Morgunblaðið - 27.06.2011, Blaðsíða 32

MÁNUDAGUR 27. JÚNÍ 178. DAGUR ÁRSINS 2011
VEÐUR » 8 www.mbl.is
5 6 9 1 1 0 0
Ritstjórn: ritstjorn@mbl.is
Auglýsingar: augl@mbl.is
Áskrift: askrift@mbl.is | sími 5691100
mbl.is: netfrett@mbl.is
Í LAUSASÖLU 399 ÁSKRIFT 4390 HELGARÁSKRIFT 2750 PDF Á MBL.IS 2550
1. Jennifer Aniston fær sér fyrsta …
2. Braust inn og barði húsráðanda
3. 5 atriði sem þú vissir ekki um …
4. „Hurðinni skellt á okkur“
»MEST LESIÐ Á mbl.is
FÓLK Í FRÉTTUM
 Selma Guðmundsdóttir píanóleik-
ari og Sigrún Eðvaldsdóttir fiðluleik-
ari eru á tónleikaferðalagi um Kína.
Fyrstu tónleikarnir fóru fram á föstu-
dag í Tianjin og munu þær ferðast
víða. 8. júlí halda þær tónleika í Nat-
ional Centre for the Performing Arts í
Peking. Sökum hönnunarinnar er það
í daglegu tali kallað eggið.
Ljósmynd/Jeffrey Chen
Sigrún og Selma í
tónleikaferð um Kína
 Kvikmyndahá-
tíðin í Karlovy
Vary í Tékklandi
hefst í vikunni.
Hún er ein þekkt-
asta hátíðin sem
fram fer í júní og
verður leikarinn
John Malkovich
heiðursgestur þar
í ár. Á Írlandi verður Galway-
kvikmyndahátíðin þar sem m.a. stór-
leikarinn Martin Sheen hefur boðað
komu sína. »28
Frægir mæta á kvik-
myndahátíðirnar
 Nýjasta plata tónlistarmannsins
Bon Iver, nefnd eftir honum sjálfum,
kom nýverið út og hefur hlotið góða
dóma. Á plötunni má finna tíu lög, en
hvert og eitt veitti söngvaranum inn-
blástur á ákveðnum
stað. Lögin fjalla
um lífið, hve mikið
álag getur fylgt
því og hvað það
getur valdið
miklum von-
brigðum.
»27
Falleg hljóðfæri
og leynd sorg
Á þriðjudag N og NA 8-15 m/s, hvassast við A-ströndina og NV-
lands. Rigning á N- og A-landi. Hiti 5 til 15 stig, hlýjast S-lands.
Á miðvikudag Minnkandi norðlæg átt, en hæg breytileg átt suð-
austantil á landinu. Rigning með köflum, en stöku skúrir S-lands.
SPÁ KL. 12.00 Í DAG Norðlæg átt, 8-15 m/s, en hægari NA-lands.
Rigning með köflum um austanvert landið, skýjað og úrkomulítið
NV-lands, en annars bjartviðri. Hiti 6 til 14 stig, hlýjast SV-lands.
VEÐUR
Spánverjar hömpuðu Evr-
ópumeistaratitli leikmanna
U21 árs og yngri en Evr-
ópumótinu lauk í Danmörku
á laugardagskvöldið. Spán-
verjar sýndu og sönnuðu að
þeir voru með besta liðið en
þeir báru sigurorð af Sviss-
lendingum í úrslitaleik í Ár-
ósum, 2:0. Þetta er þriðji
Evrópumeistaratitill Spán-
verja en Ítalir hafa unnið
hann oftast. »7
Spánverjar sýndu
að þeir eru bestir
Haraldur Franklín Magnús úr Golf-
klúbbi Reykjavíkur og Tinna Jóhanns-
dóttir úr Keili fögnuðu sigri á Síma-
mótinu í golfi á
Hvaleyri í Hafn-
arfirði í gær en
mótið er hluti af
Eimskips-
mótaröðinni.
Haraldur
hafði betur í
bráðabana
við Guð-
mund Ágúst
Krist-
jánsson, GR.
