Austurland - 21.09.1951, Blaðsíða 3

Neskaupstað 21. sept. 1951
AUSTURLAND
B
Ur fiorgarfirð
Ferhendurnar
lifa!
Hér kemur fyrst bréf frá
manní,, sem ekki óskar að
láta (nafns síns getið.
Eins og kunnugt er, bjó á
Egilsstöðum á Vöilum, um
fjöilda ára og rak þar mynd-
arbúskap og verzlum Jón
Bergs sonlur séra Bergs Jóns-
sonar í Vallanesi.
Jón Bergsson andaðist 1924
á sjötugsaldri.
Samtímás honum var í
Vajlnahrepp maður að nafni
Jóhannes Jðnasson, ýmist í
v5n numennsku eða bóndi>
hagmæltu.r vel„ en fátækur
og barnmargur,, mestan
Muta æfi sinnar, hann er
einlnig dáinn fyrir alllöngu
síðan.
Jóhannes sál. hafði við-
skifti við verzlun Jóns Bergs-
sonar á Egilsstöðum> og lekk
veinjulega reikning yfir við-
skiftin s.l. ár uppúr áramót-
um og einnig ]>öni hans, sem
höföu þar lítilsháttar viö-
skifti. Eitt sinn er Jóhannesi
og bönnum lians bárust við-
skiftareikningar, laust cftir
aramótin.1 þá var þar á meðal
i'eikningur með einhverri
lítilsháttar skuld til Sigurðar
Jóhannessopar Skjögrastöð-
urr4 en, þar bjó Jóhannes all
lengj með konu sinni og boin
um> en átti engan son með
I>ví nafbi og sendi reíkning-
inn því til baka með eftirfar-
andi athugasemd:1
Afkoma min er svo duld
eg er skuldum klæddur.
En Siggi minn er sízt í
skuld
því sá er ekki fæddur.
Ef að bæta á tnú við
ómaganna þungann,
Býs: ég helzt að kvenfólkið
kenni mér þá ungajnn.
Jóhannes Jónasson.
1 trausti þess að böm og
^ðrir afkomendlur hagyrð-
ingsins fyrirgefi traustatakið
Gr Þetta birt.
I fyrgta vísnaþættinum var
Vl*sa eftir Þuru í GarðL Hér
bemur vísa til Þuru eftir Kr.
Einarsson frá Djúpalæk.
Varð hún til í Mývatns-
sveitarferð, er ekið var fram
hjá Garði. Ekki veit ég,
hvort Þura hefir nokkurtíma
fengið þessa víssu og bferti ég
hana í heimildarleysi, í þeirri
v°n að Kristjám vinur minn
taki mér það ekki illai upp.
'V Situr nú lynghríslan
litverp í barði,
að líta hana í blóma ég
kaus
Þjóðkuntna ferskeytlu-
gyðjan í Garði
er gömul og náttúnulaus.
Bjami Ásgeirsson er talinn
böfundur þessarar yísu, sem
Sumarið er nú senn liðið,
hefir verið óhagstætt til sjós
og lands hér í Borgarfirði
um allt bjargræði. Hvað hey-
skap snertir. þá var sæmileg
tíð framam af slætti og munu
margir hafa aflað töluverðs
af útheyi, sem nýttist vel, en
engjar voru sprottnar með
bezta móti í gumar.
Aftur mun töðufengur yfir-
leitt lítill víðasthvar, sem
stafar af því að tún eru víða
mjög kal,im eiftir svellalög og
frosthörkur vetrarins. Mun
óhætt að segja að mörg tún
hafi varla verið sláandi. Urn
miðjam ágúst brá til óþurka
er hafa haldist síðan,, og er
allmikið úti af heyjum, sem
líggja fyrir skemmdumi> og
er óhætt að fullyrða að alvar
lega horfir fyrir mörgxmi ef
ekki rætist bráðlega úr með
veðráttu.
Aflabrögð voru hér mjög
rýr í smmar og eíga þar oani-
eiginlega sölí á, fiskileysi
framan af sumri en ógæftir
síðari hlutamn.
Framan af var góð tíð, en
þá var svo gersamlega fiski-
laust að með dnsdæmum má
telja. Kom oft fyrir að þótt
róið væri fékkst ekki í soðið.
5. Yndislega ættin min!
Ættin stærst frá séra
Jóni!
Drýgir hór og drekkur
vín>
dýra» kæra ættin mín!
Hún etr miklu meiri en
þín.
mest af öllum hér á Fróni.
Yndislega ættin mín!
