Siglfirðingur - 25.06.1955, Blaðsíða 4

4
SIGLFIEÐINGUR
„Mjölnir
i.
I síðasta tölublaði Mjölnis er
mikið rætt um verkalýðsmálin, og
sérstaklega er huganum beint til
„verkfallsins langa“ síðastl. vetur.
Er slegið föstu, að þessi „miklu
átök“, sem Mjölnismenn nefna
svo, eigi rót sína að reka til þess
samkomulags, sem varð á síðasta
þingi Alþýðusambands fslands
milli kommúnista annarsvegar og
Hannibals Valdemarssonar og
nokkurra fylgifiska hans hins-
vegar. Er í Mjölni hlakkað yfir
þeim samningum, sem kommún-
istar náðu við Hannibal, sem setti
auðvitað upp, að hann fengi for-
setaembættið, ef samningar ættu
að takast. Sínar áætlanir sömdu
svo þessir fáu menn bak við tjöld-
in á laun við verkalýðinn. Kom
það strax berlega í ljós, að þegar
til verkfallsins kom, utan stóru
kaupstaðanna, voru ýmsar skoð-
anir á lofti um mikilvægi og nauð-
syn þessa mikla verkfalls, sem
Hannibal og hans samningamenn
stofnuðu til.
Þegar í byrjun kom það í ljós,
að þessi samstarfsklíka beindi
ekki huga sínum í þá átt að leiða
kaupgjaldsmálin inn á þá braut,
sem til alhliða hagsbóta.væri fyrir
verkalýðinn í landinu og kaupþega
yfirleitt.
Þeim kom heldur ekki til hugar,
að í sambandi við kaupkröfu
þessa mætti takast að vinna bug
á dýrtíðinni og skapa eðlilegt sam-
ræmi milli kaupgjalds og verð-
lags.
Stefnan var eingöngu sú, að
krefjast kauphækkunar, hvort
sem það væri kaupþegum til hags-
bóta eða ekki. — Stefnan berlega
sú að herða á vaxandi verðbólgu,
og halda við kapphlaupinu milli
kaupgjalds og verðlags og reyna
með því móti að komast að settu
marki, sem sé því, að allt falli í
auðn og öngþveiti og f járþurrð.
Kommúnistar náðu þarna valdi
á Hannibal. Hann var í ósátt við
sinn flokk. Kommúnistar gripu
tækifærið og buðu honum for-
setaembættið. Það hreyf. — Ekki
fékk Hannibal að vera í samninga
nefndinni í þessu verkfalli. Þar
höfðu kommúnistar sinn mann.
Nú átti svo sem að gera mikið.
H.
Þegar þessu óhappa verkfalli
lauk ,birtu verkalýðsblöðin með
feitu letri „stór sigur unninn“ í
blaði Hannibals „Landsýn" er birt
á forsíðu með rosa stóru letri:
„Sigur að lokum. — Tilraunum
auðmagns og afturhalds til að
svelta verkamenn og sundra röð-
um þeirra, hrundið“.
Það er svo sém ekkert smáræði,
sem hefur þarna gerzt.
En hvað kemur nú á daginn,
" reiður
þegar þessir nýju kaupsamningar
koma til framkvæmda. Ekkert
annað en það, að fyrir atbeina
kommúnista og Hannibalsklíkunn-
ar hefur verkalýðurinn beðið ósig-
ur. Það er hinn raunverulegi
sannleikur. Kauphækkun sú, sem
þeir státa mest af, afnám vísitölu-
skerðingar og hækkun orlofsfjár
og stofnun atvinnuleysistrygg-
ingasjóðs leiðir aftur af sér vax-
andi dýrtíð í landinu. (Þurfti ekki
lengi að bíða eftir verðhækkun á
mjólkurafurðum, og sjálfsagt
kemur fleira á eftir).
Með þessum nýju samningum
eru nýjar kvaðir látnar á verka-
lýðinn, útgjöld þyngd.
Niðurstaðan er og verður raun-
verulega sú, að krónan verður
ekki meira virði en hún var. —
Verkamaðurinn og aðrir kaupþeg-
ar, fá ekkert meira fyrir sína
krónu, þegar þeir kaupa sínar
nauðsynjar en áður. Þetta er hinn
ímyndaði, stóri sigur.
