Morgunblaðið - 16.06.2011, Blaðsíða 19

MINNINGAR 19
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 16. JÚNÍ 2011
✝ Sigurður Heið-ar Jónsson
fæddist á Akureyri
2. maí 1942. Hann
lést á Sjúkrahúsinu
á Akureyri 7. júní
2011. Foreldrar
hans voru hjónin
Jón Eðvarð Jóns-
son, f. 11.4. 1908, d.
19.1. 1993, og Ingi-
björg Sigurð-
ardóttir, f. 8.12.
1907, d. 18.11. 1996. Systkini
hans eru Eðvarð, Reynir og Að-
albjörg.
Sigurður var tvíkvæntur.
Með fyrri konu sinni Björgu
Guðrúnu Einarsdóttur, f. 31.5.
1943, einaðist hann tvö börn,
Ingibjörgu Lindu, f. 27.1. 1962,
maki Stefán Alfreðsson, f. 25.6.
1959, þau eiga þrjú börn, og
Einar, f. 13.2. 1967, maki Þóra
S. Gylfadóttir, f. 5.10. 1969, þau
eiga fjögur börn. Með Sigfríði
Þorsteinsdóttur, f. 26.2. 1946,
eignaðist hann dótturina Örnu
Ýrr, f. 13.12. 1967, maki Elvar
Árni Lund, f. 29.8. 1975, þau
eiga þrjú börn. Seinni kona Sig-
urðar var Friðgerður Frímanns-
dóttir, f. 4.5. 1943, d. 24.12.
1986. Þeirra börn eru, Bjarni
Heiðar, f. 25.4. 1971, maki Malin
Walfeldt, f. 10.2. 1971, þau eiga
þrjú börn, Baldur Heiðar, f.
15.7. 1977, Bárður Heiðar, f.
29.6. 1979, og Börkur Heiðar, f.
18.11. 1981, maki Eva Ein-
arsdóttir, f. 30.12.
1983, þau eiga eitt
barn.
Eftir hefð-
bundna skólagöngu
lærði Sigurður til
þjóns og starfaði
við það um nokkurt
skeið. Þá lá leiðin í
hjúkrunarnám og
útskrifaðist hann
sem hjúkr-
unarfræðingur árið
1975, og var meðal fyrstu karl-
manna á Íslandi til að ljúka
slíku námi. Árið 1976 fluttist
fjölskyldan til Svíþjóðar þar
sem Sigurður lauk námi í gjör-
gæsluhjúkrun, og starfaði hann
sem slíkur allt til þess að hann
flutti til Íslands eftir lát Frið-
gerðar, konu sinnar 1987. Eftir
heimkomuna réði Sigurður sig
sem skrifstofumaður hjá Heild-
versluninni Amaró og vann þar
meðan heilsan leyfði. Sigurður
tók virkan þátt í menningarlífi á
Akureyri eftir að hann fluttist
aftur heim. Hann var lengi
gjaldkeri Gilfélagsins og kom
að stofnun Populus Tremula.
Árið 2007 greindist Sigurður
með MND-sjúkdóminn. Hann
naut heimahjúkrunar þar til
hann fluttist í Dvalarheimilið
Hlíð þar sem hann bjó þar til
hann lést.
Útför Sigurðar fer fram frá
Akureyrarkirkju í dag, 16. júní
2011, og hefst athöfnin kl. 13.30.
Það var sólskin og sunnan-
vindur – Gildagurinn fyrsti.
Fólk dreif að úr öllum áttum til
að skoða hin nýuppgerðu hús í
Grófargili sem áttu að verða
umgjörð um lifandi listastarf-
semi á Akureyri. Mörgum lék
forvitni á að sjá hvernig til hefði
tekist enda fyrirætlanir bæjar-
yfirvalda umdeildar eins og allt-
af um slík mál og margvíslegar
tröllasögur sagðar um kostnað
sem ekki áttu við rök að styðj-
ast. Þar sem ég var þá í forsvari
fyrir þessi mál setti ég mig ekki
úr færi að skýra þau fyrir
áhugasömum.
