Siglfirðingur - 29.11.1924, Qupperneq 1
SIG LFI RÐINGUR
I. árg.
Siglufirði 29. nóv. 1924.
41. blað
t
Guðm. Magnússon.
læknir og háskólakennari.
F. 25. sept. 1863. D. 25. nóv. 1924.
Tliomas Carlyle getur þess í
sögu sinni um frönsku stjórnarbylt-
inguna miklu, að Mirabeau greifi,
sem var áreiðanlega sá víðsýnasti
og þróttmesti stjórnmála maður á
Frakklandi í byrjun byltingarinnar,
hafi á banasænginni gripið um höf-
uð sjer og sagt við lækni sinn:
^Það vildi jeg, að jeg gæti arfleitt
Frakkland að þessu höfði.«
Pessi saga keinur ósjálfrátt í huga
rnanns við andlátsfregn Guðmund-
ar Magnússonar læknis.
Höfuðið var jafn fagurt og gott,
bæði ytra og innra.
Heilinn var tekinn úr hauskúpu
Túrgenjevs, rússneska skáldsins, og
veginn — og reyndist að vera ein-
hver þyngsti mannsheili, sem
nokkurn tínra hafði verið lagður á
vog.
En þeim, sem höfðu kynni af
Guðmundi Magnússyni mætti þykja
fróðlegt að vita um þyngd þess
heljarheila, sem honurn var gefinn.
IJvi að gáfaðri mann hef jeg, í
einu orði sagt, ekki fyrir mjerhitt.
Jeg er ekki einn um þennan dóm.
Margir, rnargir, gamlir og ungir
hafa komist að hinu sama.
Fað iná segja um þann mann,
sem hefur verið lærisveinn og verð-
ur síðar kennari, að hann fari tvis-
var gegnuin prófraunina.
Um lærdómstíð Guðmundar
Magnússonar er það að segja, að
allir hans kennarar luku upp einunr
munni um það, að hann væri sjer-
stakur að gáfum og þekkingu. Það
er fátítt að þeir, sem ár eftir ár
kenna fjöldamörgum mönnum, muni
sjerstaklega einn úr hópnum. En
svo var um Guðm. Magnússon.
Allir hans kennarar höfðu hann
eins og sjer í hólfi. Peir mundu
eftir honum, svo skar hann sig úr
fjöldanum. Svona var lærisveinninn.
En jeg vil segja að prófraun kennar-
ans gagnvart nokkurn veginn þrosk-
uðum stúdentum sje sízt hægri.
Aldrei hef jeg þekkt betri kennara
— og þó með einkennilegu móti. í
andlitinu, svip og látbragði, lá og
enda oft sagt berum orðum:»Hjálp-
irðú þjer ekki sjálfur, get eg ekki
hjálpað þjer —og vil það he!durekki«
Það er ekki auðvelt fyrir læri-
svein Guðmundar Magnússonar
að greiða sundur kennaratin, lækn-
rinn og manninn. Heildin var svo
einkennilega samsteypt og sympatisk.
Skír, skarpvitur, þaulfróður og
grandvar maður og svo brosið —
og stundum glottið!
Vissulega hefur Guðm. Magnús-
son unnið íslenzkri læknisment
mest gagn allra manna.
Allflestir íslenzkir læknar, er nú
lifa og að liði hafa komið. hafa
mótast í höndum hans — og hví-
líkar hendur! — hafa tekið á sig
lögun og sál, fengið eyru til þess
að heyra með og augu til þess að
sjá með.
Það hlýtur að vera óþarfi að skíra
íslenzku fólki frá þeim »hryðjuverk-
um«, sem Guðm. Maguússon, fyrst-
ur manna hjer á landi, hefur unnið
með sínum nijúku meistarahöndum
á mörgum sjúkum mönnum —
þeim til lífs og heilbrigði.
Hjer er ekki svigrúm til þess að
skrifa æfisögu Guðm. Magnússon-
ar, hún verður vafalaust rituð ítar-
lega annarstaðar, heldur aðeins
getið láts þessa manns, svo að
menn hrökkvi við í meðvitund þess
að nú fjell f valinn eitt bezta barn
þessa lands og sá stærsti velgjörðar-
maður sjúkra, sem landið hefur al-
ið ennþá.
Guðmundur Magnússon mætti
segja það látinn um sjálfan sig,
sem Egill segir í lokaerindi Arin-
bjarnarkviðu, að því tilbreyttu, að
Egill talar um skáldskap, en Guðm.
Magnússon mundi tala um starf
sitt í lækningum (og hvert starfið
er göfugra?)
Hlóðk lofköst
þanns lengi stendur
óbrotgjarn
í bragartúni.
G. T. H.
Með þessu blaði er lokið fyrsta
árgangi Siglfirðings. Hefur árgang-
urinn þá orðið eins og lofað vai
að minstur yrði hann — og einu
tölublaði betur.
Mjer hefur ekki tekist aðnáföst-
um samningi um prentun á næsta
árgangi blaðsins, og get jeg þess
vegna, að svo stöddu, ekkert um
það sagt, hvernig fer um blaðið
framvegis. Pó geri jeg mjer vonir
um að hægt verði að prenta blað
og blað, þó ekki sje hægt um það
að segja, hve oft það verður eða
með hvað löngu millibili. Af þessu
leiðir þá það, að ekki er hægt að
ákveða tölublaðafjölda næsta ár-
gangs, nje verð hans. Hefi eg því
hugsað mjer, að þau blöð, sem út
kunna að koma tilheyrandi öðrum
árgangi, verði a ð e i n s seld í
lausasöíu, á 15 aura hvert blað.
Kaupendum út um land verður
reiknað blaðið með sama verði.
Að svo mæltu þakka jeg öllum
þeim, fjær og nær, sem stutt hafa
blaðið með því að kaupa það, senda
því ritgerðir eða auglýsa í því, og
vona að það verði sama stuðnings
aðnjótandi franivegis.
Friðb. Níelsson.
111 g r e s i
heitir ný kvæðabók. Höf. kallar sig
Örn Arnarson; það er gerlinafn. En
hví er Örn að dyljast. Hatin ætti
þó að vita það, að dularnafn skýl-
ir ekki betur en nýju fötin keisar-
ans, þeim sem eitthvað er í spunn-
ið. Hjer í fámenninu þekkjast þeir
óðar sem eitthvað bera af fjöldan-
um. Það gerir Örn og því vita nú
þegar margir hver hann er. Menn
hafa líka kynst honum fyr en nú.
Fyrir tæpum þrem árum komu í
einu 11 smákvæði eftir hann í Eim-
reiðinni, og eru þau öll í þessari
bók. Það varð mörgum að brosa,
þegar þeir lásu þessi kvæði. Þarna
var svo græskulaus fyndni, en svo
hnittlega sögð, að menn dáðust að
og óskuðu eftir meiru afsvogóðu.
Og nú er það komið í þessari bók,
sem höf. nefnir Illgresi. Ekki veit
jeg hvað honum gengur til þess,
að skíra kverið þessu nafni, því
formálsorðin gera því ekki næg skil.
Kostir bókar þessarar eru: hnitnin,