Tilraunir voru gerðar til þess
að fá verkfallsmenn til að athuga
mál þetta á þeim vettvangi, að
íhuga hvort gæti komið til verð-
lækkunar á nauðsynjavarningi, og
reynt væri að koma á samræmi
milli verðlags og kaupgjalds. Það
myndi sjálfsagt öllum hafa verið
fyrir beztu, ef slíkt samkomulag
hefði náðzt. En því neituðu verk-
fallsmenn alfarið. Verkfallsmenn
töldu sér haganlegra að verkalýð-
urinn biði ósigur.
Föstudagurinn 17. júní rann
upp. Suðaustan andvari var fyrst
um morguninn, þykkt loft og út-
lit til þess að það mundi rigna. —
Um dagmál létti til í lofti og skein
sólin við og við fram undir hádegi.
IJr hádegi kyrrði og indælt veður
til kvölds, þó ekki væri mikið sól-
skin.
Um dagmál var útvarpað hljóm-
leikum frá samkomustaðnum. —
Einnig voru þá fánar dregnir að
hún á öllum húsum 1 bænum, og
sinn hvoru megin aðalgötu bæjar-
ins. Skip, sem lágu hér við bryggj
ur voru fánum skreytt. Bærinn
var í sínum hátíðabúningi.
Hátíðahöldin hófust með því, að
fólk safnaðist saman á hafnar-
bryggjunni kl. 1 e.h. Þar fór fram
kappróður milli togaranna Elliða
og Hafliða. Sigraði Hafliði.
Að kappróðrinum loknum skip-
aði fólk sér í raðir og gekk í
skrúðgöngu að aðalsamkomu-
staðnum, en hann var á sama
stað og undanfarin ár, í krikanum
utan húss Kaupfélags Siglfirðinga.
Þar hafði verið komið fyrir all-
stórum palli, skreyttum fánum, en
baktjald var hið glæsilega mál-
III.
Þó kommúnistar hér í Siglu-
firði, sem næst „Mjölni“ standa,
láti mikið yfir „stóra sigrinum“,
er eitthvað í „dúsunni11 þeirra,.
sem þeir eru ekki allskostar
ánægðir með. Yfir einhverju eru
þeir reiðir. Ónotaskætingur hálf-
skitnrar tegundar er í „Mjölni“
til siglfirzkra verkamanna. Bregð-
ur „Mjölnir“ þeim um kæruleysi,
„afskiptaleysi", „að þátttaka
þeirra í fjársöfnun til verkfalls-
manna í Reykjavík hafi verið
þeim til háborinnar skammar". —
Að þeir hafi brugðizt samtökum
sínum o.s.frv.
Það er þýðingarlaust fyrir okk-
ur verkamenn að gerast háværir
út af brigslyrðum þessa blaðs. —
Hitt er svo annað mál, að við
munum muna þau. Ónærgætnis-
legt og frekjulegt má teljast, að
ætlast til þess, að við, sem höfum
búið við mikið atvinnuleysi, og
margir okkar hafa þurft að flæm-
ast frá heimilum okkar í atvinnu-
leit, förum að skera af því litla,
sem við innvinnum hér til heim-
ilisþarfa til að bæta fyrir glópsku
ábyrgðarlausra ævintýramanna í
Reykjavík, sem elcki hafa fundio
aðra leið heppilegri til úrlausnar
vandamálum verkalýðsins, en að
taka brauðið frá reykvískum
börnum og láta verkamannafjöl-
skylduna líða. Þeir gera það á
sína ábyrgð. Það sem okkur vant-
ar er örugg vinna. Hún fékkst
ekki með þessu þýðingarlausa
verkfalli.
Verkamaður
verk þeirra Ragnars Sveinssonar
og Ragnars Einarssonar, sem
sýnir Þormóð Ramma landnáms-
mann leggja hér að landi á vík-
ingaskipi sínu. Á pallinum hafði
verið komið fyrir gjallarhorni.
