Morgunblaðið - 23.02.2011, Blaðsíða 2

2 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 23. FEBRÚAR 2011
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 5691100 Fréttir ritstjorn@mbl.is Fréttastjórar Sunna Ósk Logadóttir, sunna@mbl.is Sigtryggur Sigtryggsson, sisi@mbl.is Viðskipti
vidsk@mbl.is Ívar Páll Jónsson, fréttastjóri, ivarpall@mbl.is Menning menning@mbl.is Umræðan | Bréf til blaðsins | Minningar mbl.is/sendagrein, Arnór Ragnarsson Íþróttir sport@mbl.is
Víðir Sigurðsson, vs@mbl.is mbl.is netfrett@mbl.is Guðmundur Sv. Hermannsson fréttastjóri gummi@mbl.is Prentun Landsprent ehf.
Af þeim 600 erlendu nemum sem
stunda nám á eigin vegum við Há-
skóla Íslands, koma 278 frá löndum
utan ESB, EES eða frá Bretlandi.
Námið stunda þeir endurgjalds-
laust en Íslendingar sem stunda
nám við háskóla í sömu löndum
þurfa sjálfir að greiða skólagjöld.
Þetta kom fram í fyrirspurn
Ragnheiðar Ríkharðsdóttur, þing-
manns Sjálfstæðisflokksins, um
skólagjöld erlendra nema sem
stunda nám á Íslandi, í óundirbún-
um fyrirspurnatíma á Alþingi í
gær. Sagði hún vart rétt að erlend-
ir stúdentar stunduðu nám án end-
urgjalds við íslenska háskóla á
meðan verið væri að draga saman
seglin og takmarka aðgang ís-
lenskra nema að skólunum með
fjöldatakmörkunum.
Endurskoða löggjöfina
Fram kom í máli Ragnheiðar að
alls stunduðu um 1500 erlendir
nemar nám á Íslandi, þar af 1000 í
Háskóla Íslands, en af þeim eru um
400 í einhvers konar skiptinámi.
Ragnheiður benti einnig á að í Sví-
þjóð hefðu stjórnvöld ákveðið að
hætta að greiða með nemendum frá
löndum utan ESB.
Í svari sínu sagði Katrín Jak-
obsdóttir að Íslendingar hefðu
vissulega litið til norrænna ná-
granna sinna í þessu tilliti. Sagði
hún Norðmenn ætla að fylgja dæmi
Svía og að þetta væri eitt þeirra
mála sem verið væri að skoða í yf-
irstandandi endurskoðun háskóla-
löggjafarinnar. Sagði hún að komið
hefði fram sú hugmynd að setja
ákvæði í löggjöfina þess efnis að
innlendir háskólar fengju heimild
til að innheimta skólagjöld frá nem-
um sem kæmu frá löndum utan
ESB og EES. holmfridur@mbl.is
Ójafn réttur til náms
 Erlendir nemar stunda nám á Íslandi endurgjaldslaust
 Íhuga að heimila háskólum að innheimta skólagjöld
Morgunblaðið/Kristinn
Einar Örn Gíslason
einarorn@mbl.is
Ákvörðun forseta Íslands um að synja Icesave-lögunum
staðfestingar sætti nokkurri gagnrýni stjórnarliða í ut-
andagskrárumræðu á Alþingi í gær. Oddný Harðardótt-
ir, þingmaður Samfylkingarinnar, sagði Ólaf Ragnar
hafa „sniðgengið fulltrúalýðræðið og anda stjórnarskrár-
innar um leið“. Björn Valur Gíslason, þingmaður Vinstri-
grænna, lét að því liggja að ákvörðun forsetans hefði
fyrst og fremst byggst á löngun hans í athygli og góð
stjórnsýsla verið borin fyrir borð í því skyni. Þingmenn
stjórnarandstöðuflokka voru á öðru máli og fögnuðu því
að forsetinn skyldi hafa vísað málinu til þjóðarinnar.
Bjarni Benediktsson, formaður og þingmaður Sjálfstæð-
isflokksins, sagði flokk sinn tilbúinn til þess að treysta
þjóðinni fyrir því að taka upplýsta ákvörðun í þessu máli.
