Siglfirðingur - 11.03.1955, Page 1

íQiiffrasítaw
5. tölublað. Föstudagur 11. marz 1955
28. árg.
wœsmœiiB;
OPIÐ
til hr. Vigfúsar
í bréfi til bæjarstjórnar Siglu-
fjarðar frá þér eru mér sendar
kveðjur þínar, og hefir nú blaðið
,,Mjölnir“ að mestu leyti gert
heyrinkunnugt innihald þess, og
langar mg því til að senda þér
nokkrar línur og skýra málið frá
mínum bæjardyrum.
Þú virðist vera mjög gramur
yfir viðskiptum þínum við bæjar-
stjórn, og þá sérstaklega mig og
bæjarstjóra, út af innflutnings-
leyfum fyrir fiskibátum, sem þú
taldir öruggt að fá. Mér vitanlega
hefir bæjarstjórn alltaf veitt þér
meðmæli með öllum þínum um-
sóknum, og aldrei staðið á því, að
bæjarfulltrúarnir gerðu allt, sem
þeir gætu til þess að liðsinna
mönnum í slíkum efnum, hvort
sem um þig eða aðra hefur verið
að ræða. 'Hitt er svo aftur annað
mál, Vigfús minn, að við hér á
Siglufirði höfum ekki vald á nein-
um leyfisveitingum, hvorki fyrir
bátum né öðru, og heldur ekki
vald yfir úthlutun úr atvinnubóta-
sjóði. Það eina, sem bæjarstjórnin
getur gert, er að mæla með þess-
um og þessum manninum til ríkis-
stjórnarinnar og innflutnings-
nefndar, enda ekki legið á liði
sínu til þess. Þú berð upp á mig,
að ég hafi unnið að því í Reykja-
vík við innflutningsskrifstofuna
og ráðamenn hennar að útiloka
þig frá því, að þér yrði veitt. leyfi
fyrir fiskibátum. Því er til að
svara frá minni hálfu, að annan
framkvæmdastjóra Innflutnings-
skrifstofunnar, Jón ívarsson, —
þekki ég ekki í sjón og hefi aldrei
talað við hann í síma. Dr. Odd
Guðjónsson hefi ég ekki talað við
í fjölda mörg ár, eða ekki síðan
að innflutningsleyfafarganið var í
algleymingi og ég þurfti að biðja
um bæði smátt og stórt til verzl-
unar minnar. Jafn langur tími er
Uðinn síðan að ég hefi stigið nið-
ur fæti inn fyrir þröskuld þeirrar
stofnunar. Nei, Vigfús, ég get full
vissað þig um, að ég á engan
annan þátt í úthlutun fiskibáta
eða atvinnubótafjár, annan en
þann, sem gerist hér heima fyrir
og felst í samþykktum Bæjarráðs
og bæjarstjórnar, og það eru opin-
ber skjöl, sem bæði þú og aðrir
bæjarbúar hafa aðgang að. Þú
hellir úr skálum reiði þinnar og
finnst, að mér skilzt, að allir
BRÉF
Friðjónssonar
menn séu vondir við þig, en samt
byrjarðu bréf þitt með að tilkynna
að nú hafi þér verið veitt leyfi
fyrir kaupum á vélbát frá útlönd-
um. Hvað er þá að, og er það
ekki einmitt það, sem að þú hefir
verið að sækjast eftir. Hvað at-
vinnubótaféð snertir og umsóknir
þínar þar að lútandi, þá er frá
því að skýra, að á bæjarráðsfundi
þann 11. janúar 1955, er sam-
þykkt að mæla ekki að svo stöddu
með fleiri lánsbeiðnum fyrr en
séð verði, hvort um kaup á nýj-
um togara verði að ræða, og
einnig fyrr en séð verði, hvað
mikið atvinnubótafé fáist til Siglu
fjarðar. Fyrsta beiðni þín um að-
stoð við þessi bátakaup kom ekki
Svo sem Siglfirðingum er kunn-
ugt, hefur venjulega eigi verið
leyft að salta Norðurlandssíld
fyr en um eða eftir miðjan júlí-
mánuð. Aðalástæðan fyrir þessari
venju mun hafa verið sú, að sum-
ir kaupendur síldarinnar, og þá
einkum Svíar og Rússar, vilja
helzt fá 18—20% feita síld, —
en vanalega er síldin eigi búin að
ná því fitumagni fyrr en um miðj-
an júlí og stundum síðar.
