Siglfirðingur - 25.07.1931, Side 1

o
IV. árg.
Siglufirði, Laugardaginn 25. júlí 1931
35. tbl.
Kjö rdœmaskipunin.
Sjálfstæðismenn bera fram á Alþingi stjárnarskrárbreytingu um
stórkostiegar rjettarbætur á núverandi ástandi.
Allir Sjálfstæðismenn í E.d. flytja
frv. um breytingu á stjórnarskránni,
og fara hjer á eftir aðalatriði frum-
varpsins.
1. gr. gerir ráð fyrir að 26. gr.
stjórnarskrárinnar skuli verða þann-
ig: — Alþingi skal svo skipað, að
hver þingflokkur hafi þingsæti í
samræmi við atkvæðatólu þá, sem
greidd er frambjóðendum flokksins
samtals við almennar kosningar. —
Kjósa skal varaþingmenn á sama
hátt og samtímis og þingmenn eru
kosnir. Ef þingm. deyr eða fer frá
á kjörtímanum, tekur varaþingm.
sæti hans það, sem eftir erkjörtím-
ans. Sama er og, ef þingm. forfail-
ast, svo að hann getur ekki setið á
einhverju þingi eða það, sem eftir
ar af þingi. — Pingm. skulu kosn-
ir til 4 ára.
2. gr.'gerir ráð fyrir að 27. gr.
stjskr. verði þannig: — Alþingi skift-
ist í tvær deildir, efri þingdelld og
neðri þingdeild. Á þriðjungur þing-
manna sæti í efri deild, en tveir
þriðju "hlutar í neðri deild. Verði
tala þingm. þannig, að ekki sje unt
að skifta til þriðjunga í deildirnar,
eiga þeir þingmenn, einn eða tveir,
sem umfram eru, sæti í neðri deild.
— Sameinað Alþingi kýs meðhlut-
fallskosningu þingm. þá, sem sæti
eiga í efri deild, úr flokki þingm.
í byrjun fyrsta þings á kjörtíma-
bilinu. Hinir eiga sæti í neðri deild.
3. gr. gerir ráð fyrir að 28. grein
stjskr. falli niður.
4. gr. gerið ráð fyrir að 29. grein
byrji svo: — Kosningarrjett til Al-
þingis hafa allir, karlar sem konur,
sem eru 21 árs að aldri, þegar kosn-
ing fer fram, hafa ríkisborgararjett
hjer á landi og hafa verið búsettir
á landinu síðustu fimm árin áður
en kosningar fara fram. Pó getur
enginn átt kosningarrjett, nema hann
hafi óflekkað mannorð og sje fjár
síns ráðandi. — 3. málsgr. sömu
gr. verði svo: Kosningalög setja að
öðru leyti nánari reglur um alþing-
iskosningar.
5. gr. gerir ráð fyrir að hver sá
rikisborgari sje kjörgengur, sem kosn-
ingarrjett hefir.
6. gr. segir, að umboð þingm.
falli niður, þegar stjórnskipunarlög
þessí öðlast gildi, og fara þá fram
almennar kosningar til Alþingis.
Með frumv. þessu er farið fram
á stórfelda rjettarbót á þvi misrjetti,
sem undanfarin ár hefir aukis} að
miklum mun, að tala þingm. hvers
flokks er ekki i samræmi við kjós-
endafylgið. Er nú svo ákveðið, að
þingm. skuli ávalt vera í fullu sam-
ræmi við kjósendurna, en sjerstök-
um kosningalögum ætlað að mæla
nánar fyrir um það, hvernig þess-
ari mikilsverðu rjettarbót verði náð.
En auk þess er svo fyrirmælt, að
kosningarrjetturinn færist úr 25 ár-
um niður í 21 ár og felt burt það
ákvæði, að sveitaskuid valdi missi
kosningarrjettar. Pá er auk þess felt
burt það skilyrði, að kjósandi skuli
hafa verið búsettur í kjördæminu 1
ár, en þetta ákvæði hefir að undan-
förnu svift fjölda manna atkvæðis-
rjetti það árið, sem þeir hafa haft
heimilaskifti.
Pá er gert ráð fyrir varaþingm.
svo hlutföllin milli flokkanna þurfi
ekki að raskast þó þingsæti losni og
til þess að komist verði hjá auka-
kosningum.
Pað verður ekki um það deilt, að
með frumvarpi þessu er stofnað til
svo mikilla almennra rjettarbóta á
stjórnarfari landsins. að hiklaust má
telja frumvarpið mikilsverðasta mál-
ið, sem nú liggur fyrir þinginu. All-
Innilegar alúðar þakkir, tjái eg
ölium þeim, sem auðsýndu velvild
og hluttekningu, við jarðarför manns-
ins míns, Dúa Kr. Stefánssonar,
— einkum karlakórinu „Vísir“.
Siglufiröi 22. júlí 1931
Steinunn Björnsdóttir.
„F ö n i x“
þakpappi og milliveggjapappi
svo ódýr, að annað eins þekk-
ist ekki. — Islenskir burstar
íslenskur olíufatnaður.
Skifiaverslunin.
2 s t o f u r
samliggjandi, eru til leigu.
R. v. á.
ir Sjálfstæðismenn standa samein-
aðir um það og telja má víst, að
Jafnaðarmenn fylgi því. En búast
má við, að Framsókn beri ekki gæfu
til þess'að fylgja því öll og óskift,
þó tæplega sje hægt að gera ráð fyr-
ir því að óreyndu, að allir þing-
menn þess flokks verði svo andlega
blindir, að sjá hvorki nje viður-
kenna kostina, eða svo óskamfeilnir,
að standa á móti því gegn sann-
færingu sinni.
En úr þvi mun reynslan skera.
F'rumvarp þetta var til l. umræðu
22. þ. m. og var því eftir nokkrar
umræður vísað til nefndar þeirrar,
sem kosin var út af frv. forsætis-
ráðherra um milliþinganefnd, til
þess að athuga skipun Alþingis og
kjördæmaskipunina, en í þeírri nefnd
eiga sæti: Jón Porláksson, Jakob
Möller, Magnús Torfason, Páll Her-
mannsson og Jón 1 Stóradal.