Morgunblaðið - 09.06.2011, Qupperneq 4
4 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 9. JÚNÍ 2011
Andri Karl
andri@mbl.is
„Menn verða að hafa borð fyrir báru. Þetta er
eins og margir hafa upplifað í þessum efnahags-
þrengingum. Ef menn eru búnir að þenja allt sitt
út á ystu nöf og fá svo slakari afkomu mega þeir
ekki við miklu í þessum bransa,“ segir Guð-
mundur Vernharðsson, eigandi gróðrarstöðv-
arinnar Markar. Þar eins og hjá öðrum hefur
sala sumarblóma gengið hægt það sem af er. „Að
mínu viti verða menn að eiga sjóð fyrir svona.
En það er nú ekki útséð með að þetta verði í
heildina séð afburðalélegt.“
Kuldatíðin að undanförnu hefur sett mark
sitt á vertíð sumarblóma, sem þó er afskaplega
stutt fyrir. Blómabændur biðja því til veðurguð-
anna um betri tíð – með sumarblóm í görðum.
„Mannfólkið lætur stýrast af veðrinu og því
finnst ekki skemmtilegt að fara út í garð fyrr en
það er orðið sæmilega hlýtt,“ segir Guðmundur
og bætir við að skellurinn í ár sé ekki síst stór
vegna þess hversu góð undanfarin þrjú ár hafa
verið. „En auðvitað verðum við að halda í bjart-
sýnina og trúna.“
Hjá Gróðrarstöðinni Réttarhól á Svalbarðs-
eyri hefur öll vinna við sumarblómin verið
óvenju erfið enda þarf að færa sumar tegundir
inn á hverju kvöldi og breiða dúk yfir aðrar.
„Þetta eru aðeins sex vikur sem tekjurnar koma
og því má ekkert klikka,“ segir Ólafur Eggerts-
son hjá Réttarhóli.
Vernharður Gunnarsson, formaður Félags
garðplöntuframleiðenda og eigandi gróðr-
arstöðvarinnar Storðar, tekur undir þetta og
segir tímabilið of stutt til að klípa af því. „Í eðli-
legu árferði hefst salan um miðjan maí. Og þó
svo eitthvað hreyfist er það ekkert miðað við það
sem eðlilegt getur talist.“
Svipaða sögu fékk blaðamaður að heyra
þegar haft var samband við blómaverslanir.
„Mér finnst þetta svona helmingur af því sem
hefur verið, ef maður á að taka einhverja tölu,“
segir Steinunn Reynisdóttir, deildarstjóri garð-
yrkjudeildar Garðheima. Hjá Blómavali fengust
þær upplýsingar að sala á stjúpum hefði gengið
vel og jafnvel ívið betur en búist var við, vegna
tíðarinnar að undanförnu. „En fólk heldur að sér
höndum og er í sjálfu sér orðið þreytt á því. Það
bíður eftir að það hlýni eitthvað,“ segir deild-
arstjóri hjá Blómavali.
Blómabændur biðja til veðurguðanna
Sala sumarblóma hefur gengið hægt það sem af er vegna kuldatíðar sem vart sér fyrir endann á
Allt að 50% minni sala á sumarblómum í Garðheimum, að sögn deildarstjóra garðyrkjudeildar
Morgunblaðið/Þorkell
Sumarblóm Mínítóbakshorn fer vel á borði.
Sumarblómin
» Sumarblóm eru einærar
plöntur sem eru í blóma meira
eða minna allt sumarið.
» Flest sumarblóm eru í eðli
sínu sólelsk og þurfa bjartan
og sólríkan stað til að ná að
blómstra sem best
» Flest sumarblóm þurfa
fjögurra til átta vikna for-
ræktun fyrir útplöntun á vaxt-
arstað.
» Nokkrum harðgerðum,
fljótvöxnum tegundum má sá
beint á vaxtarstað í maí þar
sem vor eru ekki snjóþung.
VIÐTAL
Anna Lilja Þórisdóttir
annalilja@mbl.is
Ástríður Jóna Guðmundsdóttir
liggur hryggbrotin á bæklunardeild
Landspítalans í Fossvogi eftir að
hafa fallið úr yfir tveggja metra
hæð í Spröngunni í Vestmanna-
eyjum. Hún segir að merkingar á
staðnum hefðu mátt vera betri, en
leggur áherslu á að við engan sé að
sakast, þetta hafi einfaldlega verið
slys.
