Morgunblaðið - 09.06.2011, Qupperneq 24

24 MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 9. JÚNÍ 2011
✝ GuðríðurHelgadóttir
fæddist í Unaðsdal
á Snæfjallaströnd
3. desember 1923.
Hún lést á hjúkr-
unarheimilinu
Droplaugarstöðum
1. júní síðastliðinn.
Foreldrar henn-
ar voru Helgi Guð-
mundsson bóndi
þar, f. 1891, d.
1945, og Guðrún Ólafsdóttir
húsfreyja, f. 1897, d. 1987. Guð-
ríður átti fimmtán systkini,
Guðmund, f. 1920, d. 1997, Guð-
björn Ársæl Söebeck, f. 1921, d.
1986, Ólaf, f. 1921, d. 2005,
Steingrím, f. 1922, d. 2008,
22.9. 1949, og k.h. Sigurlaug
Daníelsdóttir, f. 6.2. 1877, d.
8.2. 1974.
Börn Guðríðar og Gests: 1)
Guðrún Helga, f. 12.4. 1945,
gift Viðari Þorsteinssyni. Börn
þeirra eru Gestur, Dagmar og
Þorsteinn. 2) Sigurlaug, f.
17.10. 1945. Sonur hennar er
Snorri Guðbrandsson. 3) Fann-
ey, f. 12.9. 1950, gift Páli
Pálmasyni. Synir þeirra eru
Pálmi, Víðir, Torfi og Daníel. 4)
Kristján, f. 11.9. 1952. Fyrri
maki var Jóhanna Leópolds-
dóttir. Börn þeirra eru Leópold
og Þorbjörg. Seinni maki var
Hjördís Matthildur Agnars-
dóttir. Barn þeirra er Katrín. 5)
Heiða, f. 28.9. 1961, gift Jóni
Kára Jónssyni. Synir þeirra eru
Arnór og Kolbeinn. Lang-
ömmubörnin eru 22 á lífi.
Guðríður verður jarðsungin
frá Grensáskirkju í dag, 9. júní
2011, og hefst athöfnin klukkan
13.
Kjartan, f. 1925, d.
1999, Guðbjörgu, f.
1926, Jón, f. 1927,
Sigurborgu Sigríði,
f. 1928, Hannibal, f.
1930, Matthías, f.
1931, Sigurlínu, f.
1932, Hauk, f.
1934, d. 2001, Lilju,
f. 1935, Auðun, f.
1936 og Láru, f.
1938.
Guðríður giftist
14. október 1944 Gesti Krist-
jánssyni, f. 3. nóvember 1910, d.
26. nóvember 2000. Foreldrar
hans voru Kristján Eggert
Gestsson, bóndi í Tungu,
Hörðudal, síðar á Hreðavatni,
Norðurárdal, f. 21.12. 1880, d.
Guðríður tengdamóðir mín,
sem jafnan var kölluð Guja, var
komin af sterkum stofnum í
Djúpinu. Hún var fimmta í röð
sextán barna Guðrúnar og
Helga sem bjuggu á sinni tíð í
Unaðsdal á harðbýlli Snæfjalla-
ströndinni þó bæjarnafnið lýsi
öðru. Frá Unaðsdal sér vítt yfir
Djúpið á fallegum sumardegi og
má vera að nafnið vísi til þess.
Helgi var annálaður dugnað-
arforkur sem jafnframt búskap
sótti björg í Djúpið því margir
voru munnarnir að metta. Guja
var elsta dóttirin og fór því ung
að létta undir með móður sinni
sem átti öll sextán börnin á 18
árum. Enginn gat skorast und-
an vinnu. Börnin komust öll til
fullorðinsára og héldu uppi
merki foreldranna um dugnað
og áræði.
