Morgunblaðið - 29.06.2011, Blaðsíða 16

16 FRÉTTIR Viðskipti | Atvinnulíf
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 29. JÚNÍ 2011
Þórður Gunnarsson
thg@mbl.is
Stórfjárfestingar í virkjunum og
orkufrekum iðnaði skila sér ekki allt-
af í raunverulegum hagvexti, heldur
geta slíkar framkvæmdir verkað sem
ruðningsáhrif á aðra atvinnustarf-
semi. Sá slaki sem er þó nú fyrir hendi
í íslensku efnahagslífi skapar kjörað-
stæður fyrir hraða uppbyggingu
orkufreks iðnaðar hér á landi, enda
framleiðsluþættir hagkerfisins fjarri
því að vera fullnýttir. Þetta er mat
sérfræðinga GAM Management, sem
unnið hafa skýrslu fyrir Landsvirkjun
um stöðu fyrirtækisins eftir að fram-
kvæmdaáætlun þess lýkur eftir ríf-
lega tvo áratugi. Skýrslan var kynnt í
höfuðstöðvum Landsvirkjunar í gær.
Umfangsmiklar fjárfestingar
Landsvirkjun ráðgerir að fjárfesta
fyrir um 3,5 milljarða Bandaríkjadala
á næstu 10 árum. Miðað við opinbera
gengisskráningu Seðlabanka Íslands
samsvarar sú upphæð meira en 400
milljörðum króna. Á árunum 2021-
2025 áætlar Landsvirkjun að fjár-
festa fyrir um 1,6 milljarð Banda-
ríkjadala. Samfara fjárfestingum í
virkjunum verður síðan að gera ráð
fyrir samhliða fjárfestingum í iðnaði,
sem mun nýta orkuna. Fjárfesting til
ársins 2025 í virkjunum og orkufrek-
um iðnaði gæti því numið meira en
1.000 milljörðum króna, samkvæmt
mati GAM Management. Arð-
greiðslugeta fyrirtækisins mun
aukast mikið samfara þessu. Í skýrsl-
unni segir að greiddur arður Lands-
virkjunar til ríkissjóðs gæti numið á
bilinu 30 til 112 milljörðum króna á ári
hverju, háð því hvernig raforkuverð
mun þróast og hvort sæstrengur
verði lagður frá Íslandi til meginlands
Evrópu.
Gætu þurft að hægja á
Ljóst er að svo umfangsmiklar fjár-
festingar munu hafa veruleg áhrif á
íslenskt efnahagslíf og ekki síst fjár-
mál hins opinbera. Að samanlagðri
fjárfestingu Landsvirkjunar í virkj-
anamannvirkjum, fjárfestingu í orku-
frekum iðnaði og afleiddri fjárfest-
ingu gætu hagvaxtaráhrifin numið
meira en tveimur prósentum á ári
hverju. Dr. Ásgeir Jónsson, sem kom
að samningu skýrslunnar, sagði að ef
Landsvirkjun réðist í fjárfestingar
nú, gæti tekið mun skemmri tíma en
ella að vinna upp það tap sem sam-
dráttur landsframleiðslu hefur orsak-
að á síðustu árum. Hörður Arnarson,
forstjóri Landsvirkjunar, sagði hins
vegar að í ljósi niðurstöðu skýrslu
GAM Management gæti Landsvirkj-
un heldur þurft að hægja á heldur en
hitt. „Það fer þó eftir því hver und-
irliggjandi hagvöxtur verður. Ef
framleiðsluslaki hverfur, gæti verið
skynsamlegt að endurskoða fram-
kvæmdaáætlunina. Landsvirkjun
getur haft mikil áhrif á íslenskt efna-
hagslíf,“ sagði hann við Morgunblaðið
í gær.
Ákjósanlegast að ráðast í
stórframkvæmdir sem fyrst
 Árlegar arðgreiðslur Landsvirkjunar til ríkissjóðs allt að 112 milljarðar króna
Ásgeir
Jónsson
Hörður
Arnarson
Áætlun Landsvirkjunar
» Samkvæmt framkvæmda-
áætlun Landsvirkjunar mun
fyrirtækið fjárfesta fyrir ríflega
