Siglfirðingur - 18.04.1931, Blaðsíða 1

o
Islands mesta stjórnmálahneyksli!
Vantraust! Pingrof! Stjórnarskrárbrot!
Sjáitstæðismenn flytja vantraust a stjornina. — Hún þorir ekki
að láta ræða það, en íær Konung til að rjufa þin£ið fyrirvara-
laust. — Öil þjóðin mótmælir hneyksiinu o£ allir þinámenn
andstöðuflokkanna kæra stjórnina fyrir Konungi.
Framsóknarflokkurinn á banasænginni.
Feir atburðir hafa gerst í stjórn-
málalífi vor íslendinga undanfarna
daga, sem seint mitnu gleymast
landsmönnum. Atburðir sem verða
munu þeim jafn minnisstæðir eins
og öallæri eða svarti dauði og minn-
isstæðari en jafnvel einokunarkúgun
Dana á hörmungartimabili þjóðar-
innar, og það fyrir þá sök, að hjer
eru landsins eigin synir ógæfu-
smiðirnir.
Jafnvel þótt telja megi víst, að
þessir svo að segja dæmalausu at-
burðir munu vera á hvers manns
vörum, og að flestir landsmenn
hafi fylgst, og fylgist enn með í
gangi þeirra gegnum útvarp og síma,
telur Siglfirðingur þó rjett að skýra
í stuttu máli frá sjálfum viðburðun-
um, aðdraganda þeirra og eftir-
köstum.
Eins og öllum er kunnugt, þá
fengu svokallaðir Framsóknarmenn
flest þingsæti við kosningarnar 1927,
þo ekki svo mörg að þeir gætu
myndað stjórn einír. En þá gengu
þingmenn Jafnaðarmanna í Iið með
þeim til þess að fella þáverandi
stjórn og mynda þá stjórn, sem að
þessu hefir farið með völdin.
Eins og þjóðin öll veit, þá hefir
þessi stuðningur Jafnaðarmanna orð-
ið henni dýrkeyptur, því hann hef-
ir verið endurgoldinn með hverjum
bitlingnum öðrum hærri úr hinum
sameiginlega sjóði landsmanna, rík-
issjóðnum.
Gekk þetta svo langt orðíð, að jafn-
vel sjálfum flokksmönnum Jafnaðar-
manna var nóg boðið. Peim fanst
endurgjaldið lenda um of hjá for-
ingjunum, en minna hjá flokks-
mönnum sjálfum.
Kom svo að lokum, að þing-
menn Jafnaðarmanna sáu sjer ekki
fært að halda áfram þessum stuðn-
ingi. Sendu þeir forsætisráðherra
svohljóðandi tilkynningu, dagsetta
9. þ. m.
„Vjer undirritaðir alþingismenn
Alþýðuflokksins á Alþingi 1931 til-
kynnum yður hjermeð, herra for-
sætisráðherra, að eins og yður áður
er kunnugt, er hlutleysi Alþýðu-
flokksins gagnvart ríkisstjórn Fram-
sóknarflokksins lokið og erum við
nú í andstöðu við ríkisstjórnina".
Undir þessa tilkynningu skrifuðu
allir þingmenn Jafnaðarmanna: Jón
Bald., Hjeðinn, Sigurjón, Erlingur
og Haraldur.
Með þessari tilkynningu átti rík-
isstjórninni að vera það nægilega
Ijóst, að hún var komin í rninni-
hluta og hefði að sjálfsögðu átt að
skýra þinginu strax frá því hvernig
komið var, og segja svo af sjer. En
hún gerði hvorugt. Hún þagði yfir
tilkynningu Jafnaðarmanna og hún
sagði ekki af sjer.
Þá er það að Sjálfstæðismenn á-
kveða að flytja þingsályktunartillögu
um vantraust á stjórninni, og var
hún lögð fram í sameinuðu þingi
kl. 1 á laugardaginn, 11. þ. m.,
svohljóðandi.
„Alþingi ályktar að lýsa vantrausti
á núverandi stjórn“. Undir þessa
tillögu skrifuðu: Jón Þorláksson,
Jón Olafsson, Mugnús Guðmunds-
son, Ólafur Thors og Magnús
Jónsson.
Með tilkynningu Jafnaðarmanna
og tillögu Sjálfstæðismanna var feng-
in full sönnun fyrir því, að* stjórn-
in var þá þegar komin í minni-
hluta. Bjuggust því flestir við að
stjórnin myndi segja afsjer á mánu-
dag eða þriðjudag, þar eð það hef-
ir vanalega verið látið nægja að fá
slíka yfirlýsingu þingmeirihlutans,
án þess til atkvæðagreiðslu kæmi.
En Framsóknarstjórnin fór ekki
að siðvenjum í þessu mili frekar
en öðrutn. Hún sat róleg og beið
átekta og undirbjó svikr áð við þing-
ræðið og þjóðarviljann.
Mánudaginn 13. þ. m. var í sam-
einuðu þingi ákveðið, að taka þings-
ályktun Sjálfstæðismanna um van-
traustið til umræðu daginneftir, kl.
1 e. h., og skildi umræðum útvarp-
að. Tilkynningu um þetta var út-
varpað um kvöldið. •
Priðjudaginn 14. þ. m. kl. 1 e. h.
munu landsmenn þúsundum saman
hafa beðið með eftirvæntingu þess,
að heyra sókn og vörn þíngmann-
anna í þessu alvörumáli. Menn hafa
ekki átt kost slíks fyr en nú, að
útvarpið átti að færa þeim umræð-
urnar heim á heimilin samtímis
sem þær færu fram. Hrarvetna þar,
sem móttökutæki eru, var því margt
um manninn. Pá ætluðu kjósendur
með eigin eyrum að heyra málstað
stjórnarinnar ræddan á þingi þjóð-
arinnar, og mynda sjerskoðanir um
gjörðir hennar án milligöngu ann-
ara.
En hvað skeður? — Klukkan er
yfir eitt og engar koma umræðurnar.
Engin lausnarbeiðni — engar um-
ræður. — Menn standa á öndinni.
Hvað hefir komið fyrir?
Loks kemur svohljóðandi tilkynn-
ing frá útvarpinu:
„Með því að forsætisráðherra
hefir i sameinuðu þingi í dag, les-
ið upp konungsbrjef um þingrof
og nýjar kosningar 12. júní n. k.,
hættir Alþingi störfum nú þegar.
Jafnframt falla niður umræður um
þingsályktunartillöguna um vantraust
á ríkisstjórninni”.
Þingrof! — Hvílíkt gerræði. —
Hvílík ósvifni gegn þingræði og
þjóðarvilja. Fulltrúar 9000 kjósenda
taka með konungsvaldi ráðin að
fulltrúum 22000 kjósenda. Hvers