Nauðsynlegt að kynna kjósendum málið
Þeir þingmenn sem tóku til máls voru á einu máli um
mikilvægi uppbyggilegrar umræðu í aðdraganda þjóð-
aratkvæðagreiðslunnar, en þá greindi hins vegar á um
hvernig staðið skyldi að kynningu. Árni Páll Árnason,
efnahags- og viðskiptaráðherra, sagði rétt að samninga-
nefndin sjálf fengi svigrúm til þess að kynna þjóðinni efni
samningsins og vinnuna að baki honum. Þór Saari, þing-
maður Hreyfingarinnar, var því ósammmála þar sem
stór hluti þingmanna væri á móti samningnum, þó hann
væri ekki á móti samningaleiðinni sem slíkri. Samninga-
nefndin væri ekki hlutlaus aðili.
Vigdís Hauksdóttir, þingmaður Framsóknarflokksins,
beindi þeirri spurningu til ríkisstjórnarinnar hvort rétt
væri að greiðsla vegna Icesave væri „skiptimynt þess að
Ísland gangi í Evrópusambandið, eins og hollenskir fjöl-
miðlar vilja meina“. Þá væri spurningum enn ósvarað um
skuldabréfið sem fært hefði verið inn í nýja Landsbank-
ann og er ein stærsta eign þrotabús þess eldri.
Vilja endurskoða ákvæði um málskotsrétt
Umræðan um ákvörðun forseta snerist ekki síður um
26. grein stjórnarskrárinnar, sem fjallar um málskots-
rétt forseta. Steingrímur J. Sigfússon, fjármálaráðherra,
sagðist hugsi yfir því valdi sem einum manni væri fært
með núverandi fyrirkomulagi. Hann gæti hugsað sér að
ræða breytingar á greininni, og að framkvæmd mál-
skotsréttarins yrði betur skilgreind. Undir þetta tók
Bjarni og sagði Sjálfstæðisflokkinn alla tíð hafa verið
reiðubúinn til þess að ræða breytingar á greininni. Þór
Saari fagnaði umræðunni um þjóðaratkvæðagreiðslur,
og vísaði í frumvarp Hreyfingarinnar þar að lútandi.
Tekist á um afleiðingar
ákvörðunar forsetans
 Stjórnarþingmenn óhressir en stjórnarandstaða fagnar
 Áhöld um hvernig standa beri að kynningu málsins
Morgunblaðið/Kristinn
Þjóðaratkvæði Bjarni Bendiktsson fagnaði ákvörðun forseta og sagði Sjálfstæðisflokkinn treysta kjósendum.
Morgunblaðið/Kristinn
Umræður Þingmenn ræddu synjun forseta á Icesave-
lögunum við utandagskrárumræður á Alþingi í gær.
„Ég veit ekkert,
ég hef ekki fengið
neitt bréf,“ segir
Kristín H.
Tryggvadóttir
ellilífeyrisþegi
sem hefur beðið
eftir svari frá
fjórum ráðherr-
um í meira en
þrjár vikur.
Í bréfi sínu til
forsætis-, fjármála-, velferðar- og
innanríkisráðherra 30. janúar sl.
óskaði Kristín skýringa á því hvers
vegna hún þyrfti að borga um
240.000 kr. í dvalarkostnað á Hrafn-
istu og héldi eftir aðeins um 65.000
kr. af yfir 400.000 kr. lífeyris-
greiðslum.
„Ég veit ekkert hvenær þeir hafa
tíma en ég er enn að vonast eftir
því,“ segir Kristín um biðina eftir
svari og bætir við að fólk á Hrafnistu
spyrji hana reglulega hvort hún hafi
heyrt frá ráðherrunum enda vilji það
umræðu um málið. „Mér finnst þetta
mjög slæmt. Ég hef alltaf verið á
móti svona framkomu,“ segir hún
um sinnuleysi ráðherranna. „Ég veit
að þeir geta kannski ekki lofað
manni bót og betrun en þeir geta
eitthvað sagt. Ég hef mikla trú á
Guðbjarti Hannessyni. Það er það
eina sem ég get sagt og þess vegna
er ég sár yfir því að hann skuli ekki
svara.“ steinthor@mbl.is
Ráðherrar
svara ekki
eldri borgara
Kristín H.
Tryggvadóttir
Stefnt er að því að koma Goðafossi,
flutningaskipi Eimskips, á flot í birt-
ingu í dag, en undirbúningur á
strandstað hefur miðað að því, enda
er því spáð að aðstæður verði með
besta móti. Gangi það eins og vonir
standa til verður skipið flutt lítið eitt
frá strandstað og farið undir það til
þess að meta skemmdir á skrokkn-
um. Mikill öryggisviðbúnaður verð-
ur á strandstað þegar aðgerðir hefj-
ast. Þrjár olíugirðingar eru nú í
kringum skipið og girða af olíuleka.