Það var á þessum fagra degi
sem Sigurður Jónsson gekk í
hópinn og hóf að spyrja mig ná-
kvæmlega út í þetta allt. Ég
þekkti hann ekki þá en kann-
aðist við hann í sjón. Hann var
fremur lágvaxinn en fríður og
fyrirmannlegur og hafði hljóm-
þýða rödd. Mér féll hann strax
vel í geð og allt sem hann hafði
til málanna að leggja þótti mér
yfirvegað og skynsamlegt. Þá
var hann nýkominn heim eftir
margra ára dvöl í Svíþjóð, ein-
stæður faðir með þrjá unga syni,
eftir fráfall eiginkonu hans.
Hann mátti því heita lífsreyndur
maður þegar hér var komið
sögu. Frá þessum degi hefur
samtal okkar ekki slitnað þar til
nú að komið er að leiðarlokum.
Hér er ekki rúm né tilefni til
að rekja Gilsöguna. En hitt er
rétt að tíundi áratugur síðustu
aldar var gróskutími í menning-
armálum á Akureyri. Og einn
mesti happafengur þeirrar gras-
rótarhreyfingar sem stóð að því
að búa til Listagilið var að fá
Sigurð Jónsson í forystu hennar.
En þar var hann allt í öllu,
stjórnaði fjármálum og fram-
kvæmdum af festu og röggsemi.
Síðast en ekki síst var hann
frumkvöðull og skipuleggjandi
eftirminnilegra ljóðahátíða sem
haldnar voru í Gilinu ár eftir ár.
Í þessu starfi eignaðist hann
marga góða vini sem mátu hann
mikils og voru honum mikils
virði. Allt þetta linnulausa sjálf-
boðastarf sem hann sinnti til
hliðar við hið eiginlega brauð-
strit veitti honum lífsfyllingu og
ánægju. Sérstaklega held ég að
honum hafi þótt gefandi að
vinna með ungu fólki og laða
það til samstarfs í verkefnum
Gilfélagsins. Margt eitt kvöld og
margan dag áttum við saman
góðar stundir sem nú ber að
þakka fyrir. Það var gaman að
fara með Sigurði á „fund með
frjálslyndum“ því hann var orð-
heppinn og málsnjall og það
vafðist ekki fyrir honum að
kasta fram hnyttinni vísu þegar
sá gállinn var á honum. Ágæt
kvæði orti hann líka um alvarleg
efni.
Sigurður Jónsson var vinsæll
maður, prúðmenni, smekkmaður
á listir og mannasiði. Að upplagi
var hann alvörumaður með skýr
prinsipp í lífinu, skoðanafastur
og rökfastur þegar rædd voru
þjóðfélagsmál. Ævinlega hér eft-
ir þegar ég heyri góðs jafnaðar-
manns getið mætti mér koma í
hug vinur minn Sigurður Jóns-
son því aldrei hvikaði hann frá
réttlátum málstað. Og nú hefur
hinn illvígi sjúkdómur sem herj-
að hefur á Sigurð lagt hann að
velli. Hann hélt reisn sinni til
dauðadags.
Við Aðalheiður, Guðrún Ásta
og Rannveig sendum börnum
Sigurðar og vandamönnum inni-
legar samúðarkveðjur. Minning
um góðan dreng lifir í hjörtum
okkar.
Þröstur Ásmundsson.
Við Sigurður ólumst upp á
norðurbrekkunni á Akureyri,
þar sem lóðir foreldra okkar
lágu saman og var samgangur
því mikill.
Þar sem aldursmunur var á
okkur Sigga var vinahópur hans
annar og leiðir okkar skildi um
sinn.
Árið 1963 var hinn vinsæli
Sjalli opnaður og fórum við
Siggi að vinna við framreiðslu-
störf þar. Hann hóf fljótt að
nema þjóninn og starfaði við það
í nokkur ár, bæði á Akureyri og
Reykjavík.