Ættán stærst frá séra
Jóni!
Séra Jón = Jón prestur
Þorsteimsson í Reykjahlið,
ættfaðir Reykjahlíðarættar-
innar.
Þegar svo fiskur gekk á
mdðin hömluðu ógæftir veið-
um,, svo að ekki varð á sjó
lcomist dög>Uim og jafnvel
vikum saman. Má telja að
þessi tvö sumur, sumarið í
sumar og fyrrasumar* sem
var það allra versta sem
elstu menn muna, hafi tagsl
á eitt með að þjarma að af-
komiu manna hér.
Eins og áður er sagt hafa
verið rigningar síðan um
miðjan ágúst, og stundum
stórrigningaa* og verstu veð-
ur. 1 stórrigningu í byrjun
sept. kom allmikill vöxtur í
Fjarðará og urðu þá miklar
skemmdir á steinsteyptri k"jú
yfir hana og uppfyllingu
sunnán lirúarintnar.
Brapit áin skarð í uppfyll-
inguna svo nú er djúpur hyl-
ur við syðri brúarendalno.
Ennfremur seig buröar-
stólpi töluvert og' sprungur
komíu í pall brúarinnar á
nokkrum stöðum. Mun við-
gerð á þessuin skemmdum
kosta mikið fé. Skemmdir
þe@sar eru,, þeim sem búa
sunnan árinnar, til mikilla
óþæginda> þar sem öll upi-
ferð yfir brúna er ómöguleg
þar til viðgerð hefir farið
frami
alltof marga fifíka.
Þessi vísa er eftir Indriða
Þorkelsson á Fjalli, um kunn
ingja hans, sem skrifaði eft-
irmæli um flesta er dóu í
héraðtou:
8. Hrós um dáið héraðslið
hamast sá að skrifa,
sem er alltaf illa við
alla þá sem lifa.
Hér kemur að lokum vísu-
helmtogw til að botna.
Fölnar gróður foldu á,
frjósa ljóð á tungu.
~ — H.
ort er í tilefni stofnuinar sæð
ingarstöðvar fyrir búfé:
4. Sagðið mælt og sett á vog
senda þeir póstleiðina.
Gugna þeir við giömlu og
góðu aðferðina;
Þingeyingar hafa löngum
verið taldir grobbnir, ekki
sízt af ættum sínmn. En eins
og Skotar búa sjáll’ir til
Skotasögumar, hafa Þingey-
ingar til að gera góðlátlegt
gaman að »ættarembingu-
um«. Eftirfarandi vísa er eft-
ir ungan Mývetnmg frá
Garði, óðali Þuru. Eru les-
endur miínntir á að kvæóið
»BIessuð sértu,, sveitin mín«,
er eftir annan Mývetning,
Sigurð á Arnarvatmi.
Einu sinni hringdi Heiðrek
ur Guðmundsson í Kristján
frá Djúpalæk og ávarpaði
hann á þennan veg:
6. Gegnum lífið glampar á
glötuð tækifæri.
Kristján svaraði þegar:
Mig að heingja er hjartans
þrá,
hefði ég aðeins snæri.
Eitt sinn er verið v.ar að
bera á borð hjá Heiðreki-
byrjaði hann svona:
7. Davíð þykir sárt að sjá
svona tóma diska.
Ég botinaði:
Gestrisnin er ekki á
Framhaldssagan 1.
GEORGE BERNARD SMAW:
MANSONGURINN
D. Á. þýddi.
Eg hélt upp d fer'aigsa'mælið m’tl meu því að setji á
svið smáleikrit, em eins og þið vitið, er heimili, mitt í Beek-
enliam alþekkt a,í slikum leikgýlningum.. Leikritið, sem ég
hafði að var.aa, samið sjálfur, var æfinitýri í þp'emur þátt-
um, en aðaisöguhetjan \’ar ungur, persnes'kur prins> sem
átti óviðjafnanlegt töfrahorn, en um það snérist leikntið
að verulegu leyti. Skáldverk mto eru annars svo vel þekkt
að þess gerisl ekki jþörf að lýsa rás viðburðanna inákvæm-
iega. Bg vii aðe ma i.dnna ! sandaj.a á þ.O.að citt pýðiny-
armesta atriðið er í öðrum þætti, þegar prinsinn lilæs í
töfrahornið inni í iðrum segulsteinsfjalls, þar sem dökkálí-
ur einn hafi múrað haim Jinni, og truilar með því hátíða-
höld, sem fara frain samtímis á leiksviðinu. Ég hafði raðið
lúóurþeytara irá iiljómsveit herdeildar niinnar til þess að
þlása í hornið. Hann var ekki látinn vera uppi á sviðinu
heldur niðri í anddyrinu, svo Iúðurhljóm|urinn virtisl
koma úr miklum ijai'ska, eins og til var ætlast.