400 milljarða króna á næstu
10 árum.
» Sökum þess að mikill fram-
leiðsluslaki er í hagkerfinu
segja sérfræðingar GAM Ma-
nagement að rétt sé að ráðast
í stórframkvæmdir nú.
» Forstjóri Landsvirkjunar
segir að fyrirtækið verði að
horfa til undirliggjandi hag-
vaxtar á Íslandi við ákvarðanir
um stórar fjárfestingar.
STUTTAR FRÉTTIR
● Bílaleiga Akureyrar – Höldur hefur
keypt 80 nýjar Kia-bifreiðar. Af þess-
um 80 Kia-bílum, sem bílaleigan
kaupir, eru um 30 þeirra með inn-
byggðu leiðsögukerfi frá Kia, sem
meðal annars sýnir tæplega 30.000
km af merktum vegum, öll heim-
ilisföng á Íslandi og hátt í 400 veit-
ingastaði ásamt hundruðum annarra
staða, samkvæmt fréttatilkynningu.
Steingrímur Birgisson, forstjóri Bíla-
leigu Akureyrar – Hölds, segir bílaleig-
una þá stærstu á Íslandi, með rúm-
lega tvö þúsund bíla í rekstri yfir
sumarið.
Bílaleiga Akureyrar
kaupir 80 nýja bíla
● Miðað við maí
2010 hefur vísi-
tala fram-
leiðsluverðs
hækkað um 6,3%
en verðvísitala
sjávarafurða um
11,4%. Á sama
tíma hefur verð á
afurðum stóriðju
hækkað um 2,5%
en matvælaverð
hefur hækkað um
4,9%. Þetta kemur fram tölum frá
Hagstofu Íslands.
Vísitala framleiðsluverðs í maí
2011 var 216,9 stig (4. fjórðungur
2005 = 100) og hækkaði um 1,6%
frá apríl 2011. Vísitala fram-
leiðsluverðs fyrir sjávarafurðir var
249,3 stig, sem er hækkun um 0,8%
(vísitöluáhrif 0,5%) frá fyrri mánuði
og vísitala fyrir stóriðju var 270,7
stig, hækkaði um 4,6% (1,7%). Vísi-
talan fyrir matvæli hækkaði um
0,3% og vísitala fyrir annan iðnað
lækkaði um 3,7% (-0,6%).
Vísitala framleiðsluverðs fyrir
vörur sem framleiddar voru og seldar
innanlands hækkaði um 0,5% milli
mánaða en vísitala fyrir útfluttar af-
urðir hækkaði um 1,9% (1,6%).
6,3% árshækkun vísi-
tölu framleiðsluverðs
Vinna Framleiðslu-
verð hækkar.
● Sænski bíla-
framleiðandinn
Saab hefur náð
samkomulagi um
sölu á eignum fyrir
28 milljónir evra,
4,6 milljarða króna.
Mun Saab, sem á í
verulegum fjár-
hagserfiðleikum,
leigja eignirnar aft-
ur.
Um er að ræða sölu á 50,1% hlut í
fasteignafélaginu Saab Automobile
Property en helstu lánardrottnar Saab
eiga enn eftir að veita sölunni blessun
sína.
Um er að ræða verksmiðju Saab í
Trollhättan í Svíþjóð, samkvæmt frétt
Dagens Næringsliv.
Saab selur eignir fyrir
4,6 milljarða króna
Saab Á í fjárhags-
erfiðleikum.
Fyrirtæki og hagsmunaaðilar sem
tengjast jarðvarmaiðnaði staðfestu
í gær formlegt samstarf sitt. Sam-
starfinu er ætlað að stuðla að
framþróun og vexti íslenska jarð-
varmaklasans, en alls koma um 60
aðilar að verkefninu. Kortlagning
klasans hófst í október 2009, fyrir
tilstuðlan ráðgjafarfyrirtækisins
Gekon ehf. Í nóvember síðast-
liðnum tók svokallað fagráð til
starfa, sem skilaði síðan af sér
skýrslu í gær. Skýrslan var kynnt á
fundi í Arion banka, sem er helsti
styrktaraðili verkefnisins. Banda-
ríski prófessorinn Michael Porter,
sem eignaðar eru kenningar um
klasamyndun í atvinnugreinum, rit-
ar formála skýrslunnar ásamt sam-