Þegar mannfjöldinn hafði stað-
næmzt fyrir framan pallinn fór
fram fánahylling, og kirkjukór
Siglufjarðarsöng Ó, guð vors
lands“ undir stjórn Páls Erlends-
sonar.
Þá flutti sóknarpresturinn séra
Ragnar F. Lárusson messu, en
kirkjukórinn söng sálminn 671. —
Beyg kné þín fólk vors föður-
lands, á undan, og á eftir sálminn
680 Virztu Guð að vernda og
styrkja. Formaður Þjóðhátíðar-
nefndar frú Bjarnveig Guðlaugs-
dóttir setti þá hátíðina.
Fjallkonan, sem í þetta sinn var
ungfrú Sonja Guðlaugsdóttir, —
flutti ávarp. Kirkjukórinn söng
ísland ögrum skorið, undir stjórn
Páls Erlendssonar. Þá voru þessi
minniflutt: Minni íslands, Pál Er-
lendsson, Minni Jóns Sigurðssonar
Baldur Eiríksson, forseti bæjar-
stjórnar. Minni Siglufjarðar, Jón
Kjartansson, bæjarstjóri.
*♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦
MINNINGARPLÖTUR Á LEIÐI
NAI NSKILTI
BRÉFALOKUR
BÆJA- EÐA GÖTUHEITI
Er óskað eftir að séu pantaðar nú
þegar vegna sumarleyfa. Sýnis-
horn.
Gestur Fanndal
Nýtt!
Flauel, svart, rifflað
Nylonsokkar, svartir
Prjónasilki, 140 sm.
Sumarpeysur, 39,50
Taflmenn í askkössum
VÖRUHÚS SIGLUFJARÐAR
Á eftir minni íslands söng
Kirkjukór Siglufjarðar: Hver á
sér fegra föðurland.
Milli hinna minnanna söng Þor-
steinn Hannesson óperusöngvari:
Sjá roðann á hnjúkunum háu.
Eftir síðustu ræðuna söng Þor-
steinn allmörg lög og skemmti
fólki vel.
Þegar Þorsteinn hafði lokið söng
sínum, ávarpaði form. Þjóðhátíðar
nefndar hann og færði honum að
gjöf minnispening dagsins.
Þá gengu fram á pallinn þær
konur, sem flutt höfðu ávörp við
þetta tækifæri fyrir hönd Fjall-
konunnar, í skautbúningi, en þær
eru frú Jóhanna Þórðardóttir,
ungfrú Guðrún Vilhjálmsdóttir,
frú Anna Magnúsdóttir og ungfrú
Sonja Guðlaugsdóttir og afhenti
form. Þjóðhátíðarnefndar þeim
minnispeninga dagsins. Vantaði í
þann hóp ungfrú Jóhönnu Skafta-
dóttur.
Nú varð hlé á dagskránni um
stund. — Kl. 5 hófust hátíðahöld-
in aftur með því að Karlakórinn
Vísir söng nokkur lög undir stjórn
Hauks Guðlaugssonar. Undirleik
annaðist frú Guðný Fanndal. Þar
á eftir fór fram víðavangshlaup,
fyrstur varð Matthías Gestsson.
Reiðahjólakappakstur, fyrstur
varð Eiríkur Baldursson. Þá fór
fram naglaboðhlaup milli neta-
gerðarstúlkna og afgreiðslustúlkna
í verzlunum. sigruðu þær fyrr-
nefndu.
Þá fór fram knattspyrna milli
áhafna á togurum bæjarins og
sigraði Hafliði.
Þá var gefið matarhlé. Kl. 8,30
hófst svo dagskráin aftur með því
að kvennakór söng nokkur lög
undir stjórn Páls Erlendssonar,
við hljóðfærið var Haukur Guð-
laugsson. Dálítinn skemmtikveðl-
ing flutti Júl. Júlíusson. Síðast
var svo dans stiginn. .
Hátíðahöldin fóru prýðilega
vel fram. Veður var yndælt allan
daginn. — Þjóðhátíðarnefnd ber
þakkir fyrir.
Þjóðhátíðardagurinn 17. júní 1955.