Morgunblaðið - 28.06.2011, Qupperneq 1
Þ R I Ð J U D A G U R 2 8. J Ú N Í 2 0 1 1
Stofnað 1913 149. tölublað 99. árgangur
AÐSTOÐAR
FÓLK VIÐ AÐ
NÁ ALLA LEIÐ
VINIR Í
EILÍFRI
HLJÓÐPRUFU
ÍSLENSKAR
MYNDIR Á
EINUM STAÐ
PÉTUR BEN OG EBERG 32 ATHAFNAKONUR 29ÞREKÞJÁLFARI 10
Bjarni Ólafsson
Ómar Friðriksson
Tólf mánaða verðbólga í júní er ríflega 4,2 prósent,
samkvæmt nýjum tölum frá Hagstofunni. Vísitala
neysluverðs hækkaði um 0,50 prósent í mánuðin-
um og hefur hækkað um 3,49 prósent það sem af
er ári. Hraði verðbólgunnar fer vaxandi og hefur
ekki verið meiri frá því í ágúst í fyrra. Verðbólga
er mun meiri en spár gerðu ráð fyrir í fyrra. Þann-
ig spáði OECD 1,8 prósenta verðbólgu í ár og í
frumvarpi til fjárlaga fyrir árið 2011 var spáð 3,5
prósenta verðbólgu á árinu.
Tólf mánaða verðbólga er, eins og hugtakið ber
með sér, hækkun neysluverðsvísitölu síðustu tólf
mánuði. Á tímabilinu júní til september í fyrra var
mánaðarverðbólga mjög lítil eða jafnvel neikvæð,
vísitalan lækkaði. Þessir mánuðir fara að detta úr
tólf mánaða verðbólgutölunum og því má búast við
umtalsverðri hækkun tólf mánaða verðbólgu jafn-
vel þótt mánaðarhækkun næstu mánuði verði hóf-
leg.
Ef gert er ráð fyrir að verðlag hækki um 0,4
prósent að meðaltali á mánuði næstu sex mánuði
verður tólf mánaða verðbólga í desember komin í
6,0 prósent í árslok. Þetta undirstrikar hve litlar
hækkanir þurfa að vera næstu mánuði til að verð-
bólga fari langt upp fyrir 2,5 prósenta verðbólgu-
markmið Seðlabankans og spár opinberra aðila
fyrir árið.
Vaxandi hraði verðbólgunnar
Morgunblaðið/Jim Smart
Dýrt Kjöt og kjötvörur hafa hækkað
um 6,9% frá því í seinasta mánuði.
Tólf mánaða verðbólga komin vel yfir markmið
Seðlabanka og mun hækka enn á næstu mánuðum
MMeiri verðbólga »16
Steypireyðar leggja gjarnan leið
sína til Íslands yfir sumartímann og
undanfarið hafa ferðamenn við
Skjálfanda getað barið augum þess-
ar stærstu skepnur sem nokkurn
tíma hafa lifað á jörðu. Mikið líf er í
flóanum og samkvæmt hvalaskoð-
unarfyrirtækjum á Húsavík má
ætla að allt að níu steypireyðar hafi
svamlað þar í djúpinu síðustu daga.
Að sögn heimildarmanns Morg-
unblaðsins, sem sigldi um Skjálf-
anda á sunnudag, brutust út mikil
fagnaðarlæti meðal þýskra ferða-
manna í hvalaskoðun þegar þessi
mikilfenglega steypireyður sýndi
sporðinn. Eflaust hafa þeir fundið
til smæðar sinnar gagnvart nátt-
úrunni, enda getur steypireyður
náð allt að 30 metra lengd.
Tungan í steypireyði vegur álíka
og fíll og hjartað er á stærð við bíl,
en þrátt fyrir stærðina nærist þessi
skepna á smæstu lífverum sjávar,
svifi og átu. Krían, sem er heldur
smærri skepna, sá sér leik á borði
og fylgdi risanum eftir í von um að
nærvera hans væri ávísun á æti.
Morgunblaðið/Sigurður Ægisson
Stingur sér Talið er að um 700-1000 steypireyðar syndi með Íslandsströndum á sumrin. Margt er hinsvegar á huldu um lífshætti þessara merkilegu dýra.