Ég minnist fyrstu ferðar
minnar vestur í Djúp rétt um
1970. Það var glatt á hjalla þeg-
ar Dalsfólkið vitjaði æskustöðv-
anna og hittu fyrir þá sem enn
bjuggu á Ströndinni. Ég minnist
fyrsta kvöldsins er farið var út
að Mýri, næsta bæ við Dal, er
bóndinn Engilbert leiddi mig út
á klöppina fyrir utan bæinn og
sagði: „Hér stendur þú nú á
mörkum hins byggilega heims,
drengur minn.“ Mér ungum
manni upprunnum af Suður-
landi þótti þetta merkileg stund.
Þetta kvöld var spilað á harm-
onikku í stofunni á Mýri og
Guja dansaði við sinn mann,
Gest, og gleðin var við völd.
Óvænt sá ég nýja hlið á annars
hæglátri tengdamóður minni
sem var kunnátta hennar á
dansgólfinu. Síðar komst ég að
því að ung hafði hún mikinn
áhuga á dansi. Hún sagði mér
að á sumrin hefði unga fólkið á
Ströndinni sótt böll tvisvar á
sumri yfir í Leirufjörð að Flæð-
areyri. Þau þurftu að ganga í
fjóra tíma yfir fjallið jafnan að
loknum vinnudegi. Ballið hófst á
miðnætti og dansað var fram á
morgun.
Um tvítugt réðst svo til í
hennar lífi að hún fór sem
kaupakona að Hreðavatni í
Borgarfirði og þar hitti hún
nokkru eldri bóndasoninn
ókvæntan og framtíðin var ráð-
in. Þau Gestur og Guja gengu í
hjónaband 1944 og stofnuðu
heimili í Borgarnesi. Við tók
hefðbundin lífsbarátta í litlu
þorpi á landsbyggðinni sem
fyrst og fremst var þjónustu-
staður við landbúnaðinn í hér-
aðinu og taldist þá vart til vaxt-
arsvæða. Til að sjá fyrir fimm
börnum vann Gestur auk að-
alstarfs hjá KBB við veiðieftirlit
og var framkvæmdastjóri Rækt-
unarsambands Mýramanna um
árabil. Vinnudagurinn var því
langur en Guja var heimavinn-
andi lengst af og bjó eiginmanni
og börnum fallegt heimili í húsi
sem þau byggðu þar sem sér vel
yfir bæinn, líkt og sér frá Un-
aðsdal út á Djúpið.
Á þessum árum var ráðdeild
dyggð umfram annað. Þá dyggð
hafði Guja tileinkað sér og
handlagni hennar við sauma-
skap og útsaum er sterkur vitn-
isburður um það. Síðar vann
hún um árabil á prjónastofu
Borgarness. Þó ekki tæki hún
þátt í starfi verkalýðsfélags brá
hún jafnan skildi fyrir þá sem
stóðu í réttindabaráttu og vildu
leiðréttingu kjara.
Ég þakka Guju fyrir samferð-
ina síðan leiðir okkar og elstu
dótturinnar lágu saman. Síðustu
árin eftir að heilabilun sótti á
voru henni og aðstandendum
erfið. Þungbært er að horfa upp
á þann sjúkdóm færa ástvini af
þessu tilverustigi án þess að
þeir fái að kveðja jarðlífið.
Viðar Þorsteinsson.
Ég stend við stofugluggann
og horfi út á Elliðavatn. Útsýn-
inu úr stofuglugganum mínum
svipar á margan hátt til útsýn-
isins úr sumarbústaðnum ykkar
afa við Hreðavatn, þaðan sem
ég á margar góðar minningar
um þig, amma mín. Í minning-
unni var alltaf sól í sumarbú-
staðnum og skemmtilegast
fannst mér þegar við vorum öll
saman komin þar, þú og afi,
börnin ykkar fimm og við
barnabörnin. Við barnabörnin
fórum út á vatn með afa og
lögðum net og vitjuðum um þau
daginn eftir. Þú tókst við aflan-
um og settir hann í stóran pott
á gömlu kolaeldavélinni. Stuttu
síðar var soðinn silungur borinn
fram ásamt kartöflum og smjöri
og í eftirrétt voru bláber og
krækiber með rjóma sem tínd
voru allt í kringum bústaðinn.
