Eyjablaðið - 01.05.1985, Blaðsíða 2
EYJABLAÐIÐ
Ritnefnd:
Ragnar Óskarsson (ábm.)
Sveinn Tómasson
Inga D. Ármannsdóttir
Edda Tegeder
Björn Bergsson
Útgefandi: Alþýðubandalagiö í Vestmannaeyjum
Prentvinna: EYRÚN h.f. Vestmannaeyjum
Rekum flóttann
í dag, 1. maí, er rétt að minnast þess að þegar
ríkisstjórn Steingríms Hermannssonar tók við völdum
vorið 1983, var hún mynduð um þá stefnu að afnema
vísitölubindingu launa. Með því að hætta að verðbæta
launin, en halda áfram fullri verðtryggingu á lána-
skuldbindingum fólks, tókst ríkisstjórninni að koma
niður verðbólgu, en hitt stóð eftir að kaup hins almenna
launamanns rýrnaði um þriðjung á örskömmum tíma.
Þannig greiddi launafólk og það eitt niður verðbólguna,
og mátti þola bótalaust eitt mesta kjararán í íslenskri
sögu. Hinsvegar varð vel flestum Ijóst að þannig gat
ekki gengið árum saman að verð á vöru og þjónustu auk
lánsfjármagns hækkaði margfaldlega án þess að kaup
hækkaði að sama skapi.
Með þessum gérræðislegu lögum á vordögum 1983
um bann við vísitölubindingu launa, sem þó hafði verið
forsenda kjarasamninga á vinnumarkaði um margra
ára bil, fylgdi ríkisstjórn braskara og ríka fólksins eftir
þessari stefnu sinni.
Á undanförnum mánuðum hafa stjórnarherrarnir
fengi að finna fyrir afleiðingum af þessari óheillastefnu
sinni. Efnahagslífið á landsbyggðinni er í algerri upp-
lausn, heimili fjölmargra launamanna berast í bökkum
og fylgið hrynur af ríkisstjórnarflokkunum samkvæmt
skoðanakönnunum.
Og þá fyrst er komið að tungumáli sem þessir herrar
skilja. Þá rann upp tímabil játninganna, — það voru
sem sé mikil mistök að láta lánskjaravísitölu vaða
áfram, meðan launin sátu eftir strax í upphafi stjórnar-
tímabilsins, viðurkennir sjálfur forsætisráðherrann.
Að sjálfsögðu er ríkisstjórnin ekki það skyni skropp-
in, að hún átti sig ekki á því að gerræðislögin um bann
við vísitölubindingu launanna gátu ekki staðist lengur.
Pingflokkar ríkisstjórnarinnar hafa því ákveðið að
kippa þessum hornsteini stjórnarstefnunnar undan
henni. Ríkisstjórnin hefur því ákveðið að falla frá banni
við vísitölubindingu launa eftir 1. júní n.k.
Verkalýðshreyfingin hefur alltof lengi átt undir högg
að sækja. Mál er að linni og snúa vörn í sókn, og vinna
aftur það sem tapast hefur á undanförnum tveim árum.
Pað er hægt ef allir launþegar standa saman í órofa
fylkingu, og þar er ósk mín og von á þessum baráttudegi
að það muni takast. —S.T.
AUGLÝSING
um skoðun ökutækja
Þann 19. apríl átti að vera búið aö færa til
skoðunar allar bifreiðar með skrásetningar-
númerið V-1800 og lægra.
Umráðamenn ökutækja eru alvarlega áminntir
um að færa bifreiðar sínar nú þegar til skoðunar,
hafi slíkt verið vanrækt.
Þegar hefur verið hafist handa um að taka
óskoðaðar bifreiðar úr umferð.
LÖGREGLUSTJÓRINN
í VESTMANNAEYJUM
Kristján Torfason
Sendum verkafólki í Vestmannaeyjum
hamingjuóskir 1. maí ’85
Kaupfélag Vestmannaeyja
* *
Utvegsbanki Islands
Sparisjóður Vestmannaeyja
Skipaafgr. Friðriks Óskarssonar
Olíufélagið
Skeljungur
Samtog
Kjarni
Reynistaður
Skipaviðgerðir
Skipalyftan
Bensínsalan Klettur
Vinnslustöð Vestmannaeyja
ísfélag Vestmannaeyja
Fiskiðjan h.f.
