Morgunblaðið - 10.06.2011, Blaðsíða 12

12 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 10. JÚNÍ 2011
SVIÐSLJÓS
Önundur Páll Ragnarsson
onundur@mbl.is
Ný orkusýning verður opnuð í stöðv-
arhúsi Búrfellsvirkjunar á sunnudag
og verður opin í allt sumar. Þar geta
gestir og gangandi fræðst um vatns-
aflsvirkjanir, orkugjafa framtíð-
arinnar, jarðfræði Íslands, orku-
notkun heimilistækja og jafnvel
virkjað sitt eigið vatnsfall.
„Við lögðum áherslu á það við
hönnun sýningarinnar að hún væri
gagnvirk, að fólk hefði tækifæri ekki
eingöngu til að lesa sér til eða hlusta
á heldur að það fengi að prófa. Ein
hugmyndin sem kom út úr því var að
leyfa fólki að stífla vatnsfall og sjá
hvort það nái einhverri orku út úr
vatninu,“ segir Ragna Sara Jóns-
dóttir, talsmaður Landsvirkjunar.
Vatn flæðir þar niður litla brekku
en gestir geta stíflað sprænuna á
þremur stöðum og stýrt vatnsflæði
gegnum tvö stöðvarhús. Á skjá sést
svo orkuframleiðslan og hvernig hún
stemmir við orkuþörf samfélagsins.
Í þeim hluta sýningarinnar er að-
eins einblínt á orkuhlutann, en einn-
ig er farið yfir sögu virkjanagerðar á
Íslandi með tímaási, ljósmyndum og
hreyfimyndum, allt frá Einari Bene-
diktssyni fram til þess er Ómar
Ragnarsson sigldi Örkinni frægu á
Hálslóni.
Stefna á vind- og sólarorku
Ragna Sara segir áhuga útlend-
inga á orkunotkun hér mikinn og
Landsvirkjun fái reglulega fyrir-
spurnir erlendis frá, í kjölfar eldgos-
anna í Eyjafjallajökli og Gríms-
vötnum, um hvort Íslendingar noti
„eldfjallaorku“. Hún segir orku-
ferðamennsku í fæðingu á Íslandi.
„Fyrir Íslendinga er þetta ekki
síður áhugavert vegna þess að við
erum að setja fram upplýsingar um
nýja orkugjafa, til dæmis vindorku
og sólarorku og velta því fyrir okkur
hvort við eigum að skoða það. Þetta
er eitthvað sem Landsvirkjun er að
skoða og ætlar að skoða í auknum
mæli og tengist aukinni áherslu fyr-
irtækisins á nýsköpun,“ segir hún og
vonast eftir þúsundum gesta á sýn-
inguna í sumar.
Skrifstofum í enda stöðvarhússins
hefur verið breytt til að hýsa sýn-
inguna og hefur aðgengi fatlaðra
verið bætt svo allir hafi aðgang.
Morgunblaðið/RAX
Straumurinn taminn Hringur Hafsteinsson, yfirhönnuður sýningarinnar, og Ragna Sara Jónsdóttir, upplýsingafulltrúi Landsvirkjunar, reyna sig við orku-
framleiðsluna. Aðgengi fyrir fatlaða hefur verið stórbætt að stöðvarhúsinu og kemst fólk í hjólastólum nú auðveldlega þangað inn og um húsið.
Snertiskjár Gagarínmenn fínstilla gagnvirkt kort af virkjunum landsins. Í baksýn sést líkan af Búrfellsstöð, sem
smíðað var 1965 en hefur nú verið endurgert og sýnir flæði vatns í gegnum fjallið þangað sem túrbínurnar snúast.
Gagnvirk orkusýning í Búrfellsstöð
 Gestir fá að reyna sig við stíflugerð og miðlun vatns til að anna orkuþörf ímyndaðs byggðarlags
 Fræðsla um virkjanir og orkugjafa framtíðarinnar  Endurbætt líkan frá 1965 af Búrfellsstöð
Hringur Hafsteinsson, yf-
irhönnuður sýningarinnar hjá
hugbúnaðar- og hönnunarfyr-
irtækinu Gagarín, vakti athygli
blaðamanns á líkani af Búr-
fellsvirkjun sem sett var upp
þegar stöðin var ný. Ljósa- og
hreyfibúnaður þess bilaði svo
á áttunda áratugnum og hefur
það ekki verið notað lengi. Það
var tekið aftur fram fyrir sýn-
inguna og endurgert, með ljós-
um og hljóði. Hringur segir
áhuga fólks aftur að aukast á
„raunverulegum“ sýning-
argripum en ekki eintómum
tölvuskjám og gagnvirkum
hugbúnaði, enda mikið til af
honum núorðið.
Endurgerðu
gamalt líkan
NÝTT OG GAMALT
Önundur Páll Ragnarsson
onundur@mbl.is
„Með því að stækka eða byggja sjálf-
stæða virkjun við hliðina á Búrfells-
stöð, er hægt að virkja um 70 mega-
vött með hagkvæmum hætti,“ segir
Helgi Bjarnason, verkefnisstjóri hjá
Landsvirkjun. Yrði þetta 20-30 millj-
arða króna fjárfesting og umhverfis-
áhrif í lágmarki. Sunnlenska frétta-
blaðið greindi fyrst frá þessu í gær.
Almenna verkfræðistofan fer nú
yfir áætlanir frá árinu 1985 um að
reisa viðbót við þá Búrfellsvirkjun
sem nú er. Hún myndi taka það yf-
irfallsvatn sem rennur framhjá stöð-
inni, niður gamla Þjórsárfarveginn
um Tröllkonuhlaup og Þjófafoss.
Sem slík yrði hún þá ekki keyrð á
fullum snúningi jafnstóran hluta árs-
ins og til dæmis Búrfellsstöð sjálf,
sem gengur í um 8.500 tíma á ári.
Jafnast á við Holtavirkjun
Raforkuframleiðslan í viðbótar-
stöðinni yrði líklega á bilinu 400-500
gígavattstundir á ári. Það jafnast
engu að síður á við framleiðslu fyr-
irhugaðrar Holtavirkjunar neðar í
Þjórsá, sem Landsvirkjun hefur
lengi beðið eftir að hefja fram-
kvæmdir við. Nýtingin á viðbótar-
stöðinni yrði mest þegar Sultar-
tangastöð er á fullum snúningi og
rennslið að Búrfelli er í hámarki.
En hví er komið fram með þetta
fyrst núna, en ekki fyrir löngu?
Helgi segir að skömmu eftir að
farið var að huga að þessu á níunda
áratugnum hafi Búrfellsstöð verið
stækkuð úr 210 MW upp í 270. Eftir
það varð minni þörf á þessari viðbót.
Nú þarf meiri orku en ekki er hægt
að stækka gömlu stöðina því að-
rennslisgöng hennar takmarka það.
Átak sem Hörður Arnarson forstjóri
setti af stað innan Landsvirkjunar, í
fyrra, um að nýta sem best orkuna
við núverandi virkjanir, skilaði þess-
ari hugmynd aftur upp á borðið.
Virkja orkuna úr dreggjum Búrfells
Morgunblaðið/Ómar Óskarsson
Afl Ekki þarf ný göng heldur pípu niður hlíðina að nýja stöðvarhúsinu.
 Landsvirkjun skoðar gamlar áætlanir um 70 MW aukastöð við Búrfell  20-30 milljarða framkvæmd
 Segja umhverfisáhrifin í lágmarki og að orkuframleiðslan jafnist á við hina fyrirhuguðu Holtavirkjun
Skannaðu kóðann
og horfðu á frétt
um sýninguna.