Ég á líka margar góðar minn-
ingar frá páskum í Borgarnes-
inu. Þar var oft mikið fjör þegar
stórfjölskyldan kom saman. Það
hafa án efa verið mikil viðbrigði
fyrir ykkur afa, að fá allan
barnaskarann inn á heimilið. Þið
sem alla jafna vöknuðuð
snemma, fóruð snemma að sofa
og höfðuð alla þá reglu á hlut-
unum sem hægt var að hafa.
Fyrir mér varstu alla tíð mikil
húsmóðir og eldaðir góðan mat
og kunnir allt sem kunna þurfti
hvort sem það tengdist eldhús-
störfum, saumaskap eða annarri
handavinnu.
Einu sinni man ég eftir að ég
átti að gera sængurverasett í
handavinnu í barnaskóla. Þér
fannst saumaskapurinn ekki
upp á marga fiska hjá mér og
áttir ekki orð yfir því hvað ég
kunni lítið til verka. Ég fékk
góða einkunn í handavinnu
þetta árið og þú áttir þinn þátt í
því. Þó þú kappkostaðir að bera
fram góðar veitingar þegar
gesti bar að garði, þá var þér
einnig mikið í mun að ekkert
óhóf væri í einu né neinu. Ég
man aldrei eftir neinu óhófi hjá
ykkur afa enda alin upp á þann-
ig tímum að stundum var
þröngt í búi. Nýtnin og hófsem-
in sem einkenndi ykkur gæti
verið efni í heila bók ef því væri
að skipta og margir mættu taka
sér margt af því sem þið gerðuð
til fyrirmyndar. Hófsemin kom
fram í mörgu og meðal annars
því hvernig þú hugsaðir um
sjálfa þig. Þegar ég spurði þig
eitt sinn að því hvernig þú færir
að því að vera alltaf svona
glæsileg í vextinum, þá svaraðir
þú: „Það er auðvelt, ég borða
aldrei þannig að ég verði södd.“
Oft verður mér hugsað til orða
þinna þegar ég hef óvart farið
yfir strikið.
Stundum fannst mér á þér að
þú hefðir kosið þér annað hlut-
skipti í lífinu en að sinna börn-
um og búi en einhvern veginn
æxluðust hlutirnir svona. Einu
sinni sagðir þú mér í hálfgerðu
gríni að þú hefðir ekki ætlað
þér að eignast börn en svo urðu
þau fimm. Það hefur án efa sett
mark sitt á líf þitt að vera elsta
systirin í sextán systkina hópi
og taka ábyrgð á erfiðum mál-
um strax á unga aldri.
Elsku amma mín, síðustu ár-
in þín voru þér erfið. Ég veit að
þú ert hvíldinni fegin og kveð
þig með þakklæti í huga fyrir
allt það stóra og smáa sem þú
hefur kennt mér í gegnum tíð-
ina.
Dagmar Viðarsdóttir.
Nú hefur „amma í Borgar-
nesi“ , eins og við bræður frá
Hjálmsstöðum kölluðum hana,
lokið sínu hlutverki hér á meðal
okkar og gengur vonandi á vit
nýrra ævintýra hinum megin
með Gesti afa.
Það er fyrst núna á seinni ár-
um þegar ég sjálfur er að verða
grár fyrir hærum að maður átt-
ar sig á því hvað maður er
heppinn að hafa fengið að um-
gangast fólk af þessari kynslóð.
Kynslóð sem í bernsku ólst upp
við lítil fjárráð og mikla vinnu-
skyldu, þröngan húsakost og
ýmiskonar mótlæti en náði samt
svo miklu og góðu út úr lífinu
og kveður okkur sátt við af-
rakstur erfiðisins. Það er því í
höndum okkar afkomenda að
sjá til þess að afrakstur þeirra
starfs verði líka okkar.