starfsmanni sínum, Christian Ket-
els.
Samstarf í íslenska jarðvarma-
klasanum er sagt tvenns konar í
skýrslunni. Annars vegar rann-
sóknadrifið og hins vegar fyrir-
tækjadrifið. Ekki þykir tímabært
að færa skilgreind verkefni inn á
rannsóknadrifið klasasamstarf. Því
verður áherslan nú lögð á samstarf
fyrirtækja, en tilraun þar að lút-
andi verður reynd á næstu 18 mán-
uðum. thg@mbl.is
Klasi innleiddur
 Formlegt samstarf fyrirtækja í jarð-
varmaklasa reynt næstu 18 mánuði
Morgunblaðið/ÞÖK
Jarðvarmaklasi Á næstu 18 mánuðum verður unnið að ákveðnum verk-
efnum innan íslenska jarðvarmaklasans. Að því loknu farið yfir árangur.
Ekkert fæst upp í 100 milljóna
króna almennar kröfur í þrotabú fé-
lagsins X-75 ehf., sem áður hét
Bókabúð Máls og menningar ehf.
Skiptastjóri vonast hins vegar til
þess að forgangskröfur – launa-
greiðslur að mestu – fáist greiddar
úr búinu. Þær nema 14 milljónum
króna.
X-75 ehf. var stofnað í ágúst 2009,
þegar Kaupangur, eigandi húsnæð-
isins að Laugavegi 18, keypti rekst-
ur Bókabúðar Máls og menningar. Í
marsmánuði síðastliðnum var til-
kynnt að félagið hefði farið í þrot, en
þá gerði skiptastjóri samkomulag
við eigendur bókabúðarinnar Iðu við
Lækjargötu um áframhaldandi
rekstur. Félagið sem tók við rekstr-
inum heitir Rúblan ehf.
Stærstu kröfuhafar í búið eru
fyrrnefndur Kaupangur ehf., sem
gerir 20 milljóna króna kröfu vegna
leigu og rafmagns og Múli ehf., sem
gerir 14 milljóna kröfu.
Þá gerir bókaforlagið Bjartur og
Veröld rúmlega fimm milljóna kröfu
í búið og Arion banki sjö milljóna.
Súfistinn ehf., sem rak kaffihús á
efri hæð búðarinnar, gerir fimm
milljóna króna kröfu í þrotabúið.
ivarpall@mbl.is
114 milljóna kröfur
í þrotabú X-75 ehf.
Laugavegur 18 X-75 ehf. var stofnað í ágúst 2009, þegar Kaupangur, eig-
andi húsnæðisins að Laugavegi 18, keypti rekstur bókabúðarinnar.
 Forgangskröfur
líklega greiddar
Lítil breyting
varð á vænt-
ingum lands-
manna til efna-
hags- og
atvinnu-
ástandsins hér á
landi nú í júní-
mánuði frá fyrri
mánuði.
Þannig mældist Væntinga-
vísitala Gallup 65,4 stig og var
þróunin í þá átt að hún lækkaði
lítillega frá því í maí, eða sem
nemur um einu stigi. Er gildi
hennar jafnframt lítið eitt hærra
en það mældist í júní í fyrra þegar
vísitalan mældist 61,2 stig.
„Er því ljóst að landinn er enn
töluvert tortrygginn á efnahags-
ástandið hér á landi og þannig
mun fleiri svartsýnir en bjartsýnir,
en gildi vísitölunnar er undir 100
stigum þegar svo er raunin. Þetta
má sjá í skýrslu sem Capacent
Gallup sendi frá sér nú í morgun
um væntingavísitölu sína fyrir
júnímánuð,“ segir í Morgunkorni
Íslandsbanka.
Landsmenn
svartsýnir
 


   
  
   
  

 




 
  
  

   

!"# $% " &'( )* '$*
++,-./
+/0-./
++1-+2
22-+21
2+-+.,
+1-/3+
+3/-14
+-035,
+/3-4+
+.,-51
++,-4.
+/,-+3
++1-0.
22-+42
2+-221
+1-//3
+34-+/
+-0301
+/0-0.
+.,-,3
225-0351
++.-20
+/,-,/
++1-/
22-2,1
2+-2/4
+1-43,
+34-,1
+-03/4
+/,-5+
+.,-44
Skannaðu kóð-
ann til að sjá
gengið eins og
það er núna á