Morgunblaðið - 23.02.2011, Qupperneq 1

M I Ð V I K U D A G U R 2 3. F E B R Ú A R 2 0 1 1
 Stofnað 1913  45. tölublað  99. árgangur 
HANDGERT KON-
FEKT OG ÞYKKT
HEITT SÚKKULAÐI
2010-ÁRGANGURINN STJÖRNURNAR
MÆTTU Á SÝNINGU
BURBERRY
UNGBARNADAUÐI LÍTILL 16 FJÖLMIÐLASIRKUS 30REKUR CAFÉ MIKA 10
Sá þriðji fjölmennasti í sögu landsins
Morgunblaðið/Ómar
Ákveðið á föstudag Ögmundur ræðir við
fréttamenn eftir ríkisstjórnarfund í gær.
 Stefnt er að því að ríkisstjórnin
ákveði á fundi sínum næstkomandi
föstudag hvenær efnt verður til
þjóðaratkvæðagreiðslu um gildi
Icesave-laganna. Ögmundur Jón-
asson innanríkisráðherra sagði eft-
ir ríkisstjórnarfund í gær að dag-
setningin réðist af því hvort önnur
kosning fylgdi með en hugmyndir
hafa verið til umræðu meðal stjórn-
arliða um að efna til nýrra kosn-
inga til stjórnlagaþings á sama
tíma.
Nefnd með fulltrúum allra þing-
flokka fer yfir stöðuna vegna ógild-
ingar stjórnlagaþingskosninganna
og ríkisstjórnin bíður niðurstöðu
hennar. Hugmyndin um uppkosn-
ingu hefur verið rædd í nefndinni
en hún felur það í sér að kosið verð-
ur á milli sömu frambjóðenda og í
nóvember og eftir sömu kjörskrá.
Almennt er talið óheppilegt að
blanda saman ólíkum kosningum
og atkvæðagreiðslum vegna þess
að þær geta truflað hver aðra. Á
móti koma hagkvæmnisjónarmið
og staða ríkissjóðs. »6
Dagsetningin
ræðst af öðrum
kosningum
Jarðskjálftinn
» Skjálftinn sem reið yfir í
fyrradag mældist 6,3 stig á
Richterskvarða og átti upptök
sín á fjögurra kílómetra dýpi
um fimm km frá miðborginni.
» Að sögn Urðar Gunnarsdótt-
ur, upplýsingafulltrúa í utanrík-
isráðuneytinu, eru nokkrir tug-
ir Íslendinga á Nýja-Sjálandi en
ekki er annað vitað en þeir séu
heilir á húfi.
Hólmfríður Gísladóttir
holmfridur@mbl.is
„Fólk var mjög jákvætt eftir skjálft-
ann í september og þakklátt fyrir að
enginn hefði látist. Eftir áramótin fór
uppbygging á fullt en svo kemur þessi
skjálfti og allt er unnið fyrir gýg. Ég
held að það verði dýpra á jákvæðninni
núna því hvað vitum við nema það
komi svo annar skjálfti eftir hálft ár?“
segir Sunna Viðarsdóttir, verk-
fræðingur í Christchurch á Nýja-Sjá-
landi.
Haft var eftir Bob Parker, borg-
arstjóra Christchurch, í gærkvöldi að
a.m.k. 75 manns væru látnir og 300
væri enn leitað
eftir jarðskjálft-
ann, sem reið yfir
borgina kl. 12.51
að staðartíma, kl.
23.51 að íslensk-
um tíma í fyrra-
kvöld. Yfir 120
manns hefur verið
bjargað úr rúst-
unum en yfirvöld
hafa varað við því að tala látinna eigi
eftir að hækka.
Jarðskjálftinn nú var ekki eins stór
og sá sem gekk yfir 4. september síð-
astliðinn en augljóst að eyðileggingin
er mun meiri. „Ég varð mjög hissa
þegar ég sá fréttirnar,“ segir Sunna,
sem var í vinnunni þegar skjálftinn
reið yfir. „Ég hélt að þetta væri bara
einn af eftirskjálftunum síðan í sept-
ember en það er ótrúlegt að sjá
skemmdirnar.“
Hún nefnir dómkirkjuna sem dæmi
um byggingu sem hafi staðið af sér
fyrri skjálftann en sé nú hálfhrunin.