Dvöl hjá ömmu og afa í Borg-
arnesi var alltaf heilmikið æv-
intýri því þangað var langt að
fara og skemmtilegur staður
fyrir pjakka að leika sér á.
Minningar um góðar ferðir með
þeim á Hreðavatn, nýtt marmel-
aði að hætti ömmu, labbitúr um
Skallagrímsgarð og ef maður
var sérstaklega heppinn hitti
maður Bjössa frænda. Það þótti
mér merkilegt.
Ég minnist ömmu sem ró-
legrar og yfirvegaðrar konu og
mikillar húsmóður, hjá henni
var alltaf allt hreint og fínt,
matur og kaffi á réttum tímum
og mikill myndarskapur á öllu
sem hún tók sér fyrir hendur.
Hún vildi hafa reglu á hlutunum
og tókst til dæmis ótrúlega vel
að halda aga á okkur krökk-
unum án þess að skamma okkur
eða hvessa sig við okkur. Sumar
af verðmætustu stundunum sem
ég átti með ömmu og afa voru
þegar ég dvaldi einn með þeim
á Hreðavatni nokkra góða sum-
ardaga, minningar sem ekki
tapast á meðan ég hangi.
Ég kveð ömmu með þökkum
og er stoltur af því að vera einn
af afkomendum þeirra hjóna.
Minning um góða konu lifir.
Pálmi Pálsson.
Kveðja frá Snæfjallaströnd
Foreldrar mínir voru leigj-
endur í gamla torfbænum í Un-
aðsdal, hjá Helga og Guðrúnu,
og bjuggu á dyraloftinu í þrjú
ár þar til Helgi flutti í nýbyggt
timburhús sitt árið 1928. Góð
samskipti og vinátta var í sam-
býlinu og var svo æ síðan. Dals-
systkinin komu oft í heimsókn
frá því að þau gátu gengið og
fram á unglingsár og eins eftir
að við fluttum á nýbýlið Lyng-
holt 1936. Guðríður var á barns-
aldri gefin fyrir hannyrðir og
var farin að sauma þarfaflíkur
árin fyrir fermingu. Heiman-
gönguskóli var í lítilli stofu á
Lyngholti 1936-1947. Móðir mín
Salbjörg Jóhannsdóttir ljósmóð-
ir var leiðbeinandi við handa-
vinnu. Hún hafði orð á því í
blaðaviðtali seinna að það hefði
m.a. verið fyrir áhuga og orð
Guðríðar að Jóhann Hjaltason
kennari lét hefja handavinnu-
kennslu. Strákarnir í skólanum
prjónuðu lopapeysur og fleira,
ekki síður en stelpurnar. Guð-
ríður var áhugasöm við að und-
irbúa árlegar jólaskemmtanir á
Lyngholti, á meðan hún var
heima, og einnig skemmtanir
hjá Umf. Ísafold. Eitt sinn voru
Guja og mamma samtímis í leik-
riti á sviðinu í gamla ungmenna-
félagshúsinu Ásgarði. Saman
stýrðu þær söng og leik unga
fólksins. Þakkarverð er vinátta
Guðríðar við móður mína. Í ára-
tugi fóru mörg sendibréf þeirra
á milli og jólakort í um 50 ár.
Margir bjuggu á Snæfjalla-
ströndinni þegar Guja í Dal var
að alast upp í stórum systk-
inahópi. Hún lét ekki sitt eftir
liggja við að hafa forystu um
nytsöm viðfangsefni og fé-
lagsstarf. Í skólanum voru nem-
endur flestir 1938 og voru þá 28
skráðir í skóladagbók. Oft var
fjölmennt við sundlaugina í
Dalsdal á sundnámskeiðum og
útiskemmtunum á sumrin. Nú
dvelur fólk á bæjum og bústöð-
um á sumrin. Ferðaþjónusta er
í Dalbæ og þar er einnig byggð-
arsögusýning Snjáfjallaseturs.