Fiskimjölsverksmiðjan í Vm.
Vestmannaeyjabær
Eyjablóm
Lífeyrissjóður Vestmanneyinga
E.P.-innréttingar Flötum 25
Músík & myndir
Hraðfrystistöð Vestmannaeyja
Vídeóklúbbur Vestmannaeyja
Eyjataxi/Áhaldaleigan
Ferðaskrifstofa Vestmannaeyja
Endurskoðunarskrifstofa
Sigurðar Stefánssonar
Börkur
Samtakamátturinn
er mikilvægastur
Framhald af 4. síðu
— Þú sagðir áðan að hinn
almenni launamaður væri nú
nánast áhugalítill um sín kjara-
mál. Hvers vegna er þetta
svona?
— Líklega er þetta svona vegna
þess að fólk hefur það almennt
betra nú en áður fyrr. En þrátt
fyrir það að svo sé verður
verkafólk sífellt að vera á verði
og það má aldrei sofna í kjara-
baráttunni. Verkafólk verður
að láta í sér heyra, sækja fundi
og sýna samstöðu því að á þann
eina hátt næst árangur.
— Hvað með bilið milli ríkra og
snauðra, hefur það minnkað
með árunum?
— Pað er kannski erfitt að segja
til um bilið. Á atvinnuleysis-
árunum hér áður ríkti hins
vegar raunveruleg fátækt á
fjöldamörgum alþýðuheimil-
um, því atvinnuleysið kom
auðvitað harkalegast niður á
verkafólki. Ég man t.d. eftir því
að 1939, þegar ég kom hingað
eftir síldarvertíð á Siglufirði,
var enga vinnu að hafa hér. Allt
það haust og fram á vetur fékk
ég atvinnubótavinnu sem nam
einni viku og við þau kjör var
afar erfitt að búa.
Nú í dag eru kjör verkafólks
slæm og ríkisstjórn sú sem nú
situr hefur margsýnt það og
sannað að hún er andsnúin
þeim sem við lægst kjör búa. Og
ég held að kjörin eigi ekki eftir
að batna meðan þessi ríkis-
stjórn situr.
— Hvernig voru samskiptin við
atvinnurekendur á þeim árum
sem okkur hefur hér orðið tíð-
rætt um?
— Pau voru auðvitað misjöfn.
Ég skal segja þér dæmi um
þetta. Ég var þrjár vertíðir með
Þorsteini í Laufási á Unni.
Hann seldi ýsu og smálúðu
beint til Englands þar sem
þessar tegundir voru ekki
unnar hér. Af þessari sölu
greiddi Þorsteinn okkur skip-
verjum sanngjarnan hlut refja-
laust. En þannig komu nú ekki
allir fram. Á vertíð 1937 seldi
kaupmaður nokkur hér í
Eyjum ýsu, smálúðu og annað
,,dót” til Englands m.a. fyrir
mig og nokkra aðra. í lok ver-
tíðar kallaði hann á okkur til að
gera upp. Við fengum að sjá
reikninga og allt tilheyrandi.
En viti menn, hlutur okkar var
kr. 8,60. Við urðum undrandi
því í raun réttri hefðum við átt
að fá ekki minna en 50-60 kr. í
hlut. Ég og félagi minn einn
gengum út frá kaupmanninum
án þess að taka við greiðslunni.
Já, þannig gátu samskiptin
verið misjöfn.
— Þegar þú lítur um öxl og
rifjar upp fyrir þér verkalýðs-
baráttuna í gegnum tíðina,
hverja telur þú þá hafa verið
mestu sigra og ósigra verkalýðs-
hreyfingarinnar?
— Það er kannski ekki beint
hægt að tala um ósigra í þessu
sambandi. Öllu heldur má segja
að oft hafi of lítið áunnist í
hvert sinn gegnum tíðina. En
stundum hafa líka unnist sigrar
sem við njótum enn í dag. Ég tel
t.d. að þegar verkalýðshreyf-
ingin náði fram atvinnuleysis-
bótum hafi hún unnið einn sinn
stærsta sigur. Auðvitað þykir