Austurland - 14.09.1951, Qupperneq 1

MALOAGN SÓSÍALISTA Á AUSTURLANDI
1. Árgangur. N6sk&upst30 14.- scpt. 1951.
Þetta er austíirzkt blað.
Aufitfirðingar, kaupið
það og lesið.
3. töliublað.
Erlend veiðisklp
Dagheimilið í Neskaupstað
Fjöldi erlendra veiðiskipa.
einkum norskra, en einnig
sænskra og finnskra, hefir
leitað hingað í sumar.
Skip þessi, sem stunduin
hafa legið inni 40 — 50 í einu
eru flest að kaupa olíur og
einnig kaupa mörg ís hjá
Samvinnufélagi útgerðar-
manna.
Einn daginn mun Olíusam
lag útvegsmanna hafa af-
greitt til þessara erlendu
skipa á annað hupdrað tonn
af olíu.
Flest norsku skipin naí'a
stundað reknetaveiðar og
saltað um borð.
En allmargt hefir líka ver-
ið um línubáta, sem salta
þorskinn,, en taka ís í lok
Austfjarða-
togararnir
Austfirðingur hefur verið
á veiðum við GræhLand. Fcr
frá Reykjavík 5. þ. m. og
kernur væntanlega heim 10.
þ. ni1. Hann anun hafa ágætis
afla.
Isólfur hefur verið í hreins-
un og slipp í rúman mánuð
og er enn í Reykjavík.
Goðanes var að ljúka sín-
um fyrsta ísfisktúr til Eng-
lands.
Seldi í gær í Grimsby
2277 kit fyrir 5039£
Veiðiferðin var erfið^ sífeld
Ur stormur og aflatregða.
Egill Rauði hefir stundað
Ufsaveiðair liér fyrir austan.
Sigldi út með um 250 tonn
af ufsa í nótt. Ufsinn er
seldur fastri söl,ui á 40 pund
tonnið, vegið upp úr skipi í
Grirnsby.
túrsins og leggja sig aðallega
eftir lúðu, sem þeir fara með
ísaða heim.
Skipstjórarnir á rekneta-
skipunum telja að næsta ár
nnijnii þeir liinda aðstöðu sína
aðallega við Norðfjörð, þyí
þeir telja, að möguleikar til
síldveiða í reknet séu sérsta k
lega miklir á svæðinu hér
austur— og norðaustur af
Dalatanga.
Svo undarlega hefir við
brugðið að fram hefir komið
rödd hér í bænum, um að
neita ætti þessuin skipum
um aðra fyrirgreiðslu en þ.í
að iáta þeim í té naucsynjar
aðeins til heimferðar. En öík
ar aðfarir, sem hvergi munu
'tíðkast, eru ekki sæmandi.
Til vaxnar landhelginni og
íplenzkmn fiskimiðum, þyrlt
um við að grípa til aninara
ráða, sem ekki verða rædd að
sinni.
Fiskur virðist ganga til
þurðar á Islaindsmiðum. Par
af leiðir að Islendingar munu
; framtíðinni leita á fjarlæg
mið. Hvaða áhrif mundi það
hafa á þessar veiðar, ef er-
lendum skipum væri neitað
um nauðsynjar hér á landi?
Norðmenn mundu neita
togurum okkar um alla fyr-
irgreiðslu, þegar þeir væru
að veiðum við Bjarnareyjar
og á öðrum miðum þar au- t-
ur frá og þar með væri loku
skotið fyrir þær veiðar. Dan-
ir mundu fara eins að i
Grænlandi og þar með væri
okkur fyTÍrmunað að sækja
í. Grænlandsmið. sem margir
gera sér nú mestar vonir uiri.
Við yrðum m.ö.o. nauðbeygð
ir til að fiska aðeins á 'T-
landsmiðum, oft í tregfiski,
þó nægur fiskur væri annar-
staðar.
Pað er ekki einleikið hvc
sumir menn hafa rótgróna
tilhneigingu' til að gera sjálfa
sig að viðundri.
I fyrra var í fyrsta sinn/
rekið dagheimili fyrir börn í
Neskaupstað. Dagheimilið
var til húsa í barnaskólanui a
og hafði til afnota rúmgóð-
an leikvöll skammt frá skól-
anum. Heimilið starfaði um
þriggja mánaða skeið, sumar
mánuðina júní — ágúst. Fyr-
ir barn, sem var allan dag-
inn, frá kl. 9 á morgnana til
kl. 6 á kvöldin, var gjaldið
kr. 150.00 á mánuði, en kr.
75.00 fyrir börn, sem voru
hálfan daginn. Bömin fengu
þarna allan mat og aðhlynn-
ingu. Á dagheimilið voru tek
in börn 2 — 7 ára.
Dagheimilið var vel sótt
og þótti starfsemin takast
það vel, að sjálfsagt var talið
að halda henni áfram.
Nýlega var verð á mjólk
og mjólkurafurðum stórlega
hækkað. Nú kostar mjólkur-
lítrinni kr. 2.90 og hefir hækk
að um 27 aura eða nálægl
ll%.Fyr í sumar hafði mjólk
urverð hækkað um 7%. Aðr-
ar landbúnaðarafurðfiir svo
sem kjöt og garðávextir,
verða og mikliu, dýrari nú en
í fyrra.
Pessar miklu verðhækkan-
ir eru bein afleiðing af dýr-
Erfitt tíöarfar