Íbúðarhúsið á Lyngholti er end-
urbyggt og þar er sýning til
minningar um skólahaldið.
Ferðafólk og þeir sem eiga ætt-
ir að rekja til fólks sem eitt sinn
lifði á þessum slóðum getur þar
kynnt sér mannlíf á Ströndinni
fyrir miðja síðustu öld. Minning
lifir. Guðs blessun fylgi minn-
ingu Guðríðar Helgadóttur.
Samúðarkveðjur til afkom-
enda og annars venslafólks.
Engilbert S. Ingvarsson.
Guðríður
Helgadóttir
✝
KRISTBJÖRG JÓNSDÓTTIR
lézt á Landspítalanum Hringbraut föstu-
daginn 3. júní.
Útförin fer fram frá Fossvogskapellu föstu-
daginn 10. júní kl. 13.00.
Fyrir hönd aðstandenda,
Daníel Orri Einarsson.
Við systkinin kveðjum Þórhildi
Halldórsdóttur með þakklæti.
Hún var okkur ævinlega góð og
hlý. Þórhildur var gift Jóni Árna-
syni móðurbróður okkar, fyrr-
verandi skólastjóra Árbæjar-
skóla, sem lést fyrir allmörgum
árum. Um skeið bjuggu báðar
fjölskyldurnar nálægt hvor ann-
arri í Efstasundinu. Mikill sam-
gangur var á milli heimilanna og
við krakkarnir lékum okkur oft
saman. Reyndar var mikið af
barnafjölskyldum í götunni og
margir krakkar í hverju húsi. All-
ir léku sér úti og gatan og garð-
arnir voru okkar leiksvæði. Af
þeim sem þarna voru má nefna
Halldór, Guðbjörn, Hörð, Ívar,
Gústa, Ómar, Ástu, Dódó, Guð-
björgu og Möggu. Þá bjó amma
okkar í Skipasundi og þar hittist
stórfjölskyldan eftir að Jón og
Þórhildur fluttu úr Efstasundinu.
Þórhildur var kennari og
kenndi fjölda barna um ævina.
Hún starfaði lengst af við Lang-
holtsskóla en við systkinin geng-
um öll í þann skóla. Síðustu árin
vann hún á skólasafninu og það
átti vel við hana. Hún lagði alltaf
áherslu á mikilvægi þess að hver
einstaklingur lærði eitthvað nyt-
samlegt og hún fylgdist alltaf vel
með því sem við vorum að gera og
hvatti okkur áfram.
Þórhildur var alltaf kát og
glettin og átti það til að vera dálít-
ið stríðin. En allt var það mein-
laust og nú er það hitt sem við
minnumst frekar, hlýjan og vin-
semdin. Við vottum börnum
þeirra hjóna, Halldóri og Guð-
björgu, og fjölskyldum þeirra
samúð okkar.
Bjarni, Árni, Ingibjörg
Steinunn og Gunnar.
Okkur langar að kveðja Þór-
hildi frænku með fáeinum orðum.
Við systkinin vorum svo heppin
að alast upp í fjölskyldu þar sem
Þórhildur
Halldórsdóttir
✝ Þórhildur Hall-dórsdóttir
fæddist í Þórisholti
í Mýrdal 5. desem-
ber 1928. Hún lést á
líknardeild Landa-
kotsspítala 30. maí
2011.
