Eyjablaðið - 23.12.1985, Síða 9

EYJABLAÐIÐ
9
stööum og síðast Sigurður í
Hraungerði fjölda ára. f
KFUM voru haldnir bæjar-
stjórnarfundir nokkur ár.
Fremur fáir sjómenn komu í
stofuna, hins vegar þó nokkrir
unglingar úr bænum. Þar
kynntist ég m.a. Fúsa í Gíslholti
og Bjarna á Lágafelli. Stundum
kom séra Sigurjón Árnason.
Spjallaði hann þá við okkur
stráka og var þá hinn glaðasti.
En úti á götu sá hann okkur
varla. Hann kunni víst best við
sig í þröngum hóp. Líklega
hefur sr. Sigurjóni ekki verið
gefið að ná auðveldlega sam-
bandi við sóknarfólk sitt.
Sjómannastofan mun hafa
verið opnuð í byrjun vertíðar
og þá auglýst „Sjómannastofan
er opin kl. 10-10 og eiga allir
karlmenn þar frjálsan aðgang
að blöðum, bókum og töflum
stofnunarinnar. Útvarpskvöld
eru mánudaga og fimmtudaga
og þá öllum velkomið að
hlusta.”
Á fyrstu árum mínum í
Eyjum var Gúttó á Mylluhól
aðalsamkomustaður bæjarbúa.
Var fundahús, leikhús, dans-
hús, sjúkrahús (taugaveiki
1923) og þar voru fyrst sýndar
kvikmyndir. Gúttó var tekið
ofan 1936 og Samkomuhúsið
reist á rústum þess. Það þótti
glæsilegt hús nýbyggt og kallað
Höllin. Templarar lögðu fé í
hallarbygginguna og salur var
þeim helgaður. Myndir af
helstu mönnum IOGT prýddu
einn vegginn. Þær hurfu þó er
tímar liðu fram, því ekki þótti
skemmtilífið alltaf í anda gú-
templara.
í Gúttó sá ég nokkrar leik-
sýningar, Sundgarpinn, Karl-
inn í kassanum og Skugga-
Svein 1935. Hann var sýndur
kvöld eftir kvöld við hrifningu
áhorfenda. Jóhannes Long lék
Skugga-Svein, Ási í Bæ Gvend
smala, Stefán Árnason sýslu-
manninn og Árni Gíslason
bóndann. Og ekki má gleyma
Litlabæjarbræðrum. Mér var
skemmt. Og best man ég enn
svipinn á honum Jóni Hafliða-
syni sem lék Jón sterka þegar
hann sagði: Sáuð þið hvernigég
tók hann, piltar?
Nú er Skugga-Sveinn orðinn
kerling og heitir Skugga-Björg.
Virðist ófyrirleitið fólk geta
vaðið ofaní verk látinna höf-
Mynd af Brúarfossi sem var eitt fyrsta skip Eimskips sem lagðist við Básaskersbryggju, sennilega árið
1932.
Leikendur í sjónleiknum „Ævintýri á gönguför” sem var síðasta
leiksýning í gamla Gúttó 1936. Leikarar frá vinstri: Magnea
Sjöberg, Jóhannes Sigfússon, Sigurður Scheving, Friðrik Sig-
fússon, Ásdís Jesdóttir, Valdimar Ástgeirsson, Árni Gíslason,
Jónheiður Scheving, Loftur Guðmundsson, Anna Jesdóttir og
Oddgeir Kristjánsson, en þau tvö síðastnefndu sáu um hljóm-
Iistina.
unda og fær jafnvel lof að
launum.
Ævintýri á gönguför var lík-
lega síðasta leiksýning í Gúttó.
Það var 1936.
í Samkomuhúsinu sá ég m.a.
Hnefaleikarann og Frænku
Charleys.
Einhverntíma var Saklausi
svallarinn á fjölunum og enn er
verið að sýna hann á ýmsum
stöðum. Ég fékk ofnæmi fyrir
Svallaranum, meðal annars
vegna þess að ég álpaðist til að
handskrifa „stykkið” fyrir ung-
mennafélag í Árnessýslu. Fyrir
það verk fékk ég 5 krónur.
Minnist ég varla að hafa unnið
leiðinlegra verk.
Ég gekk í bæjarbókasafnið.