Nú í rúman mánuð hefir
tíðarfar verið slæmt uím allt
Austurland. Hefir rignt svo
að segja dag livern.
Pegar rigningamar hófust
var mikið eftir heyfikapar-
'tímajns og liggur nú mikið <
hey á túnum stóriskemmt.
Miun víða horfa til vand-
ræða með hey handa búfén-
aði og þegar farnar að heyr-
ast raddir upik
s/cerðfng verði
lega í haust.
Rignifngarnar hafa haft í
för með sér nokkrar skeanmd
ir á brúm og vegum og hey
hefir flætt af engjum.
ögæftasamt hefir og vei ið
til sjávarins lengst af.
Forstöðukoina, í fyrra var
ungfrú Svava Gunnlaugv-
dóttir, en auk hennar vora
tvær stúlkur við barnagæzlu
og tvær unnu í eldhúsi.
1 sumar var dagheimilið
rekið með sama sniði og
starfsstúlknafjöldi var hinn
sami Forstöðukona í sumar
var ungfrú Jóhanna Maria
Gestsdóttir. Pótti starfsemi
takast með ágætum, enda
hafði nú fengist nokkur
reynzla til að byggja á.
Starfstími var og hinn
sami og árið áður. Veikindi
einkum mislingafaraldui
hafði nokkur truflandi áhrif
á starfsemina.
Alls sóttu 41 barn dagheim
ilið og voru langflest þeirra
allan tímann og langflest all
tíðarstefnu ríkisstjórnarinn-
ar og hlýtur að hafa í för
með eér minnkandi neyzlu,
1 an d ] i u n aðar a fu rða.
Pað er ekki að efa að fram
leiðendur landbúnaðaraf-
urða hafa fulia þöirf fyrir
hækkað verð, því hin sívax-
andi dýrtíð heifir ekki h\ að
sízt leikið þá grátt,, því áburð
ur, fóðurbætir og aðrar nauð
synjar til búrelœtursins hafa
hækkað geypilega í verði.
En fyrir bærdur er sú
hætta yfirvofandi,, að vegna
versnandi lífskjara í bæjurn
og þorpum, ininnki kaupgeta
almennings svo, að markað-
ur fyrir landbúnaðarafurðii
verði of lítill og er þá í ðefni
komið' bæði fyrir neytendur
og framleiðednux.
an daginn. I þetta skifti var
gjald fyrir bam, sem var all-
an daginn, kr. 200.00 á mán-
uði,, en kr. 100.00 fyrir hálfan
daginn. Þar sem fleirj en eitt
barn var frá sama heimili,
var mánaðargjald kr. 175.00.
Sú starfsemi, sem þairna er
hafin, er hin merkilegasta.
Með henni eru börnunum
sköpuð sltilyrði til að leika
sér á heilbrigðan hátt í ör-
qggri gæzlu. 1 bæum og
þorpum hafa börnin yfirleitl
ekki annan leikvang en göt-
una, með hættum hennar og
óhollustui ög foreldrar get i
aldrei verið óhult um þau.
En með starfsemi dagheim-
ilisins er þessum áhyggjum
létt af foreldrunum, því þar
eru börnin að heilbrigðum
leikjum laus við hættur göt-
unnar.
Pessi starfsemi hefir lík.a
létt miklíu starfi af mæðrun-
mn. Þær hafa nú þurft að
skila börnunium á dagheim-
iljið á morgnana og þurfa svo
engar áhyggjur af þeim að
hafa daglangt, en sækja þau
svo að kvöldi, þegar þaa
hafa borðað.
Þessi starfsemi hefir líka
geírt mörgum mæðrum færl
að afla sér nokknrra vinnu-
teknia og er það nokkurt al-
riði fyrir afkomu heinnl-
anna. Pað var líka mikil-
vægt í sumar,, þegar verka-
íólkseklan var, að losa þenn-
an vinnuikraft fyrir fram-
leiðsluna.
Gjaldinu var sítillt svo í
hóf, að telja má, að það sé
ekki dýrara að hafa bömiu
á dagheimilinu’ en heima.
einkum þó ef ráða þarf barn-
fóstru til að gæta þeirra.
Dagheimili þetta hefir bæj-
Framhald á 4. síðu.
í

Vlsitalan 148 stig
Framfsei'shivísltnlan 1, scpt. í'cyudist 148 stig og liníði liíckkuð
fuui 4 stig' frá 1. ágúst
I Telja má fullvíst, að vísitalau hækki enu niikið í hesssum ínán
juði m.a. vegna miKillar verðhíekkunair á landbúnaðarafurðum svui
[sem rnjólk og kjöti.

að búfjái:
óhjákvæmi-
Kolaverð hækkar
Iíolavei ðið í Beykjavik er nú G50 kr. tonnið hcimflutt og hcyi'st
700.00 í bing Er hér mn

j. hefir að á AkureyrJ kostaði tonnið kr.
að r:oða geysimlkla yerðliækkun.
Það er því sýnt, að næstu kol sem koma, verða injög dýr og á
Austurlandi varla undir kr. 800. heímflutt.
í Neskaupstað munu vera til kol( sean endast fram að áramótum
en um kolabirgðir minarstaðai hér cystra veit blaðið ekki.

Verðhækkuii á mjólk