Að flutningnum loknum verður
Goðafoss búinn undir frekari flutn-
ing á endanlegan áfangastað til
tæmingar og viðgerðar. Um 435
gámar voru á skipinu þegar það
strandaði út af Fredrikstad í Noregi.
Síðustu daga hefur verið unnið að
því að flytja gáma frá borði og létta
það þannig. einarorn@mbl.is
Setja Goða-
foss á flot
„Verði lögin samþykkt í þjóð-
aratkvæðagreiðslunni í apríl þýðir
það að Ísland gæti orðið veðsett
London og Haag í allt að 35 ár –
vegna þess að bresk og hollensk yf-
irvöld ákváðu, að eigin frumkvæði,
að leysa borgara sína úr snörunni.“
Þannig er komist að orði í einum
leiðara bandaríska dagblaðsins Wall
Street Journal í gær.
Höfundur pistilsins rekur sögu
Icesave-deilunnar í stuttu máli og
fer ekki leynt með þá skoðun sína að
þeim Íslendingum sem finnst krafa
Breta og Hollendinga óréttmæt sé
fullkomlega stætt á því, en vísar í
skoðanakannanir sem benda til þess
að meirihluti Íslendinga hyggist
samþykkja samningana. „Ef stjórn-
völdum þessara landa fannst það
rétt að bæta þegnum sínum tjónið,
þá er það þeirra mál,“ segir í leið-
aranum. „Það kemur ekki á óvart að
íslenska þjóðin vilji ljúka málinu,
eins og kannanir benda til. Það ætti
hins vegar ekki að skoðast sem rétt-
læting fyrir áralangri útmálun Breta
og Hollendinga á Íslendingum sem
skúrkinum í málinu.“
Réttlætir ekki herferð
Breta og Hollendinga
 Efast um rétt-
mæti krafnanna
WSJ Forsíða Wall Street Journal.
Úttekt á öryggismálum í húsakynn-
um Alþingis stendur enn yfir, en í
hana var ráðist í kjölfar þess að
ómerkt tölva fannst á skrifstofu
þingsins í fyrra. Tölvudeild skrif-
stofu þingsins gerði strax tillögur að
úrbótum og á þær var fallist. Þetta
kemur fram í svari Ástu R. Jóhann-
esdóttur, forseta Alþingis, við fyr-
irspurn Vigdísar Hauksdóttur, þing-
manns Framsóknarflokksins, um
málið.
Ásta segir forsætisráðherra hafa
verið látinn vita af fundinum sem yf-
irmaður stjórnarráðsins en ekki for-
manns annars ríkisstjórnarflokk-
anna. Því hafi ekki komið til álita að
Steingrímur J. Sigfússon yrði upp-
lýstur um málið. Forsætisnefnd kom
heldur ekki saman vegna málsins, en
að beiðni tölvudeildarinnar var ekki
upplýst um málið. Af þeirri ástæðu
voru almennir þingmenn ekki látnir
vita af málinu. Ekkert bendi til þess
að komist hafi verið í gögn þingsins.
einarorn@mbl.is
Morgunblaðið/Júlíus
Njósnir? Tölvan sem fannst á þingi.
Enn unnið
að úttekt á
tölvuöryggi
 Steingrímur ekki
upplýstur um málið
Í dag hefst vinnsla á afla línubeiting-
arbátsins Kristbjargar ÍS í frysti-
húsinu á Flateyri, en hvort tveggja
er í eigu Lotnu ehf, sem keypti að
auki krókaaflamarksbátinn Stjána
Ebba ÍS af þrotabúi Eyrarodda, sem
nýverið varð gjaldþrota. Í kjölfarið
komst framtíð fiskvinnslu á Flateyri
í uppnám og allir starfsmenn Eyr-
arodda urðu atvinnulausir. Lotna er
í eigu þeirra Sigurðar Aðalsteins-
sonar, útgerðarmanns, og Kristjáns
Kristjánssonar. Vonir standa til þess
að hægt verði að bæta við starfsfólki
þegar vinnsla kemst á fullt.
Róðrar hafn-
ir frá Flateyri