Fjögurra manna fjölskylda af
Suðurnesjum brá sér í frí til Vest-
mannaeyja í síðustu viku. Í hópn-
um voru 10 og 13 ára gömul börn
Ástríðar, sem voru að sækja eyjuna
heim í fyrsta skipti.
Óhætt er að segja að friðsælt
sumarfrí fjölskyldunnar hafi um-
hverfst á sekúndubroti hinn 2. júní,
á uppstigningardag. Í morgunsárið
röltu þau niður að Spröngunni, þar
sem Ástríður reyndi að fá börnin
sín til að spreyta sig við sprangið
„Ég hvatti krakkana til að prófa
og sagði að þetta væri ekkert mál.
Svo ákvað ég að sýna þeim þetta.
Ég sprangaði einu sinni en fann
skyndilega að ég fór að snúast
hratt og gat ekki ráðið við það. Ég
leit þá upp og sá að bandið var að
losna af hakinu sem það var fest á,
það var eins og það hefði fest á
klettasyllu og það hékk heldur ekki
í beinni línu. Síðan fann ég að eitt-
hvað losnaði, sprangan féll og ég
lenti á jörðinni.“
Öskrin bárust um Eyjuna
Ástríður telur að fallið hafi verið
að minnsta kosti tveir og hálfur
metri og segir sársaukann, þegar
hún skall á jörðinni, hafa verið
ólýsanlegan. „Ég held að allir íbúar
Vestmannaeyja hafi heyrt öskrið í
mér, ég fann að það var eitthvað
mikið að í mjóbakinu og mér fannst
eins og allt inni í mér væri í rusli.“
Kærasti Ástríðar hringdi strax eft-
ir aðstoð og lögregla, læknir og
sjúkrabíll voru komin á staðinn
innan skamms.
Farið var með Ástríði á sjúkra-
húsið í Vestmannaeyjum, en
ákvörðun fljótlega tekin um að
flytja hana með sjúkraflugi á Land-
spítala. Þar kom í ljós að hryggur
hennar brotnaði, um er að ræða
samfallsbrot og spjaldhryggsbrot.
Hún liggur nú á bæklunardeild
Landspítalans í Fossvogi, en á von
á að verða færð á sjúkrahúsið á
Suðurnesjum innan tíðar. Síðan
tekur við göngu- og sjúkraþjálfun
og áætlað að það taki 4-8 vikur.
Ástríður segist taka miklum fram-
förum og fer nú ferða sinna í
göngugrind. Ekki er útlit fyrir ann-
að en að hún nái fullri heilsu á ný.
Ástríður stundar nám við
menntavísindasvið Háskóla Íslands
og hugðist vinna í sumarfríinu sínu.
Lítið verður úr vinnunni, en hún
stefnir á að setjast á skólabekk aft-
ur í haust.
En hvernig er það fyrir unga
fjölskyldukonu að vera kippt svona
út úr amstri daglegs lífs? „Krakk-
arnir mínir eru ótrúlega duglegir
og ég á góða að,“ segir Ástríður.
„Það skiptir öllu máli í svona að-
stæðum.“
Hélt að mamma væri að deyja
Börnin hennar urðu skelfingu
lostin við að sjá móður sína falla úr
spröngunni. „Strákurinn minn sem
er tíu ára hélt að ég væri að deyja
og dóttir mín hefur verið reið
vegna þess að þetta gerðist, en hún
er sem betur fer að komast yfir
það.“
Ástríður segist sjálf ekki hafa
fundið fyrir mikilli reiði vegna þess
sem gerðist. „Það er ekkert hægt
að segja að slysið hafi gerst vegna
hins eða þessa. En auðvitað má allt
betur fara og ég vil benda á að það
er ekkert eftirlit með aðstæðum
þarna. Einu leiðbeiningarnar er
skilti, sem á stendur að maður sé á
eigin ábyrgð. En það mætti gjarn-
an útskýra hvaða grunnatriði eiga
að vera í lagi þarna. Nú er verið að
leggja svo mikla áherslu á ferða-
mennsku í Vestmannaeyjum og
það er viðbúið að ferðamönnum
fjölgi.“
En telur Ástríður sig hafa farið
rangt að við sprangið? „Ég gerði
ekkert vitlaust, það var ekki skilið
rétt við sprönguna. En ég er svo
þakklát að þetta kom fyrir mig, en
ekki börnin mín. Ég hefði gert allt
vitlaust ef barnið mitt lægi í
sjúkrarúmi eftir svona slys. En
hvað græði ég á því að gera allt
vitlaust? Ég hef verið í sam-
skiptum við forsvarsmenn Vest-
mannaeyjabæjar varðandi skýrari
merkingar og vona að eitthvað gott
komi út úr þessu.