Þar sem undirritaður var far-
inn að starfa sem sölumaður hjá
fjölskyldufyrirtækinu Amaro var
ég töluvert á ferðinni fyrir sunn-
an og hittumst við þar af leið-
andi reglulega og héldum vinátt-
unni og þeirri ánægju að hitta
hvor annan.
Eftir að Siggi kynntist Fríðu
seinni konu sinni sem var hjúkr-
unarkona tók félaginn vinkil-
beygju og innritaði sig í Hjúkr-
unarkvennaskólann. Hann
óskaði fljótt eftir að fá inni á
heimavist hjúkrunarnema, en
var hafnað vegna kyns. Hann
vísaði þá til jafnréttis og var að
lokum boðinn velkomin á vistina.
Að námi loknu hér heima fluttist
fjölskyldan til Svíþjóðar þar sem
Siggi hóf framhaldsnám í hjúkr-
unarfræðum, og starfaði hann
þar í nokkur ár þar á eftir. Öll
þau ár sem Siggi, Fríða og syn-
irnir Bjarni, Baldur, Bárður og
Börkur bjuggu þar heimsóttum
við hjónin þau á hverju ári eftir
vinnuferðir í Evrópu.
Í hverfinu sem þau bjuggu í
var gufubað sem okkur Sigga
fannst notalegt að fara í, slaka á
og spjalla, með smátár í glasi.
Eftir að Fríða lést eftir erfið
veikindi árið 1986 bauð ég vini
mínum starf hjá Amaro heild-
verslun sem hann þáði vegna
þessara breyttu aðstæðna, og
hóf þar störf árið 1987.
Það var mikill fengur að fá
Sigga inn í fyrirtækið á þessum
tímamótum þar sem við vorum
að hefja stórsókn inn á hótel- og
veitingamarkaðinn, ásamt efl-
ingu á smásölumarkaðnum. Að
auki var fyrirtækið tölvuvætt og
sá Siggi um þau mál að miklu
leyti, enda afar nákvæmur mað-
ur.
Þau rúmu tuttugu ár sem
samstarf okkar í fyrirtækinu
varaði unnum við sem einn mað-
ur og bar aldrei skugga þar á.
Vegna veikinda Sigga lét hann
af störfum vorið 2008.
Ég kveð þig kæri vinur með
söknuð í hjarta.
Við hjónin sendum börnum,
barnabörnum, systkinum og
fjölskyldum þeirra okkar inni-
legustu samúðarkveðjur.
Kristján Skarphéðinsson
og Marta Þórðardóttir.
Vorið 1998 hafði samband við
mig maður frá Akureyri og innti
mig eftir því hvort ég væri
reiðubúinn að taka saman dag-
skrá fyrir menningarhátíðina
„Listasumar“, þar sem ég myndi
opna fyrir gestum „heim ljóðs-
ins“.
Þetta fyrsta samtal okkar
Sigurðar Jónssonar vakti strax
hjá mér þá hugmynd, að hér
væri óvenjulegur maður á ferð.
Undirbúningurinn að „heimi
ljóðsins“ sem fylgdi í kjölfarið,
sannfærði mig æ betur um að
svo væri. Og hann varð upphaf
að djúpri vináttu, sem ég hef
alla tíð metið mikils.
Sigurður var um margt ein-
stæður persónuleiki. Fyrir utan
að vera einn sannasti ljóðaunn-
andi sem ég hef kynnst var
hann einstaklega fágaður og fal-
lega hugsandi maður.
Hann var málræktarmaður, í
bestu merkingu orðsins. Það var
unaður að eiga við hann sam-
ræður, ekki aðeins um leynda
heima ljóðsins, heldur líka um
aðra hulda dóma mannlegs lífs.
Hann hafði lifandi áhuga fyrir
öllu sem varðaði fegurð lífsins.
Þær stundir sem við, vinir hans,
áttum með honum voru dýrmæt-
ar og ég er ekki frá því að þær
hafi gert okkur að betri mönn-
um. Þetta átti jafnt við um
fyrstu fundi mína með Sigurði,
sem tengdust „heimi ljóðsins“
fyrir 13 árum, og síðasta fund-
inn sem ég átti með honum á
hjúkrunarheimilinu á Akureyri,
fyrir fáeinum vikum.