ÓHEPPILEGUR VANI
Máltækið segir, að fleira sé mat-
ur en feitt flesk — og svipað má
segja um síldina — hún getur
verið ágætis matur, þótt hún inni-
haldi eigi 18—20% af fitu. Eins
og flestir vita, fer hér stundum
að veiðast síld fyrripartinn í júlí
og jafnvel síðari hluta júnímán-
aðar. En þessi síld hefur eigi
verið talin söltunarhæf, þareð hún
inniheldur þá venjulega eigi nema
14—17% fitu og jafnvel minna.
Af þessum sökum hefur söltun
oft eigi hafizt fyrr en nokkrum
vikum síðar eða þegar síldin hafði
náð 18—20% fitumagni. Þetta
verður að teljast óheppilegur og
mjög vafasamur vani, því meðan
beðið var eftir því, að síldin fitn-
aði upp í 18—20%, hefði mátt
salta mikið af 16—18% feitri og
góðri síld. Þarna er um mikinn
vanda að ræða. — Að vísu geta
skipin lagt alla þessa síld í
fyrir bæjarráð fyrr en 21. janúar
1955, eða 10 dögum eftir áður-
nefnda samþykkt bæjarráðs. —
Ástæðan fyrir þessari sarnþykkt
er sú, að búið var að mæla með
aðilum, sem voru með lánsfjár-
beiðnir á áttunda hundrað þús-
und krónur, og þú hlýtur að
skilja, að ekki er hægt að halda
endalaust áfram, enda fleiri en
þú, sem varð að neita að svo
stöddu. Þetta þýðir ekki það, að
þið, sem eftir urðuð, komið ekki
til mála við úthlutun, heldur hitt,
að bæjarráð og bæjarstjórn vilja
fá að vita, hvað endanlega verður
úthlutað til Siglufjarðar af at-
vinnubótafé, og þá fyrst sést,
hvað óhætt er að gera. í mörgum
tilfellum má það heita bjarnar-
greiði að mæla með of miklu fé
til manna, og ekki sízt til þeirra,
sem geta misskiiið hlutverk bæjar
stjórnar eins og þú hefir gert
(samanber þátt þinn um hjalla-
kaup í bréfinu), en ég vil endur-
taka, og legðu nú á minnið, að
bæjarstjórn og atvinnumálanefnd
eru einungis ráðgefandi aðilar til
ríkisstjórnar, en ríkisstjórn ein
hefir með úthlutun atvinnubóta-
fjárins að gera.
Þá kem ég að því, þar sem að
þú telur, að þú hafir verið rænd-
ur af mér og bæjarstjóra, um ekki
minni upphæð en 100 þús. kr., og
bræðslu, og það er, út af fyrir sig,
mjög þakkarvert. En það er eigi
sama, hvort síldin er hagnýtt sem
skepnufóður eða mannamatur.
I síðari tilfellinu fæst miklu
verðmætari vara og meiri erlendur
gjaldeyrir, auk þess sem manna-
maturinn skapar meiri vinnu fyrir
verkafólk í landi.