Risar jarðar svamla
um Skjálfandaflóa
Íslenskar sjúkra-
stofnanir aug-
lýsa nú í auknum
mæli eftir er-
lendum læknum
á sama tíma og
íslenskir læknar
flýja land. Góð
reynsla er af ind-
verskum læknum á Akureyri. Þá
starfa hérlendis þó nokkrir pólskir
læknar. Landlæknir segir mikil-
vægt að tryggja að læknarnir hafi
tilskilin leyfi en embættið fer vel yf-
ir umsóknir sem berast. Tungu-
málið er þó helsti vandinn. »6
Indverskir læknar
fylla í mikilvæg
skörð á Akureyri
Þrotabú Baugs Group hefur gengið
frá sölu á skíðaskála sem var í eigu
BG Danmark, dótturfélags Baugs.
Skálinn er einn af tveimur sem var í
eigu Baugs, en hinn var seldur árið
2009. Kaupandi skálans sem var
seldur í maí síðastliðnum er fransk-
ur kaupsýslumaður. Þrotabú Baugs
græðir þó harla lítið á sölunni, en
milljarðarnir 1,2 (ríflega sjö millj-
ónir evra) sem fengust fyrir skál-
ann renna til Landsbankans í Lúx-
emborg. »16
Seinni skíðaskáli
Baugs seldur
Kjötvörur hækkuðu um 6,9% milli maí og júní.
Fuglakjöt um 13,5%, nautakjöt um 8,6% og
svínakjöt um 6,2%. Hækkanir á kjúklingakjöti
má rekja til verulegra hækkana á heimsmark-
aðsverði á korni, að sögn Skúla Einarssonar,
formanns Félags kjúklingabænda. Framleið-
endur hafa tekið þessar hækkanir á sig til að
halda verði óbreyttu, en geta það nú ekki
lengur þegar kostnaðarhækkanir vegna kjara-
samninga bætast við. ,,Við erum ekki ánægðir
með þessar hækkanir, hvorki á aðföngunum
til okkar né á vörunum okkar út til neytenda.
En einhvern veginn verða menn að lifa.“ »18
6-13,5% hækkanir
MIKLAR VERÐBREYTINGAR Á KJÖTI
Breytingar Alþingis á lögum þar sem
kveðið er á um endurútreikninga
gengistryggðra lána breyttu samn-
ingum hvað varðar verðtryggingu og
vexti. Héraðsdómur Suðurlands telur
það ganga framar hinni almennu
reglu kröfuréttarins um gildi fyrir-
varalausra kvittana. Dómurinn féllst
á kröfu fjármálafyrirtækis sem gerði
hærri vaxtakröfur á afborganir láns
sem greitt hafði verið fyrir.
Björn Þorri Viktorsson, lögmaður
hjóna sem stefnt var í málinu, segir
samþykkt að ráðist sé inn í samnings-
samband og því breytt með afturvirk-
um hætti. Það sé ekki í samræmi við
almennar reglur kröfu- og samnings-
réttar.
Guðlaugur Þór Þórðarson, þing-
maður Sjálfstæðisflokks, segir aug-
ljóst að lagasetningin geri það að
verkum að fólk fái ekki jafn hagstæða
niðurstöðu og vænta mátti í kjölfar
dóms Hæstaréttar, þ.e. þegar geng-
istryggð lán voru dæmd ólögmæt.
Margrét Tryggvadóttir, þingmaður
Hreyfingarinnar, segir það vera að
rætast sem á var bent. »4
Samningum verði
breytt afturvirkt
Bændur í Borg-
arbyggð og víðar
eru uggandi yfir
fjölgun í refa-
stofni á sama
tíma og fjár-
framlög til refa-
veiða standa í
stað eða fara
minnkandi.
Árið 2009 voru veiddir 275 refir
en árið á undan voru þeir 476. Ríkið
er hætt að endurgreiða fyrir refa-
veiðar og því hætt við að enn frekar
dragi úr veiðunum. »12
Fjölgun í refastofni
veldur áhyggjum