Sigurður minnti mig oft á frá-
sagnir af Erlendi í Unuhúsi.
Þótt þeir væru vissulega ólíkir í
útliti fannst mér eins og þeir
hefðu líkan mann að geyma. Orð
Þórbergs um þann mikla vel-
gjörðarmann íslenskrar menn-
ingar, sem Erlendur var, að
hann hafi verið „fágætur maður
að gáfum og mannkostum“ eiga
vel við Sigurð. Kannski var þó
Sigurður, vinur minn, aldrei jafn
stór í sniðum og eftir að hann
veiktist af sjúkdómnum, sem að
endingu dró hann til dauða. Það
var mikil lífsreynsla fyrir okkur
sem eftir lifum að fylgjast með
því af hve miklu æðruleysi hann
tók þessum válega gesti. Þar
birtust mannkostir og sálar-
styrkur Sigurðar með óvenju-
lega fögrum hætti.
Eftir að við Sigurður opnuð-
um „heim ljóðsins“ í fyrsta sinn
í Deiglunni á Akureyri forðum
daga, færði hann mér að gjöf
listaverk eftir snillinginn Jón
Laxdal, sem var byggt á mis-
munandi þýðingum á ljóði eftir
þýska skáldið Rainer Maria
Rilke. Í lítilli kveðju sem fylgdi
með, nefnir Sigurður að þessi
gjöf verði tæpast talin „rausn-
arleg nú um stundir“ en bætir
síðan við að þetta sé „gjöf sem
aðeins er hægt að gefa þeim
sem unna hinum sönnu verð-
mætum“. Allar gjafir Sigurðar
voru í þessum anda. Þær tengd-
ust ávallt hinum „sönnu verð-
mætum“ lífsins. Og fegursta
gjöfin var hann sjálfur, þessi
sérstæði fagurkeri og vinur
ljóðsins.
Mér finnst vont að hugsa til
þess að við skulum ekki framar
eiga samleið um ljóðheima. En
um leið er ég þakklátur fyrir að
hafa fengið að ganga með Sig-
urði Jónssyni spölkorn um þessa
undraveröld sem við mátum
báðir mikils. Það var gjöful og
dýrmæt reynsla.
Ég votta börnum Sigurðar og
öðrum nánum aðstandendum
dýpstu hluttekningu.
Og ég veit að ég tala fyrir
munn margra, kæri vinur, þegar
ég segi að þín mun verða sárt
saknað.
Arthúr Björgvin
Bollason.
Siggi – mikið skelfilega sakna
ég þín.
Það voru engin takmörk fyrir
því hvað við gátum kjaftað eftir
að við loksins kynntumst. Á tí-
unda áratugnum þegar miðaldra
gæi, lágvær en einbeittur á vín-
rauðum jakkafötum og með
kringlótt gleraugu fór að láta til
sín taka á félagsfundum í Gil-
félaginu með svo beinskeyttum
fyrirspurnum og hnitmiðuðum
ábendingum að framhjá varð
ekki horft.
Milli okkar varð fljótt kunn-
ingsskapur sem hverfðist um
skáldskap og aðrar listir, en
þróaðist á fáum misserum í vin-
áttu. Vináttu sem með árunum
varð dýpri, hlýrri og einlægari
en ég hef átt við aðra menn.
Og öll þessi kjaftakvöld og
-dagar gegnum árin þar sem
ekkert var okkur óviðkomandi
og enduðu um helgar á Café
Karólínu í reykjarkófi, djúpum
bjórglösum og rjúpu. Þurftum
samt með tímanum ekkert á því
að halda að vera kenndir til að
tala saman í fullum trúnaði og
gráta hvor á annars öxl. Sem við
svikalaust gerðum þegar á
þurfti að halda. Þú – þetta eld-
klára ljúfmenni með þína miklu
fortíð – gafst mér meira en mér
bauðst nokkru sinni færi á að
endurgjalda. Og svo veit ég að
er um fleiri.