BANNVARA
Þrátt fyrir ákvæðin um 18 til
20% fitumagn söltunarsíldar, hef-
ur það þó komið fyrir, — og eink-
um síðari árin — að stöku salt-
andi hefur freistast til að salta
þessa snemmveiddu síld. Þetta
hafa þeir gjört á eigin ábyrgð og
eftir að síldin hefur náð 16—18%
fitumagni. Hefur það þá farið
eftir því, hve sumarsöltunin hef-
ur orðið mikil, hvernig saltendum
hefur gengið að selja þessa ,,bann-
vöru“ sína. Hafi sumarsöltunin
orðið lítil, þá hefur ,,bannvaran“
selzt fyrir sama verð og 20%
síldin eða ,,sú leyfða“ — og
þannig mun það oftast hafa verið
síðari árin. ,
BREVTT VIÐHÓRF
Fyrir 1944 eða meðan hin stóra
og feita Norðurlandssíld fyllti á
hverju sumri alla flóa og firði á
Norðurlandi, þá mátti segja, að
ástæðulaust væri, að leyfa söltun
og útflutning á síld, sem hefði
innan við 20% fitumagn. Þá var
Astik-tæki í íslenzka
fiskibáta.
Nýlega hafa verið sett Astik-
tæki í 3 norðlenzka fiskibáta, eru
#að Ingvar Guðjónsson, Sigurður
og Súlan frá Akureyri. Tæki þessi
voru sett í bátana inni á Akur-
yri, og er það Friðrik A. Jónsson
útvarpsvirkjameistari í Reykjavík,
sem lætur framkvæma verkið. —
Mun Friðrik þegar hafa sett slík
tæki í rúmlega 20 íslenzka fiski-
báta og gjörir ráð fyrir, að halda
því áfram, eftir því sem tími
vinnst til. Má því búast við, að um
eða yfir 30 bátar verði með slík
tæki á síld í sumar — og er það
gleðilegt tilhugsunarefni.
Síðastliðið sumar munu aðeins
2 bátar hafa verið með slík tæki
á síld og telur m.s. Mímir frá ísa-
firði sig hafa fengið tvö, 2—300
mála köst, aðallega vegna þess,
að hann hafði þessi tæki. Segist
hafa séð smá „augu“, sem hann
lagði lítið upp úr, en Astik-tækin
sýndu, að þarna voru sæmilegar
torfur undir. Þessi litla reynsla
spáir góðu og verður fróðlegt að
að sjá hvaða árangur fæst með
tækjunum á þeim 20—30 bátum,
sem sennilega verða með þau á
síld í sumar. Astik-tæki þau, er
hér um ræðir, eru norsk og munu
kosta 40—50 þús. íslenzkar krón-
ur eða ca. 5 sinnum minna en
Astik-tæki þau, sem varðskipið
Ægir hefur. Norsku tækin munu
„draga“ 500 metra út frá skip-
inu, í hring, — en tækin í „Ægi“
munu „draga“ helmingi lengra.
H. Kristinsson
af nógu að taka og þá þurftum
við að kenna framandi þjóðum að
meta Íslandssíld. 'En síðustu 10
árin hefur málið horft allt öðru-
vísi við. Síðan síldarleysið hófst
fyrir Norðurlandi árið 1944 hefur
víst sjaldan verið hægt að full-
nægja eftirspurninni eða fyrir-
framsölunni, miðað við 18—20%
feita síld. Svo nú þurfum við að
kenna útlendingum átið á 16—18%
Norðurlandssíld og fá þá til að
trúa því, að hún sé líka ágætis
mannamatur. Sennilega kostar
það bæði tíma og fyrirhafnir, en
að því verður að stefna.
SÍLDARMATINU ÞARF AÐ
BREYTA
Sjálfsagt hafa margir velt máli
þessu fyrir sér og sumir hafa talið
það réttast að láta saltendur
Norðurlandssíldarinnar sjálfráða
um, hvenær þeir hæfu söltun og
leyfa þeim að salta „á eigin
ábyrgð“, fram að þeim tíma er
síldin hefði náð tilskyldu (18 til
20%) fitumagni, svo hægt væri
að „leyfa“ söltun. Þetta fyrir-
komulag virðist þó eigi hyggi-
legt, bæði væri það mjög áhættu-
samt fyrir saltendurna og auk
þess óheppilegt í sambandi við
(Framhald á 3. síðu|
(Framliald á 4. síðu)
Lítt notuð verðmœti