Austurland - 19.10.1951, Qupperneq 1
Málgagn sósíalista á Austurlandi
1. Argangur. ________ Neskaupstað, 19. okt. 1951
Þetta er austíirzkt
blað
Austfirðingar
kaupið það og lesið
8. tölublað.
FRA ALÞINGI
Atvinnumðlin og rfkissljðrnin
Bæjarstjórafundurinn
Það er líkast því, að ríkis-
stjómin hafi gjörsamlega
lagt til hliðar allar huigleið-
ingar um atvinnumál lands-
manna. Aðgerðalaust horfir
hún á sívaxandi vandræði
fólks í kaupstöðum og kaup-
túnum, sem stríðir við at-
vinnuskort og ört vaxandi
dýrtíð.
Það er staðreynd, sem flest
um er kunn, að á Vestfjörð-
uin,, Norðurlandi og Austur-
landi hefir atvinna verið af
skornum skammti í fleptum
Þorpum í sumar og nú með
haustinu og vetrinum blasir
víðast við algjört atvinnu-
íeysL
Aðeins örfáir staðir á þessu
svæði skera sig úr og hafa
haft næga atvinnu í sumar,
og hafa ef til vill sæmilega
atvinnu eitthvað frameftir.
Neskaupstaður num vera
eini staðnrinn á Austurlandi,
sem þamnig er ástatt um.
Það er eannarlega eðlilegt
að þar sem meðalatvinnutekj
ur frá áramótum til október
nema 10 — 12 þúsund kx-ón-
um,, :séu íbúamir uggandi um
Atvinnuleysi
A SIGLUFIRÐI OG ISA—
FIRÐI
Aridnnuleysi er nú mikið
á Siglufirði og Isafirði.
Frá báðum þessum stöðum
hafa verkamenn ráðið sig suö
Ur á Keflavíkurflugvöll til
vinnu hjá herliðinu. Mun rík-
ísstjórnin hafa aðstoðað v'ð
ráðningu þessara manna.
Það er óskemmtileg lausn
á atvinnuvandræðuim manna
að ráða sig til braggavistar
suður á Keflavíkurflugvöll
til vinnu í þágu erlendls hers.
Okur í verzlun
MÍkdð er nú rætt um óhóf-
lega verzlunarálagnmgu
ýmissa heildsala í Reykjavílt
en samkvæmt upplýsingum
verðgæzlustjóra hefir álagn-
ing ýmissa verzlana í Reykja
vík farið stórhækkandi við
afnám verðlagseftirlitsins og
ber þó mest á þessu hjá ýms-
um heildsölum.
veturinn, sem alltaf hefir
reynst lélegur með atvimnu-
tekjm.
En þannig er ástandið víð-
ast í þremur landsfjórðung-
um,
Ríkisstjórnin virðist
hvorki heyra þetta né sjá.
Hún gerir ekkert fyrir þessa
landshluta, virðist telja allar
úrbætur þeim til handa óger-
legar.
Þessir landshlutar hafa orð-
ið fyrir miklum atvinnuleg-
um áföllum undanfarin ár.
Síldarleysið er þar mikilvirk
ajst en aflaleysi og mikil ótíð
á Austurlandi valda einnig
miklu.
En einmitt vegna þessa
hefðu ráðstafanir ríkisins átt
að vera eðlilegar þessun
landshlutum til hjálpar.
Ríkisvaldið hefir þvert á
móti dregið úr stuðningi sín-
um í atyinTiiulegum efnum,
við þessa staði em látið meira
ganga af almannafé til at-
vinnurekstrar annarsstaðar,
og þá fyrst og fremst í
Reykjavík.
Þannig er það staðreynd
að nær öllu því fé, pem land-
inu hefir verið gefið sem
Marshallfé, eða veitt að láni,
hefir verið varið til notkunar
í Reykjavík og næsta ná-
grenni hennar.
Ekkert af þessu mikla fé
hefir farið til atvinnufram-
kvæmda t. d. hér á Austur-
landi. Marshallfé var varið
til bygginga á 6 síldarverk-
Framhald á 3. síðu.
Nýtt lán
EYSTEINN JóNSSON SEM-
UR UM 32.6 MILJ. KR. LÁN
HJA ALÞJÖÐABANK—
ANUM
Eysteinn Jónsson fjármála
ráðherra er nýkominn heim
frá Bandaríkjunuim.
