarna finnst mér liggja í
augum uppi að t.d. af verka-
fólki í 1/2 starfi á að greiða
iðgjald af yfirvinnu og bónus til
að vinna upp í 1 stig á ári sem
nauðsynlegt er að ná til að
öðlast full réttindi.
Hjá lífeyrissjóðnum Samein-
ingu á Akureyri hefur þetta
verið gert frá stofnun sjósins,
þá mótmælti 1/2 dags verka-
fólk þessari túlkun og leitaði þá
Sameining úrskurðar fasta-
nefndar A.S.Í. og V.S.Í. sem
svaraði fyrirspurninni á eftir-
farandi hátt: Fastanefnd samn-
ingsaðila vinnumarkaðarins
hefur borist bréf yðar þar sem
þér æskið álits nefndarinnar á
því hvort rétt hafi verið að farið
varðandi innheimtu iðgjalda af
fólki sem ekki vinnur fulla dag-
vinnu. Nefndin hefur athugað
erindið og málavöxtu og komist
einróma að þeirri niðurstöðu að
sú innheimta, sem fram hefur
farið sé eðlileg og í samræmi við
reglugerð lífeyrissjóðsins.
Sem betur fer er fólk nú farið
að gera sér grein fyrir því öryggi
sem lífeyrissjóðirnir veita ef
fólk er þar í fullum réttindum,
þetta er samtrygging sjóðs-
félaga og fyrir utan það að eiga
von á áhyggjuminni elliárum þá
getur hver sem er þótt á góðum
aldri sé orðið fyrir slysi eða
veikindum sem leitt geta til
orkutaps eða varanlegrar ör-
orku og þá koma örorkubætur
til frá lífeyrissjóðnum. Því tel ég
það mjög aðkallandi að fá full-
trúa atvinnurekenda hér til að
fallast á okkar túlkun, en auð-
vitað kostar þetta vinnuveit-
endur aðeins meira því 6%
borga þeir beint í sjóðinn, sem
þeir sleppa við að greiða, eftir
túlkuninni sem nú er.
Þetta verður að lagfæra því
ekki er hægt að sætta sig við að
sérstaklega konur sem vinna
1/2 daginn en skila í mörgum
tilfellumm fullum dagsafköst-
um með auknu álagi, skuli
aðeins koma út með 1/2 rétt-
indi í lífeyrissjóðnum.
Verkafólk, við verðum að
standa vörð um þessa líf-
tryggingu okkar því enginn veit
hver næstur verður fyrir því að
þurfa á stuðningi lífeyrissjóðs-
ins að halda.
—Jóhanna Friðriksdóttir.
Glæsilegt úrval í
búsáhöldum, gjafavörum
og leikföngum
Daglega nýjar
vörusendingar
EYJATROMP
ársávöxtun frá innleggsdegi á 6 mán. sparireikningum
Arðbært og einfalt
vaxtakerfi fyrir
sparifjáreigendur
— Leitið upplýsinga —
SPARISJÓÐUR
VESTMANNAEYJA
ifíííi
■■■■■■
mm