Skemmtumn byrjaði ánægjulega. Sein yon var létu
menn í ljós nokkra óánægju, þei<ar það fréttist. að ég væri
ekki á leikendaskránni, en g'estir mínir fyrirgáfu,: méi
þetta þó íúslega, þegar ég afssaijkaði mig með því, aó é.g
hefði ærið nóg á minaii könnmi sem gestgjafi og leikstjóri.
Bezta sætið i áhorfendasaitoum Julaut hin yndistagra Linila
Eitznighingaíe. Ég hafði ætiað sjalium nier næsta stól, en
inú haföi Porchariester nokkur úi' 12. herílokki hlassað
sér á hajnn umsvifaiaust. Hann er ungur ma'ður,, ekki óvió-
kuniianlegur, og iremní: músikalskur með þr ottmikla harý
tunroud, en er sivo hégómlegur að beita henni euns og tenui'.
Þíu: sem hJjómhstaranugi L.indu stappaoi m-irri oistæki-
va;r þe@si hæifleiki Porcharlesters einn nægiieg.ui' til þess
að setja hann skör hærra í augum neninar, en arira menn,
þótt þroskaðri væru að viti og árum. Ég, aiivað fið grípa
inn í samtai þeirra þegar ég rengi tíma til. Það yarð þó
ekki strax, því að ég er vanur ao nta eittir því að ekkert
vanti, sent nauðsyinlegt er að haia vnð hendina,, þegar leik-
syningar i'ara írani a lieiiniii nitou, ög aö hver hiutur (sé
a rewum staö. aö iöKum Kvar>.aöi trk. Vv aterioo, sern lek
aoaiiiiutverkiö, yiir þvi aö iumio í mér geröi hana tauga-
usiyrna og Jiaö nug að iura iram í saiinn og hvíla mig. Pg
let íúsiega undan og' flytti mér irami tii Lindu. Pegar
oiciiaiL-iesier sá mig, stoö hann á íætur og sagdi: »Lg'
ætl,a aðeiiis aó líta Jjuk viö sviðio ef ULanveitugemsuni eihs
og mér ieyiist það«.
»<jjoröu svo vel, sagði ég, feginn því aö vera laus við
hann. »En í guös hænum faróu ekki aö skiita, þér af. nemu
par. Jatnvei smáatriði.........«
»Bicssaour vertn«. greip liann fram í íyrir mér> »ég sé
það á þér aö þu ert á pikkancU (naium. Eg ipfa þvi ao ég
Pikuí eKKi einju simii taKa, hendunnar upp ur vosunum«.
»Per ættuð eKki að íeyfa honum að vera svona Kumpan-
iegur viö your, Greeu oiursti«, sagpi Ltocta, þegar hann
var i'ai'mn. »Og ég er iika vtijss umi aö hann setur aiit á
annnn endann hak vio sviöið«.
»urengir eru nú einu sinni drengir«, sagði ég. »Porchar-
iester kemur aiveg eins fram yió Joiinston iiershóíömgja,
í’sem er þó rígiuiloroinn maöur. Hvaö segiö þér mer annars
‘a! toniistíuiókunuin yóax?«
Sem stendur á Schubert h|ug minn allan. Ö — Green ol-
ursti, kannist þér eldvi vjð mansöng Scuberts?«
»ju> nann er austi s(notur. Lr nann ckki einiivemvegmn
svoiia: Didd — le — dí — dúm, dí — didd — le — di
dúm, clí —áidd — le — dæ — dei?«
»Jú, hann er dálítið svipaður þessu. Ætlj hr. Porchar-
iester syngi hann?«
»flann reynir það að minnsta kostjir Annars. e'r haim
eivki fa£ um að túika nema óinerkiiega ioniist. Allt sem
krefst alvöru, djúpra Liilinninga, skilningsþroska, eða —
— eða — ■— «
»Já, já. Ég vedt ao yður fmnst Poreharlester nokkuð létt-
úðugur. — Eruð þér hriiinn af majnsöngnum?«
»lfm. Eh------ég skal segja yður-------eh-------Eruð
þér hrifin af honum sjáJf?«
»Ég elska hann! Mig dreymir lum hann! Ég hefi bókstai-
lega Lifað af honum síðustu þrjá dagak