Slys við sprang eru sjaldgæf
Að sögn lögreglunnar í Vest-
mannaeyjum eru engar kröfur
gerðar um eftirlit við sprang og af-
ar fátítt er að tilkynnt sé um að
fólk slasist við að spranga.
„Það er ekkert eftirlit, fólk hefur
verið að gera þetta í áraraðir.
Vestmannaeyingar þekkja þetta
eins og puttann á sér. Það er
kannski eitt slys á ári, í mesta lagi
tvö vegna þessa,“ segir talsmaður
lögreglunnar. „En eitt slys á ári er
auðvitað of mikið. Ég man ekki eft-
ir slysi á Eyjamanni, þetta er yf-
irleitt fólk sem er ekki vant.“
Auðvitað skoðum við málið
Rut Haraldsdóttir, fram-
kvæmdastjóri stjórnsýslu- og fjár-
málasviðs Vestmannaeyja, segir
að reipið hafi verið á þessum
stað árum saman og fá slys hafi
orðið. Fólk sé almennt ekki að
spranga á þessum slóðum án þess
að þekkja til.
„Auðvitað skoðum við málið í
kjölfar á svona alvarlegu slysi. Við
viljum auðvitað bæta merkingar og
öryggi. En við þurfum að skoða
hvernig best væri að gera það. Við
verðum í sambandi við Ástríði
Jónu varðandi það, en hún var með
mjög góðar ábendingar til okkar.“
Rut segir að að þessu þurfi að
huga vegna síaukins fjölda ferða-
manna til Eyja. „Það er kúnst að
spranga.“
Afdrifaríkt sprang í Eyjum
Morgunblaðið/Sigurgeir S.
Hryggbrotin Ástríður Jóna Guðmundsdóttir liggur nú á bæklunardeild Landspítalans eftir að hafa fallið við sprang
í Vestmannaeyjum. Hún segir að ekki sé við neinn að sakast og vill bæta merkingar til að fyrirbyggja fleiri slys.
Hryggbrotin eftir sprang „Ekki við neinn að sakast, þetta var einfaldlega slys“ Bæjaryfirvöld
endurskoða merkingar við Sprönguna „Hefði gert allt vitlaust ef þetta hefði verið barnið mitt“
Börn og ung-
menni í
Vestmanna-
eyjum fá
kennslu í
sprangi hjá
Björgunar-
félagi Vest-
mannaeyja,
sem að auki
hefur um-
sjón með
reipinu í Spröngunni. Adolf
Þórsson, formaður félagsins,
segir að það sem mestu máli
skipti sé að passa upp á að snú-
ast ekki í sprangi. „Svo leggjum
við líka mikla áherslu á hvernig
haldið er um bandið.“ Adolf tel-
ur að það væri þjóðþrifaverk að
bæta merkingar við Sprönguna.
„Fyrir okkur hérna í Eyjum er
þetta eins og að ganga yfir
gangbraut, en glöggt er gests
augað.“
Þarf að bæta
merkingar
GLÖGGT ER GESTS AUGAÐ
Sprang Vinsælt, en
varúðar er þörf.
Ástríður Jóna segir lækna hafa
sagt að hún hafi sloppið nokkuð
vel frá fallinu. „Ég er hrygg-
brotin, með samfallsbrot,
spjaldhryggsbrot og eitt brot á
hryggnum til viðbótar. Það
brotnaði beinflís úr hryggnum
og hún fór að mænunni, en
stakkst sem betur fer ekki í
hana,“ segir Ástríður.
Hún segist hafa lent fyrst á
bakinu, síðan á rassi og að lok-
um hafi höfuðið skollið í jörð-
ina. „Þá fékk ég gífurlega sterk-
an höfuðverk, en ég fann síðan
eiginlega ekkert fyrir honum
vegna þess hvað mér var illt í
líkamanum.“
Endurhæfing bíður Ástríðar
að sjúkrahúsdvöl lokinni, áætl-
að er að það taki 4 - 8 vikur.
„Ég ætla eins fljótt og ég
kemst aftur til Eyja með krökk-
unum mínum. Við eigum eftir að
klára þessa ferð.“
Á eftir að
klára ferðina
SLAPP VEL FRÁ FALLINU