Víða sé rafmagns- og vatnslaust og
sumstaðar flæði vatn og leðja um göt-
ur, sérstaklega í austurhluta borgar-
innar. Skólar sinna nú hlutverki
hjálparmiðstöðva og margir vinnu-
staðir verða lokaðir næstu daga.
MMiðborgin eins og vígvöllur »15
75 látnir og 300 saknað
 „Það er ótrúlegt að sjá skemmdirnar,“ segir Sunna Viðarsdóttir  Miðborg
Christchurch í rústum eftir jarðskjálfta  Allir Íslendingarnir taldir heilir á húfi
Sunna Viðarsdóttir
Reuters
Eyðilegging Einn heimamanna lýsti ástandinu í miðborg Christchurch þannig að engu líkara væri en að sprengjum hefði verið varpað á borgina.
Morgunblaðið/Golli
Vextir Óvíst að ríkið yrði að greiða
vexti, tapaði það Icesave-máli.
Ekki er víst að ríkissjóður yrði
dæmdur til að greiða vexti, kæmust
íslenskir dómstólar að þeirri niður-
stöðu að ríkið bæri ábyrgð á skuld-
bindingu Tryggingasjóðs innistæðu-
eigenda gagnvart breskum og
hollenskum innistæðueigendum í
Icesave-málinu. Reimar Pétursson
hæstaréttarlögmaður segir að sam-
kvæmt íslenskum lögum sé almennt
ekki talinn réttur til vaxta, ef ábyrgð
er takmörkuð við tiltekna fjárhæð.
„Þá eru þess dæmi að íslenskir dóm-
arar hafi túlkað lög um vexti og verð-
tryggingu þannig að t.a.m. vextir séu
einungis greiddir frá dómsupp-
kvaðningu,“ segir hann.
Reimar segir að dómur EFTA-
dómstólsins í Icesave-málinu yrði
ekki aðfararhæfur hér á landi. Bret-
ar og Hollendingar yrðu að höfða
mál fyrir íslenskum dómstólum.
Dómur EFTA-dómstólsins yrði
einungis viðurkenning á réttarbroti,
sem fæli ekki í sér neitt um afleið-
ingar þess. »14
Óvíst um vaxtagreiðslur
 Almennt ekki réttur til vaxta ef ábyrgð er takmörkuð við
fjárhæð  Vextir einnig oft dæmdir frá dómsuppkvaðningu
 Mikill málafjöldi hjá Hæstarétti
leiðir til ósamræmis í dómum hans.
Rætt var um millidómstig á mál-
þingi í gær. Sigurður Tómas Magn-
ússon, atvinnulífsprófessor við
lagadeild HR, sagði íslenska kerfið
einfalt, gagnsætt og auðvelt væri
að læra á það. Þá væri kostnaði
haldið í lágmarki. Kostnaður við ís-
lenska kerfið væri aðeins 30-45%
miðað við dómskerfin annars stað-
ar á Norðurlöndunum. »12
Fjöldi mála veldur
ósamræmi í dómum
Skattar á eldsneyti í krónum talið
hafa aldrei verið jafnháir og nú og
féll metið enn einu sinni í gær þegar
verð á bensín og dísil hækkaði enn
eina ferðina.
Fram kemur í úttekt Morgun-
blaðsins í dag að á tímabilinu frá
1999 til dagsins í dag hafi álögur á
bensín hækkað úr 76,3 krónum á
hvern lítra í 111,8 krónur á hvern
lítra, eða um 46,5%.
Sé miðað við 15.000 km meðal-
akstur á ári og að bifreið eyði átta
lítrum á hundraðið hafa bensín-
skattar hækkað um 53% í krónum
talið, eða úr
87.462 krónum í
133.938 krónur.
Þýðir það að
hjón sem reka tvo
bíla greiða nú
hátt í 270.000
krónur á ári í
bensínskatt sé
reiknað út frá
sömu forsendum.
Hið háa bensínverð er farið að
hafa áhrif á eftirspurn eftir stórum
og eyðslufrekum notuðum bílum
sem seljast nú minna en áður. »13
Bensínskattar hafa
aldrei verið jafnháir
Bensín Munaður?