HefSr hann samið um 32.6
miljón króna lán hjá Al-
þjóðabankanum og er ráð-
gert að 16 —18 milíjónir af fé
þessu renni til lánveiting'a
landlrúnaðarins, en 14 — 16
miljónir gangi til byggingai
áburðarverksmiðju.
Áburðarverlísmiðjan mun
verða byggð í Reykjavík.
Dagana 10. —• 13. október
sátu bæjarstjórar allra kaup-
staðainna, 13 að tölu„ á fundi
í Reykjavík og ræddu að-
steðjandi vandamál, einkum
fjárhagsmál og atvinniumál
bæjarfélaganna.
Þetta er í fyrsta sinn, sem
slíkur fundúr er haldinn, en
vafalaust ekki í síðasta sinn,
því ákveðið var að boða til
annars fundar ekki síðar en
15. október næeta ár og verð-
ur þá ef til vill stofnað kaup-
staðasamband. Getur hér ver
ið um að ræða upphaf mikils-
verðra samtaka.
FJÁRMÁL BÆJAR—
FÉLAGANNA
Yfirleitt eru, bæjarfélögin
nú í hinum mestu greiðslu-
erfiðledkum þó efnahagur
þeirra sé hinsvegar yfirleitt
góður Innheimta útsvara hef-
ir víðast hvar farið jafnt og.
þétt versnandi síðustu árin
og á það slnn þátt í greiðslu-
erfiðlaikum.
Otsvörin eru svo til eini
lekjustofn sveitarfélaganna
■^g þegar hagur manna fer
/ersnandi, hlýtur útsvarsinri-
heimtan að ganga ver. Þar
við bætist svo„ að skattlagn-
ing ríldsins er nú orðin svo
gegndarlaus, að sveitarstjóm
ir hika við að ganga eins
langt og þær þurfa í álagn-
ingu útsvara. Árið 1950 muniu
skattar til ríkissjóðis, beinir
og óbeinir, hafa numið þria-
var sinnum hærri upphæð en
öll útsvör á landinu það ár.
Bæjarstjóramir voru sam-
mála um^, að eíkki væri ráð-
legt að fara fram á mýja
skatta til handa sveitarféllög-
uinum, emda er skattpíningin
komin á það stig, að ekki
verði lengra gengið.
Tvennt kom til greina til
úrbótar á fjárhagserfiðleik-
um bæjarfélaganna. Airnað
var að létta útgjaldabyrði
bæjarfélaganna, en hitt að
sjá þeim fyrir auknum tekj-
um,
Það varð ofan á, að bæjar-
stjóramir tóku þá stefnu,, að
óska fremur eftir auknum
tekjustofnum. Þó samþykktu
þeir lagafrumvarp, sem lagt
verður fyrir þingið, þar sem
geirt er ráð fyrir að löggæzla
sé að öllu leyti koetuð af rík-
inu.
Framhald á 4. síðu.
BÖKASAFN NESKAUP—
STAÐAR OPNAÐ
Bólcasafn Neskaupstaðar
miun verða opnað til útlána
um tii. k. mánaðarmót.
Verður safnið í sömu húsar
kynnum í vetur, þar sem erf-
itt er að fá viðunandi hús-
næði fyrir það.
Bókasafnsnefndin hyggst
að útvega safninu nýtt hús-
•næði og koma því í betra
horf á næstunni, enda er
þess full þörf.
Saltfiskur
seldur til
Danmerkur
Allmikið af saltfiski togar-
anna hefir verið seldur upp
úr skipunum í Esbjerg í Dan
mörku.
Þannig voru fyrst seldir
nokkrir farmar í júlímánuði
frá Bjarnareyjaferðum, en
nú síðar hafa nokkrir farm-
ar frá Grænlandi verið seld-
ir á sarna hátt
Danir pakka þennan fisk
og selja hann isáðan til Griklc
lands* en Islendi;ngar missa á
þennan hátt álitlega gjald-
eyrisfúlgu og tapa mikilli
atvinnu.
Austuirlandsmeistarar í handknattle ik 1951, Iþróttafélagið Þróttur, Nes-
kaupstað. Fremri röð, talið frá vinstri: Líneik Karvelsdóttir, Stefanía
Jónsdóttir, Sigríður Björgvinsdóttir og Björg Bjarnadóttir.
Aftari röð: Svavar Lárusson, þjálfari, Margréffc Eirílcsdóttir, Erna
Marteinsdóttir, Jóna Gísladóttir, Hrönn Ánnannsdóttir og Elísalret
Kristinsdóttir.