Það var á lofti Drífandapakk-
hússins í tveim litlum herbergj-
um. Við aðkomnir áttum að
hafa ábyrgðarmann. Af aula-
skap skrifaði ég sjálfur undir
ábyrgðarplaggið. Hallgrímur
Jónasson bókavörður tók við
því. Hann horfir á blaðið góða
stund, svo á mig. Fannst bóka-
verðinum ég kannski eitthvað
grunsamlegur? Hann afgreiðir
mig sarnt athugasemdalaust.
Lesstofukompa var inn af út-
lánaherberginu. Þar sat ég oft
áður en ég kaffærðist í vinnu.
Fátt var þar gesta. Steinjxár
Sigurðsson skáld og Helga
kona hans, Sigurðardóttir
apótekara, komu oft. Þau sátu
þá til kl. 10 og lásu í Politiken.
Hallgrímur kennari flutti úr
bænum 1931. Tólf árum seinna
tókum við hjónin þátt í Ferða-
félagsferð og var Hallgrímur
fararstjóri.
Hann horfði á nrig nokkra
stund. Þá allt í einu dettur mér í
hug fyrsta ferð mín í Bókasafn
Vestmannaeyjabæjar.
Svo segir Hallgrímur: Mér
finnst eins og við höfum þekkst
áður.
Eftir Gúttó voru böllin í
Samkomuhúsinu og Alþýðu-
húsi. Kom ekki oft í þær veiði-
stöðvar, enda vankunnandi í
fótamennt og félaus.
Kaffihús var um tíma í Nýja
Bíó-kjallaranum. Lá orð á að
þar risu öldur stundum hátt, en
þó allt í góðsemi eins óg í
höllinni á Glæsivöllum forðum.
Kuði við Formannabraut var
skemmtistaður. Þar kom ég
aldrei. Þar var bæjarbókasafnið
seinna. Einhver slæðingur var
þar stundum sem ég kann ekki
skil á.
Þriðji og fínasti staðurinn var
Tunga (Hótel Berg). í Víði
segir frá honum sumarið 1930:
Magnús Bergsson hefur opnað
kaffihús í Tungu. Er þar einn
salur fagurlega skreyttur af
málurunum Einari Lárussyni
og Helga Bergmann. Ljós eru
nrörg og falleg. Húsgögn öll
Iogagyllt.
Á öðrum stað segir í auglýs-
ingu: Jazzinn spilar framvegis á
sunnudögum kl. 9 1/2 til 11 1/2
og á miðvikudögum kl. 9-11
eh.
Á þessum árum voru kvik-
myndir á mínu áhugasviði. En
þá skorti oft skotsilfrið. Bestu
eða betri sæti í Nýja Bíó
kostuðu ef ég man rétt kr. 1,75,
en afar virðulegt þótti að sitja í
1. og 2. bekk.
Á fyrstu árum þöglu mynd-
anna var brúkaður grammó-
fónn í hléum. Bensi skóari var
yfirplötusnúður og var litið upp
til þessa starfs Benedikts.
Seinna var farið að leika á
píanó. —
Oft voru auglýstar alþýðu-
sýningar. Þær voru ódýrar.
Eftir að farið var að sýna í
Samkomuhúsinu var stundum
svo setinn bekkurinn, að raðað
var lausum stólum í salinn
niðri. Þótti heppni að fá þar
sæti því þau kostuðu ekki nema
50 aura.
Ég átti uppáhaldsleikara eins
og aðrir í þá daga. Þeir voru
Martha Eggert, Deanna
Durbin, Chaplin, Litli og stóri
og maðurinn sem lék Tarzan
apabróður.
Skemmtikraftar úr höfuð-
staðnum komu um og eftir lok
til þess að taka toll af lágu kaupi
kreppukynslóðarinnar. Bjarni
Björnsson leikari kom ár eftir
ár og var mikill aufúsugestur.
Ég hef heyrt og séð fjölda skop-
leikara en mér finnst Bjami
hafa verið mestur Iistamaður á
því sviði. Bar einn uppi heilar
kvöldskemmtanir með undir-
leikara og fólkið fékk aldrei
nóg af þessum töframanni.
Gleðileg jól og farsælt komandi ár.
Þökkum auglýsendum og
velunnurum blaðsins viðskiptin á
árinu sem er að líða.
EYJABLAÐIÐ