Haustið 1998, þegar þú varst
orðinn allt í öllu í Listagilinu,
var að þínu frumkvæði gengin
fyrsta Ljóðagangan í eyfirskum
skógi. Ári síðar steigstu á trjá-
stúf og fluttir kvæðið Haust-
skógur, eftir Rúdólf Rósenberg
– hliðarsjálfið sem þú beittir
löngum fyrir þig og lést jafnvel
gefa út bók. Þetta kvæði reynd-
ist bera í sér spá um það sem
koma skyldi ásamt leiðbeining-
um. Því lýkur svona:
hve léttbært er ei lífsins haust og
laust við sorg og trega
er litaskrúð í blaðverkinu blindar
augu mín
og máttur lífsins virðist ætla að
vara eilíflega
í vinafjöld þótt hausti að við leiki,
ljóð og vín
Kjarni málsins semsagt.
Populus tremula var stofnað
haustið 2004. Enginn okkar, sem
tekið hafa þátt í því starfi, er
samur eftir. Drjúgur þáttur í
hversu gjöfult allt það hefur
verið og er, byggist á þeirri
staðreynd að í því félagi hefur
kynslóðabil ekki þekkst. Þótt
aldursmunur sé nægur til að
kynslóð eða tvær gætu hæglega
skilið að hina elstu og yngstu,
hefur ávallt ríkt jafnræði og
virðing. Gagnkvæm. Það er þér
að þakka, sem hafðir þennan
eiginleika að umgangast aðra án
fordóma eða fyrirfram gefinna
forsendna. Af einskærum áhuga
á öðru fólki. Áhuga á lífinu.
Dauðadóminn hlaustu sjálfur
fyrir fáum árum. Þessi misseri
sem liðið hafa síðan hafa verið
samfellt námskeið í því hvernig
lifa má með reisn – sigur andans
yfir efninu. Skilur okkur hin nú
eftir harmi slegin en stolt.
Af öllu því sem hent hefur
mig um dagana er það að hafa
eignast þig að vini eitt hið allra
besta. Öllum sem syrgja færi ég
samúðarkveðjur; BHS og börn-
um þínum öllum votta ég dýpstu
samúð, afkomendum nær og
fjær, ættingjum, félögum og vin-
um. Polulusgenginu.
Innilegar þakkir öllum þeim
sem gerðu þér kleift að bera
höfuðið hátt til hinsta dags.
Takk fyrir allt, minn kæri
vinur.
Aðalsteinn Svanur
Sigfússon.
Við kynntumst þegar þú
kvaddir vin. Þú hélst honum há-
tíð með ljóðum og tónlist undir
yfirskriftinni „Hví eru næturnar
nafnlausar?“ Svona var þinn sið-
ur: þú hélst látnum vini hátíð.
Þangað má rekja upphafið að
Blæasparkvæðinu og undarlegri
veislu, ótal stundum áttmenn-
inga við að brasa upp myndlist-
arsýningum, tónleikum, bók-
menntakvöldum og öðru því sem
vildi fá að blómstra í kjallaran-
um. Þar máttu allir vera, þetta
vildir þú. Þar máttu allir sýna
og allir sjá. Þar mátti líka gefa
út bækur og ein þeirra var þín
eigin. Með „perluköfurum“ og
„gengnum vinum“ fann maður
samhljóm. Mest um vert þótti
mér hins vegar þegar þú vaktir
upp Dúínó-tregaljóðin, með
ógleymanlegum haustlestri:
Sýndu, hve hlutur sæll getur orð-
ið, hve saklaus og okkar,
hve jafnvel harmurinn sár heimtar
að taka á sig mynd,
gagnast sem hlutur og deyja inn í
hlut, fyrir handan
sæll og hann fiðluna flýr. Og hlut-
irnir, þessir sem lifa
af fallvelti, skilja þitt lof og búast
við björgun
í hverfulleik sínum af okkur sem
hverfulast erum.