Útför Þórhildar
fór fram frá Lang-
holtskirkju 8. júní
2011.
mikil og sterk tengsl
voru milli móður
okkar og systra
hennar. Því fengum
við oft að njóta sam-
vista við Þórhildi og
fjölskyldu á ferða-
lögum og við ýmis
tilefni. Við eigum
því margar og góðar
minningar um Þór-
hildi, hún var svo
hjartahlý og
skemmtileg. Síðasta sumar var
haldið ættarmót í Fljótshlíðinni
og þar mætti Þórhildur ásamt
fríðu föruneyti. Stórfjölskyldan
skemmti sér í skoðunarferðum,
meðal annars í skógræktinni við
Múlakot. Í skóginum fyrir utan
Hnotukot fengum við að heyra
ógleymanlegar sögur frá því þeg-
ar Þórhildur og systur hennar
voru unglingar og unnu við skóg-
rækt. Það var greinilegt á öllu að
Þórhildur naut þess að vera í
Fljótshlíðinni og rifja upp gamla
tíma. Ekki vitum við hvað hún
hugsaði þegar hún horfði inn í
Þórsmörkina en það kæmi ekki á
óvart að það hefðu verið minning-
ar um þá tíma er hún og Jón voru
ung og ástfangin í Mörkinni.
Við sendum samúðarkveðjur
til Halldórs, Guðbjargar og fjöl-
skyldna.
Sú rödd var svo fögur, svo hugljúf
og hrein,
sem hljómaði til mín úr dálitlum
runni;
hún sat þar um nætur og söng þar
á grein
svo sólfögur ljóð um svo margt,
sem ég unni,
og kvöld eftir kvöld hóf hún
ástarljóð ein –
ó, ef að þú vissir, hvað mikið hún
kunni.
En fjarri er nú söngur þinn,
sólskríkjan mín,
og sumur þíns vinar hin fegurstu
liðinn.
Hann langar svo oft heim á
Þórsmörk til þín,
hann þráir svo ljóðin og
vornæturfriðinn, –
hann harmar í skógunum
hrjósturlönd sín,
hann hlustar sem gestur á
náttgala kliðinn.
(Þorsteinn Erlingsson)
Katrín, Sigrún, Sólveig
og Halldór Sölvi.
„Á ég að slíta blómin amma?“
Það er einkennilegt hvaða
minningar standa upp úr frá
æskuárunum og rifjast upp á
dögum sem þessum. Það fyrsta
sem kemur upp í hugann er lykt-
in af nýbökuðum kleinum í Ak-
urgerði, afa gamla í hæginda-
stólnum með moggann og þú
dæsandi í eldhúsinu yfir stórum
potti af steikarolíu. „Fáðu þér
kleinur og mjólk, svo er jólakaka
á borðinu.“ Jólakakan smakkað-
ist vel en hún féll alltaf í skugg-
ann af kleinunum.
Mér leið ávallt vel hjá þér
enda hafðir þú óbilandi trú á
Sveinbjörg
Jónsdóttir
✝ SveinbjörgJónsdóttir
fæddist 8. nóvember
1931. Hún lést á
hjúkrunarheimilinu
Garðvangi í Garði
27. maí 2011.
Útför Svein-
bjargar fór fram frá
Innri-Njarðvík-
urkirkju 6. júní
2011.
mér og studdir mig
ávallt. Með þetta í
huga þá líður mér
ekki vel að hugsa til
þess að ég og stelp-
urnar mínar hefð-
um getað heimsótt
þig oftar síðustu ár
enda voru þau þér
erfið. Við höfum
fylgst með þér úr
fjarlægð visna eins
og blómin, aukin
veikindi drógu úr þér allan mátt
og hugurinn átti það til að reika.
Undir það síðasta voru sögurnar
það fyrsta sem við rifjuðum upp
þá sjaldan við hittumst og þær
mun ég alltaf varðveita. Sögurn-
ar af þér sem ungri stúlku í
Stykkishólmi, mömmu í spelk-
um, af fyrstu skrefunum mínum
og því hvernig ég, þá stríðinn
smápolli, hótaði því að slíta
blómin þín.
Ég ætla ekki að slíta blómin
amma, ég mun hlúa að þeim og
minnast þín um aldur og ævi,
elsku amma mín.
Ásgeir Helgi Jóhannsson.