»2
Haraldur og Tinna fögn-
uðu sigri á Hvaleyri
KR-ingar gefa ekkert eftir í topp-
baráttu Pepsi-deildarinnar í knatt-
spyrnu en þeir lögðu Grindvíkinga,
3:0, suður með sjó í gærkvöld og
endurheimtu fjögurra stiga for-
skot í deildinni. Valur náði að knýja
fram sigur gegn Víkingi á ögur-
stundu á heimavelli sínum en leik
Fylkis og Þórs í Árbænum lyktaði
með jafntefli. »3-5
KR-ingar eru áfram á
sigurbrautinni
ÍÞRÓTTIR | 8 SÍÐUR
Skannaðu
kóðann með
símanum þínum
og fylgstu með
veðrinu á
Helgi Bjarnason
helgi@mbl.is
Meira en 500 ára gamall taflmaður
er fundinn við fornleifauppgröft á
Gufuskálum. Er þetta væntanlega
peð úr tafli sem vermenn hafa stytt
sér stundir við í landlegum. Fyrir
þremur árum fannst kóngur úr
þessu sama tafli, þegar grafið var í
annarri verbúð á Gufuskálum.
Fornleifafræðingar frá Fornleifa-
stofnun Íslands og Cuny-háskóla í
New York hafa lokið uppgreftri
sumarsins í verbúðahólunum við
Gufuskálavör á Snæfellsnesi. „Við
gátum ekki grafið inn í nein mann-
virki en ég ræð af staðsetningu
þeirra og þeim munum sem fundust
að þetta hafi verið sjóbúðir,“ segir
Lilja Björk Pálsdóttir fornleifafræð-
ingur, sem stjórnaði uppgreftrinum.
Upp komu ýmsir áhugaverðir
gripir. Lilja nefnir brotinn kopar-
pinna með útskorinn haus, tálgaða
taflmenn eða tappa úr ýsubeini og
perlu úr rafi. Það vakti hins vegar
mestu ánægju fornleifafræðinganna
að finna taflmann sem renndur er
úr beini, hugsanlega hvalbeini.
Hann er væntanlega peð úr sama
tafli og kóngur sem fannst í öðru
húsi við uppgröft sem Lilja stjórn-
aði 2008. Þá var hún eins og nú
að bjarga upplýsingum úr
sjávarrofi. Hún setti ein-
mitt fram þá ósk í sam-
tali við Morgunblaðið við
upphaf rannsóknarinnar í
sumar að fleiri taflmenn
myndu finnast. Peðið kom
upp úr ruslalagi sem vitað
er að er talsvert eldra en
frá byrjun 15. aldar.
„Mér finnst þessir fín-
gerðu gripir benda til
þess að hér hafi verið eitt-
hvað meira en verbúðir,
jafnvel að búið hafi verið hér allan
ársins hring,“ segir Lilja og vísar til
þess hversu langt er frá verbúð-
unum að bæjarhólnum þar sem
Gufuskálar stóðu.
„Við erum búin að fá betri mynd
af mannvirkjunum og séð að þau
eru mismunandi. Við munum skoða
það hvort þetta er munur milli
byggingartíma eða jafnvel áhrif
frá mismunandi lands-
hlutum,“ segir Lilja.
Miklum upplýsingum
var safnað í þær þrjár vikur
sem uppgröfturinn stóð yfir.
Lilja segir að svo mörg
mannvirki séu þarna að
hún hafi daglega fundið ný
verkefni sem áhugavert
væri að fást við. Upp-
blástur og sjávarrof eyði-
leggja minjar á hverju ári.
Í haust byrja sérfræðing-
arnir að vinna úr upplýs-
ingunum og greina munina sem
fundust.
Verðskuldar rannsóknir
Lilja er staðráðin í að halda Gufu-
skálarannsókninni áfram á næsta
ári. „Ég mun reyna að fá fjármagn
til að gera sem mest. Mér finnst
staðurinn verðskulda það,“ segir
hún og bætir við að þótt Gufuskála-
vör sé þekktur staður og hafi verið
mikilvæg verstöð, sé lítið vitað um
einstök mannvirki og notkun þeirra.
Peð bætist í 500 ára gamalt tafl
 Fornleifafræðingnum varð að ósk sinni  Fann kóng úr tafli
í verbúðum fyrir þremur árum og peð úr sama tafli í sumar
Morgunblaðið/Helgi Bjarnason
Opinn dagur Skúli Alexandersson, fyrrverandi alþingismaður, vitjaði fornleifafræðinganna þegar þeir efndu til opins dags á minjasvæðinu við Gufuskála-
vör. Hann vísaði Lilju Björk Pálsdóttur og Adolf Friðrikssyni á ýmsar minjar. Fjöldi mannvirkja er til minja um þessa miklu verstöð.
Tafl Kóng-
urinn í taflinu
fannst 2008.
Peðið Rennda peðið er væntanlega
úr taflinu og tálguðu hlutirnir gætu
verið menn úr öðru tafli.