Þeim viljum við breyta, nei eigum,
í ósýnilegu hjarta
í – óendanlega í okkur! Hver sem
við kunnum að vera.
(Rainer Maria Rilke.)
Síðast þegar við hittumst var
sjúkdómurinn búinn að tæra
nokkurn veginn allt nema höf-
uðið. Hugur þinn skýr og málið
líka, ennþá neisti í augum. Þú
þurftir reyndar ekkert meira til
að geta hlegið eða sagt sögur.
Veikindin virtust ekki vera til:
bara aðdáunarvert æðruleysi.
Eftir spjall um fortíð og fram-
tíð, allt og ekkert, sagðirðu mér
af manni sem hafði heimsótt þig
og þagað með þér um hríð. Það
hafði þér þótt vænt um. Svo
þögðum við báðir í óratíma. Og
um stund mátti halda að þessi
lokafundur yrði tilgerðarleg
skandinavísk raunsæisvella.
Þangað til við hlógum að því að
þú varst orðinn að lifandi brjóst-
mynd af sjálfum þér.
Talandi um styttur. Ég man
að þú áttir þér draum um fagurt
mannlíf, orðinn 65 ára gamall og
bundinn við hjólastól. Við ræðu-
höld á borgarafundi baðstu sam-
ferðamenn um að draga úr ólát-
um um verslunarmannahelgi, en
fá þess í stað fegurð og gleði
upp á borð.
Mér fannst þessi málstaður
barnalegur þá, en ég er ekki
lengur viss. Við breytum
kannski ekki verslunarmanna-
helginni, en skilum samt af okk-
ur lífi sem getur falið í sér feg-
urð og gleði. Þess háttar áhrif
hafðir þú, Sigurður Heiðar Jóns-
son. Þú varst baráttumaður,
með einlægni og alúð í vopna
stað. Þar fyrir utan áttirðu í fór-
um þínum fyrirgefningu og um-
burðarlyndi. Betri mannkosti er
ekki hægt að finna meðal vina.
Hjálmar Stefán
Brynjólfsson.
Sigurður Heiðar
Jónsson
✝
Okkar innilegustu þakkir til allra sem sýndu
okkur samúð og hlýhug við andlát og útför
elskulegs sambýlismanns míns, föður,
tengdaföður, bróður, mágs, afa og langafa,
JÓNS TRAUSTA JÓNSSONAR,
Njarðargötu 7,
Reykjanesbæ.
Sérstakar þakkir til starfsfólks og lækna á Landspítalanum
við Hringbraut.
Guð blessi ykkur öll.
Hrefna Steinunn Kristjánsdóttir,
Páll Janus Jónsson,
Jón Kristbjörn Jónsson, Elísabet Stefánsdóttir,
Katrín Líney Jónsdóttir, Ólafur Halldórsson,
Halldór Traustason, Eydís Þórsdóttir,
Eiríkur K. Þorbjörnsson, Svanhildur Þengilsdóttir,
Hulda María Þorbjörnsdóttir, Bergþór Sigfússon,
Kristbjörn Þór Þorbjörnsson, Guðríður Ingvarsdóttir,
Birna Rut Þorbjörnsdóttir, Sverrir Þorgeirsson,
Ágúst Þ. Þorbjörnsson, Ragnhildur Geirsdóttir,
Ásta Jónsdóttir, Garðar Kristjánsson,
barnabörn og barnabarnabörn.
✝
Elskuleg móðir okkar, tengdamóðir, amma
og langamma,
ÓLAFÍA SIGRÍÐUR GUÐBERGSDÓTTIR,
Sléttuvegi 13,
Reykjavík,
lést á Landspítalanum við Hringbraut laugar-
daginn 4. júní.
Jarðarförin hefur farið fram í kyrrþey að ósk hinnar látnu.
Steinar Berg Ísleifsson, Ingibjörg Pálsdóttir,
Ólafur Ísleifsson,
Alma Ísleifsdóttir, Þór Hreiðarsson,
Guðbergur Ísleifsson,
barnabörn og barnabarnabörn.