Morgunblaðið - 07.06.2011, Síða 1

Þ R I Ð J U D A G U R 7. J Ú N Í 2 0 1 1
 Stofnað 1913  132. tölublað  99. árgangur 
ms.is
H
V
ÍT
A
H
Ú
S
IÐ
/S
ÍA
Hagstæð
kaup
af ljúffengum
samlokuosti
25
sneiðar
SVEITTIR Á
HJÓLUM Í
SVEITASÆLU
ÓSAMRÆMIS
GÆTIR VÍÐA
KLOFGRIP
OG KLÓKIR
KYNNAR
HUNDA- OG KATTAHALD 18 MTV-VERÐLAUNIN 33300 KM HRINGUR 10
Fréttaskýring eftir
Steinþór Guðbjartsson
Öskurykið þyrlaðist upp í skýstrókum á Skeiðarársandi á
laugardaginn var. Fyrrihluta dagsins var bjart á sandinum og
sólin skein í heiði. Nálægt Skaftafelli og uppi undir jökli var
fremur hæglátt veður.
„Við höfum verið að ryksuga ösku úr gluggunum í allan
dag,“ sagði Sigrún Kapitola Guðrúnardóttir, hótelstjóri á
Hótel Núpum, sem er 25 km austur af Kirkjubæjarklaustri, í
gærkvöldi. Á hótelinu eru 12 erlendir ferðamenn og þeir hafa
lítið getað verið utandyra vegna foksins. „Það fer enginn í
gönguferð núna, það er búið að skafa í öskuskafla.“ Sigrún
segir að ekki sé hægt að nota helming herbergjanna vegna
öskufoksins. „En við erum jákvæð og tökumst á við þetta.“
Skýstrókadansleikur á Skeiðarársandi
Morgunblaðið/RAX
Rúnar Pálmason
Una Sighvatsdóttir
Útlitið er ekki gott fyrir lunda- og
kríuvarp í ár. Síendurtekinn af-
komubrestur hefur orðið síðustu
sumur vegna breytinga á lífríkinu í
sjónum og hefur umhverfisráðherra
biðlað til landeigenda að takmarka
eða fella niður eggjatöku og hlunn-
indaveiðar í sumar vegna lélegs
ástands margra sjófuglastofna.
„Þetta byrjar frekar endasleppt
og maður er nú hálfkvíðinn fyrir
sumrinu,“ segir Erpur Snær Han-
sen, líffræðingur í Vestmannaeyjum.
Lundinn í Eyjum er enn ekki orpinn,
en í eðlilegu árferði hefst varp þar í
kringum 20. maí. „Það verður spenn-
andi að sjá hversu mikið af þeim
verpir. Ef fuglinn hefur ekki ofan í
sig sjálfan þegar hann kemur þá
hættir hann bara við.“
Gangi það eftir verður þetta sjö-
unda sumarið í röð sem varpið
bregst. Erpur telur að lundastofninn
þoli ekki mörg svona ár í viðbót.
Svipað má segja um kríuna á Suð-
vesturlandi. „Þetta lítur ekki vel út í
augnablikinu, þær eru ekki mjög
varplegar en þetta getur breyst
fljótt,“ segir Freydís Vigfúsdóttir,
doktorsnemi í líffræði sem hefur
rannsakað kríuvörp á Snæfellsnesi í
þrjú sumur. Varpið hefur brugðist
nær algjörlega þar í mörg ár í röð og
er ástandið farið að verða alvarlegt
fyrir tegundina á heimsvísu. Um 20-
30% stofnsins verpir á Íslandi.
Varpið seint og
útlitið ekki gott
 Dapurlegt ástand lunda og kríu  Viðvarandi fæðuskortur
Veiðitölur lunda 1995-2010
19
95
19
96 19
97
19
98
19
99
20
00 20
01
20
02
20
04
20
05
20
06
20
07
20
08
20
09
20
10
*
250.000
200.000
150.000
100.000
50.000
0
215.517
Heimild: Umhverfisstofnun * Tölur fyrir 2010 þegar um 90% af veiðiskýrslum liggja fyrir
232.936
33.074
Helgi Áss Grétarsson, sérfræðingur í
fiskveiðistjórnarkerfum við Laga-
stofnun Háskóla Íslands, gerir alvar-
legar athugasemdir við nánast öll
ákvæði í minna frumvarpinu um
breytingar á fiskveiðistjórnarkerfinu,
sem var til umræðu í landbúnaðar- og
sjávarútvegsnefnd í gær. Í umsögn
sinni um frumvarpið leggur hann til
að frumvarpið í heild verði fellt eða þá
að það taki verulegum breytingum í
meðförum þingsins. „Það er mín
skoðun að þetta lagafrumvarp eigi sér
fáa líka í flokki óvandaðra lagafrum-
varpa á sviði íslenskrar fiskveiði-
stjórnar,“ ritar
Helgi.
Stærra fisk-
veiðifrumvarpið
var tekið af dag-
skrá þingsins í
gær en nýtt frum-
varp verður lagt
fyrir það í októ-
ber. Það mun
byggja á því sem
nú var til umræðu
að sögn Lilju Rafneyjar Magnúsdótt-
ur, formanns sjávarútvegs- og land-
búnaðarnefndar. »7
Frumvarpið þarf að taka
verulegum breytingum
Helgi Áss
Grétarsson
Hamskipti lífríkis og landslags
Dauðanum frestað 14
Skelfing að tapa þessu lífríki 14
Lundinn í lóðréttu falli … 15
2. hluti af 7