Siglfirðingur - 09.05.1931, Side 1
IV. árg.
Siglufirði, Laugardaginn 9. maí 1931
Útvarpsumræðurnar.
Pað er engum efa undirorpið, að
{'eirmunu hafa skift tugum þúsunda,
sem hlustuðu á stjórnmálaumræð-
urnar í ríkisútvarpinu á dögunum.
En þótt svo hafi verið, þá munu
margir af kaupendum Siglfirðings
ekki hafa átt þess kost, og þykir
því rjett, að fara nokkrum orðum
um þessar umræður hjer í blaðinu.
Fyrsta kvöldið talaði Jón Bald-
vinsson af hálfu Jafnaðarmanna.
Tryggvi Lórhallsson fyrir Framsókn
og Jón Porláksson fyrir Sjálfstæð-
ismenn.
Ræða Jóns Baldvinssonar var
mjög á sömu lund og þingræður
hans margar, látlaust glamur um
blessun þjóðnýtingar framleiðslntækj-
anna og einkasölu verslunarvarnings.
Umsögn hans um andstöðuflokkana
var það eina, sem nokkurs var um
vert. Hann tók það n. 1. skýrt og
afdráttarlaust fram, að Framsóknar-
flokkurinn færi altaf versnandi, en
Sjálfstæðisflokkurinn batjiándi. Hann
væri meira að segja orðinr svo
góður í augum Alþýðuflokksins, að
nú væri hann langlíldegasti flokk-
urinn til þess að rjetta við þau fá-
dæma ókjör, sem landsmenn ættu
nú orðið við að búa. — Ress vegna
gætu nú þingmenn Alþýðuflokksins
frekar fylgt Sjálfstæðismönnum en
Framsókn. Er þetta þeim mun eft-
irtektarverðara fyrir þá sök, að þetta
segir maður, sem biíinn er að vera
í nánu bandalagi við Framsókn í
nærri fjögur ár og hefir hlotið fyrir
það hálaunað bankastjóraembætti.
Ræða Tr. Fórhallssonar var sá
mesti harmagrátur, sem nokkurn-
tíma hefit heyrst. Hann volaði og
kjökraði framaní kjósendurna og
kvartaði sáran undan því, hve and-
stæðingarnir væru vondir við sig —
sig — sem þó hefði gert meira fyr-
ir bændurna, en nokkur annar mað-
ur. Hann var óðamála með af-
brigðum og hafði óteljandi afsakan-
ir fyrir hverju sínu axarskafti. Hann
laug því, að Framsókn ætti ein
heiðurinn af öllu því sem gert hafði
verið á sviði landbúnaðarins und-
anfarin ár. Hann laug því að Sjálf-
stæðismenn hefðu barist gegn þess-
um umbótum. Hann laug því, að
Framsókn hefði meiri hluta kjós-
enda að baki sjer, og meiri hluta
þingmanua. Hann laug því, að þing-
menn Alþýðuflokksins hefðu verið
kosnir 1927 til ævarandi fylgis Fram-
sóknar. Hann laug því, að ríkis-
stjórninni beri að vaka yfir því að
þingmenn bregðist ekki kjósendum
sinum. Hann laug því, að hlutfalls-
kosning sje ranglát. Hann laug því
að núverandi kjördæmaskipun sje
rjettlát. Hann laugþvi, að rjettlæti
geti orðið ranglæti. Og hann
laug tniklu, miklu fleiru. Öllu þessu
laug hann að þjóðinni „með öllum
þeim krafti og öllum þeim þunga,
sem hann átti til“. Og svo þurkaði
hann tárin úr augunum og svitan
af enninu og andvarpaði yfir van-
þakklæti mánnanna. — En hann
sagði líka satt. Hann sagði að leið-
rjetting á kjördæmaskipuninni yrði
tap fyrir Framsókn. Hann sagði
það satt að hlutfallskosning yrði
tap fyrir Framsókn. Og hann sagði
það líka satt, að erlendir fjármála-
menn væru þeirrar skoðunar, að
lánstraust landsins sje þrotið, að ó-
stjórn Framsóknar og eyðslusemi hafi
þegar haft þau áhrif að landinu sje
ekki lánandi meira en komiðer. Hann
sagðist beinlinis hafa fengið aðvörun
um þetta. Með þessum orðum hefir
Tr. R. játað það frammi fyrir þjóð-
inni, að íslenska ríkið, sem hafði
ágætt lánstraust 1927, hafi glatað
þessu trausti í stjórnartíð Framsókn-
ar. Að gengdarlaus fjáreyðsla og ó-
hófleg skuldasöfnun stjórnarinnar
hafi fyrirgert efnalegu sjálfstæði
þjóðarinnar um ófyrirsjáanlegan tíma
— Letta er vitnisburður Tr. f*. um
sin eigin verk. IJjóðin heyrir og
skilur. Pjóðin veit hvað henni ber
að gera.
Ræða Jóns Porlákssonar var hóg-
vær og rökföst, eins og ræður hans
eru vanar að vera. Hann er einn
23. tbl.
SKIPAVERSLUN
Siglufjarðar.
Oliufatnaður alskonar, Vinnufatnað-
ur fyrir konur og karla, Olíuljeicft
gult og svart. Regnkdþur kvenna
kirla og barna.
af þeim fáu pólitísku leiðsögumönn-
um þjóðarinnar, sem ekki fer með
öfgar, en þrauthugsar hvert mál og
segir aldrei annað en það, sem
hann getur sannað að er rjett. Hann
benti með ljósum rökum á ýmsar
fjarstæður í ræðu Tr. P, Hann
lýsti afstöðu Sjálfstæðismanna til
hinnar ranglátu kjördæmaskipunar,
og hvernig hægt væri að bæta úr því
misrjetti án fjölgunar þingmanna.
Hann færði rök að því, sem hjer
hefir verið fullyrt áður, að þingrofið
væri eigi aðeins stjórnarskrárbrot,
heldur og brot á þingræðinu og
þjóðarviljanum, og að fyrir slikri
framkomu stjórnarinna'- væri engin
afsökun til, sem nokkurt gildi hefði.
Aðalástæða stjórnarinnar hefði verið
sú, eins og þjóðin þegar vissi, að
sitja fram yfir kosningarnar, en þær
áttu að fara fram 9. júlí n. k. þó
ekkert þingrof hefði farið fram. Pá
fór hann nokkrum orðum um skuld-
araukningu stjórnarinnar, og átaldi
hana með rökum fyrir það gáleysi
og þá óstjórn, að á sama tíma sem
ríkistekjurnar hefðu farið langt fram
úr áætlun, hefðu beinar skuldir rík-
issjóðs hækkað meira en um helming.
Hjer er ekki rúm til að fara frekar
út í þessa ræðu J. P., en svo mikið
er óhætt að fullyrða, að enda þótt
orðin flæddu ekki eins hiklaust af
vörum hans eins og Tr. P., þá
var þó sá mikli munur á ræðum
þeirra, að Jón sagði þjóðinni satt,
en hinn var með eintóman vaðal
til varnar vondum málstað. Petta
fann þjóðin mjög vel. (Meira).
Ólöf Barðadóttir,
húsfrú, Lindargötu 9, verður 50
ára 12. þ. m.